💠حکمت‌آموزی؛ زمینه‌ساز تربیت فرزندان ♦️بعضی جملات از کودکی آویزه گوش ما می‌شوند و وقتی بزرگ‌تر می‌شویم، در بزنگاهی به ذهنمان خطور می‌کنند و در تصمیم مهمی مؤثر واقع می‌شوند. 🔺این‌گونه جملات طلایی - چه خوب و چه بد - در وجود کودکان ثبت می‌شوند و حتی اگر در یادشان نمانند، در ناخودآگاهشان باقی می‌مانند و روزی سراغشان می‌روند. 🌿نقل شده است که روزی امیر مؤمنان از فرزندانشان امام حسن و امام حسین (علیهم‌السلام)، به‌نوبت درباره معنای چند کلمه سؤال کردند و آن دو بزرگوار نیز در پاسخ جملاتی حکمت‌آمیزی که پیش‌تر آموخته بودند را بیان کردند. 👈به عنوان نمونه: 🔸امیرالمؤمنین پرسیدند: «ای پسرم! عقل چیست؟» 🔹پاسخ دادند: «این‌که قلبت را نسبت به چیزی که در آن به ودیعه نهاده شده، حفظ کنی.» 🔸پرسیدند: «حزم (هوش‌یاری) چیست؟» 🔹پاسخ دادند: «این‌که چشم‌انتظار فرصت‌هایت باشی و در مورد آن‌چه برایت امکان دارد، شتاب ورزی.» 🔸پرسیدند: «جهل چیست؟» 🔹پاسخ دادند: «این‌که قبل از آن‌که امکان استفاده از فرصت‌ها باشد، به آن‌ها یورش بری.» 🔸پرسیدند: «شُحّ (بخل و حرص) چیست؟» 🔹پاسخ دادند: «این‌که (مصرفِ) اندک را اسراف بدانی و آن‌چه انفاق کرده‌ای را تلف‌شده پنداری.» 🔰پس از این‌که این سؤال‌وجواب‌ها رد و بدل شد، حضرت به یار نزدیکشان، حارث همْدانی، رو کردند و فرمودند: 🔸«يَا حَارِثُ عَلِّمُوا هَذِهِ‏ الْحِكَمَ‏ أَوْلَادَكُمْ فَإِنَّهَا زِيَادَةٌ فِي الْعَقْلِ وَ الْحَزْمِ وَ الرَّأْيِ.» 📚معاني‌الأخبار، ص۴۰۱ 🔸«ای حارث! این حکمت‌ها را به فرزندانتان بیاموزید؛ چراکه موجب افزایش عقل، هوشیاری و (صحتِ) نظر [در تصمیم‌گیری‌ها] خواهد بود.» #امام_علی_علیه_السلام #تربیت #فرزند #کودک #پدر #مادر #والدین #معلم #آموزش #علم #حکمت #عقل #حزم #جهل #بخل #اسراف #انفاق #حدیث 💠 جرعه‌ای از احادیث کمترشنیده‌شده اهل‌بیت ﴿علیهم‌السلام﴾ در «حـدیـثـنـا»: 💠 @hadithona

🤔اشتباهات دیگران را مستقیم و با صراحت تذکر دهیم یا غیرمستقیم و با تلویح؟ 🔷گاهی فرزندان ما دچار اشتباهاتی می‌شوند که نیاز است به آن‌ها تذکر داده شود تا کارشان را تکرار نکنند. 🔹در مطلب پیشین اشاره شد که اگر در سرزنش و ملامت افراط شود و این کار چندین بار صورت گیرد، اثر عکس دارد؛ فرد بر دنده لج می‌افتد و برای ناراحت کردن سرزنش‌کننده، کارش را تکرار می‌کند. 🔹در احادیث زیر به این مسأله اشاره شده که کیفیت این تذکر باید به چه نحو باشد؛ 👈اشاره‌وار و با تلویح؟ 👈یا آشکارا و با صراحت؟ 🌿از امیر مؤمنان (علیه‌السلام) نقل شده است: 🍃«عُقُوبَةُ الْعُقَلَاءِ التَّلْوِيحُ‏، عُقُوبَةُ الْجُهَلَاءِ التَّصْرِيحُ.» عيون‌الحكم‌والمواعظ، ص۳۳۹ 📚 🔸«مجازات افراد عاقل، با تلویح1️⃣ است 🔸مجازات افراد نادان، با تصریح2️⃣ است.» •┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈• 🌿همچنین از ایشان نقل شده است: 🍃«تَلْوِيحُ‏ زَلَّةِ الْعَاقِلِ‏ لَهُ أَمَضُّ مِنْ عِتَابِهِ.» 📚عيون‌الحكم‌والمواعظ، ص۲۰۱ 🔸«اشاره تلویحی به لغزش فرد عاقل، برای او دردناک‌تر است از عِتاب کردنش3️⃣.» 📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1️⃣تلویح؛ یعنی اشاره از دور و بیان غیرمستقیم؛ مثل نوری که لحظه‌ای از دور به کسی نشان داده می‌شود. 2️⃣تصریح؛ یعنی بیان کاملاً آشکار؛ مثل نور خورشید که کاملاً آشکار و قابل رؤیت است. 3️⃣عتاب؛ یعنی سرزنش و نکوهشی که همراه با تندی و عصبانیت باشد. 📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ ♦️بنابراین نوع تذکر به افراد، با توجه به سطح فهم و درک آن‌ها متفاوت است؛ 🔺فردی که عاقل و اهل تشخیص است، نیاز نیست به‌صورت مستقیم به او تذکر داد، بلکه تذکر مستقیم برای چنین شخصی دردناک و شکننده است. 🔺اما فردی که نادان است و قدرت تشخیصش کم است، با اشاره غیرمستقیم متوجه اشتباهش نمی‌شود و تذکر اثری بر او ندارد. به چنین شخصی باید به صورت واضح و صریح تذکر داده شود. #امام_علی_علیه_السلام #پدر #مادر #والدین #فرزند #مجازات #نصیحت #انتقاد #عتاب #عقل #نادانی #جهل #حدیث 💠 جرعه‌ای از احادیث کمترشنیده‌شده اهل‌بیت ﴿علیهم‌السلام﴾ در «حـدیـثـنـا»: 💠 @hadithona 💠 @hadithona

🙃خنده بی‌مورد، نشانه چیست؟ 🌿…عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: 🍃«إِنَّ مِنَ الْجَهْلِ الضَّحِكَ مِنْ غَيْرِ عَجَبٍ.» 📚الكافي، ج۲، ص۶۶۴ 🔶از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است: 🔸«به‌راستی که از [مصادیقِ] جهل، خنده‌ی بی‌مورد*️⃣ است. 📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ *️⃣در متن حدیث از واژه «الضَحک مِن غَیر عجَب» استفاده شده؛ یعنی «خنده‌ای که از چیزی که در آن تعجب نیست، باشد.» 🔹همان‌طور که می‌دانید منشأ خنده، تعجب است؛ تعجب از یک «تناقض». و طنز و شوخی بر همین اساس شکل می‌گیرد. 🔹گاهی انسان بی‌دلیل می‌خندد که در این حدیث به این‌گونه خنده‌ها اشاره شده است. #امام_صادق_علیه_السلام #خنده #تعجب #جهل #نادانی #حماقت #طنز #شوخی #حدیث 💠 جرعه‌ای از احادیث کمترشنیده‌شده اهل‌بیت ﴿علیهم‌السلام﴾ در «حـدیـثـنـا»: 💠 @hadithona 💠 @hadithona

👈👈👈ادامه مطلب قبل…👈👈👈 🔸من در تقدیر و تدبیر و علم نافذی که به آن‌ها (آدمیان) دارم، چنین اراده کرده‌ام که میان صورت‌ها، جسم‌ها، رنگ‌ها، عُمرها، روزی‌ها و اطاعت و نافرمانی آن‌ها اختلاف باشد. بنابراین از میان آن‌ها بدبخت و خوش‌بخت، بینا و کور، کوتاه و بلند، زیبا و زشت، عالم و جاهل، توان‌گر و فقیر، مطیع و نافرمان، سالم و بیمار، کسی که زمین‌گیر است و کسی که هیچ عارضه‌ای ندارد، [از همه نوعشان] قرار دادم؛ 👈پس شخص سالم به کسی که عارضه‌ای دارد، نگاه می‌کند و مرا به‌خاطر سلامتی‌اش حمد می‌کند و کسی که عارضه‌ای دارد، به شخص سالم نگاه می‌کند و مرا می‌خواند (دعا می‌کند) و از من می‌خواهد به او سلامتی دهم و بر بلاء (امتحانی) که او را دچارش کرده‌ام صبر می‌کند. من نیز هدایای بزرگی به‌عنوان پاداش به او می‌بخشم. 👈همچنین توان‌گر (دارا) به فقیر نگاه می‌کند و مرا حمد می‌کند و شکر می‌کند و فقیر به توان‌گر نگاه می‌کند و مرا می‌خواند و از من می‌خواهد. 👈مؤمن نیز به کافر نگاه می‌کند و مرا به‌خاطر چیزی که به او هدیه داده‌ام حمد می‌کند.3️⃣ 🔸برای همین آن‌ها را آفریده‌ام تا در راحتی و سختی آزمایششان کنم؛ در زمانی که سلامت دارند و در زمانی که مبتلا هستند، در زمانی که به آن‌ها (روزی) می‌بخشم و در زمانی که چیزی نمی‌دهم.4️⃣ 🔸من، خدای فرمانروای توانا هستم. می‌توانم تمام آن‌چه بر اساس تدبیرم، تقدیر کرده‌ام را اجرا کنم و می‌توانم از میان تقدیراتم، آن‌چه که می‌خواهم را تغییر دهم و چیزی که دیرتر بوده را جلو بیاندازم و آن‌چه زودتر بوده را عقب بیاندازم. 🔸من، خدایی هستم که آن‌چه اراده کنم را انجام می‌دهم؛ در مورد آن‌چه انجام می‌دهم، مورد سؤال قرار نمی‌گیرم و این، من هستم که از مخلوقاتم در مورد کارهایی که انجام می‌دهند، سؤال می‌کنم.»» 📚الكافي، ج۲، ص۸ 📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1️⃣ظاهراً مقصود از «إنْس» در آیات و روایات، موجودات غیر از فرشته و جن هستند. بنابراین «انس» اعم از بنی‌آدم (حضرت آدم و نسل او) است و شامل موجوداتی (مثل نسناس) که پیش از حضرت آدم روی زمین ساکن بوده‌اند و به‌مرور (به‌خاطر فسادی که در زمین به‌پا کرده بودند،) نابود شده‌اند نیز می‌شود. 2️⃣یعنی در مورد این‌که چرا آن‌ها را به بهشت یا جهنم می‌فرستم، از کسی هراسی ندارم و پاسخ‌گوی کسی نیستم. 3️⃣کافر، کسی است که با آن‌که حقیقت را دیده و از آن آگاه است، روی آن سرپوش می‌گذارد، آن را نادیده می‌گیرد و انکار می‌کند. بنابراین کفر برای کافر، مثل بیماری برای بیمار نیست که اگر صبر کند و از خدا بخواهد، همین صبر و دعایش سبب رشدش باشد و در آزمایش الهی موفق شود. در همین فقره هم ملاحظه می‌کنید که خداوند - به‌خلاف فقره‌های قبلی - فقط تکلیف و وظیفه‌ی مؤمن را بیان می‌فرماید و در مقابلِ ایمان مؤمن، از کفر کافر سخنی به‌میان نمی‌آورد و آن را مسکوت می‌گذارد. 4️⃣بنابراین ابتلاء و آزمایشی که خداوند در دنیا برایمان فراهم کرده است، این است که انسان در هر جایگاه و موقعیتی که هست (اعم از این‌که سالم است یا بیمار، زیباست یا زشت، کوتاه‌قد است یا بلندقد، سردمزاج است یا گرم‌مزاج، صبور است یا عجول، رئیس است یا مرئوس، داراست یا ندار و…)، به تکلیف خود عمل کند؛ شاکر باشد (شکر قلبی، زبانی و عملی)، به درگاه خداوند دعا کند و فقط از او بخواهد، صبر کند، برای رشد خود بکوشد، در عبادت از خدا و تبعیت از او و اولیائش نهایت امکانات خود را - چه کم باشد و چه زیاد - به‌کار گیرد و… #امام_باقر_علیه_السلام #حضرت_آدم_علیه_السلام #انسان #خلقت #عالم_ذرّ #ایمان #کفر #امتحان #ابتلاء #بلاء #آزمایش #توحید #نبوت #بهشت #عبادت #بیماری #فقر #دعا #صبر #تقدیر #قضا_و_قدر #روزی #علم #جهل #اختلاف #حدیث 💠 جرعه‌ای از احادیث کمترشنیده‌شده اهل‌بیت ﴿علیهم‌السلام﴾ در «حـدیـثـنـا»: 💠 @hadithona 💠 @hadithona