👨👩👧👦 سه دوره هفتساله برای تربیت کودک (۵)؛ جمعبندی
🔷در مطالب پیشین، به گروهی از احادیث که مراحل رشد کودک را به سه دوره هفتساله تقسیم میکرد، اشاره شد و بیان گشت که این روایات نقلهای متعددی دارند و به لحاظ محتوایی نیز دارای تفاوتهایی هستند و لازم است بررسی دقیقی در موردشان صورت گیرد.
🔹پیشتر هر سه دوره هفتساله به طور مستقل بررسی شد و در این مطلب، به جمعبندی راهبرد کلانی تربیتی در مراحل مختلف زندگی کودک میپردازیم.
🔹با توجه به اینکه در این احادیث ویژگیهای هر دوره در کنار ویژگیهای دو دوره دیگر قرار گرفتهاند، میتوان نتیجه گرفت که حد و مرز شیوه برخورد در هر دوره، با توجه به بایستههای برخورد در دو دوره دیگر مشخص میگردد.
🔹بنابراین با توجه به نکاتی که در مورد هر یک از سه دوره ذکر گردید، راهبرد کلان در برخورد با کودک در سه مرحله از رشدش، از این قرار است:
✅هفت سال اول؛ دوره بازی و رهایی
♦️ویژگی اصلی دوره اول، آزاد بودن در بازی، نرمش تام با او و نافذ بودن خواست اوست. اگر ویژگیهای دو دوره بعد را از این دوره نفی کنیم، بدین معناست که اولاً لازم نیست مطیع خاضع باشد و کتاب و ادب بیاموزد، ثانیاً لازم نیست همواره کنار والدین باشد، حلال و حرام بیاموزد و بار مسؤولیتی را به دوش گیرد.
🔺اگرچه این دوره، دوره بازی و رهایی است، اما این به معنای آزادی مطلق نیست، بلکه به این معناست که نیاز نیست مطیع باشد، آموزش رسمی ببیند و مسؤولیت بپذیرد؛ چراکه کودک در این سن هنوز برای این کارها آماده نیست.
✅هفت سال دوم؛ دوره اطاعت و آموزش
♦️ویژگی اصلی دوره دوم، اطاعت و آموختن علم و قرآن و ادب است. اگر ویژگیهای دو دوره دیگر را از آن نفی کنیم، یعنی اولاً کودک را در این سن نباید آزاد گذاشت و نباید در این راه با نرمی تام با او برخورد نمود، ثانیاً درعینحال لازم نیست پیوسته همراه والدین باشد و حلال و حرام بیاموزد و مسؤولیتی تام بپذیرد.
🔺کودک در این سن به حدی از رشد رسیده است که هم دستورپذیر است و هم برای آموختن، آمادگی کامل دارد. بنابراین باید از این فرصت استفاده کرد و بار او را برای موفقیتهای آینده بست.
✅هفت سال سوم؛ دوره همراهی و کارآموزی
♦️ویژگی محوری دوره سوم، همراه بودن با والدین، آموختن حلال و حرام و پذیرش مسؤولیت است. اگر ویژگی دو دوره دیگر را از آن نفی کنیم، بدین معناست که اولاً کودک را نباید در بازی آزاد گذاشت و نباید با نرمی تام با او برخورد نمود، ثانیاً لازم نیست مطیع و خاضع باشد و کتاب و ادب بیاموزد.
🔺در این دوره فرزند با همراهی والدین خود، یک دوره کارآموزی عملی میگذراند. او بازیگوشیهایش را کرده و آموختنیها را نیز به صورت تئوری آموخته است. حال مثل شاگردی که باید به دست استادش نگاه کند تا بتواند تئوریها را در عمل پیاده کند، باید با والدینش همراه شود در حین زندگی از آنان ادب و اخلاق و احکام بیاموزد.
🔺لازمه موفقیت در این مرحله آن است که والدین صلاحیت انتقال این حالت و معارف را داشته باشند و این مستلزم آن است که از سالها پیش به خودسازی پرداخته باشند.
🔺البته در صورت وجود نواقصی در والدین، چاره این است که فرد صالحی جایگزین آنها گردد؛ مربیِ دلسوز، پاک و کاردانی که فرزندشان با او همراه شود، از او بیاموزد و فضائلش به او منتقل شود.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_علی_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #بازی #قرآن #احکام #ادب #تأدیب #آموزش #کودک #نوجوان #حلال #حرام #مراحل_رشد_کودک #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
📜متن کامل احادیث مربوط به «سه دوره هفتساله برای تربیت کودک»
🌿...عَنْ يُونُسَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
🍃«دَعِ اِبْنَكَ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنِينَ وَ أَلْزِمْهُ نَفْسَكَ سَبْعاً فَإِنْ أَفْلَحَ وَ إِلاَّ فَإِنَّهُ مِمَّنْ لاَ خَيْرَ فِيهِ.»
📚الكافي، ج۶، ص۴۶
🌿...عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ عَمِّهِ يَعْقُوبَ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
🍃«الْغُلَامُ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْكِتَابَ سَبْعَ سِنِينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْحَلَالَ وَ الْحَرَامَ سَبْعَ سِنِينَ.»
📚الكافي، ج۶، ص۴۷ و تهذيبالأحكام، ج۸، ص۱۱۱
🌿...عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
🍃«أَمْهِلْ صَبِيَّكَ حَتَّى يَأْتِيَ لَهُ سِتُّ سِنِينَ ثُمَّ ضُمَّهُ إِلَيْكَ سَبْعَ سِنِينَ فَأَدِّبْهُ بِأَدَبِكَ فَإِنْ قَبِلَ وَ صَلَحَ وَ إِلاَّ فَخَلِّ عَنْهُ.»
📚الكافي، ج۶، ص۴۷ و تهذيبالأحكام، ج۸، ص۱۱۱
🌿قالَ اَلصَّادِقُ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ:
🍃«دَعِ ابْنَكَ يَلْعَبْ سَبْعَ سِنِينَ وَ يُؤَدَّبْ سَبْعَ سِنِينَ وَ أَلْزِمْهُ نَفْسَكَ سَبْعَ سِنِينَ فَإِنْ أَفْلَحَ وَ إِلَّا فَإِنَّهُ مِمَّنْ لَا خَيْرَ فِيهِ.»
📚منلايحضرهالفقيه، ج۳، ص۴۹۲
🌿قالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ :
🍃«يُرَبَّى اَلصَّبِيُّ سَبْعاً وَ يُؤَدَّبُ سَبْعاً وَ يُسْتَخْدَمُ سَبْعاً وَ مُنْتَهَى طُولِهِ فِي ثَلاَثٍ وَ عِشْرِينَ سَنَةً وَ عَقْلِهِ فِي خَمْسٍ وَ ثَلاَثِينَ سَنَةً وَ مَا كَانَ بَعْدَ ذَلِكَ فَبِالتَّجَارِبِ.»
📚منلايحضرهالفقيه، ج۳، ص۴۹۳
🌿قالَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«اَلْوَلَدُ سَيِّدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِينَ وَ وَزِيرٌ سَبْعَ سِنِينَ فَإِنْ رَضِيتَ أَخْلاَقَهُ لِإِحْدَى وَ عِشْرِينَ وَ إِلاَّ فَاضْرِبْ عَلَى جَنْبِهِ فَقَدْ أَعْذَرْتَ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى.»
📚مكارمالأخلاق، ص۲۲۲
🌿...عَنِ اَلصَّادِقِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:
🍃«اِحْمِلْ صَبِيَّكَ حَتَّى يَأْتِيَ عَلَيْهِ سِتُّ سِنِينَ ثُمَّ أَدِّبْهُ فِي اَلْكِتَابِ سِتَّ سِنِينَ ثُمَّ ضُمَّهُ إِلَيْكَ سَبْعَ سِنِينَ فَأَدِّبْهُ بِأَدَبِكَ فَإِنْ قَبِلَ وَ صَلَحَ وَ إِلاَّ فَخَلِّ عَنْهُ.»
📚مكارمالأخلاق، ص۲۲۲
🌿...عَنْ أَمِيرِ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:
🍃«يُرْخَى اَلصَّبِيُّ سَبْعاً وَ يُؤَدَّبُ سَبْعاً وَ يُسْتَخْدَمُ سَبْعاً وَ يَنْتَهِي طُولُهُ فِي ثَلاَثٍ وَ عِشْرِينَ وَ عَقْلُهُ فِي خَمْسٍ وَ ثَلاَثِينَ وَ مَا كَانَ بَعْدَ ذَلِكَ فَبِالتَّجَارِبِ.»
📚مكارمالأخلاق، ص۲۲۳
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_علی_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #مراحل_رشد_کودک #حدیث
💠 کـانـال «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💞ما چقدر در دل امام رضا جا داریم؟
🌿…عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ اَلْجَهْمِ قَالَ: سَأَلْتُ اَلرِّضَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَقُلْتُ لَهُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا حَدُّ اَلتَّوَكُّلِ؟ فَقَالَ لِي: «أَنْ لاَ تَخَافَ مَعَ اَللَّهِ أَحَداً.» قَالَ: قُلْتُ: فَمَا حَدُّ اَلتَّوَاضُعِ؟ قَالَ: «أَنْ تُعْطِيَ اَلنَّاسَ مِنْ نَفْسِكَ مَا تُحِبُّ أَنْ يُعْطُوكَ مِثْلَهُ.» قَالَ: قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ أَشْتَهِي أَنْ أَعْلَمَ كَيْفَ أَنَا عِنْدَكَ. قَالَ: «اُنْظُرْ كَيْفَ أَنَا عِنْدَكَ.»
📚عيونأخبارالرضا، ج۲، ص۴۹
🌿از حسن بن جهم نقل شده است:
🔷از امام رضا (علیهالسلام) سؤال کردم:
🔹فدایتان شوم، تعریف توکّل چیست؟
🔶حضرت به من فرمودند:
🔸«اینکه در کنار خداوند، از هیچکس نترسی.»
🔷عرض کردم:
🔹تعریف تواضع چیست؟
🔶حضرت فرمودند:
🔸«اینکه آنچه را دوست داری مردم به تو دهند، تو از جانب خود به آنان دهی.»
🔷عرض کردم:
🔹فدایتان شوم، دوست دارم بدانم جایگاه من نزد شما چگونه است.
🔶حضرت فرمودند:
🔸«ببین جایگاه من نزد تو چگونه است!»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔰مطلب مرتبط:
📍قاعده «دل به دل راه داره!»
📍https://dastvar.blog.ir/1398/01/12-1
#امام_رضا_علیه_السلام #قلب #دل #امام #توکل #تواضع #محب #اهل_بیت_علیهم_السلام #محبت_اهل_بیت #شیعه #ویژگی_شیعه #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
🤔هجده سال اول را دریابید!
🔷انسان، در طول زندگی، گاه با نور عقل قدم برمیدارد و گاه در تاریکیِ نادانی راه گم میکند. همه ما این حرکت سینوسی بین عقلانیت و حماقت، و میان حق و باطل را تجربه کردهایم؛
🔹اینکه ایامی سر در راه داشتهایم و در نورانیت سیر کردهایم و ایامی دور افتادهایم و تعفنِ پندار و رفتارمان، حتی خودمان را نیز آزار داده است.
🔹کشمکش میان عقل و نادانی، جدالی همیشگی است، اما این جدال، در هجده سال نخست زندگی انسان، از حساسیت فوقالعادهای برخوردار است. ملاحظه بفرمایید…
🌿قالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ:
🍃«لَا يَزَالُ الْعَقْلُ وَ الْحُمْقُ يَتَغَالَبَانِ عَلَى الرَّجُلِ إِلَى ثَمَانِيَ عَشْرَةَ سَنَةً فَإِذَا بَلَغَهَا غَلَبَ عَلَيْهِ أَكْثَرُهُمَا فِيهِ.»
📚كنزالفوائد، ج۱، ص۲۰۰
🔶از امیر مؤمنان (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«عقل و حماقت، تا هجدهسالگی بر سر (تسلط بر) انسان، بر یکدیگر چیرگی میجویند.
👈آنگاه که به هجدهسالگی رسید، آنچه در وجود انسان بیش از دیگری است، [برای همیشه] بر او چیره میگردد.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️این نکته مهم که امیرالمؤمنین (علیهالسلام) به آن اشاره فرمودهاند، هوشداری است به پدرها، مادرها، معلمان، مربیان و نهادهای متصدی تعلیم و تربیت، تا برای این دوره طلایی بهطور جدی تأمل کنند و برنامهریزی ویژهای داشته باشند؛ چراکه سهلانگاری در این خصوص نتایج جبرانناپذیری برای فرد و جامعه در پی خواهد داشت.
🔺مسلماً جامعهای که در آن رفتار افراد بر پایه عقلانیت باشد، جامعهای سالم و پیشرو است و جامعهای که حماقت بر آن غالب باشد، رو به افول خواهد بود.
#امام_علی_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #کودک #نوجوان #جوان #عقل #حماقت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
😍ارزش نگاه مهربانانه به فرزند
🌿...عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: «نَظَرُ الْوَالِدِ إِلَى وَلَدِهِ حُبّاً لَهُ عِبَادَةٌ.»
📚مستدركالوسائل، ج۱۵، ص۱۷۰ [نقل از «الجعفريات»]
🔶از امام صادق، از پدرانشان، از رسول خدا (صلواتاللهعلیهم) نقل شده است:
🔸«نگاه محبتآمیز پدر به فرزندش، عبادت است.»1️⃣
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿...عَنْ مُوسَى بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: «إِذَا نَظَرَ اَلْوَالِدُ إِلَى وَلَدِهِ فَسَرَّهُ كَانَ لِلْوَالِدِ عِتْقُ نَسَمَةٍ.» قِيلَ: يَا رَسُولَ اَللَّهِ وَ إِنْ نَظَرَ سِتِّينَ وَ ثَلاَثَمِائَةِ نَظْرَةٍ؟ قَالَ: «اَللَّهُ أَكْبَرُ.»
📚بحار الأنوار، ج۷۱، ص۸۰ [نقل از «الإمامةوالتبصرة»]
🔶از امام کاظم، از پدرانشان، از رسول خدا (صلواتاللهعلیهم) نقل شده است:
🔸«هرگاه پدری به فرزندش نگاه کند و (این نگاه کردن) او را شاد نماید، برای پدر، (ثوابِ) آزاد کردنِ یک برده خواهد بود.»1⃣
🔷عرض شد:
🔹ای رسول خدا! اگر سیصد و شصت نگاه باشد، چه؟
🔶حضرت فرمودند:
🔸«خداوند، بزرگتر است.»2️⃣
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣از آنجا که در این روایت و روایت دیگر، از واژه «والد» استفاده شده است، احتمالاً مقصود از آن، هم پدر و هم مادر میباشد، هرچند این واژه مذکر است.
2️⃣مقصود این است که خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آید و در درگاه او، این ثوابها چیزی نیست و هربار که انسان با نگاه محبتآمیز به فرزندش نگاهی بیاندازد و دلشاد شود، این ثواب برای او نوشته میشود، حتی اگر این نگاه بارها تکرار شود.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_صادق_علیه_السلام #امام_کاظم_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #نگاه #ثواب #پاداش #عبادت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
😌ارزش رفتار مهربانانه با فرزند
🌿...عَنِ اَلْفَضْلِ بْنِ أَبِي قُرَّةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَ مَنْ فَرَّحَهُ فَرَّحَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ...»
📚الكافي، ج۶، ص۴۹
🔶از امام صادق، از رسول خدا (صلواتاللهعلیهما) نقل شده است:
🔸«هرکس فرزندش را ببوسد، خداوند (عزّوجلّ) برای او حسنهای مینویسد
🔸و هرکس فرزندش را شاد کند، خداوند در روز قیامت او را شاد میگرداند.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣در روایات متعددی به بوسیدن و محبت کردن به فرزندان توصیه شده است و برای این کار پاداشهایی وعده داده شده است. این توصیهها و پاداشها، علاوه بر اینکه نشان میدهد این کار برای والدین مفید است و سبب ارتقاء درجه آنها میگردد، گویا به نیاز شدید کودک به مورد محبت قرار گرفتن و شاد شدن نیز اشاره دارد.
👈بنابراین شاید بتوان از این دسته روایات فهمید که کودکان نیز در فرآیند رشد صحیح خود، نیاز دارند که به آنها محبت شود، مورد توجه قرار گیرند، مورد احترام باشند، با آنها بازی شود، بوسیده شوند، شاد شوند و…
2️⃣حضرت در فراز دیگری از همین حدیث، چنین فرمودهاند: «...وَ مَنْ عَلَّمَهُ اَلْقُرْآنَ دُعِيَ بِالْأَبَوَيْنِ فَيُكْسَيَانِ حُلَّتَيْنِ يُضِيءُ مِنْ نُورِهِمَا وُجُوهُ أَهْلِ اَلْجَنَّةِ.»؛ «و هرکس به فرزندش قرآن بیاموزد، [در بهشت] پدر و مادرش را دعوت میکنند و دو ردای بلند به آنها میپوشانند که از نور آن رداها، چهرهی اهل بهشت نورانی میگردد.»
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #مهربانی #محبت #ثواب #پاداش #بهشت #قرآن #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
😨اثر لقمه حرام بر نسل
🌿...عَنْ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
🍃«كَسْبُ اَلْحَرَامِ يَبِينُ فِي اَلذُّرِّيَّةِ.»
📚الکافي، ج۵، ص۱۲۴
🔶از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«(اثرِ) کسب حرام، در نسل آشکار میگردد.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️توجه به این نکته بسیار ضروری است که اثرِ سوءِ کسبوکار حرام و استفاده از مالی که از این طریق بهدست آمده، نهتنها در خود فرد و نهتنها در فرزندان او، بلکه در نسل و دودمان او نیز آشکار خواهد شد و این، بار ما را در آخرت بسیار بسیار سنگین خواهد کرد.
🔺نعوذ بالله
#امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #نسل #مال_حرام #کاسبی #خرید_و_فروش #تجارت #آخرت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠مراقب باشیم کودکانمان چه میآموزند
🌿قالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«مَنْ تَعَلَّمَ فِي شَبَابِهِ كَانَ بِمَنْزِلَةِ الْوَشْمِ فِي الْحَجَرِ وَ مَنْ تَعَلَّمَ وَ هُوَ كَبِيرٌ كَانَ بِمَنْزِلَةِ الْكِتَابِ عَلَى وَجْهِ الْمَاءِ.»
📚النوادر(للراوندي)، ص۱۸
🔶از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است:
🔸«کسی که در جوانی (دانشی) بیاموزد، (این دانش) مانند نگارهای است که بر سنگ حک شده است
🔸و کسی که (دانشی را) در بزرگسالی بیاموزد، مانند نوشتهای است بر سطح آب!»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿قالَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ:
🍃«الْعِلْمُ فِی الصِّغَرِ کَالنَّقْشِ فِی الْحَجَرِ.»
📚کنزالفوائد، ج۱، ص۳۱۹
🔶از امیر مؤمنان (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«علم (اگر) در خردسالی (آموخته شود)، مانند نقشی است که بر سنگ، حَک میشود.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️این ویژگی در کودک، هم فرصت است و هم تهدید؛
👈از طرفی، فرصتی را فراهم میسازد تا آموزههای مفیدی بهصورت تضمینی در جان کودک ثبت گردد و او را در راهی که - چه در این دنیا و چه در عوالم دیگری که - پیشِ روی دارد، یاری کند
👈و از طرفی، احتمال این خطر نیز هست که آموزهای غلط در جان کودک ماندگار شود و او را از مسیر اصیلش منحرف نماید یا اساساً از حرکت باز دارد.
🔺بههرحال هرآنچه کودک از راه شنیدن یا دیدن میآموزد، در وجودش ثبت میشود و در سرنوشتش مؤثر است.
🔰مطلب مرتبط:
👈پیشتر یک خاطره مرتبط با این احادیث نوشته بودم که خواندنش خالی از لطف نیست:
📌«آن غروب خلوت و آن سیگار روشن و آن جملهی پدر»
📌https://dastvar.blog.ir/1396/07/29-4
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_علی_علیه_السلام #تربیت #فرزند #کودک #پدر #مادر #والدین #معلم #مدرسه #آموزش #علم #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠دستورالعمل امام صادق برای تربیت اعتقادی فرزندان
🌿...عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
🍃«بَادِرُوا أَوْلَادَكُمْ بِالْحَدِيثِ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَكُمْ إِلَيْهِمُ الْمُرْجِئَةُ.»
📚الكافي، ج۶، ص۴۷
🔶از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«پیش از آنکه «مُرجِئه» در (جذب) فرزندانتان از شما پیشی گیرند، با (استفاده از) «حدیث»، نسبت به (تربیتِ) آنان شتاب ورزید.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔷اصطلاح «مُرجئه» در مورد سه گروه به کار رفته است:
1️⃣کسانی که پس از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله)، افراد بیصلاحیت را بر امیر مؤمنان (علیهالسلام) مقدم میدانند و ایشان را خلیفه آخر حساب میکنند.
2️⃣کسانی که وفای خداوند به «وعید» (وعده عذاب) را واجب نمیدانند و (علیرغم صراحت کلام خداوند و اهلبیت) گمان میکنند ممکن است اصلاً عذابی در کار نباشد.
3️⃣کسانی که به نوعی «اباحهگری» معتقدند و گمان میکنند «معصیت خداوند» خللی در «ایمان» ایجاد نمیکند، بلکه «ایمان» منحصر است در ایمانِ قلبی و زبانی (و نه عملی). تفکری که میگوید «دلت پاک باشد، عملت هرچه میخواهد باشد!» شعبهای از این تفکر است.
♦️اینکه امام صادق (علیهالسلام) به کدامیک از این گروهها اشاره دارند، مشخص نیست، اما بههرحال:
🔺اولاً: حضرت هوشدار دادهاند که تفکرات انحرافی، فرزندانِ ما را هدف قرار دادهاند و با توجه به خالی بودن زمین دلِ کودکان و آماده بودن ذهن آنها برای پذیرش افکار گوناگون، باید نسبت به تعلیم و تربیت آنها شتاب ورزید و سستی ننمود، تا پیش از تصرف قلب و ذهنشان توسط تفکرات انحرافی، با معارف ناب آشنا شوند و از نجاتیافتگان باشند.
🔺ثانیاً: راهکار ایشان برای پیشگیری و مقابله با تفکرات انحرافی، بهرهگیری از سخنان شیرین و گیرای اهلبیت (علیهمالسلام) است. هرچند در هر سنی، باید این معارف را با توجه به شرایط خاص آن سن، انتخاب نمود و با شیوهای مناسب آن سن، انتقال داد.
#امام_صادق_علیه_السلام #اهل_بیت_علیهم_السلام #تربیت #فرزند #کودک #نوجوان #جوان #پدر #مادر #والدین #معلم #مدرسه #آموزش #علم #مرجئه #فرق_انحرافی #اهل_سنت #ایمان #هدایت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
😰وای بر کودکان آخرالزمان، از دست پدران مؤمنشان!
🌿روِيَ عَنِ النَّبِيِّ ص أَنَّهُ نَظَرَ إِلَى بَعْضِ الْأَطْفَالِ فَقَالَ وَيْلٌ لِأَوْلَادِ آخِرِ الزَّمَانِ مِنْ آبَائِهِمْ فَقِيلَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ مِنْ آبَائِهِمُ الْمُشْرِكِينَ؟ فَقَالَ: «لَا مِنْ آبَائِهِمُ الْمُؤْمِنِينَ لَا يُعَلِّمُونَهُمْ شَيْئاً مِنَ الْفَرَائِضِ وَ إِذَا تَعَلَّمُوا أَوْلَادُهُمْ مَنَعُوهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُمْ بِعَرَضٍ يَسِيرٍ مِنَ الدُّنْيَا فَأَنَا مِنْهُمْ بَرِيءٌ وَ هُمْ مِنِّي بِرَاءٌ.»
📚جامعالأخبار، ج۱، ص۱۰۶
🔶نقل شده است که رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به چند کودک خردسال نگاه انداختند و فرمودند:
🔸«وای بر فرزندان آخرالزمان، از دست پدرانشان!»
🔷به ایشان عرض شد:
🔹ای رسول خدا! از دست پدران مشرکشان؟
🔶حضرت فرمودند:
🔸«خیر، از دست پدران مؤمنشان! که:
👈چیزی از واجبات را به فرزندانشان نمیآموزند
👈و اگر فرزندانشان نیز بیاموزند، نمیگذارند انجام دهند
👈و همینکه فرزندانشان بهره ناچیزی از دنیا داشته باشند، از آنان راضیاند.
🔸پس من از آنان بیزارم و آنان نیز از من بیزارند.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣چه زمانهی هولناکی و چه تهدید هولناکتری؛ بیزاری رسول خدا و بیزاری از رسول خدا! امید است والدین جامعه ما، با اهتمام به تعلیم آموزههای دینی به فرزندانشان و یاری آنان به انجام این آموزهها، مراقب باشند خدای ناکرده مشمول این بیزاری نشوند.
2️⃣اینکه مؤمنان - و نه مشرکان - در آخرالزمان چنین مشی لااُبالیگرایانهای را در تربیت فرزندانشان پیش میگیرند نیز بسیار عجیب و قابل تأمل است.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #تربیت #فرزند #کودک #نوجوان #جوان #پدر #مادر #والدین #آموزش_احکام #احکام #علم #ایمان #شرک #ویژگی_مؤمن #آخرالزمان #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠حکمتآموزی؛ زمینهساز تربیت فرزندان
♦️بعضی جملات از کودکی آویزه گوش ما میشوند و وقتی بزرگتر میشویم، در بزنگاهی به ذهنمان خطور میکنند و در تصمیم مهمی مؤثر واقع میشوند.
🔺اینگونه جملات طلایی - چه خوب و چه بد - در وجود کودکان ثبت میشوند و حتی اگر در یادشان نمانند، در ناخودآگاهشان باقی میمانند و روزی سراغشان میروند.
🌿نقل شده است که روزی امیر مؤمنان از فرزندانشان امام حسن و امام حسین (علیهمالسلام)، بهنوبت درباره معنای چند کلمه سؤال کردند و آن دو بزرگوار نیز در پاسخ جملاتی حکمتآمیزی که پیشتر آموخته بودند را بیان کردند.
👈به عنوان نمونه:
🔸امیرالمؤمنین پرسیدند: «ای پسرم! عقل چیست؟»
🔹پاسخ دادند: «اینکه قلبت را نسبت به چیزی که در آن به ودیعه نهاده شده، حفظ کنی.»
🔸پرسیدند: «حزم (هوشیاری) چیست؟»
🔹پاسخ دادند: «اینکه چشمانتظار فرصتهایت باشی و در مورد آنچه برایت امکان دارد، شتاب ورزی.»
🔸پرسیدند: «جهل چیست؟»
🔹پاسخ دادند: «اینکه قبل از آنکه امکان استفاده از فرصتها باشد، به آنها یورش بری.»
🔸پرسیدند: «شُحّ (بخل و حرص) چیست؟»
🔹پاسخ دادند: «اینکه (مصرفِ) اندک را اسراف بدانی و آنچه انفاق کردهای را تلفشده پنداری.»
🔰پس از اینکه این سؤالوجوابها رد و بدل شد، حضرت به یار نزدیکشان، حارث همْدانی، رو کردند و فرمودند:
🔸«يَا حَارِثُ عَلِّمُوا هَذِهِ الْحِكَمَ أَوْلَادَكُمْ فَإِنَّهَا زِيَادَةٌ فِي الْعَقْلِ وَ الْحَزْمِ وَ الرَّأْيِ.»
📚معانيالأخبار، ص۴۰۱
🔸«ای حارث! این حکمتها را به فرزندانتان بیاموزید؛ چراکه موجب افزایش عقل، هوشیاری و (صحتِ) نظر [در تصمیمگیریها] خواهد بود.»
#امام_علی_علیه_السلام #تربیت #فرزند #کودک #پدر #مادر #والدین #معلم #آموزش #علم #حکمت #عقل #حزم #جهل #بخل #اسراف #انفاق #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
📜متن کامل حدیث:
🌿...عَنِ الْمِقْدَامِ بْنِ شُرَيْحِ قَالَ: سَأَلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع ابْنَهُ الْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ فَقَالَ: «يَا بُنَيَّ مَا الْعَقْلُ؟» قَالَ: «حِفْظُ قَلْبِكَ مَا اسْتَوْدَعْتَهُ.» قَالَ: «فَمَا الْحَزْمُ؟» قَالَ: «أَنْ تَنْتَظِرَ فُرْصَتَكَ وَ تُعَاجِلَ مَا أَمْكَنَكَ.» قَالَ: «فَمَا الْمَجْدُ؟» قَالَ: «حَمْلُ الْمَغَارِمِ وَ ابْتِنَاءُ الْمَكَارِمِ.» قَالَ: «فَمَا السَّمَاحَةُ؟» قَالَ: «إِجَابَةُ السَّائِلِ وَ بَذْلُ النَّائِلِ.» قَالَ: «فَمَا الشُّحُّ؟» قَالَ: «أَنْ تَرَى الْقَلِيلَ سَرَفاً وَ مَا أَنْفَقْتَ تَلَفاً.» قَالَ: «فَمَا الرِّقَّةُ؟» قَالَ: «طَلَبُ الْيَسِيرِ وَ مَنْعُ الْحَقِيرِ.» قَالَ: «فَمَا الْكُلْفَةُ؟» قَالَ: «التَّمَسُّكُ بِمَنْ لَا يُؤْمِنُكَ وَ النَّظَرُ فِيمَا لَا يَعْنِيكَ.» قَالَ: «فَمَا الْجَهْلُ؟» قَالَ: «سُرْعَةُ الْوُثُوبِ عَلَى الْفُرْصَةِ قَبْلَ الِاسْتِمْكَانِ مِنْهَا وَ الِامْتِنَاعُ عَنِ الْجَوَابِ وَ نِعْمَ الْعَوْنُ الصَّمْتُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٍ وَ إِنْ كُنْتَ فَصِيحاً.» ثُمَّ أَقْبَلَ ص عَلَى الْحُسَيْنِ ابْنِهِ ع فَقَالَ لَهُ: «يَا بُنَيَّ مَا السُّؤْدَدُ؟» قَالَ: «اصْطِنَاعُ الْعَشِيرَةِ وَ احْتِمَالُ الْجَرِيرَةِ.» قَالَ: «فَمَا الْغِنَى؟» قَالَ: «قِلَّةُ أَمَانِيِّكَ وَ الرِّضَا بِمَا يَكْفِيكَ.» قَالَ: «فَمَا الْفَقْرُ؟» قَالَ: «الطَّمَعُ وَ شِدَّةُ الْقُنُوطِ.» قَالَ: «فَمَا اللُّؤْمُ؟» قَالَ: «إِحْرَازُ الْمَرْءِ نَفْسَهُ وَ إِسْلَامُهُ عِرْسَهُ.» قَالَ: «فَمَا الْخُرْقُ؟» قَالَ: «مُعَادَاتُكَ أَمِيرَكَ وَ مَنْ يَقْدِرُ عَلَى ضَرِّكَ وَ نَفْعِكَ.» ثُمَّ الْتَفَتَ الْحَارِثُ الْأَعْوَرُ فَقَالَ: «يَا حَارِثُ عَلِّمُوا هَذِهِ الْحِكَمَ أَوْلَادَكُمْ فَإِنَّهَا زِيَادَةٌ فِي الْعَقْلِ وَ الْحَزْمِ وَ الرَّأْيِ.»
📚معانيالأخبار، ص۴۰۱
💠 کـانـال «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
👦کودکان از چه سنی باید نماز بخوانند و روزه بگیرند؟
🌿...عَنِ اَلْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَمُ قَالَ: «إِنَّا نَأْمُرُ صِبْيَانَنَا بِالصَّلَاةِ إِذَا كَانُوا بَنِي خَمْسِ سِنِينَ فَمُرُوا صِبْيَانَكُمْ بِالصَّلَاةِ إِذَا كَانُوا بَنِي سَبْعِ سِنِينَ وَ نَحْنُ نَأْمُرُ صِبْيَانَنَا بِالصَّوْمِ إِذَا كَانُوا بَنِي سَبْعِ سِنِينَ بِمَا أَطَاقُوا مِنْ صِيَامِ الْيَوْمِ إِنْ كَانَ إِلَى نِصْفِ النَّهَارِ أَوْ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ أَوْ أَقَلَّ فَإِذَا غَلَبَهُمُ الْعَطَشُ وَ الْغَرَثُ أَفْطَرُوا حَتَّى يَتَعَوَّدُوا الصَّوْمَ وَ يُطِيقُوهُ فَمُرُوا صِبْيَانَكُمْ إِذَا كَانُوا بَنِي تِسْعِ سِنِينَ بِالصَّوْمِ مَا اسْتَطَاعُوا مِنْ صِيَامِ الْيَوْمِ فَإِذَا غَلَبَهُمُ الْعَطَشُ أَفْطَرُوا.»
📚الكافي، ج۳، ص۴۰۹
🔶از امام صادق، از پدرشان امام باقر (علیهماالسلام) نقل شده است:
🔸«ما (اهل بیت) کودکانمان را هرگاه پنچساله شوند، به نماز امر میکنیم. شما نیز کودکانتان را وقتی هفتساله شدند، به نماز امر کنید.
🔸ما کودکانمان را هرگاه هفتساله شوند، به روزه امر میکنیم، به مقداری که طاقت روزهی یک روز را داشته باشند؛ چه به قدرِ نصف روز باشد، یا بیشترِ روز یا کمی از آن
🔸و هرگاه تشنگی و گرسنگی بر آنان غالب گشت، روزهشان را افطار میکنند، تا به این ترتیب به روزهگرفتن عادت کنند و طاقتِ روزه را بیابند.
🔸شما نیز کودکانتان را وقتی نُهساله شدند، به روزه امر کنید، به مقداری که طاقت روزهی یک روز را داشته باشند و هرگاه تشنگی بر آنان غالب گشت، روزهشان را افطار کنند.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿روِيَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ قَارِنٍ أَنَّهُ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع أَوْ سُئِلَ وَ أَنَا أَسْمَعُ عَنِ الرَّجُلِ يَخْتِنُ وَلَدَهُ وَ هُوَ لَا يُصَلِّي الْيَوْمَ وَ الْيَوْمَيْنِ. فَقَالَ: «وَ كَمْ أَتَى عَلَى الْغُلَامِ؟» فَقَالَ: ثَمَانِيَ سِنِينَ. فَقَالَ: «سُبْحَانَ اللَّهِ يَتْرُكُ الصَّلَاةَ؟» قَالَ: قُلْتُ: يُصِيبُهُ الْوَجَعُ. قَالَ: «يُصَلِّي عَلَى نَحْوِ مَا يَقْدِرُ.»
📚منلايحضرهالفقيه، ج۱، ص۲۸۱
🔷از امام رضا (علیهالسلام) سؤال شد:
🔹مردی فرزندش را ختنه کرده و او یکیدو روز نماز نمیخواند (آیا اشکالی دارد؟)
🔶حضرت فرمودند:
🔸«مگر آن پسربچه چند سال دارد؟»
🔷عرض شد:
🔹هشت سال.
🔶حضرت فرمودند:
🔸«سبحان الله! نمازش را ترک میکند؟!»
🔷عرض شد:
🔹(وقتی نماز میخواند) دچار درد میشود.
🔶فرمودند:
🔸«به حالتی که میتواند (دچار درد نمیشود) نماز بخواند.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️در متن حدیث اول گفته شده «صِبیانِ»تان را در این سنین به نماز و روزه امر کنید. صبیان، جمعِ «صَبی» و به معنای کودکی است که به سن بلوغ نرسیده.
🔺امام باقر (علیهالسلام) دلیل اینکه کودکان باید پیش از بلوغ به نماز و روزه امر شوند را این دانستهاند که آنها کمکم برای انجام عبادات آماده شوند.
🔺به تجربه ثابت شده است؛ کسانی که این آمادگی را در فرزندشان ایجاد نکردهاند و مثلاً از روز جشن تکلیف به او گفتهاند باید از این به بعد، همه نمازهایت را بخوانی و روزههایت را بگیری، گویا ناگهان باری سنگین بر دوش فرزندشان قرار دادهاند که توانایی حمل آن را ندارد.
🔺کودک برای اینکه هم به لحاظ جسمی و روحی برای عبادت آماده شود و هم کمکم آداب و احکام عبادات را در عمل بیاموزد، نیاز به زمان دارد و اگر این زمان آمادهسازی برای او فراهم نشود، آسیب خواهد دید.
#امام_صادق_علیه_السلام #امام_رضا_علیه_السلام #تربیت #فرزند #کودک #پدر #مادر #والدین #نماز #روزه #عبادت #احکام #بلوغ #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠نقل حدیث از خود خدا!
🌿...عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِي حَفْصَةَ قَالَ: لَمَّا هَلَكَ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ اَلْبَاقِرُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قُلْتُ لِأَصْحَابِي اِنْتَظِرُونِي حَتَّى أَدْخُلَ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَأُعَزِّيَهُ فَدَخَلْتُ عَلَيْهِ فَعَزَّيْتُهُ ثُمَّ قُلْتُ: إِنّٰا للهِ وَ إِنّٰا إِلَيْهِ رٰاجِعُونَ ذَهَبَ وَ اللهِ مَنْ كَانَ يَقُولُ "قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ" فَلاَ يُسْأَلُ عَمَّنْ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لاَ وَ اللهِ لاَ يُرَى مِثْلُهُ أَبَداً. قَالَ: فَسَكَتَ أَبُو عَبْدِ اللهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ سَاعَةً ثُمَّ قَالَ: «قَالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ: «إِنَّ مِنْ عِبَادِي مَنْ يَتَصَدَّقُ بِشِقِّ تَمْرَةٍ فَأُرَبِّيهَا لَهُ فِيهَا كَمَا يُرَبِّي أَحَدُكُمْ فَلُوَّهُ حَتَّى أَجْعَلَهَا لَهُ مِثْلَ أُحُدٍ.»» فَخَرَجْتُ إِلَى أَصْحَابِي فَقُلْتُ: مَا رَأَيْتُ أَعْجَبَ مِنْ هَذَا. كُنَّا نَسْتَعْظِمُ قَوْلَ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بِلاَ وَاسِطَةٍ فَقَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: «قَالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ» بِلاَ وَاسِطَةٍ.
📚 الأمالي(للمفید)، ج۱، ص۳۵۴
🌿 از سالم بن ابیحفصه نقل شده است:
🔷زمانی که امام باقر (علیهالسلام) از دنیا رفتند، به دوستانم گفتم:
🔹(همینجا) منتظر من باشید تا نزد [فرزندشان] امام صادق (علیهالسلام) بروم و به ایشان تسلیت بگویم.
🔷پس نزد ایشان رفتم و به ایشان تسلیت گفتم. بعد، عرض کردم:
🔹إنّا لله و إنّا إليه راجعون. به خدا قسم، کسی (از دنیا) رفت که میفرمود: «قالَ رسولُ الله صلیاللهعلیهوآله:...» و کسی هم از ایشان نمیپرسید که (راویِ) واسطهی میانشان و رسول خدا چه کسی است. نه به خدا قسم، هرگز مثل ایشان دیده نخواهد شد.
🔶امام صادق (علیهالسلام) مدتی سکوت کردند و بعد فرمودند:
🔸«قالَ الله عزّوجلّ: «بهراستی که بعضی بندگان من نصفهخرمایی صدقه میدهند و من آن (صدقهی ناچیز) را - مثل چهارپایی که شما پرورش میدهید [تا بزرگ شود] - برای او میپرورانم تا آن را مانند کوه احد [بزرگ] کنم.»»
🔷من از (محضر ایشان) خارج شدم و نزد دوستانم رفتم و گفتم:
🔹چیزی عجیبتر از این ندیده بودم؛ ما این سخن امام باقر (علیهالسلام) که بدون هیچ (راویِ) واسطهای میفرمودند: «قالَ رسولُ الله صلیاللهعلیهوآله:...» را باعظمت (و عجیب) میدانستیم. اما امام صادق (علیهالسلام) بدون هیچ واسطهای به من فرمودند: «قالَ الله عزّوجلّ:...»!
#امام_باقر_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #امام #اهل_بیت_علیهم_السلام #علم_امام #حدیث_قدسی #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠تشویق فرزندان به استقامت در کارهای نیک
🌿و كَانَ [عَلِيُّ بْنُ اَلْحُسَيْنِ] يَقْضِي مَا فَاتَهُ مِنْ صَلاَةِ نَافِلَةِ اَلنَّهَارِ فِي اَللَّيْلِ وَ يَقُولُ: «يَا بُنَيَّ لَيْسَ هَذَا عَلَيْكُمْ بِوَاجِبٍ وَ لَكِنْ أَحَبُّ لِمَنْ عَوَّدَ مِنْكُمْ نَفْسَهُ عَادَةً مِنَ اَلْخَيْرِ أَنْ يَدُومَ عَلَيْهَا.» وَ كَانَ لاَ يَدَعُ صَلاَةَ اَللَّيْلِ فِي اَلسَّفَرِ وَ اَلْحَضَرِ.
📚كشفالغمة، ج۲، ص۷۵
🔶امام سجاد (علیهالسلام) آن نمازهای نافلهی روز که از ایشان فوت میشد را شب قضاء میکردند و (به فرزندانشان) میفرمودند:
🔸«فرزندانِ من! این کار (قضاء کردنِ نمازهای نافله) بر شما واجب نیست، اما من دوست دارم که اگر یکی از شما خود را به کار نیکی عادت داد، بر آن مداومت داشته باشد.»
🔹ایشان، چه در سفر و چه در حضر، نماز (نافلهی) شب را ترک نمیکردند.
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣همانطور که ملاحظه فرمودید؛
🔺اولاً امام سجاد (علیهالسلام) ابتدا خود قضای نمازهای نافله روزشان را بهجا میآوردند، بعد به فرزندانشان تذکر میدادند.
🔺ثانیاً در جملهای که از ایشان نقل شده است، به آنان میفرمایند: «این کار بر شما واجب نیست، اما من دوست دارم که...»
👈یکی از راهکارهای ترغیب فرزندان به کارهای خوب، بهره بردن از محبت موجود میان خود و آنان و تحریک عواطفشان است. کودکی که پدر و مادرش را دوست داشته باشد، سعی میکند کارهایی را انجام دهد که پدر و مادرش دوست دارند و از انجامش خوشحال میشوند.
👌بدیهی است هرچه محبت میان والدین و فرزندان بیشتر باشد، این راهکار اثربخشتر خواهد بود.
2️⃣توصیه نهایی حضرت به فرزندانشان این است که وقتی به کار نیک مستمری مشغول میشوند، بر آن مداومت داشته باشند و اگر روزی بههردلیلی نتوانستند آن کار را انجام دهند، جبران کنند.
🔺اهلبیت (علیهمالسلام) به «مداومت در انجام کارها» توصیه اکید کردهاند؛ بهعنوان مثال از امیرالمؤمنین (علیهالسلام) نقل شده است:
🍃«قَلِيلٌ يَدُومُ خَيْرٌ مِنْ كَثِيرٍ مُنْقَطِعٍ.»
📚عیونالحکم، ج۱، ص۳۷۰
🍃«کارِ کمی که مداوم باشد، بهتر از کار زیادی است که نیمهکاره رها شود.»
🔺مداومت بر کارهای نیک، علاوه بر اینکه موجب ماندگاری آن در جان انسان میشود، در تقویت اراده و پشتکار انسان نیز مؤثر است.
👌اکثر قریب به اتفاقِ انسانهای موفق، بیش از آنکه نبوغشان بهره برده باشند، با اراده و پشتکارشان به قلههای موفقیت دست یافتهاند.
#امام_سجاد_علیه_السلام #تربیت #فرزند #کودک #پدر #مادر #والدین #نماز #نماز_نافله #عبادت #احکام #بلوغ #واجب #مستحب #نماز_شب #استقامت #اراده #پشتکار #تلاش #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠در دوره آمادهسازی فرزندان برای نماز، سختگیر نباشید
🌿...عَنِ اَلْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ: كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ص يَأْمُرُ الصِّبْيَانَ يَجْمَعُونَ بَيْنَ الْمَغْرِبِ وَ الْعِشَاءِ وَ يَقُولُ: «هُوَ خَيْرٌ مِنْ أَنْ يَنَامُوا عَنْهَا.»
📚الكافي، ج۳، ص۴۰۹
🌿از فُضیل بن یَسار نقل شده است:
🔶امام سجاد (صلواتاللهعلیه) به کودکانشان دستور میدادند که نماز مغرب و عشاء را با هم بخوانند و میفرمودند:
🔸«اینکه نمازهایشان را با هم بخوانند، بهتر است از این که بخوابند و نمازشان قضا شود.»
•┈┈••✾•🌿🌺🌿🌺🌿•✾••┈┈•
🌿...عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ أَنَّهُ كَانَ يَأْخُذُ مَنْ عِنْدِهِ مِنَ اَلصِّبْيَانِ فَيَأْمُرُهُمْ بِأَنْ يُصَلُّوا اَلظُّهْرَ وَ اَلْعَصْرَ فِي وَقْتٍ وَاحِدٍ وَ اَلْمَغْرِبَ وَ اَلْعِشَاءَ فِي وَقْتٍ وَاحِدٍ فَقِيلَ لَهُ فِي ذَلِكَ فَقَالَ: «هُوَ أَخَفُّ عَلَيْهِمْ وَ أَجْدَرُ أَنْ يُسَارِعُوا إِلَيْهَا وَ لاَ يُضَيِّعُوهَا وَ يَنَامُوا عَنْهَا وَ يَشْتَغِلُوا.» وَ كَانَ لاَ يَأْخُذُهُمْ بِغَيْرِ اَلصَّلاَةِ اَلْمَكْتُوبَةِ وَ يَقُولُ: «إِذَا أَطَاقُوا اَلصَّلاَةَ فَلاَ تُؤَخِّرُوهُمْ عَنِ اَلْمَكْتُوبَةِ.»
📚دعائمالإسلام، ج۱، ص۱۹۳
🌿نقل شده است که امام سجاد (علیهالسلام) کودکانی که نزدشان بودند را فرا میخواندند و به آنها امر میکردند که نماز ظهر و عصر را در یک زمان (با هم) بخوانند و نماز مغرب و عشا را نیز در یک زمان بخوانند.
🔶از ایشان در مورد این کارشان سؤال شد. حضرت فرمودند:
🔸«اینکار برایشان راحتتر است و موجب میشود کودکان به نماز خواندن شتاب گیرند، آن را ضایع نکنند، از نماز خواب نمانند و از خواندنش غافل نشوند.»
🔶همچنین نقل شده است که ایشان کودکان را برای غیر از نمازهای واجب (نمازهای نافله) فرا نمیخواندند و میفرمودند:
🔸«اگر توان نماز خواندن دارند، آنها را از خواندن نمازهای واجب عقب نیندازید.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔰برای فهم بهتر این روایات، ذکر چند مقدمه لازم است:
1️⃣آنچه مطلوب است، این است که نمازهای یومیه در پنج وعده اقامه شوند؛ صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشاء. اهلسنت جدا خواندن نمازهای یومیه را واجب میدانند، ولی شعیان هرچند این جدا خواندن را مستحب مؤکّد میدانند، اما واجب نمیدانند و معتقدند جایز است نماز عصر بلافاصله بعد از نماز ظهر، و نماز عشاء بلافاصله بعد از نماز مغرب خوانده شود. بههرحال در زمان صدور این حدیث، مردم (از جمله شیعیان) به خواندن این نمازها در وقت خود، اهتمام داشتهاند؛ در شبانهروز پنج بار به مسجد میرفتند و نمازها را جداگانه میخواندند.
2️⃣در مذهب تشیع و با تأسی به دستور رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله)، خواندن نمازهای نافله (همان ۳۴ رکعت نماز مستحبی که در شبانهروز خوانده میشوند) از مستحبات مؤکّد است و بر اساس حدیث معروف زیارت اربعین که از امام حسن عسکری (علیهالسلام) صادر شده است، یکی از پنج علامت برای شناخت شیعیان شمرده شده است. در عصر معصومان، شیعیان خواندن نمازهای نافله را بر خود لازم میدانستند.
3️⃣در روزگار قدیم که از برق و وسایل مشغلهآور امروزی خبری نبود، مردمِ خسته از فعالیت روزانه، با تاریکی هوا میخوابیدند و صبحها زود از خواب برمیخواستند.
4️⃣در متن حدیث گفته شده که امام «صِبیانِ»شان را چنان امر میفرمودند. صبیان، جمعِ «صَبی» و به معنای کودکانی است که به بلوغ نرسیدهاند. در مطالب پیشین ذکر شد که اهلبیت (علیهمالسلام) کودکانشان را چندسال قبل از اینکه به سن بلوغ برسند، به نماز و روزه امر میکردهاند تا به این عبادات عادت کنند و بهمرور توان انجام آنها را بهدست آورند.
♦️حال، بعد از ذکر این نکات، این روایات از امام سجاد (علیهالسلام) بهتر فهمیده میشود...
🔺از آنجا که بعد از نماز مغرب (تاریکی هوا) کودکان (که از صبح زود برخواسته و به کار و بازی مشغول بودهاند) از شدت خستگی به خواب میرفتند، حضرت به آنان دستور میدادند که نماز مغرب و عشایشان را (علیرغم مخالفت با تأکید شرع و عرف) با هم بخوانند. درحالیکه توقع این بود که ایشان سختگیری کنند و کودکان را وادارند که بیدار باشند و نماز عشایشان را در وقت فضیلتش بخوانند.
🔺همچنین از آنجا که خواندن نمازهای نافله برای کودکان دشوار است و موجب زدگی آنها از نماز میشود، حضرت آنها را به خواندن این نماز دعوت نمیکردند.
👈بنابراین هرچند امر کردنِ فرزندان به نماز (مدتی پیش از بلوغ) لازم است، اما سختگیری جایز نیست و باید حتیالامکان نرمش به خرج داد.
#امام_سجاد_علیه_السلام #تربیت #فرزند #کودک #پدر #مادر #والدین #نماز #نماز_نافله #عبادت #بلوغ #واجب #مستحب #بلوغ #حدیث
💠 کـانـال «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠مأموریت ویژه پدرها در روز جمعه!
♦️همانطور که میدانید «جمعه» یکی از اعیاد مسلمانها است و اهلبیت (علیهمالسلام) تأکید زیادی بر نظافت شخصی، عطر زدن، پوشیدن لباس پاکیزه، عبادت و انجام کارهای نیک در این روز داشتهاند.
🔺بزرگداشت این عید باید در محیط خانه و در میان فرزندان نیز نمود داشته باشد؛ تا هم بر اینکه این روز، روز خاصی است، تأکید شود و هم خاطره خوشی از آن در ذهن اعضای خانواده ثبت شود.
🌿...عَنِ اَلسَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«أَطْرِفُوا أَهَالِيَكُمْ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ بِشَيْءٍ مِنَ الْفَاكِهَةِ أَوِ اللَّحْمِ حَتَّى يَفْرَحُوا بِالْجُمُعَةِ.»
📚الكافي، ج۶، ص۲۹۹
🔶از امام صادق، از رسول خدا (صلواتاللهعلیهما) نقل شده است:
🔸«خانوادههایتان را در تمام روزهای جمعه، با مقداری میوه یا گوشت شگفتزده کنید تا در روز جمعه شادمان باشند.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣در متن این حدیث از واژه «إطراف» استفاده شده است. معنای این واژه این است که چیزی نو، جالب، دلپذیر و بیهمتا به کسی داده شود تا او شگفتزده و خوشحال گردد.
🔹با توجه به شرایط آب و هواییِ شبه جزیره عربستان، نبود امکان تجارت خوراکیهای فاسدشدنی و نیز تنگدستی مردم در عصر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله)، مردم کمتر میتوانستند میوه و گوشت برای خانواده خود تهیه کنند، لذا این خوراکیها برای افراد خانواده جالب و جذاب بوده است.
2️⃣معمولاً پدرها در هر سطح از استطاعت مالی، سعی میکنند در حد توانشان، چیزهایی تهیه کنند که همسر و فرزندانشان با آنها غافلگیر و خوشحال شوند؛ میوهای نوبر، خوراکیای با طعم جدید یا...
🔹چه خوب است این شگفتانه را در روزهای جمعه انجام دهند تا با یک تیر سه نشان بزنند؛ هم به دستور پیامبر عمل کرده باشند، هم این عید را بزرگ داشته باشند و هم خانوادهشان را خوشحال کرده باشند.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #جمعه #عید #میوه #گوشت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
📖پاداشهایی عجیب و غریب، برای آموزش قرآن به فرزند
🌿قالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«مَنْ عَلَّمَ وَلَدَهُ الْقُرْآنَ فَكَأَنَّمَا حَجَّ الْبَيْتَ عَشَرَةَ آلَافِ حِجَّةٍ وَ اعْتَمَرَ عَشَرَةَ آلَافِ عُمْرَةٍ وَ أَعْتَقَ عَشَرَةَ آلَافِ رَقَبَةٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِيلَ ع وَ غَزَا عَشَرَةَ آلَافِ غَزْوَةٍ وَ أَطْعَمَ عَشَرَةَ آلَافِ مِسْكِينٍ مُسْلِمٍ جَائِعٍ وَ كَأَنَّمَا كَسَى عَشَرَةَ آلَافِ عَارٍ مُسْلِمٍ وَ يُكْتَبُ لَهُ بِكُلِّ حَرْفٍ عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ يُمْحَى عَنْهُ عَشْرُ سَيِّئَاتٍ وَ يَكُونُ مَعَهُ فِي قَبْرِهِ حَتَّى يُبْعَثَ وَ يَثْقُلُ مِيزَانُهُ وَ يُجَاوَزُ بِهِ عَلَى الصِّرَاطِ كَالْبَرْقِ الْخَاطِفِ وَ لَمْ يُفَارِقْهُ الْقُرْآنُ حَتَّى يَنْزِلَ بِهِ مِنَ الْكَرَامَةِ أَفْضَلَ مَا يَتَمَنَّى.»
📚جامع الأخبار، ص۴۹
🔶از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است:
🔸«هرکس به فرزندش قرآن بیاموزد، مثل این است که:
👈دههزار حج و دههزار عمره بهجا آورده
👈دههزار برده از نسل اسماعیل (علیهالسلام) را آزاده کرده
👈در دههزار جنگ (در راه خدا) جنگیده
👈دههزار مسلمانِ مسکینِ گرسنه را غذا داده
👈و به دههزار مسلمانِ برهنه لباس پوشانده است.
🔸و به ازای هر حرفی (از قرآن که به فرزندش آموخته)؛
👈ده حَسَنه برایش نوشته میشود
👈و ده سیئه از او محو میشود.
🔸این ثوابها با او در قبرش میمانند، تا وقتی که (در روز قیامت) برانگیخته شود و (کفه اعمال نیکِ) ترازویش سنگین شود و از (پلِ) صراط مانند برق سریع عبور کند
🔸و قرآن هرگز از او جدا نمیشود، تا وقتی که در بالاترین جایگاهی که انتظارش را داشته، قرار گیرد.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️پاداشهایی که خداوند در ازای بعضی اعمال وعده میدهد، صرفاً نشاندهنده مورد علاقه بودنِ آن اعمال نزد خداوند نیست، بلکه حاکی از مطلوبیت و فایدهشان برای فرد یا جامعه نیز هست.
🔺هرچه پاداش وعدهدادهشده در ازای یک عمل بزرگتر باشد، هم مطلوبیتِ آن عمل نزد خداوند است و هم آثار و فوایدش برای فردِ عامل و کسانی که متأثر از انجام آن عمل هستند، بیشتر خواهد بود.
🔺اگر به تکتکِ پاداشهایی که برای تعلیم قرآن به فرزندان ذکر شده، توجه کنیم، پی به اهمیت این عمل خواهیم برد. آنوقت شاید تصمیمی جدی برای آموزش قرآن به فرزندانمان اتخاذ کنیم.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #قرآن #آموزش_قرآن #ثواب #پاداش #حج #جهاد #حسنه #سیئه #قبر #قیامت #آخرت #پل_صراط #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠خانه و خانوادهمان را آباد کنیم
♦️در قرآن و احادیث، به آموختن و خواندنِ قرآن و انس با آن تأکید بسیاری شده و برای آن برکات زیادی شمرده شده است.
🔺بهرهمند ساختن خانهها از نور قرآن نیز برکاتی برای خانه و اهالیاش در پی دارد که در حدیث زیر به آن اشاره شده است.
🌿...عَنِ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ رَفَعَهُ إِلَى اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«اجْعَلُوا لِبُيُوتِكُمْ نَصِيباً مِنَ الْقُرْآنِ فَإِنَّ الْبَيْتَ إِذَا قُرِئَ فِيهِ يُسِّرَ عَلَى أَهْلِهِ وَ كَثُرَ خَيْرُهُ وَ كَانَ سُكَّانُهُ فِي زِيَادَةٍ وَ إِذَا لَمْ يُقْرَأْ فِيهِ الْقُرْآنُ ضُيِّقَ عَلَى أَهْلِهِ وَ قَلَّ خَيْرُهُ وَ كَانَ سُكَّانُهُ فِي نُقْصَانٍ.»
📚عدة الداعي، ص۲۸۷
🔶از امام رضا، از رسول خدا (صلواتاللهعلیهما) نقل شده است:
🔸«برای خانههایتان بهرهای از قرآن قرار دهید؛
👈زیرا اگر در خانه، قرآن خوانده شود، کارها بر اهالی آن خانه آسان میشود، خیرِ آن خانه زیاد میشود و ساکنانش در فزونیِ (برکت) خواهند بود.
👈اما اگر در خانه، اصلاً قرآن خوانده نشود، کارها بر اهل خانه سخت میشود، خیرِ آن خانه کم میشود و ساکنانش در کمبودِ (برکت) خواهند بود.»
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_رضا_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #قرآن #قرائت_قرآن #ثواب #پاداش #خیر #برکت #روزی #خانه #خانواده #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠مجلس ذکر صبحگاهی، در منزل امام باقر
🌿...عَنِ اِبْنِ اَلْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
🍃«...كَانَ أَبِي عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ كَثِيرَ اَلذِّكْرِ لَقَدْ كُنْتُ أَمْشِي مَعَهُ وَ إِنَّهُ لَيَذْكُرُ اَللَّهَ وَ آكُلُ مَعَهُ اَلطَّعَامَ وَ إِنَّهُ لَيَذْكُرُ اَللَّهَ وَ لَقَدْ كَانَ يُحَدِّثُ اَلْقَوْمَ وَ مَا يَشْغَلُهُ ذَلِكَ عَنْ ذِكْرِ اَللَّهِ وَ كُنْتُ أَرَى لِسَانَهُ لاَزِقاً بِحَنَكِهِ يَقُولُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ كَانَ يَجْمَعُنَا فَيَأْمُرُنَا بِالذِّكْرِ حَتَّى تَطْلُعَ اَلشَّمْسُ وَ يَأْمُرُ بِالْقِرَاءَةِ مَنْ كَانَ يَقْرَأُ مِنَّا وَ مَنْ كَانَ لاَ يَقْرَأُ مِنَّا أَمَرَهُ بِالذِّكْرِ وَ اَلْبَيْتُ اَلَّذِي يُقْرَأُ فِيهِ اَلْقُرْآنُ وَ يُذْكَرُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِيهِ تَكْثُرُ بَرَكَتُهُ وَ تَحْضُرُهُ اَلْمَلاَئِكَةُ وَ تَهْجُرُهُ اَلشَّيَاطِينُ وَ يُضِيءُ لِأَهْلِ اَلسَّمَاءِ كَمَا يُضِيءُ اَلْكَوْكَبُ اَلدُّرِّيُّ لِأَهْلِ اَلْأَرْضِ وَ اَلْبَيْتُ اَلَّذِي لاَ يُقْرَأُ فِيهِ اَلْقُرْآنُ وَ لاَ يُذْكَرُ اَللَّهُ فِيهِ تَقِلُّ بَرَكَتُهُ وَ تَهْجُرُهُ اَلْمَلاَئِكَةُ وَ تَحْضُرُهُ اَلشَّيَاطِينُ...»
📚الكافي، ج۲، ص۴۹۹
🔶از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده است:
🔸«پدرم (امام باقر علیهالسلام) کثیرالذکر بود (بسیار اهل ذکر بود.) من با او راه میرفتم، خداوند را ذکر میکرد. با او غذا میخوردم، خداوند را ذکر میکرد. با مردم سخن میگفت، اما این کار، او را از ذکر خداوند غافل نمیکرد. من همواره میدیدم که زبانش به کامش چسبیده بود و لاإلهإلاالله میگفت.
🔸پدرم [سنتش این بود که پس از نماز صبح] ما (فرزندان) را جمع میکرد و به ذکرِ (خداوند) دستور میداد، تا زمانی که خورشید طلوع کند؛ از میان ما، کسی که قرآن قرائت میکرد (میتوانست قرائت کند) را به قرائت قرآن دستور میداد و کسی که قرآن قرائت نمیکرد (نمیتوانست قرائت کند) را به ذکر گفتن دستور میداد.
🔸خانهای که قرآن در آن قرائت میشود و خداوند (عزّوجلّ) در آن ذکر (یاد) میشود، برکت آن خانه زیاد میگردد، فرشتگان آنجا حاضر میشوند، شیاطین آن را رها میکنند و آن خانه، مانند ستارهی درخشانی که برای اهل زمین میدرخشد، برای اهل آسمان میدرخشد
🔸و خانهای که قرآن در آن قرائت نمیشود و خداوند در آن ذکر (یاد) نمیشود، برکت آن کم میشود، فرشتگان آن را ترک میکنند و شیاطین آنجا حاضر میشوند.»
#امام_باقر_علیه_السلام #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #قرآن #قرائت_قرآن #ذکر #خانه #خانواده #بین_الطلوعین #فرشته #شیطان #برکت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
👨👩👧👦رعایت آداب سفره، بهصورت خانوادگی
🌿...عَنْ مِسْمَعٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ:
🍃«مَا مِنْ رَجُلٍ يَجْمَعُ عِيَالَهُ وَ يَضَعُ مَائِدَةً بَيْنَ يَدَيْهِ وَ يُسَمِّي وَ يُسَمُّونَ فِي أَوَّلِ الطَّعَامِ وَ يَحْمَدُونَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي آخِرِهِ فَتَرْتَفِعُ الْمَائِدَةُ حَتَّى يُغْفَرَ لَهُمْ.»
📚الكافي، ج۶، ص۲۹۶
🔶از امام صادق، از رسول خدا (صلواتاللهعلیهما) نقل شده است:
🔸«هیچ مردی نیست که خانوادهاش را جمع کند
🔸و سفرهای مقابلش پهن کند
🔸و در اول غذا خودش بسمالله بگوید
🔸و خانوادهاش نیز بسمالله بگویند
🔸و در آخرِ غذا، خدا را حمد کنند
🔸و سفره را جمع کنند،
👈مگراینکه (او و خانوادهاش) آمرزیده خواهند شد.»
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #بسم_الله #حمد #شکر #سفره #غذا #آمرزش #خانه #خانواده #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠تربیت فرزند؛ صدقهی جاریه
🌿عنِ اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنَّهُ قَالَ:
🍃«لَأَنْ يُؤَدِّبَ أَحَدُكُمْ وَلَدَهُ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَتَصَدَّقَ بِنِصْفِ صَاعٍ كُلَّ يَوْمٍ.»
📚مكارمالأخلاق، ص۲۲۲
🔶از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است:
🔸«اگر یکی از شما فرزندش را تأدیب1️⃣ کند، برایش بهتر است از اینکه در هر روز بهاندازه نصف صاع2️⃣ صدقه بدهد.»
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣تأدیب، یعنی به شخصی چیزی بیاموزیم و بعد، از او بخواهیم آن را در عمل نیز به کار بندد. یعنی آنچه برای سعادت فرزندمان لازم است را ابتدا به صورت تئوری به او آموزش دهیم، سپس او را واداریم تا در عمل نیز آموختهاش را به کار گیرد.
2️⃣هر صاع، معادل حدود سه کیلوگرم غذاست.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #ادب #تأدیب #صدقه #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠ثمرات ادبآموزی در کودکی
🌿...عَنْ حَمَّادٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنْ لُقْمَانَ وَ حِكْمَتِهِ اَلَّتِي ذَكَرَهَا اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ، فَقَالَ:
🍃«...يَا بُنَيَّ إِنْ تَأَدَّبْتَ صَغِيراً انْتَفَعْتَ بِهِ كَبِيراً، وَ مَنْ غَنِيَ بِالْأَدَبِ اهْتَمَّ بِهِ وَ مَنِ اهْتَمَّ بِهِ تَكَلَّفَ عِلْمَهُ وَ مَنْ تَكَلَّفَ عِلْمَهُ اشْتَدَّ طَلَبُهُ وَ مَنِ اشْتَدَّ طَلَبُهُ أَدْرَكَ مَنْفَعَتَهُ فَاتَّخِذْهُ عَادَةً فَإِنَّكَ تَخْلُفُ فِي سَلَفِكَ وَ تَنْفَعُ بِهِ مَنْ خَلَفَكَ وَ يَرْتَجِيكَ فِيهِ رَاغِبٌ وَ يَخْشَى صَوْلَتَكَ رَاهِبٌ وَ إِيَّاكَ وَ الْكَسَلَ عَنْهُ وَ الطَّلَبَ لِغَيْرِهِ...»
📚تفسيرالقمي، ج۲، ص۱۶۴
🔶از امام صادق (علیهالسلام) نقل شده است که لقمان به فرزندش گفت:
🔸«پسرم! اگر در خردسالی «ادب» بپذیری،1️⃣ در بزرگسالی از آن بهره خواهی برد.
👈کسی که از «ادب» سرشار شود، به آن اهتمام میورزد
👈و کسی که به آن اهتمام ورزد، در پیِ دانشِ آن سخت میکوشد
👈و کسی که در پی دانشش سخت بکوشد، اشتیاقش شدید میگردد
👈و کسی که اشتیاقش شدید گردد، به منفعت آن دست خواهد یافت.
🔸پس ادبآموزی را عادت خویش کن؛
👌چراکه دراینصورت جانشین خوبی برای گذشتگانت خواهی بود و به آیندگانت سود خواهی رساند. رغبت کنندگان به تو امیدوار خواهند شد و بیمداران در برابر ابهت تو کرنش خواهند کرد
🔸و بپرهیز از اینکه نسبت به ادبآموزی سستی و تنبلی نمایی و به دنبال چیز دیگری باشی.»2️⃣
📝پاورقیـــــــــــــــــــــــــــــــــ
1️⃣همانطور که در مطلب پیشین نیز ذکر شد، «تأدیب» یعنی به شخصی چیزی بیاموزیم و بعد او را واداریم که آن را در عمل نیز به کار بندد. «تأدّب» نیز یعنی کسی که تحت تأدیب است، پذیرش و همراهی داشته باشد.
2️⃣در سلسهمطالبی که با عنوان «سه دوره هفتساله برای تربیت کودک» ارائه شد، ملاحظه فرمودید که بهترین زمان برای «تأدیب»، دوره هفتساله دوم است؛ دورهای که دورهی «اطاعت و آموزش» نام گرفت و کودک در این دوره باید تحت آموزش و تأدیب باشد.
#امام_صادق_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #ادب #تأدیب #علم #تنبلی #سستی #کسالت #آموزش #لقمان #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠سن حساس «نوجوانی» و کاری که بر عهده والدین است
🌿امیرالمؤمنین در ضمن نامه معروفشان به امام حسن (علیهماالسلام)، خطاب به فرزندشان نوشتند:
🍃«...إِنَّمَا قَلْبُ الْحَدَثِ كَالْأَرْضِ الْخَالِيَةِ مَا أُلْقِيَ فِيهَا مِنْ شَيْءٍ قَبِلَتْهُ فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ يَشْتَغِلَ لُبُّكَ لِتَسْتَقْبِلَ بِجِدِّ رَأْيِكَ مِنَ الْأَمْرِ مَا قَدْ كَفَاكَ أَهْلُ التَّجَارِبِ بُغْيَتَهُ وَ تَجْرِبَتَهُ فَتَكُونَ قَدْ كُفِيتَ مَئُونَةَ الطَّلَبِ وَ عُوفِيتَ مِنْ عِلَاجِ التَّجْرِبَةِ فَأَتَاكَ مِنْ ذَلِكَ مَا قَدْ كُنَّا نَأْتِيهِ وَ اسْتَبَانَ لَكَ مَا رُبَّمَا أَظْلَمَ عَلَيْنَا مِنْه...»
📚نهجالبلاغة، ص۳۹۳
🔸«بهراستی که دل نوجوان مانند زمینی خالی است که هرچه در آن کاشته شود، میپذیرد.
🔸بههمینخاطر من پیش از آنکه دلت سخت گردد و خِرَدت [به آلودگیها] مشغول گردد، در تأدیبِ تو شتاب ورزیدم؛
🔸تا با نهایتِ توان به استقبال کارهایی روی که اهلتجربه در پِیاش رفتهاند و تجربه کردهاند و دیگر لازم نیست خودت تجربه کنی.
🔸در اینصورت از هزینه کردن برای انجام این کارها، بینیاز میشوی و از اینکه خودت (پس از انجامشان) تجربه اندوزی، معاف میگردی.
🔸حال، آنچه ما (پیشینیان) به آن رسیدهایم (و تجربه کردهایم) در اختیار توست و فضایی که چهبسا برای ما تاریک بوده، برای تو روشن شده است...»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔺شش «مقدمه» و در نهایت یک «نتیجه»:
1️⃣همانطور که حضرت امیر (علیهالسلام) فرمودهاند، ای سن، سنِ حسّاسی است و باید برای «تأدیبِ» فرزندان، دغدغه و برنامه داشت.
2️⃣در این حدیث، حضرت میفرمایند با «انتقال حاصل تجربیاتِ» خود، بر این کار همت گماردهاند.
3️⃣در حدیثی (که پیشتر ذکر شده است) ایشان فرمودهاند: «جملات حکمتآمیز» را به فرزندانتان بیاموزید؛ چراکه موجب افزایش عقل، هوشیاری و (صحتِ) نظر میگردد.
4️⃣در حدیثی دیگر (که آن نیز پیشتر ذکر گردیده) امام صادق (علیهالسلام) فرمودهاند: پیش از آنکه صاحبان تفکرات انحرافی در جذب فرزندان (نوجوانانتان) از شما پیشی گیرند، با استفاده از «حدیث» (معارف اهلبیت علیهمالسلام)، نسبت به حفظ آنان شتاب ورزید.
5️⃣همچنین در سلسلهمطالب «سه دوره هفتساله برای تربیت کودک»، زمان «تأدیبِ کودک» و «آموزش قرآن به او»، دوره هفتساله دوم زندگی او بیان شده است.
6️⃣باید توجه داشت (همانطور که پیشتر ذکر شد،) «تأدیب کودک» اعم است از «انتقال معلومات به کودک» و «واداشتن او به بهکارگیری این معلومات در عمل».
⏪نتیجه: در مجموع میتوان گفت در دوره هفتساله دومِ زندگیِ کودک، که دوره «اطاعت و آموزش» است، باید با آموزش قرآن، معارف اهلبیت، سخنان حکمتآمیز و نیز با انتقال تجربیات، و بعد واداشتن کودک به بهکارگیری این دانستهها، به تأدیبِ کودک پرداخت.
🔰مطالب مرتبط:
📌حکمتآموزی؛ زمینهساز تربیت فرزندان
📌https://dastvar.blog.ir/1401/04/10
📌دستورالعمل امام صادق برای تربیت اعتقادی فرزندان
📌https://dastvar.blog.ir/1401/04/06
📌سه دوره هفتساله برای تربیت کودک، زیر ذرهبین
📌https://dastvar.blog.ir/1401/03/22-1
#امام_علی_علیه_السلام #تربیت #فرزند #پدر #مادر #والدین #ادب #تأدیب #کودک #نوجوان #جوان #تجربه #آموزش #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona
💠همهی ما، هم سرپرست و هم مسؤولیم!
🌿از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است:
🍃«أَلَا كُلُّكُمْ رَاعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ فَالْأَمِيرُ عَلَى النَّاسِ رَاعٍ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ وَ الرَّجُلُ رَاعٍ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ وَ هُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ فَالْمَرْأَةُ رَاعِيَةٌ عَلَى أَهْلِ بَيْتِ بَعْلِهَا وَ وُلْدِهِ وَ هِيَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُمْ.»
📚مجموعةورام، ج۱، ص۶
🔶«آگاه باشید! همه شما سرپرست هستید و نسبت به افرادی که تحت سرپرستیتان هستند، مسؤول (مورد سؤال)اید؛
🔸حکمران، سرپرست مردم است و نسبت به آنها مسؤول است،
🔸مرد، سرپرست خانوادهاش است و نسبت به آنها مسؤول است
🔸و زن، سرپرست خانواده شوهر و فرزندانش است و نسبت به آنها مسؤول است.»
📝پانوشتـــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️همهی ما در این دنیا سرپرست اشیاء یا افرادی هستیم و بهتبَع نسبت به آنها مسؤولیم؛ یعنی باید پاسخگو باشیم که آیا سرپرست خوبی برایشان بودهایم یا خیر؟
🔺آیا از داراییهایمان (اعم از: استعدادها، اموال، موقعیت خانوادگی و اجتماعی و...) به بهترین شکل استفاده کردهایم؟
🔺آیا سرپرست دانا، توانا و مهربانی برای افراد تحت سرپرستیمان بودهایم؟
🔺آیا توانستهایم استعدادهای بالقوه آنها را شکوفا کنیم؟
🔺آیا با ندانمکاریهایمان به آنها آسیبی وارد نساختهایم؟
🤲امید است به لطف پروردگار، در مسؤولیتهای گوناگونمان موفق باشیم و در روز قیامت با سربلندی به این سؤالها پاسخ گوییم.
#رسول_خدا_صلی_الله_علیه_و_آله #تربیت #فرزند #زن #مرد #پدر #مادر #والدین #خانواده #مسؤول #مسؤولیت #مسؤولیت_پذیری #مدیر #مدیریت #قیامت #حدیث
💠 جرعهای از احادیث کمترشنیدهشده اهلبیت ﴿علیهمالسلام﴾ در «حـدیـثـنـا»:
💠 @hadithona