═══════﷽❀ ⃟⃟ ⃟ ⃟✤༻⃘⃕❀
✍توضیح #حکمت108🔰
┄┅┅✿๑❀🌺❀๑✿┅┅┄
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨
با سلام خدمت دوستان و همراهان گرامی
🔻در حکمت ۱۰۸ توضیح یک نکته مهم است و آن اینکه ما دو مرکز نیرومند در وجود خودمان داریم:
🧠مرکز ادراکات که همان مغز و دستگاه اعصاب است؛ لذا کارهای فکری که انجام میدهیم حس میکنیم مثلاً سرمان درد گرفته، یا خسته شدهایم این نشان میدهد ما با مغزمان کار میکنیم.
🫀مرکز عواطف که درحقیقت قلب صنوبری که در بخش چپ سینهمان قرار دارد؛ مسائل عاطفی در مرحله اول روی همین مرکز اثر میگذارد، مثلاً مصیبتی یا گرفتاری برایمان ایجاد میشود فشار آن را روی قلبمان حس میکنیم و میگوییم قلبمان درد گرفته است یا مثلاً طرف سکته قلبی کرده است. پس احساسات و عواطف روی همین قلب ما هم اثر میگذارد.
✅ درحقيقت درست است که مرکز اصلی ادراکات و عواطف، همگی همان روح انسان است، امّا تظاهرات و عکسالعملهای جسمی آن متفاوت است؛ یعنی عکسالعمل درک و فهم نخستین بار در دستگاه مغز آشکار میشود، ولی عکسالعمل مسائل عاطفی مثل غم، شادی، ترس، دشمنی و محبت در قلب انسان ظاهر میشود، یعنی این حالات را در قلب خودمان حس میکنیم. خلاصه یک ارتباطی هست بین روح ما و این قلب ما که مرکز عواطف است.
💠 درحقيقت امام در این حکمت میفرمايند غرایزی که خداوند در انسان آفریده و در درون جان او قرار داده، همه برای حیات مادی و معنوی انسان ضروری است، به شرطی که افراط و تفریط در آن نباشد. اگر افراط و تفریطها در آن غرایز که خدا در انسان قرار داده ایجاد شود آنوقت به انسان خیلی ضرر میرساند.
🔻امام در حکمت ۱۰۸ به ده مورد اشاره کردند:
1⃣ امید و آرزوها؛ اگر امید و آرزوها در انسان افراطی شود حالت طمع در انسان زیاد میشود؛ طمع که زیاد شد او خوار و ذلیل میشود. انسانی که طمعکار باشد خوار و ذلیل میشود و اگر طمع زیادتر شود حرص او زیاد میشود و حرص او را به هلاکت میرساند.
⏪ پس اگر امید و آرزوها افراطی شد، نتیجهاش طمع، خواری و ذلت، حرص و نابودی است.
2⃣ حالا اگر تفریط و ناامیدی باشد، یأس و ناامیدی افراطی نتیجهاش، انسان را از پا در میآید، هنگامی که یأس غالب شود تأسف او را از پای در میآورد.
💠دقت کنید امام افراط و تفریط را بیان میکنند که بر قلب ما اثرگذار است.
⏪ اگر خیلی امیدواری باشی با طمع و حرص از بین میروی، اگر ناامیدی زیاد تأسف و ناامیدی تو را از پای در میآورد، پس حالتی متعادل باید داشته باشیم؛ نه نا امید، نه بسیار امیدوار که باعث آن آفات شود.
3⃣ سومین موردی که امام اشاره میکنند افراط و تفریط ضرر میرساند غضب است؛
اگر غضب بر انسان مستولی شود و خشمش زیاد شود، باعث میشود که دست به هر کار خلافی بزند.
4⃣ اگر نه خشم و غضب در او ایجاد نشود و همیشه به طرف مقابل اطمینان کند این باعث میشود که جانب احتیاط را از دست بدهد و از آن طرف به او ضرر برسد، چون اعتماد میکند به طرف مقابل و با او دوست میشود، جانب احتیاط را از دست میدهد .
⏪ پس خشم و غضب و احتیاط باید متعادل باشد؛ نه خشم و غضب زیاد باشد که انسان هر کار خلافی انجام دهد، نه اینکه خیلی آرام و راحت باشد و اطمینان زیاد پیدا کند که از طرف دیگر زیان ببیند.
5⃣ ترس؛ اگر ترس بر انسان غالب شود، این احتیاطکاری افراطی او را به خود مشغول میسازد.
6⃣ و اگر ترس در او کم باشد و بگوید من از هیچ چیزی نمیترسم، این باعث غفلت و بیخبری او میشود.
⏪ افراط و تفریط در مورد ترس؛ یعنی اگر ترس غالب شود احتیاطکاری افراطی و مشغول شدن به خود و اگر ترس در او کم باشد باعث غفلت و بیخبری او میشود.
7⃣ مال؛ اگر انسان مالی بدست آورد بینیازی او را به طغیان وا میدارد.
📖 قرآن هم میفرماید إِنَّ الإنْسَانَ لَیَطْغَى﴿۶﴾ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنَى﴿۷﴾؛ وقتی انسان خود را بینیاز ببیند طغیان میکند.
8⃣ مصیبت ناگوار؛ اگر مصیبتی به او برسد، بیتابی او را رسوا میکند و اگر فقر دامنش را بگیرد، مشکلات ناشی از آن، او را به خود مشغول میسازد .
⚠️ افراط و تفریط در فقر و بینیازی ؛ اگر بینیاز شدی و آن از خود دانستی باعث طغیان میشود و اگر فقر و ناداری بیاید سراغ انسان، باعث مشغول شدن او شده و چه بسا او را از خدا دور میکند.
9⃣ گرسنگی؛ اگر گرسنگی پیدا کند ضعف زمین گیرش میکند.
🔟 پرخوری؛ اگر پرخوری کند شکمپروری او را به رنج انداخته، راه نفس را بر او میبندد .
⏪ پس هم گرسنگی آفت زاست و هم پرخوری، هر دو باید تعادل داشته باشد؛ تعادل که باشد انسان از نظر جسم و روح در راحتی خواهد بود.
💯 پیامی که این حکمت دارد اینکه غرایزی که خداوند در ما مانند خشم و غضب و ترس باید با مدیریت انسان به تعادل برسد.
افراط و تفریط در هریک از اینها باعث ضربه به انسان و چه بسا نابودی او میشود.
⚡️یاعلی✨خدا نگهدار⚡️
┄┅┅•✿๑❀•🌺•❀๑✿•┅┅┄