🔖بزودی...! 🖋مجموعه‌ای ادبی در#حلقه_رندان؛کاری از #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

✅ #کشف_المثل را به خوراک هفتۀ خود اضافه کنید. 🔎#کشف_المثل مجموعه‌ای بدیع در #حلقه_رندان 🖋تحقیق و گردآوری: #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

🔍ضرب المثل چیه؟! 📌مثل جمله‌ای کوتاه و گاهی آهنگینه، که شامل تشبیه و یا مضمون حکیمانـه ای ست و در قالب مختصر و مفیدی، مقصود گوینده رو می‌رسونه. مثل به واسطهٔ روونی و سادگیِ الفاظ، و روشنیِ معنا و لطافت ترکیب، بین مردم مشهور شده و از اون بدون تغییر يا با تغییر جزئی، تو گفتارشون استفاده می‌کنن. 🔸كلمه «مَثَل» عربيه و معادل فارسیش «مَتَل» میشه. وقتي مثل گفتن، صورت بی‌ادبانه پيدا كنه اون رو «مَتَلَك» ميگن. 🔹اندازۀ «مثل» متفاوته و لازم نیس حتما کوتاه باشه مهم اینه نسبت به مطلبی که میفهمونه مختصر و مفید باشه؛ گاهی اوقات كوتاهه در حدّ دو يا سه كلمه مثل فيل و فنجان كه نماد دو چيز كوچک و بزرگه که با هم تناسب ندارند؛ اين مثل در اصل دارای پنج كلمه بوده: "آب دادن فيل با فنجان" ولی معمولا با همان دو كلمه به اصل مثل اشاره می‌كنن. گاهی هم طولانی‌تره مثل: فرزند ناخلف انگشت ششمین را ماند که دست از بریدنش به درد آید و از بودنش زشت نماید. 🔸مَثل انواعی داره؛ انواع مثل از جهت لفظی: گاه نثره که یا مسجعه مثل: شفای علیل دیدار خلیل است. و یا نثر ساده اس مثل: شفا در ته پیاله است. و گاهی هم شعره مثل: حکایت بر مزاج مستمع گوی اگر خواهی که دارد با تو میلی انواع مثل از جهت معنایی رو در ادامه گفت و گو میکنیم ان شاءالله #کشف_المثل #حلقه_رندان #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

⁉️بعد از اینکه ضرب المثل رو شناختیم حالا اصلا چرا ضرب المثل؟! ✔️ جواب: خیرالکلام ما قَلّ و دَلّ؛ سخن چون حکیمان نِکُو گویُ و کوتَه 🔺 فائدۀ ضرب المثل: 1⃣ سخن ما رو حکیمانه و نیکو میکنه. 2⃣سبب میشه مختصر و مفید، مطلبو انتقال بدیم. 🔻اما چرا ضرب المثل چنین خصوصیتی داره؟ ۱.با دونستن مَثل‌های زیاد، هر وقت معنایی رو میخوایم به مخاطب بگیم، با یه قالب زیبا در ذهنمون حاضره، درنتیجه همین‌که معنایی در ذهنمون میاد، قالب اون ضرب المثل رو به خودش میگیره و میرسه دست مخاطب. ۲.دوم اینکه منظورمون رو با لطافت بیان میکنیم، خصوصا اگه گونه های مختلف هر ضرب المثل رو بشناسیم که در هر موقعیتی از کدوم استفاده کنیم. و سومین نکته اینکه مخاطب حسابی درگیر مطلبمون میشه و مطلب براش جذاب تر و تاثیرگذارتره. اما توضیح مختصر این سه نکته: 1⃣بلد بودن ضرب المثل های زیاد و تسلط بر اونا، یعنی قالب زدن به معناهای تاثیرگذاری که معمولا در گفت و گو ها پیش میاد؛ قالب های جذاب و مختلف برای معانی مختلف. تا جاییکه، خودمون میتونیم مثل های ناب تولید کنیم! 2⃣ضرب المثل چون معمولا با تشبیه همراهه و از حکمت ها و مواعظ بهره گرفته مطلب رو با یک لباس زیبا و دلچسب تحویل مخاطب میده خصوصا اگه مسجع و یا شعر باشه. 3⃣اگه حرفمون با قالبی زیبا و محتوایی شیوا و در عین حال مختصر و مفید باشه، مخاطب کاملا به تصرف ما درمیاد و مسحور مقصودمون میشه و اثر می‌پذیره. 📍#کشف_المثل پلی است برای رسیدن به🔗 کم گوی و گزیده گوی چون دُر تا ز اندک تو جهان شود پر #حلقه_رندان #کشف_المثل #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

📌ضرب المثل چجوری درست میشه⁉️ 🔹بعضی مثل‌ها از پندهای پيشوايان مذهبی، علما و يا از تجربه های زندگی مردم گرفته شده. به اينجور مثل‌ها حكمت گفته میشه. 🔸تعدادی از اینا، سخن اشخاص نامدارِ تاريخی يا عادیه كه خيلی بجا و مناسب بکارگرفته شده و به قدری به ذوق افراد شیرین اومده، که مشهور شده. 🔷خیلی از مثل‌ها نتيجۀ یه داستانه، چه واقعی باشه، چه افسانه‌ای. ولی ممکنه مردم از داستان اصلیش بی‌خبر باشن، و حتی تو هر شهری، یه جورِ خاص استفاده بشه. 🔶بعضی مثل‌ها از يه قطعه شعرِ معروف گرفته شده مثل: از ماست كه بر ماست؛ كه از شعر معروف ناصر خسرو هست( گفتا ز که نالیم که از ماست که بر ماست). مثل‌های منظوم گاه ساخته و پرداخته شاعره و گاهی از مثل های ساده و منثور گرفته شده و در شعر زيبا و مناسبی جا افتاده. 🔺خیلی از ضرب المثل ها ریشه در متون ادبی نظم و نثر داره چه عربی و چه فارسی. مثلا گلستان سعدی منبع حدود ۴۰۰ ضرب المثله که البته بعضی از اینا ریشه در شاهنامه و کلیله و دمنه و مرزبان نامه و ... دارن. #حلقه_رندان #کشف_المثل #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

🔅تا حالا شده به یه نفر خیلی تاکیدکنید کاری رو انجام بده ولی با این وجود، اون کار زمین بمونه؟! برای این موقعیت یه ضرب المثل شیرین عربی هست که زیر ذره‌بین مشاهده می‌کنید. ⚜إنَّ الموصَّین بنو سَهْوانِ 📌اما معنای ضرب المثل 🔹المُوَصَّیْن: جمع اسم مفعول از باب تفعیله، ینی کسایی که حسابی بهشون سفارش شده تا کاری رو انجام بدن. 🔸بنو سَهْوان: سهوان ینی فراموش‌کار، بنو سَهْوانِ ینی فرزندان شخص فراموش‌کار که منظور کسایی هستن که از بس فراموش‌کارن انگار فرزندان شخص فراموش‌کار محسوب میشن و از پدر این خصوصیت در وجودشون نهادینه شده. ترجمه 👈واقعا آدمایی که خیلی سفارششون میکنی، بچه‌های یه آدم فراموشکارن. 🔆 این مَثل یه جا دیگه هم استفاده میشه که فضای کنایی هست و دقیقا برعکس حالت اوله😶: وقتی کسی خیلی حواسش جمعه میگن: تو که نیاز به سفارش کردن نداری چه برسه به اینکه تاکید اضافی هم بکنیم، سفارش ماله بنو سهوانه! انّ الموصَّین بنو سَهْوانِ. ⭕️ البته دقت کنیم که از جهت ضرب آهنگ های کلامی، نوع گفتن این ضرب المثل در فضای اول و دوم متفاوته؛ در حالت اول، قسمت دومِ کلام با اوج صوتی و تاکید تموم میشه در حالت دوم، برعکس. #حلقه_رندان #کشف_المثل #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

🔅این ضرب المثل کوتاه و مشهور مال وقتیه که کسی تو مخمصه گیر میکنه و زندونی میشه.. 🗓تاریخچه در زمان قديم که يخچال نبود تو تهران خنك‌ترين آب، مال قناتى بود كه بعدها زندان قصر در اونجا ساخته شد. بعد از اون، هركس به زندان می‌افتاد، می‌گفتند رفته آب خنك بخوره! #حلقه_رندان #کشف_المثل #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan

✨وقتی ظاهر یه نفر خیلی روشن و واضح، حال درونیش رو برسونه از چه ضرب المثلی استفاده میشه؟ دقیقا👌، از این ضرب المثل👇 رنگ رخساره خبر می‌دهد از سِرّ ضمیر که مصراع دوم از این بیت مرحوم سعدیه؛ گر بگویم که مرا حال پریشانی نیست / رنگ رخساره.... یا از مشابهش استفاده میشه، رنگ زردم را ببین، حال زارم را بپرس و یا از این مصراع مرحوم مولانا: عاشقی پیداست از زاریِّ دل 🔺هر کدوم از این عبارات برای یه فضایی هست اما در مجموع معناشون برابره. در عربی هم چنین ضرب المثلی هست إنَّ الجَوادَ عَینُه فُرارُه 🔹معنای کلماتش 1⃣جواد ینی اسب نیکو 2⃣فُرار(فاءش به هر سه حرکت روایت شده و مشهور ضمه‌س) به معنای بررسی دندان های اسب، تا معلوم بشه چند ساله اس(خلاصه ینی وسیله سنجش) 🔸اما معنای ضرب المثل میگه اسب خوب، چشماش علامت خوبیشه. ادم حرفه‌ای، چشم اسب براش کلی حرف داره. این جمله، ضرب المثل شده برای وقتی که خوبیِ شخص اونقدر بارزه که در ظاهرش و بابرخورد ظاهری معلوم میشه؛ در فارسی میگن چشمش را ببین دلش را بخوان. ✔️این ضرب المثل در عربی به گونه های دیگه هم اومده: الخبیث عینه فُراره فَرُّ الجواد عینُه 💎نکته آخر که بسیار حائز اهمیته اینکه در استعمال ضرب المثل باید دقت فراوون بشه. سوء ظن و حسن ظن در کنار این ضرب المثل مفروغ عنه هست. یک مثال با لحاظ این نکته؛ فرزندی که کار اشتباهی کرده، چطور نمیتونه آثار خجالت رو در چهره اش محو کنه و پدر از همونجا میفهمه یه اتفاقی افتاده.. اینجا یه سوال ضرب المثلی میپرسه: پسرجان رنگ رخساره چی میگه😁 #حلقه_رندان #کشف_المثل #شیخ_محمدحسین_شاهرخ 🆔@halghe_rendan