❌روی زمین با #تکبر راه نرو❗️ آیه ۳۷ و۳۸اسراء وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ #مَرَحاً إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولًا و در زمين با#تكبّر و سرمستى راه مرو، قطعاً تو زمين را نخواهى شكافت و در بلندى به كوه‌هانخواهى رسيد. كُلُّ ذلِكَ كانَ سَيِّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهاً همه‌ى اينها، گناهش نزد پروردگارت ناپسند است. ____________________ ❌ تكبّر، حتّى در راه، رفتن از نظر قرآن نكوهيده است. «وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً» 👈راه مقابله با تكبّر، توجّه دادن به ضعف‌ها وعجزهاست. «إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ» 👈خصلت‌هاى درونى در رفتار انسان اثر گذار است.! ✅ اوامر و نواهى پروردگار، در جهت رشد و تربيت انسان است.«عِنْدَ رَبِّكَ» ●#مرحاً: مرح:در اصل به معنى فرح شديد است به معنای دیگر #تکبر و#خودپسندی. 💐 امام على (علیه‌السلام):     اَلحِرصُ وَالکِبرُ وَالحَسَدُ دَواعٍ إِلَى التَّقَحُّمِ فِى الذُّنوبِ؛ حرص و تکبّر و حسادت، انگیزه هاى فرورفتن در گناهانند. 💐رسول اکرم صلى الله علیه و آله:     أَلا اُخبِرُکُم بِأَهلِ النّارِ؟ کُلُّ عُتُلٍّ جَوّاظٍ مُستَکبِرٍ؛ آیا شما را از اهل دوزخ آگاه نکنم؟ هر درشتخوىِ خشنِ متکبّر. 💐امام على (علیه‌السلام):     عَجِبتُ لِلمُتَکَبِّرِ الَّذى کانَ بِالمسِ نُطفَهً وَیَکونُ غَدا جیفَهً؛ در شگفتم از شخص متکبّر، که دیروز نطفه اى بوده و فردا لاشه اى است. 💐امام صادق (علیه‌السلام):     لا یَدخُلُ الجَنَّهَ مَن فِی قَلبهِ مِثقالَ ذَرَّهٍ مِن کِبر؛ کسی که در قلبش به اندازه ذره ای کبر و خود بزرگ بینی باشد به بهشت وارد نمی شود.

آیه ۱۸ سوره حج أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَسْجُدُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَكَثِيرٌ مِّنَ النَّاسِ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُ وَمَن يُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ آيا نديدى كه هركه در آسمان‌ها وهركه در زمين است و خورشيد و ماه و ستارگان و كوه‌ها و درختان و جنبندگان و بسيارى از مردم براى خدا سجده مى‌كنند؟ البتّه بسيارى از مردم (به خاطر تكبر و لجاجت) قطعاً گرفتار عذابند، و هر كه را خدا خوار كند، هيچ احترام كننده‌اى براى او نيست، همانا خداوند هر چه را بخواهد انجام مى‌دهد. ____________________________ 👈در آسمان‌ها موجوداتى با شعور هستند. «مَنْ فِي السَّماواتِ» (كلمه‌ى‌ «مَنْ» براى صاحبان شعور است) ✅#تمام_هستى براى خداوند #سجده و #خضوع مى‌كند. «يَسْجُدُ» و شعور، مخصوص انسان نيست. «مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ» ❌اگر بدانيم #همه_هستى_تسليم_خدا_هستند ما نيز وصله ناهمرنگ نخواهيم بود. ❌#شرك و #تكبّر مخالف نظام هستى است. 👈عذاب‌هاى الهى بر اساس حقّ و عدل است. «حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذابُ» ✅ عزّت و ذلّت تنها به دست خداست. «مَنْ يُهِنِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُكْرِمٍ» 👈 در برابر #اراده‌ى_خداوند، هيچ مانعى وجود ندارد. «يَفْعَلُ ما يَشاءُ»

آیات ۵۵ تا ۶۰ زمر 🔸و ‌از‌ بهترین‌ چیزی‌ ‌که‌ ‌از‌ جانب‌ پروردگارتان‌ ‌به‌ سوی‌ ‌شما‌ نازل‌ ‌شده‌ پیروی‌ کنید، پیش‌ ‌از‌ ‌آن‌ ‌که‌ عذاب‌ الهی‌ ناگهان‌ ‌به‌ سراغ‌ ‌شما‌ آید، ‌در‌ حالی‌ ‌که‌ ‌از‌ ‌آن‌ خبر ندارید 🔸تا‌ مبادا کسی‌ بگوید: افسوس ‌بر‌ آنچه‌ ‌در‌ کار ‌خدا‌ کوتاهی‌ کردم‌! و حقّا ‌که‌ ‌من‌ ‌از‌ ریشخند کنندگان‌ بودم‌. 🔸یا ‌ بگوید: ‌اگر‌ ‌خدا‌ مرا هدایت‌ می‌کرد، بی‌شک‌ ‌از‌ پرهیزگاران‌ می‌شدم‌ 🔸یا ‌ چون‌ عذاب‌ ‌را‌ ببیند، بگوید: کاش‌ مرا برگشتی‌ [‌به‌ دنیا] ‌بود‌ ‌تا‌ ‌از‌ نیکوکاران‌ می‌شدم‌ 🔸به‌ ‌او‌ گفته‌ می‌شود: آری‌، آیات‌ ‌من‌ ‌بر‌ تو آمد و ‌آنها‌ ‌را‌ تکذیب‌ کردی‌ و تکبّر نمودی‌ و ‌از‌ کافران‌ شدی‌ 🔸و روز قیامت کسانی را که بر خدا دروغ بستند رو سیاه می‌بینی، آیا در دوزخ جایگاهی برای متکبّران نیست؟ _________________________ 👈چون عمر و ظرفیّت انسان محدود و دستورات کمال بخش بسیار است، قهراً باید انتخاب احسن در کار باشد. «أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَیْکُمْ»  ⚠️ قیامت،روزحسرت است«یاحَسْرَتی‏»  ❌ نتیجۀ #تمسخر حقّ دردنیا،تحقیر خویش در قیامت است«یاحَسْرَتی‏- السَّاخِرِینَ»  👈قیامت،روز اقرارواعتراف است. 🔻مجرم در قیامت چند سخن دارد: ۱. اقرار به کوتاهی«فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللَّه»  ۲. اقراربه مسخره کردن«لَمِنَ السَّاخِرِینَ»  ۳. آرزوی هدایت«لَوْ أَنَّ اللَّه هَدانِی»  ۴. آرزوی بازگشت به دنیا«لَوْ أَنَّ لِی کَرَّةً»  ❌ ترک انابه وتسلیم و پیروی از وحی،کوتاهی کردن است«فَرَّطْتُ» 👈 ریشۀ کوتاهی ‏ها،سبک شمردن دستورات الهی و بدترازآن مسخره کردن‏ آنهاست«لَمِنَ السَّاخِرِینَ» •تفریط:کوتاهی کردن 💠گرچه در آیۀ ۵۷مجرم میخواهد بگوید:خدا مرا هدایت نکردکه به چنین راهی رفتم،ولی در آیۀ ۵۹ پاسخ میشنودکه ماتورا هدایت کردیم و اتمام حجّت نمودیم،ولی توخوداهل #تکذیب و #استکبار بودی. 👈خداوندبدون اتمام حجّت،کسی را عذاب نمیکند«بَلی‏ قَدْجاءَتْک آیاتِی»  ❌مجرم درقیامت،به دنبال تبرئۀ خوداست«لَوأَنَّ اللَّه هَدانِی»  👈در قیامت گنهکاران به حال متّقین غبطه می‌خورند«...لَکُنْتُ مِنَ الْمُتَّقِینَ‏»  👈راه پیشگیری از گناه،توجّه دادن به صحنه‌های خطرناک قیامت است«أَوْ تَقُولَ‏ ..أَوْ تَقُولَ‏»  ✅ تقوی و احسان دو وسیلۀ نجات بخش هستند«لَکُنْتُ مِنَ الْمُتَّقِینَ‏ ..فَأَکُونَ مِنَ‏ الْمُحْسِنِینَ»  ❌آرزوی گنهکاران درقیامت،بازگشت به دنیا برای احسان به خودودیگران است«لَوْ أَنَّ لِی کَرَّةً فَأَکُونَ مِنَ الْمُحْسِنِینَ»  ❌ تکذیب فوری و بدون تأمل،حاکی از روحیۀ #تکبّر و #لجاجت است«فَکَذَّبْتَ» 💠امام باقر(ع):شدیدترین حسرت درقیامت برای علمایی است که به علم خودعمل نکردند. ❌کسانی که وجهۀ نورانی خداوند را با دروغ تاریک می‌کنند، کیفرشان آن است که صورت خودشان در قیامت سیاه شود. «کَذَبُوا عَلَی اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ»  👈 گرچه سیاهیِ طبیعی عیب نیست، (نظیر سیاهی مو و چشم) امّا سیاهی عارضی نشانۀ حقارت و ذلّت است. «وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ»  👈 روسیاهی واقعی و سیاهی دل در قیامت ظاهر می‌شود. «وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ»  ❌ انگیزۀ دروغ بستن به خداوند تکبّر است. «کَذَبُوا عَلَی اللَّهِ‏ ... لِلْمُتَکَبِّرِینَ‏»

❌جدال #متکبرانه درباره خدا، مورد سرزنش اوست. ❌گروهی از مشرکان عصر بعثت به دلیل بحث و جدال جاهلانه درباره خداوند از سوی خدا، نکوهش شدند. ❌جدال کنندگان بی برهان و جاهل #مبغوض_خدا_و_مؤمنان هستند. ❌#کفران_نعمتهای_الهی ؛ جدال در برابر حق است. ❌كسانى كه #كافر شدند ، به باطل مجادله مى‌كنند ، تا با آن حق را پايمال كنند ، و آيات مرا و هر آنچه را كه بيم داده شدند ، به ريشخند گرفتند . ❌#تقلید و #تعصب خویشاوندی، اساس جدال جاهلانه کافران درباره خدا است. ❌#کبر؛ علت جدال باطل است . ❌جدال کنندگان در آیات الهی، #فاقد_برهان_و_علم و دارای دلی پر از #تکبر هستند. ❌#گمراه_کردن_مردم، هدف مجادله کنندگان جاهل درباره خدا است. ❌آثار مجادله به باطل #ختم_قلب و #طغیانگری است. ❌#رسوایی و #ذلت_در_دنیا_و_آتش_جهنم، کیفر مجادله جاهلانه درباره خدا است. ▪کسی که با باطل مجادله می‌کند و حاضر نیست تسلیم حق شود و تن به آن بدهد، بلکه دنبال ابطال حق می‌رود، چنین شخصی در قیامت حسرت می‌خورد ... ▪«جدال احسن»:مناظره ای برای اثبات حق و نفی باطل است. 🍃🌸پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند: هرکه در مناقشه ای بدون علم #مجادله کتد در خشم خدا باشد تا دست بردارد. 🍃🌸پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: «به هیچ چیزی پس از نهی از بت‌پرستی به اندازه نزاع و ستیزه‌کردن با دیگران نهی نشده‌ام».

عظمت آفرینش آسمان بزرگتراز آفرینش انسان است و خلق آن برای خدا آسان است. آیه ۵۷ غافر لَخَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَکْبَرُ مِنْ خَلْقِ النَّاسِ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ قطعاً آفرینش آسمان ‏ها و زمین از آفرینش مردم بزرگ ‏تر است ولی بیشتر مردم نمی ‏دانند ______________________________ ✅اگر به عظمت هستی بنگریم هرگز خود را بزرگ نمی‌‏بینیم. «إِنْ فِی صُدُورِهِمْ إِلَّا کِبْرٌ ... لَخَلْقُ السَّماواتِ‏ ...»  👈 افراد متکبّر را باید شکست. «لَخَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَکْبَرُ» برای چه تکبّر می‌کنی؟!  👈نگاهی که در آن عبرت نباشد جهل است. «لَخَلْقُ السَّماواتِ‏ ... لا یَعْلَمُونَ‏»  ❌ریشۀ #تکبّر، #جهل و #غفلت است. «وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ»

آیات ۱۵ و ۱۶و ۱۷ و ۱۸ فصلت ❌پس #قوم_عاد به ناحقّ در زمین #تکبّر ورزیدند و گفتند: «کیست که از ما قدرتمندتر باشد؟» آیا ندیدند که همان خداوندی که آنان را آفرید قوی‌تر از آنهاست؟ و پیوسته به آیات ما #کفر ورزیدند» ❌«پس ما بادی سرد و توفنده و مسموم کننده را در ایامی نحس بر آنان فرستادیم تا #عذاب_خوار_کننده‌‏ای را در همین دنیا به آنان بچشانیم، و قطعاً عذاب آخرت رسوا‌کننده‌‏تر است و آنان یاری نخواهند شد» امّا #قوم_ثمود، آنان را هدایت کردیم ولی #کوردلی_را_بر_هدایت_ترجیح_دادند پس به کیفر آن چه کسب می‏‌کردند صاعقه ⚡️عذابِ خفت بار آنان را فرو گرفت و (از عاد و ثمود) ما آنان را که ایمان آوردند و تقوا پیشه بودند نجات دادیم» ________________________ ❌قدرت، نشانه‏ ی حقانیّت نیست. «مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً ...»  👈داروی مبارزه با خود برتربینی، توجّه به قدرت الهی است. «مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً ... الَّذِی خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ‏»  👈نگاهی به آفرینش خود و ضعف ‏های دوران جنین و کودکی، و نیازمندی امروز تکبّر را برطرف می‏ کند. «الَّذِی خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ»  ❌آن چه کفّار را به هلاکت می ‏رساند، استمرار در کفر و لجاجت است. «کانُوا- یَجْحَدُونَ» ❌عاقبت استکبار، خواری است. «فَاسْتَکْبَرُوا ... عَذابَ الْخِزْیِ‏»  ❌کفر، کوردلی است. «الْعَمی‏»  ❌خوار کردن انبیاء خواری قیامت را به دنبال دارد. «الْعَذابِ الْهُونِ» 

👈بعضی کلمۀ «فَیَؤُسٌ» و «قَنُوطٌ» را مرادف هم گرفته‏‌اند.  👈ولی فخر رازی می‏‌گوید: ▪یأس، نومیدی در درون است ▪قنوط، اظهار نومیدی به دیگران است.  👈شاید مراد از #خیر در آیه #ثروت_دنیا باشد چنان که در جای دیگر می‌خوانیم: اگر کسی از دنیا رفت و خیری بر جا گذاشت، چنین و چنان کنید. «إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّةُ» «بقره، ۱۸۰» 👈انسان از طلب خیر، سیر و خسته نمی‌شود و به خاطر حرص و آز و افزون‏ خواهی که جزو سرشت اوست، همۀ چیزهای خوب را برای خود می‌خواهد. «لا یَسْأَمُ الْإِنْسانُ مِنْ دُعاءِ الْخَیْرِ»  ❌ انسان، کم ظرفیّت است و در اولین برخورد با سختی‏ها خود را در بن بست می‌پندارد.«فَیَؤُسٌ قَنُوطٌ» ⚠️#دنیاگرایی عامل #غفلت و گاهی ا#نکار_معاد است. 💠در سورۀ کهف آیۀ ۳۵ می‌خوانیم که شخصی وارد باغ و بستان خود شد و همین که سرسبزی آن را دید گفت: این باغ از بین رفتنی نیست «ما أَظُنُّ أَنْ تَبِیدَ هذِهِ أَبَداً» و قیامتی هم در کار نیست «ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً» و اگر مرا در قیامت برگردانند، بهتر از این باغ و بستان خواهند داد «لَأَجِدَنَّ خَیْراً مِنْها» ...  ❌ انسان کم ظرفیّت و #مغرور است و در اولین مرحله رسیدن به نعمت بد مستی می‌کند. «لَئِنْ أَذَقْناهُ رَحْمَةً ... لَیَقُولَنَّ هذا لِی»  چنان که در اولین برخورد با شرّ از درون مأیوس می‌شود «فَیَؤُسٌ قَنُوطٌ» و فریاد می‌زند.«إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً» «معارج، ۲۰»  👈 انسان، از خداوند طلبی ندارد و به هر نعمتی برسد از لطف اوست.«رَحْمَةً مِنَّا»  👈سرچشمۀ رحمت از اوست «رَحْمَةً مِنَّا» ولی سرچشمۀ سختی‏ها عملکرد و خصلت‌‏های خود انسان است.«ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ» و نفرمود: «ضراء منا»  👈 تلخ و شیرینی دنیا اندک است در حدّ چشیدن و لمس کردن.«أَذَقْناهُ»، «مَسَّتْهُ»  ❌انسان خودخواه است و کامیابی‌‏ها را حقّ قطعی خود می‌پندارد. «هذا لِی» (چنان که قارون می ‏گفت: سرمایه‌ام به خاطر علمی است که نزد من است.«عَلی‏ عِلْمٍ عِنْدِی» «قصص، ۷۸»)  👈 رفاه و نعمت، نشانۀ لیاقت و استحقاق و عاقبت به خیری نیست.«هذا لِی»  ❌هر چه انسان به خودش توجّه کند، از مبدأ و معاد غافل می‌شود.«هذا لِی وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً»  ❌ کمترین نعمت، برخی انسان‏ها را به باطل می‌کشاند تا آنجا که می‏‌گوید: نعمت حقّ من است. «هذا لِی» قیامت نیست. «وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً» بر فرض که قیامت باشد،بهترین‏ها برای من است. «إِنَّ لِی عِنْدَهُ لَلْحُسْنی‏»  ❌ کفّار برای خود منطق و استدلال ندارند و عقیده آنان بر اساس گمان است«وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ»  ❌ شک و تردید در قیامت،نشانه کفر است«وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً ... الَّذِینَ کَفَرُوا»  👈نعمت‏‌ها از خداست «أَنْعَمْنا»ولی حوادث تلخ نتیجه عملکرد یا خصلت‌های بد خود انسان است. «مَسَّهُ الشَّرُّ»(شرّ به خدا نسبت داده نشده است).   💠مشکلات و تنگناهای زندگی در مقابل نعمت‌های اعطا شده از سوی خداوند به او اندک است(برای نعمت کلمه «أَنْعَمْنا» آمده، ولی برای شرّ کلمه «مَسَّهُ» آمده که به معنای تماس ساده است.) ▪«نَأی‏» به معنای دور شدن است و هر گاه با واژه «جانب» به کار رود، کنایه از #تکبّر و #غرور است.  ▪«نَأی‏ بِجانِبِهِ» یعنی به خاطر نعمت و رفاه مغرور شد و متکبرانه خود را کنار کشید.  ▪«عَرِیضٍ» به معنای پهن و کنایه از دعای زیاد است. 💠 تفاوت #غرور و #تکبر غرور با تکبر متفاوت است. تکبر یعنی خود را بزرگ‌تر و برتر از دیگران دیدن اما همان گونه که گفته شد غرور الزاماً همراه با تکبر نیست و تنها دلگرم شدن به غیر از خدا و به همان اندازه خود را بی نیاز دیدن از خدا غرور نام دارم. اما نکته مهم این است که غرور معمولاً منجر به ایجاد تکبر در وجود انسان می‌شود.