Rahmati.ITethics991022.mp3
15.85M
🎧 چرایی و چگونگی بهره گیری از #آموزههای_اسلامی در پژوهش های مربوط به #اخلاق_فناوری_اطلاعات (اَخفا).
✅ ارایه شده در جمع دانشجویان پردیس فارابی دانشگاه تهران
#حسينعلي_رحمتي
۲۲ دی ۱۳۹۹
📬 @harahmati
♦️♦️نقش فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی
قسمت اول
✅1. آیا اُنس و الفت روز افزون #دانشجویان با فضای مجازی، تعریفِ متعارف از «کلاسِ درسِ معارف اسلامی» را به چالش کشیده و زمان آن رسیده که تعریف و تصویری جدید از این اصطلاح ارایه دهیم؟ در این صورت آیا مفهوم و شاخصههای «استادِ درسِ معارف اسلامی» هم نیازمند بازنگری است؟
✅ 2. طبق برخی بررسیها و پیمایشهای انجام شده درصد قابل توجهی از دانشجویان از نحوه برگزاری #دروس_معارف_اسلامی رضایت ندارند. طبیعتاً این نارضایتی موجب موضعگیری منفی نسبت به این دروس و اساتید آن و در نتیجه بازماندن درسهای معارف اسلامی از وصول به اهداف خود میشود. به همین خاطر بایست ضمن شناسایی علل و عوامل بروز این وضعیت، برای بهبود آن چارهاندیشی کرد. در این راستا، «ابزارهای مناسب» برای دروس معارف اسلامی باید شناسایی و اساتید آن نسبت به بهرهگیری از آنها توجیه شوند. یکی از مهمترین این ابزارها «فضای مجازی» است.
✅3. هم اکنون تقریباً همه دانشجویان با استفاده از تلفنهای همراه و اتصال آسان به اینترنت، به مجموعه بزرگی از برنامهها و دادهها دسترسی دارند و افزون بر آن با بهرهگیری از این امکانات، فعالیتهای آموزشی و علمی خود را نیز انجام میدهند؛ و البته از این فضا برای سرگرمی و دور زدن ممنوعیتها و محدودیتهای رسمی و عرفی فضای حقیقی نیز استفاده میکنند. از سوی دیگر، این دانشجویان با عضویت در #شبکههای_اجتماعی به مجموعهای وسیع از افراد مرتبط میشوند و با حضور شبانهروزی در این شبکهها و شکلگیری مجموعهای از مراودات به طور لحظهای در حال دریافت اطلاعات و آگاهیهایِ درست و نادرست هستند.
✅4. بسیاری از دانشجویان امروزه با استفاده از امکانات فضای مجازی به گسترش #فضایل_اخلاقی کمک میکنند. آنان با تشکیل گروههای مختلف علمی به ارتقای سطح علمی جامعه یاری میرسانند؛ نشستهای علمی برگزار میکنند، به یاری نیازمندان میشتابند، از منافع ملی کشورشان دفاع میکنند و با استفاده از این فضای تازه، استعدادها و تواناییهای خود را شکوفا میسازند.
✅5. دانشجو امروزه از دریچه فضای مجازی میتواند مشاهده کند که پیروان هر یک از ادیان و مذاهب و باورمندان به تفکرات اخلاقی گوناگون در سراسر کره زمین چگونه براساس معیارهای مورد پسند خود زندگی میکنند. این آشنایی زمینه مقایسه #سبکهای_زندگی را با آنچه استاد معارف اسلامی به او معرفی میکند فراهم مینماید. استاد معارف اسلامی چنانچه با آنچه بر سر این سفره رنگین پیش روی دانشجو نهاده شده آشنایی نداشته باشد طبیعتاً نمیتواند آنگونه که باید سبکهای زندگی دینی و اخلاقی دیگران را نقد و از سبک زندگی اسلامی دفاع نماید.
#حسينعلي_رحمتي
25 دي 1399
ادامه دارد...
♦️ (بخشي ازمقاله « كاركردهاي فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی»، منتشر شده در مجله معارف، ش2، بهمن و اسفند 1399.)
متن كامل مقاله را در آدرس زير مطالعه كنيد:
https://b2n.ir/244216
🅾️ نقش فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی
قسمت دوم و پاياني
✅ #اساتید_دروس_معارف اسلامی برای بهره گیری از #فضای_مجازی براي وصول به اهداف اخلاقی این دروس چه باید بکنند؟
♈️1. حضور عینی و معرفتی در فضای مجازی
حضور استاد باید ناظر به شناخت فضای گفتمانی حاکم بر فضای مجازی، کارکردها و کژکارکردهای اخلاقی آن، سنخ مناسبات اخلاقی و غیراخلاقی که در این فضا شکل می گیرد، تاثیر این فضا بر روی بینش، منش و کنش دانشجو و شکل گیری هویت اخلاقی او باشد.
♈️2. توجه به فضای مجازی به عنوان یک منبع #هنجارگذار
این توجه موجب می شود که کلاس درس را چیزی فراتر از یک مکان فیزیکی با ظرفیت محدود و ناظر به یک سخنران(یعنی خودش) بداند، بلکه دایره کلاس را به وسعت کل کشور، و بلکه کل جهان می داند که افزون بر او، افراد فراوان دیگری هم حضور دارند و به موازات درس معارفی که او می گوید آنها نیز دیدگاه های متفاوت و گاه متضادی را برای دانشجو بیان می کنند
♈️3. تغییر روش از «خطابه» به «گفت وگو»
مونولوگ یا «تک گویی»، شاخصه تبلیغات دینی در دوره پیشافضای مجازی است. بنابراین، استاد معارف بایستی کلاس درس خود را به یک «فضای ارتباطیِ گفت و گو محور» تبدیل کند. یعنی از یک سو «برای دانشجویان» سخن بگوید و از سوی دیگر «از دانشجویان» سخن بشنود.
فضای مجازی می تواند ابزاری برای شکل دهی به «تدریسِ گفت و گو محور» باشد.
♈️4. مشارکت در فعاليت هاي دانشجویان در فضاي مجازي
اگر دانشجویان از طریق فضای مجازی کارهای خیرخواهانه ای را آغاز کردند استاد هم در آنها مشارکت کند و، به تعبیر امام صادق(ع)، «كُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ» باشد تا دانشجو «الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَيْرَ» را در عمل ببیند(اصول کافی، ج3، ص202). این تبلیغ عملی موجب می شود که دانشجویان استاد را عامل به علم خود بدانند و به آنچه سرِ کلاس می گوید توجه و اعتماد بیشتری پیدا کنند.
♈️5. توجه به عنصر «واقع بینی»
گفت: «نازنینی تو ولی در حد خویش/ الله الله پا منِه از حد، بیش». استاد معارف در قضاوت پیرامون تاثیرات فضای مجازی و در استفاده از آن، بایستی #واقع_بین» باشد. یعنی توجه داشته باشد فضای مجازی به رغم همه کارکردهای مثبتی که برای وصول به اهداف اخلاقی درسش دارد، اما مسائل، محدودیت ها و کژکارکردهای خاص خود را نیز دارد. از این رو، نه می تواند / و نه باید جای ارتباط حضوری استاد و دانشجو را بگیرد، بلکه این دو باید مکمل هم باشند. دراین زمینه بایستی اندازه نگه داشت که گفته اند: «اندازه نگه دار، که اندازه نکوست».
#حسينعلي_رحمتي
26 دي 1399
♦️ (بخشي ازمقاله « كاركردهاي فضای مجازی در تحقق اهداف اخلاقی دروس معارف اسلامی»، منتشر شده در مجله معارف، ش2، بهمن و اسفند 1399.)
متن كامل مقاله را در آدرس زير مطالعه كنيد:
https://b2n.ir/244216
♦️♦️جلسه دفاع از پايان نامه
كارشناسي ارشد اخلاق اسلامي
♈️ خودنمایی زنان در فضای مجازی:
علل، آسیبها، راهکارها
استاد راهنما:
دكتر حسینعلی رحمتی
استاد مشاور:
سركار خانم دکتر مهری کاظمنژاد
دانشجو:
سركار خانم مریم هنرجو
@harahmati
♦️اعتمادسازي؛ حلقه مفقوده فيلترينگ
✅ مسئله #فيلترينگ دو طرف دارد: فيلتر كنندگان و كاربران. از اين رو، بدون همراهي، همدلي و همكاري اين دو گروه، نميتوان انتظار داشت كه فيلترينگ فرايندي كاملا اخلاقي پيدا كند و منجر به بيشترين سود و كمترين زيان براي مردم و حكومت شود. سياستگذاري، مصداق يابي و اجراي فيلترينگ از سوي نهادهاي ذيربط بايد به گونه اي انجام شود كه ضمن جلب اعتماد كاربران فضاي مجازي، آنان قانع شوند از باب «همكاري در كارهاي نيك» با اين سياستها و برنامهها همراه شوند و از باب «عدم معاونت در كارهاي ناپسند»، از انجام هركاري كه موجب فيلترينگ ميشود خودداري كنند. و گرنه تجربه نشان داده در صورت فقدان اين #اعتماد و همراهي متقابل، وظايف و برنامه هايي كه براي حاكميت تعريف شده به نتيجه لازم خود نميرسد و در مواردي حتي انگيزه برخي افراد براي #دور_زدن_فيلترينگ افزايش مييابد.
فقدان اعتماد موجب مي شود كه حتي با وجود برخي خطرها و آسيب هايي كه مثلا در استفاده گسترده از يك شبكه اجتماعي خارجي وجود دارد، باز هم عده زيادي از كاربران استفاده از آن با فيلترشكن را بر استفاده از برنامه هاي داخلي ترجيح دهند.
🔻يكي از راههاي ايجاد همراهي و #همدلي، به رسميت شناختن #نيازهاي كاربران توسط متصديان فضاي مجاز ي و مسوولان فيلترينگ است. نگاه همدلانه اقتضا ميكند كه سياستگذاران و برنامه ريزان مرتبط با فضاي سايبر، همواره خود را به جاي كاربران اينترنت و ساكنان فضاي مجازي قرار داده و از منظر آنان به اين فضا بنگرند. اين امر موجب ميشود كه بهتر بتوانند نيازهاي كاربران را بشناسد و متناسب با آن در باب مسدود ساختن يا رفع مسدوديت از يك پايگاه يا شبكه اجتماعي برنامه ريزي و سياست گذاري كنند. چنين روي كردي از سوي مسوولان فيلترينگ موجب ميشود كه آنان در واقع از جاي گاه يك كاربر اينترنت كه براي برآورده كردن نيازهاي علمي، تجاري يا مشغوليتهاي روزمره و انجام امور اداري اش نيازمند مراجعه به پايگاههاي گوناگون است به ماجرا بنگرند و در نتيجه نگاهي واقعيتر به #اينترنت داشته باشند.
🔻ثمره اين نوع نگاه، ايجاد نوعي هم گرايي و همدلي و اتفاق نظر بين جامعه كاربران فضاي مجازي با مسوولان و دست اندركاران فيلترينگ ميشود و موجب ميگردد كه تصميمهاي اين مسوولان در فيلتر كردن پايگاههاي اينترنتي مورد قبول بخش عمده اي از كاربران هم قرار گيرد و اعتراضهاي كمتري را بر انگيزد. برآيند كلي شكل گيري چنين فضايي آن است كه هم كاربران اخلاقيتر عمل ميكنند هم مسوولان به وصول به اهداف كلان اخلاقي خود در باب فيلترينگ كاميابتر ميشوند.
#حسينعلي_رحمتي
17 فروردين 1397
(#بازنشر مطالب پيشين)
@harahmati
💢از «کلیک» تا «شلیک»؛ یک لحظه غفلت، یک عمر پشیمانی
👈🏿 «ماجرا از انتشار یک عکس در صفحه اینستاگرام آغاز شد. فردی تصویر دوران کودکی یکی از بستگانش را در صفحه اینستاگرام منتشر کرد تا موجبات خنده و تمسخر فامیلی را فراهم کند اما این کار نسنجیده به مذاق «وحید» خوش نیامد چون او انتظار چنین رفتاری را از بستگانش نداشت. همین موضوع به تهدید و چشم غره در لایوهای اینستاگرامی انجامید تا جایی که تهدیدها شکل جدی به خود گرفت و به تیراندازی کشید و به کشته شدن دو نفر منجر شد» (روزنامه خراسان، 21 دی 1399، کد خبر: 717029.).
♈️1. ماجرای بالا نشان می دهد که کارهای به ظاهر ساده و معمولی که همه ما شبانه روز در شبکه های اجتماعی انجام می دهیم، برخلاف ظاهرشان، بسیار مهم و حساس هستند، و گذاشتن یک عکس، نوشتن یک شوخی، درج یک کامنت کوتاه، یک لایک ساده، یا حتی گذاشتن یک شکلک (ایموجی) واستیکر می تواند موجب چه ضرر و زیان هایی غیرقابل جبرانی بشود که قطعا از ابتدا به اندازه سر سوزنی به ذهن مرتکبان آن خطور نمی کند.
♈️2. مشکل از کجاست؟ از این جا که ما:
حضور آسان و فعالیت ساده و راحت در شبکه ها را می بینیم ولی به اهمیت و حساسیت کار در این شبکه ها توجه نمی کنیم.
فان بودن و شوخی وسرگرمی و خنده را می بینیم ولی به این که ممکن است «آخر هر خنده ای گریه باشد» نمی اندیشیم.
سرعت در انتشار مطلب را می بینیم ولی به ماندگاری پیامدهای آن فکر نمی کنیم.
♈️3. موضوعات حساسیت برانگیز
هرگونه رفتار نادرست و غیراخلاقی نسبت به دیگران در فضای مجازی موجب خشم و ناراحتی آنها و حتی بروز رفتارهای نادرست از سوی آنها می شود (خشم خداوند هم به جای خود)، ولی برخی موارد از حساسیت بیشتری برخوردار است و بایستی از تمسخر، تحقیر، توهین و فحاشی نسبت به آنها خودداری کنیم. مثلا:
1. تصاویر شخصی و خانوادگی
2. وضعیت مالی، سرمایه و درآمدها
3. مسائل ناموسی، و روابط عاطفی و عشقی
4. باورهای دینی و مقدسات مذهبی
5. ویژگی های جسمی و بدنی
♈️ برای این که به آبرو و حیثیت دیگران «شلیک» نکنیم:
🔸1. صد بار گزکنیم، یک بار کلیک: قبل از کلیک کردن، ابتدا به طور جدی به جوانب و عواقب کارمان فکر کنیم. خود را جای کسی بگذاریم که می خواهیم درباره اش مطلبی را منتشر کنیم و از دید او به موضوع نگاه کنیم. این سخن امیرمومنان(ع)، که عاقبت انديشى پيش از شروع هرکاری موجب در امان ماندن از پشیمانی می شود («اَلتَّدبِيرُ قَبلَ العَمَلِ يُؤمِنُ النَّدَمَ»؛ غرر الحکم، ص 354) راهکار خوبی برای رفتار اخلاقی در شبکه های اجتماعی است.
🔸2. قبل از انتشار هرگونه خبر یا عکس و فیلم از دیگران، ابتدا از آنها اجازه بگیریم، و هدف خود را بگوییم.
🔸3. به مجرد اطلاع از ناراحتی یا نارضایتی فرد، مطلب منتشر شده را حذف کنیم و از دیگران هم بخواهیم از انتشار آن خودداری کنند (گرچه با توجه به ساختار فضای مجازی چنین کاری به طور کامل متاسفانه امکان پذیر نیست).
🔸4. از کسی که موجب ناراحتی اش شده ایم یا حقش را ضایع کرده ایم، از طریق فضای مجازی، و اگر ممکن است به صورت حضوری، عذرخواهی کنیم و تا جایی که ممکن است ضررهای مادی و معنوی که به او وارد کرده ایم را جبران کنیم(معنای واقعی توبه).
🔸5. این سخن زیبای امام علی(ع) را آویزه گوش کنیم که: جهالت موجب لغزش و پشیمانی انسان می شود(«الْجَهْلُ يُزِلُّ الْقَدَمَ وَ يُورِثُ النَّدَمَ»؛غرر الحکم، ص 75). بنابراین، قبل از انتشار هرگونه مطلب یا تصویری درباره موضوعات حساسی که در بالا ذکر شد، با افراد آگاه و دلسوز مشورت کنیم. ممکن است آنها به نکاتی توجه کنند که ما از آن غافلیم. مثلا می دانند که فلان شخص روحیه حساسی دارد و از انتشار تصاویرش در شبکه های اجتماعی ناراحت و عصبانی می شود.
🔸6. شعار بالای صفحه کلیدمان این باشد: اخلاق در فضای مجازی هم حقیقی است. پس در این فضا با دیگران چنان رفتار کنیم که دوست داریم با خودمان رفتار شود.
#حسينعلي_رحمتي
6 بهمن 1399
@harahmati
چهل روز یا چهل سال. چه فرق میکند؟
ترمیم ناپذیر است زخمی که بر قلبمان نشاندی.
می سازیم، با دردی که بی درمان است.
و می سوزیم، با آتشی که به جانمان انداختی
هیچگاه فکر نمی کردم «واژه ها» چنین ناتوان و عاجز باشند،
در پل زدن بین ذهن و زبان.
و من اکنون عاجزترین انسان روی زمین ام، #پدر_عزیزم
♦️♦️والدینِ مردود: ده خطای اخلاقی والدین در آموزش آنلاینِ فرزندان
به مدد فراگیر شدن ویروس کرونا وتعطیلی مراکز آموزشی، #آموزش_های_آنلاین در سراسر کشور به طور گسترده آغاز شد (کاری که از سال ها قبل باید انجام می شد). به همین خاطر، پدرومادرها و فرزندان (و حتی کادر آموزشی کشور) ناگهان با یک موقعیت جدید و مجموعه ای از وظایف در استفاده از فضای مجازی برای تحصیل مواجه شدند که نسبت به آنها تجربه و آگاهی قبلی نداشتند ولی مجبور به انجامش بودند. 👈🏿 آن اجبار و این ناآگاهی به ضمیمه عوامل دیگری چون استرس و ناراحتی بچه ها و دلسوزی های والدین موجب شکل گیری مجموعه ای از رفتارهای غیراخلاقی در این عرصه شد.
برخی از مهم ترین #خطاهای_اخلاقی والدین در آموزش غیرحضوری از این قرار است:
♈️1. مجازی دانستن اخلاق:
برخی والدین، شاید ناخواسته، گمان می کنند کارهایی چون تقلب در امتحان یا دروغ گفتن به استاد، چون در فضای مجازی انجام می شود اشکال ندارد.
♈️2. آموزش تقلب:
یا به بچه ها یاد می دهند که چگونه مثلا از اینترنت مطالب را کپی کنند و به نام خودشان به استاد تحویل دهند، یا با سکوت، آنها را به انجام تقلب تشویق می کنند.
♈️3. تحقیر علم و دانش:
به بچه ها می گویند آنها که درس خواندن به کجا رسیدند؟ درس خواندن اینقدرها هم مهم نیست که لازم باشد برایش وقت بگذاری و اینترنت مصرف کنیم. چیزی سر هم کن و تحویل استاد بده.
♈️4. تمسخر و توهین به اساتید:
وقتی با خستگی یا ناتوانی فرزندشان در انجام تکالیف مواجه می شوند به جای این که به او کمک کنند با برنامه ریزی بتواند کارهایش را انجام دهد، به معلم و استاد ناسزا می گویند که چرا تکلیف درسی معین کرده است. همچنین با ساختن دابسمش ها و ویدیوهای تمسخرآمیز (نه طنزآمیز) گفتار و رفتار معلمان را به سخره می گیرند.
♈️5. تضعیف مسوولیت پذیری بچه ها:
با انجام تکالیف فرزندشان، هم اعتماد به نفس او را از بین می برند هم به او یاد می دهند چگونه از زیر بار وظایف و مسوولیت های خود شانه خالی کند و از دیگران طلبکار شود.
♈️6. ترغیب به بهانه جویی و دروغگویی:
به بچه می گویند درس نخواندن خود را به گردن ضعیف بودن اینترنت و خراب بودن کامپیوتر و شارژ نداشتن گوشی بیاندازد. در واقع «تخم مرغ دزدی» را به یاد می دهند بدون این که توجه کنند ممکن است در آینده «شتر دزد» شود.
♈️7. سرزنش و تحقیر به جای همدلی و آموزش:
به جای درک وضعیت جدیدی که دانش آموز در آن قرار گرفته و آموزش او برای آشنایی با فضای مجازی و چگونگی انجام کارهایی چون حضور در کلاس و آزمون یا بارگذاری و دانلود مطالب، مرتب او را به ناتوان و نفهم بودن متهم می کنند، و بچه های دیگران را چماق کرده و بر سر او می کوبند.
♈️8. ریختن آبروی فرزندان:
با تصویربرداری از خطاهای ناخواسته فرزندشان در ساخت کاردستی، انجام تکالیف یا شیوه حضور در کلاس، و انتشار آن در فضای مجازی، حیثیت و اعتبار فرزندشان را نزد غریبه و آشنا از بین می برند و او را مضحکه عام و خاص می کنند.
♈️9. نقض حریم خصوصی:
به جای آن که به فرزندشان بگویند هنگام حضور تصویری در کلاس یا تصویربرداری از تکلیف های عملی خود (مانند درس ورزش) یا گفت وگو با معلمان و همکلاسی ها چه نکاتی را مراعات کند تا اطلاعات شخصی خود و خانواده را در اختیار دیگران قرار ندهد، گاه خود والدین با بی دقتی در تصویربرداری و انتشار مطالب مربوط به فرزندشان، حریم خصوصی او یا خانواده را به خطر می اندازند.
♈️10. نابود کردن آینده فرزندان:
با انتشار گفتار یا رفتار نادرست، یا حتی شیرین کاری های فرزندشان در فضای مجازی، تصویر نادرستی از او به دیگران ارایه می کنند که، به خاطر ماندگاری فضای مجازی، اثرات تخریبی آن تا آخر عمر گریبان گیر او است و می تواند بر روی انتخاب شغل، همسر یا موقعیت اجتماعی و سیاسی او در آینده تاثیر منفی بگذارد.
#حسينعلي_رحمتي
13 بهمن 1399
@harahmati
🔺 آيا ربات ها هم در آفرينش ز يك گوهر اند؟
🔻در پژوهش هايي كه اخيرا درباره #آينده_پژوهي اخلاقي و اخلاقِ آينده پژوهي (به ويژه در حوزه فناوري اطلاعات) داشتم به مطلبي برخوردم كه ديويد هنسون (David Hanson)، طراح ربات معروف «سوفيا» پيش بيني كرده است تا سال 2045 ربات ها از حقوقي چون ازدواج، داشتن سرزمين مستقل، و راي دادن برخوردار مي شوند (سايت www.independent.co.uk).
همچنين مقاله اي ديدم از «آماندا ووره» (Amanda Wurah) استاد دانشگاه مك گيل، با عنوان We Hold These Truths to Be Self-Evident, That All Robots Are Created Equal كه به نظرم رسيد بهترين معادل فارسي براي آن (البته بااجازه شيخ اجل سعدي) اين است كه «ربات ها در آفرينش ز يك گوهر اند». نويسنده در اين مقاله بر ضرورت تعريف شخصيت حقوقي و تصويب قوانين حقوق بشر براي ربات ها تاكيد كرده بود. البته او مسئله را از منظر حقوقي بررسي كرده و به ابعاد اخلاقي آن كمتر پرداخته است.
🔻 حضور روزافزون ربات ها در زندگي انسان امروز و ميزان هوشمندتر شدن آنها (كه در سال هاي آينده با وسعت و شدت بيشتري ادامه پيدا مي كند) نشان مي دهد كه اخلاق انديشان و آينده پژوهان حوزه فاوا بايد بيش از پيش توجه به اين عرصه را جدي بگيرند و در صدد پاسخ به پرسش هايي از اين قبيل باشند:
1. آيا اخلاقي بودن براي #ماشين_هاي_هوشمند معنا دارد؟
2. آيا زمان تغيير نگاه به ربات ها از يك ماشين صرفا مكانيكي به يك فاعل اخلاقي (moral agent) فرارسيده است؟
3. آيا بايد در صدد تعريف وظايف و مسووليت هاي اخلاقي براي ربات ها باشيم؟ اصول اخلاقي براي آنها همان اصول مطرح براي انسان ها است؟
4. چه #كدهاي_اخلاقي بايد براي مرتبطان با ماشين هاي هوشمند (مانند طراحان، برنامه نويسان، سازندگان، صاحبان و مخاطبان آنها) نگاشته شود؟
5. اگر استفاده از ربات ها پيامدهايي چون افزايش #بيكاري انسان ها را به دنبال داشته باشد آيا توسعه آنها اخلاقا درست است؟
#حسينعلي_رحمتي
1 تير 1397
—------------------------------------------------------ا
🌷اگر این مطلب را مفید می دانید برای دیگران هم ارسال کنید.
برای آگاهی از موضوعات بیشتر در کانال «اندكي انديشه» عضو شوید : 👈 @harahmati
موضوعات پيشنهادي براي اخفاپژوهي.pdf
86.1K
♨️موضوعات پيشنهادي براي تحقيق در #اخلاق_فناوري_اطلاعات
🔸يكي از مشكلات علاقه مندان به مطالعه وتحقيق در عرصه نوپديد و جذابِ اخلاق فضاي مجازي و فناوري اطلاعات، #انتخاب_موضوع است.
🔸از اين رو در فايل ضميمه 63 موضوع در حوزه اخلاق فناوري اطلاعات معرفي شده است كه براي نوشتن پايان نامه، مقاله، كتاب، ارايه سخنراني و كنفرانس علمي، و يادداشت مي تواند مورد استفاده قرار گيرد.
👈🏿 اَخفا=اخلاق فناوری اطلاعات
اَخفاپژوهی=پژوهش درباره اخلاق فناوری اطلاعات
⭕️موارد بیشتر درباره اخفاپژوهی در کانال «اندکی اندیشه»
🔻جلسه دفاع از پایان نامه
✅نقش اینترنت بر سلامت اخلاقی و روانی جوانان بر اساس بازتاب رسانه ای آن.
پایان نامه کارشناسی ارشد مدرسی معارف اسلامی
دانشجو: سرکار خانم رویا خاکزاد
استاد راهنما: دکتر عبدالله متقی زاده
استاد مشاور: دکتر مهدی هادی
استاد داور: حسینعلی رحمتی
♈️@harahmati
چند ماه قبل که این عکس را گرفتیم کجا میدانستم این آخرین عکس من و توست؟ کجا میدانستم این آخرین باری است که دستهایم شانه هایت را لمس میکند و آرامش وجودت را به من منتقل می کند؟
کاش می دانستم این آخرین دیدار است. کاش به من گفته بودی این عکس خداحافظی است.
وقتی می گفتم کار دارم می گفتی بیا سری به ما بزن پسر، کار دنیا تمامی ندارد. راست می گفتی. کار دنیا تمام نشد ولی کار تو ناگه تمام شد. خیلی زودتر از آنچه فکر می کردم دیر شد.
فردا #روز_پدر است. من زنگ می زنم تا تبریک بگویم ولی این بار در آن سوی خط کسی نیست که پاسخم را بدهد. پس از همین جا روز پدر و روز مرد را به تو تبریک می گویم ای مردترین مرد زندگی ام. روزت مبارک #پدر_عزیزم.
@harahmati
♦️آیا آموزه های اسلامی برای زیست اخلاقی در فضای فجازی کاربرد دارد؟
☘️به پاسداشت خجسته زادروز امام اخلاق و عدالت، علی(ع)
فضای مجازی عرصه ای جدید برای کنشگری اخلاقی در دنیای امروز است. برای زیست اخلاقی در این فضا باید موضوعات، مسائل و چالش های اخلاقی مربوط به آن را شناسایی و برای آنها چاره اندیشی کرد. برای این کار علاوه بر عقل بشری، از آموزه هایی که در قرآن و حدیث و سیره و سنت پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهلبیت ایشان(ع) وجود دارد هم می می توان استفاده کرد، چرا که این آموزه ها فرازمانی و فرامکانی است.
✅موارد زیر برخی از مهم ترین کاربردهای آموزه های اسلامی در این زمینه است:
🔻 1. تعیین شاخصه های زیست اخلاقی در فجازی:
هریک از مرتبطان با فضای مجازی، از شهروند-کاربران عادی گرفته تا مدیران و مسوولان نهادهای حاکمیتی و غیرحاکمیتی، و مراکز و شرکت هایی که عهده دار کارهایی چون تولید نرم افزار و سخت افزار هستند، باید به مجموعه ای از اصول و قواعد اخلاقی پای بند باشند که برخی از آنها، مانند صداقت و راستگویی و پرهیز از فریبکاری یا آسیب و زیان رساندن به دیگران، آموزه هایی است که عقل بشری هم قادر به درک و تایید آنهاست، ولی شاخصه هایی هم وجود دارد که صرفا از منابع دینی قابل استخراج است، مانند: ناظر دانستن خداوند، تقوا و نظارت درونی، و کار برای خدا(اخلاص)، که هرکدام برای اخلاقی شدن فضای مجازی کاربرد جدی دارد.
🔻 2. حل چالش هایی چون #تزاحم_اخلاقی:
برخی افراد هنگام تصمیم گیری در فضای مجازی یا درباره آن، با دوراهه ها و تردیدهایی مواجه می شوند. این تردیدها گاهی ناظر به انجام یا ترک یک رفتار است (مثلا شخص مردد است که آیا عضو یک شبکه بشود یا نه، یا یک مطلب را لایک و فوروارد بکند یا نکند) و گاهی ناظر به چند وظیفه است که انجام همه آنها به طور همزمان برایش مقدور «نیست» و باید دست به انتخاب بزند. مثلا یک مدیر دولتی برای دفاع از منافع مردم در سطح جهانی باید از شبکه های اجتماعی فیلترشده مثل فیس بوک و توییتر استفاده کند و از سوی دیگر این کار مستلزم نقض قانون یا حکم دور زدن فیلترینگ است. در این موارد می توان از مرجحاتی که در منابع دینی ذکرشده، یا از سیره رفتاری معصومین در موارد مشابه استفاده کرد؛ مانند صلح امام حسن(ع) یا پذیرش ولایت عهدی مامون از سوی امام رضا(ع) که حفظ اهداف دین و منافع کلان جامعه را مقدم داشتند.
🔻 3. تعمیق نظارت درونی و احساس مسوولیت نسبت به رفتار اخلاقی در فجازی:
باتوجه به ساختار خاص فضای مجازی، و امکان ناشناس ماندن در این فضا، همچنین با توجه به امکان دور زدن نظارت های بیرونی از قبیل فیلترینگ، موثرترین راه برای اخلاقی شدن این فضا استفاده از نظارت درونی است که در آموزه های اسلامی با عناوینی چون تقوا، اعتقاد به عالم و ناظر بودن خداوند، و پاسخگو بودن انسان نسبت به کارهای خود در دنیا و آخرت به آنها اشاره شده است. این نظارت ها البته با نظارت بیرونی و احساس مسوولیت کاربران نسبت به یکدیگر منافاتی ندارد. آموزه هایی که در ادبیات دینی از قبیل «امر به معروف و نهی از منکر» مطرح شده است.
🔻 4. ترویج عملی دین اسلام و مکتب اهلبیت(ع):
اخلاقی زیستن بروز و ظهور دینداری یک فرد یا جامعه است. از این رو عمل به اخلاق در فضای مجازی نوعی تبلیغ دین است. امام حسن عسکری(ع) خطاب به شیعیان می فرماید: هرگاه کسی از شما در سخنش راستگو باشد، و امانتداری کند، و با مردم خوش اخلاق باشد دیگران می گویند این شیعه است، و این مرا خوشحال می کند. پس تقوای الاهی پیشه کنید و مایه آراستگی ما باشید نه ننگ و زشتی. طوری عمل کنید که موجب #جلب_محبت دیگران به سوی ما شوید.
🔻 5. ارزیابی اخلاقی رفتار مرتبطان با فجازي:
با توجه به معیارهایی از قبیل آنچه از امام حسن عسکری(ع) نقل شد، می توان مشخص کرد که کدامیک از رفتارهای کاربران شبکه های اجتماعی درست یا نادرست است. همچنین می توان سنجید که ادعای مسلمانی افراد در شبکه های اجتماعی چه اندازه مقرون به واقعیت است.
✅نکته آخر:
با توجه به نوپدید بودن فضای مجازی استفاده به جا و به اندازه و درست از آموزه های اسلامی برای اخلاقی شدن این فضا نیازمند نوعی تخصص و مهارت است که می توان آن را #اجتهاد_اخلاقی نامید. به خاطر اهمیت این موضوع، آن را در یادداشتی مستقل بررسی خواهیم کرد.
#حسینعلی_رحمتی
7 اسفند 1399
@harahmati
ethica 8.pdf
9.53M
«اثیکا» خبرنامه ای الکترونیکی است که خانه ا خلاق پژوهان جوان آن را تهیه می کند. در هر شماره از این خبرنامه جدیدترین کتاب هایی که به زبان انگلیسی درباره حوزه های مختلف احلاق منتشر شده معرفی می گردد. ♦️ این کاری است ارزشمند و برای کسانی که فرصت یا امکان جست و جو درباره منابع جدید را ندارند کاربرد خوبی دارد. در ادامه چند مورد از آثار مربوط به اخلاق فناوری که در این کتاب آمده است را به طور مجزا معرفی خواهم کرد. @harahmati
♦️«ساسی» که آتش به جان فرزندان مان می اندازد
✅ الف) ساسی مانکن، خواننده ایرانی خارج نشین، در تبلیغ ویدیوی جدید خود از چهره ای استفاده کرده که عده زیادی معتقدند بازیگر زن فیلم های غیراخلاقی است. چنین کاری حتی در کشورهای غربی هم کم سابقه است. اگر این مدعا درست باشد با توجه به این که تبلیغ فوق در کمتر یک روز فقط در صفحه خود ساسی و تهیه کننده اش بیش از ده میلیون بار دیده شده است، و با توجه به این که تجارب قبلی نشان داده تعداد بسیار زیادی از نوجوانان و جوانان کشورمان مشتری ویدیوهای این خواننده هستند، و با توجه به افزایش دسترسی بچه ها به اینترنت به خاطر غیرحضوری شدن کلاس های شان، می توان گفت این نسل باز هم در برابر یک هجمة اخلاقی جدید قرار گرفته است.
✅ ب) مسئله فقط یک موزیک ویدیوی چند دقیقه ای نیست؛ بلکه فاجعه، تبلیغی است که برای فیلم های هرزه نگارانه می شود و کنجکاوی که در مخاطبان نوجوان و جوان خود برای مراجعه به چنین محتواهایی در فضای مجازی ایجاد می کند. صدها هزار دختر و پسر نوجوانی که ممکن است مشتری دائمی سایت ها و صفحات هرزه نگارانه شوند یک سونامی بی اخلاقی را رقم می زنند که حال و آینده جامعه ما را به باد خواهد داد. افزون بر آن، از نسلی که به محتوای مبتذل شعرهایی که در این ویدیو و مشابه آن هست، و تصویری کالاانگارانه و سخیفی که از زنان ارایه می شود عادت کند، نمی توان انتظار داشت کرامت انسانی خود را حفظ کند یا حرمت زن و زنانگی را نگه دارد.
✅ ج) چه کار می توانیم بکنیم؟
طبیعتا از خواننده یا تهیه کننده ای که برای کسب پول و شهرت بیشتر، به کمترین اصول اخلاقی که در همه کشورها مراعات می شود پابند نیست نمی توان انتظار وجدان اخلاقی را داشت. اما هر یک از ما به اندازه خود می توانیم در برابر این حجم از وقاحت و بی شرمی احساس مسوولیت کنیم و موثر واقع شویم. «تو مگو همه به جنگ اند و ز صلح من چه آید / تو یکی نه ای هزاری، تو چراغ خود بیافروز».
✅ ما می توانیم:
🔻1. از انتشار این ویدیو در شبکه های اجتماعی و معرفی آن به دیگران به طور جدی خودداری کنیم.
🔻2. از مشابه سازی، طنز نویسی و جوک سازی، ساخت دابسمش یا هر کار دیگری که موجب معرفی این ویدیو می شود بپرهیزیم. توجه داشته باشیم که برای مخاطب امروزی دسترسی به اصل مطلب کار نسبتا ساده ای است.
🔻3. برای فرزندان یا دانش آموزان مان بدون این که حس کنجکاوی شان را تحریک کنیم (مثلا بدون این که اسم این موزیک یا این بازیگر زن را بیاوریم) ابتذال این گونه ویدیوها و پیامدهای آنها را توضیح دهیم.
🔻4. اگر مدیر (ادمین) یک گروه یا صفحه در شبکه های اجتماعی هستیم، از انتشار این گونه ویدیوها وتبلیغ آنها ممانعت کنیم، و اگر کسی آن را منتشر کرد به او هشدار دهیم. توجه داشته باشیم که ترویج محتواهای غیراخلاقی ربطی به آزادی بیان و جریان آزاد اطلاعات ندارد. در همه کشورها مواردی چون محتوای هرزه نگارانه، به ویژه اگر به کودکان یا نوجوانان مربوط شود، با سختگیری ها و ضوابط شدید کنترل می شود.
🔻5. با کامنت گذاری انتقادی در صفحه خواننده وتهیه کننده و دیسلایک کردن آن، اعتراض خود را بیان کنیم.
🔻6. این گونه مطالب را به عنوان تبلیغ پورنوگرافی برای مدیران شبکه های اجتماعی گزارش کرده و از آنان بخواهیم به خاطر تاثیر منفی آن بر نوجوانان، دسترسی به آنها را مسدود یا محدود کنند. (به یاد بیاوریم که مسوولان توییتر و فیس بوک حساب کاربری دونالد ترامپ را، در زمان رئیس جمهور اش، به خاطر شائبه ترویج خشونت مسدود کردند).
🔻7. اگر به خواننده یا تهیه کنندگان ویدیو دسترسی داریم به هرطریقی آنان را به حذف این ویدیو و عدم انتشار آن تشویق کنیم.
🔻8. از کارهای ایجابی غافل نشویم، و در دراز مدت با تقویت شخصیت اخلاقی، تحکیم مبانی دینی، و افزایش سواد رسانه ای نسل جدید، و حتی کارهایی چون بالابردن ذائقه موسیقیایی آنها، مانع از گرایش شان به سمت این گونه محتواهای مبتذل شویم. وقتی کسانی چون ساسی مانکن می توانند زبان و نیازِ نوجوانان و جوانان ما را شناسایی کرده و از کیلومترها آنسوتر برای این نسل خوراک رسانه ایِ مسموم فراهم کنند، چرا ما نتوانیم برای شان محتوای مطلوب تولید کنیم؟
حسینعلی رحمتی
12 اسفند 1399
@harahmati
جلسه گروه فلسفه اخلاق با موضوع
🔻"بایستههای پژوهش و تحقیق موثر درباره اخلاق فناوری اطلاعات"
ارائه: حجت الاسلام دکتر حسینعلی رحمتی چهارشنبه 13 اسفند ساعت 19
در مجمع عالی حکمت اسلامی (حضوری و مجازی)
http://hekmateislami.com/?page_id=10685
@hekmateislami
@harahmati
Rahmati.ITethics991213-1.mp3
11.66M
♦️📢فايل صوتي:
بایستههای پژوهش و تحقیق موثر درباره اخلاق فناوری اطلاعات و فضاي مجازي"، جلسه اول: نيازهاي دوره پيشاتحقيق.
ارائه شده توسط: حسینعلی رحمتی ،
در مجمع عالی حکمت اسلامی (13 اسفند 99)
@harahmati
Kalan Perozhe-Rahmati.mp3
5.19M
کلان_پروژه فکری و مطالعاتی چیست و چرا و چگونه باید آن را طراحی کرد؟ @harahmati
♦️♦️جیک جیکِ مستانِ «میلاد»ها بر شاخة شکنندة شبکه های اجتماعی
✅ده اشتباه چهره های مشهور شبکه های اجتماعی
✅دستگیری #میلاد_حاتمی، از شاخ های اینستایی و متهم به راه اندازی سایت قماربازی و شرط بندی در ترکیه و استرداد او به ایران، بار دیگر ضرورت ارزیابی انتقادی رفتار چهره های فعال در شبکه های اجتماعی را آشکار کرد. انس و ارتباط بیش از اندازه این افراد با شبکه ها به مرور زمان موجب شده که آنها به این توهم دچار شوند که «فضای حقیقی هم مانند فضای مجازی است». این توهم موجب می شود که آنها امکان تصمیم گیری درست و زندگی معقول و اخلاقی در این فضا را از دست بدهند، و برای خود و دیگران دردسر ساز شوند.
✅ از نشانه های این توهم آن است که آنها:
🔻 1. گمان می کنند فضای حقیقی هم مثل فضای مجازی است که در آن هرکاری خواستند بکنند بدون این که کسی آنها را بازخواست کند. به همین خاطر، در فضای حقیقی قانون کشور خود یا کشوری که در آن زندگی می کنند را به سخره می گیرند و وقتی متوجه ماجرا می شوند که دستبند قانون بر دستشان نشسته است.
🔻2. گمان می کنند اگر کاری از نظر قانونی جرم نیست از نظر اخلاقی هم انجام آن مجاز است. از این رو به آسانی در ویدیوهای خود شوخی جنسی را مطرح می کنند، به زنان و دختران توهین می کنند، و با چالش هایی که به راه می اندازند حریم خانواده و حرمت بزرگترها را از بین می برند.
🔻3. گمان می کنند کسانی که در شبکه های اجتماعی آنها را لایک و فوروارد می کنند در فضای حقیقی هم برایشان گریبان چاک می دهند. این توهم موجب می شود به پشتوانه این لشکر اهل کلیک، دیگران را تهدید کنند و به قول معروف «در کوچه خالی لات بازی درآورند».
🔻4. گمان می کنند مردمان فضای حقیقی از نظر ارزش های دینی، اخلاقی و فرهنگی مثل «برخی» از طرفداران آنها در فضای مجازی هستند. از این رو با تمسخر و تحقیر یا نادیده انگاشتن باورها و اعتقادات دینی و اخلاقی شهروندان حقیقی موجب آزردگی و ناراحتی آنها می شوند. به همین خاطر از بازیگر فیلم های غیراخلاقی برای ویدیوی خود استفاده می کنند بدون این که کمی احساس مسوولیت و وجدان اخلاقی داشته باشند در قِبال هزاران نوجوان و جوانی که ممکن است از این طریق به سایت ها و کانال های فیلم های مستهجن رهنمون شوند و سلامت روحی و اخلاقی شان از بین برود.
🔻5. گمان می کنند برای کسب شهرت انجام هرکار اخلاقی و غیراخلاقی مجاز است. از این رو برای این که از دیگران عقب نمانند هر روز بر شدت وقاحت و زشت گویی و زشتکاری خود می افزایند.
🔻6. گمان می کنند سکوت دیگران در برابر گفتار و رفتار نادرست آنها علامت رضایت شان است. از این رو هر روز وقیح تر می شوند؛ غافل از این که صبر و تحمل دیگران هم حد واندازه ای دارد و هر لحظه ممکن است به سر برسد و گریبان آنها را بگیرد.
🔻7. گمان می کنند توهین و بی احترامی فقط به خود و خانواده شان کار زشتی است ولی به دیگران اشکال ندارد. به همین خاطر اگر کسی به زن و بچه شان حرفی زد او را خفت گیری می کنند، اما از این که به دیگران توهین و فحاشی کنند یا آنها را تهدید وتمسخر نمایند ابایی ندارند.
🔻8. گمان می کنند فضای مجازی باید فقط در خدمت سودآوری و شهرت طلبی آنها باشد. از این رو به هزاران نفری نمی اندیشند که از طریق شبکه های اجتماعی به کسب و کار مشغول اند و رفتارهای اینها موجب فیلترشدن شبکه ها و متضرر شدن دیگران می شود.
🔻9. گمان می کنند همه ساکنان شبکه های اجتماعی فقط طرفداران آنها هستند و در این فضا افراد باسواد و آگاه و متخصص وجود ندارد. از این رو میدان را خالی یافته و در هر زمینه ای از اخلاق و تربیت و انسان شناسی و اقتصاد و سیاست و فرهنگ و سبک زندگی اظهار نظر می کنند.
🔻10. گمان می کنند آه وناله و نفرین کسانی که در حق شان ظلم می کنند بی اثر است. از این رو به راحتی از طریق سایت های شرط بندی وقماربازی مال مردم را می خورند و افراد را به خاک سیاه می نشانند. غافل از این که مردم «عیال» خداوند هستند و خدا نسبت به عیال خود غیرت می ورزد، و آه مظلوم دودمان ظالم را به باد می دهد؛ حتی اگر شاخ مجازی باشد.
#حسینعلی_رحمتی
21 اسفند 1399
@harahmati
🌻 «حوزه و حضور بر منبر مشبك: ضرورت ها و بايسته هاي اخلاقي حضور طلاب در شبكه هاي اجتماعي»
(چکیده مقاله ارائه شده در دومين همايش اخلاق حوزه هاي علميه، اصفهان، نهم ارديبهشت 1395)🌻
🍃🍃🍃طلاب و روحانيان حوزه هاي علميه براي ايفاي رسالت خطير خود در عصر حاضر گريز و گزيري از شناخت عوامل موثر بر باورها و اخلاقيات انسان امروز ندارند، و بر اين اساس لازم است كه به شبكه هاي اجتماعي نيز، به عنوان يكي از مهم ترين اين عوامل توجه كنند. حضور در اين شبكه ها به عنوان منبري جديد براي تربيت اخلاقي و تبليغ دين، يك مسووليت و وظيفه اخلاقي نيز هست. مقاله حاضر در صدد بررسي اين وظيفه اخلاقي است. پرسش اصلي آن است كه از نظر اخلاقي چه ضرورت هايي براي توجه حوزه هاي علميه به شبكه هاي اجتماعي وجود دارد و از سوي ديگر حضور جدي وموثر در اين شبكه ها يا در ارتباط با اين شبكه ها، چه بايسته هاي اخلاقي را ايجاب مي كند. انگاره مقاله نيز آن است كه اموري چون كمك به ديگران، ايفاي هر چه بهتر وظيفه خود، كاهش رنج و درد ديگران و بسترسازي براي دانش افزايي و رشد علمي نشان دهنده ضرورت توجه حوزويان به شبكه هاي اجتماعي است، و مواردي چون تقيد عملي حوزويان به اخلاق در شبكه ها، مسئله شناسي اخلاقي، موضوع شناسي، مخاطب شناسي، برخورد محترمانه با اعضاي شبكه ها، پرهيز از اظهار نظر در امور بيرون از حوزه تخصص نيز از جمله بايسته هاي حضور موفق روحانيان در شبكه هاي اجتماعي است. براي بررسي بهتر موضوع، پس از مباحث مقدماتي و بيان ضرورت ها، بايسته ها و شرايط حضور حوزويان در اين شبكه ها در ذيل دو عنوان «بايسته هاي نظري و بايسته هاي عملي (از نظر توليد محتوا و از نظر تعامل با شهروندان شبكه ها) بيان خواهد شد.
🍃🍃🍃 فايل صوتي ارائه مقاله را مي توانيد از اينجا دانلود كنيد.
http://s6.picofile.com/file/8249383900/Rahmati_Isfahan.mp3.html
🕌 هلهله با هلال ماه
اينك كه هلال ماه #شعبان چهره از نقاب افكنده، گاه آن است كه دست افشان و پاي كوبان با هلال ماه هلهله آغاز كني و رقص جان و عرياني روح را در خويشتن به نظاره بنشيني.
اين، فرصتي است كه نبايد به راحتي از دست بنَهي. به ياد داشته باش كه اندك زماني ديگر «رمضان» از راه مي رسد و گاه «ضيافت ناز و جلوه نياز» فرا مي رسد. پس سزا آن است كه از هم اكنون خود را براي ميهماني مائده هاي آسماني آن آماده نمايي. و اين ميسر نمي شود مگر كه جان در «شط شعبان» بشويي و از منظر «شمسه هاي شعبان» به خورشيد بنگري.
✅ #شمسه ها دريچه هايي هستند به سوي «شمس». رنگ و بوي شمس را دارند، و ديده عاشقان را به زيارت چهره معشوق مي برند. شمسه ها فاصله ها را كوتاه تر، پرده ها و نقش ها را زيباتر، و عمارت ها را دل پسند تر مي كنند. از اين رو، چه زيباست كه دل و ديده به شمسه بسپاري و خود را در شط شور انگيز شعبان رها سازي تا نگاهت ميزبان آسمان و آسمانيان گردد.
🔺 پس: گاهي به آسمان بنگر.
#حسینعلی_رحمتی
👉 @harahmati
♦️برخی از بایسته های تدوین سبک زندگی ایرانی- اسلامی
✅الف) شناخت عوامل موثر بر سبک زندگی در دنیای امروز:
🔻1. امروزه در جامعه ما افزون بر نهادهای دینی و سیاسی، و گروههای مرجعی چون ورزشکاران و هنرمندان، عوامل دیگری هم در تعیین سبک زندگی افراد جامعه تاثیر دارند که عبارت اند از: ابزارهای ارتباطی و اطلاع رسانی از قبیل ماهواره و اینترنت (به ویزه شبکههای اجتماعی). انقلابی که در فناوری اطلاعات پدید آمده تا اندازه ای توانسته عوامل سنتی موثر بر شکل گیری سبک زندگی را تحت الشعاع قرار دهد. بنابراین، کسانی که در صدد طراحی الگویی برای سبک زندگی افراد جامعه امروز ایران هستند باید مجموعه عوامل سنتی و جدیدی که در انتخاب سبک زندگی تاثیر دارند را به خوبی بشناسند و با ظرفیتها ، ظرافتها و نقاط ضعف و قوت آنها آشنا شوند. غفلت یا تغافل از این عوامل، به مثابه وارد شدن به میدان رقابت با حريفی است که آگاهی درستی از او نداریم.
نکته قابل تامل این که اموری چون ممنوعیت استفاده از ماهواره یا مسدود کردن دسترسی به سایتهای اینترنتی نباید موجب غفلت از تاثیرات این پدیدهها و برنامه ریزی برای مواجهه صحیح با آنها شود؛ چرا که تجربه نشان داده عوامل گوناگوني چون جذابیتهای پیدا و پنهان این رسانهها موجب شده که تعداد قابل توجهی از افراد به هر طریقی که شده این ممنوعیتها را نادیده گرفته یا آنها را دور بزنند.
🔻2. دنیای امروز همچنین با فرایندهایی چون «جهانی شدن» مواجه است که تمام احوال و شوون زندگي انسان را تحت تاثیر قرار داده است. این فرایند که ابعاد مختلفی دارد از جمله بر روی سبک و شیوه زندگی او تاثیر جدی دارد. از آنجا که شهروندان جامعه ایران هم به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تاثیر این جریانات قرار دارند هنگام تدوین الگوی سبک زندگی برای آنها باید به این جریانها و فرایندها نیز، از منظر تاثیرگذاری آنها بر شیوه زندگی، توجه شود. در واقع باید مخاطب الگوی سبک زندگی را «انسان ایرانیِ» ساکن در «دهکده جهانی» با همه مختصات آن دانست
✅ب) داشتن نگاه واقع بينانه و کاربردی:
الگوی ارائه شده برای سبک زندگی اگر حد بيان کلیات و اهداف و برنامههای بیش از اندازه ایده آل گرایانه، انتزاعی و ذهنی و به دور از توانایی و نیازهای واقعي جامعه هدف باقي باشد مخاطب نسبت به آن دچار بیگانگی ميشود و آن را دور از دسترس ميداند و در نتيجه انگیزه لازم را برای عملیاتی کردن آن از دست می دهد.
#حسينعلي_رحمتي
24/12/99
@harahmati