♦️ ما واين موجوداتِ هوشمندِ زبان نفهم! ✅ با مسوول يك شركت قرار مهمي داريد. شركت در طبقه يازدهم است و چون آسانسور خراب است مجبور مي شويد علاوه بر اين كه از پله ها به سختي بالا مي رويد وسائل سنگين تان را نيز با خود بكشيد. در ميانه راه مرد جواني، كه بعدا متوجه مي شويد منشي شركت است، در حمل كردن وسائل به شما كمك مي كند. شما كه از اين همه دلسوزي و نوع دوستي مرد جوان به وجد آمده ايد هم از صميم قلب هم به صورت زباني از او تشكر مي كنيد و تصميم مي گيريد با دادن هديه اي لطف او را جبران كنيد ولي وقتي تصميم خود را با رئيس شركت در ميان مي گذاريد او با خنده اي شما را از اين كار منصرف مي كند و مي گويد كار شما هيچ فايده اي ندارد؛ چون او آدم نيست بلكه يك #ماشين_هوشمند پيشرفته است كه طوري طراحي شده كه بتواند در موقعيت هاي مختلف تصميم گيري كند. ✅ اكنون آيا ديدگاه شما درباره منشي همان ديدگاه چند لحظه قبل است؟ اگر نگاه تان عوض شد چه چيزي باعث اين امر شده است؟ آيا تشكرتان از ربات منشي #كاري_بي_معنا بوده است؟ آيا بايد به جاي منشي از سازنده آن يا از رئيس شركت تشكر و كارشان را تحسين كنيد؟ اگر منشي، و در واقع ربات يا ماشين هوشمند، در بين راه، خواسته يا ناخواسته به وسائل شما كه بسيار گران قيمت هم هستند، آسيبي مي رساند كار او را بد مي دانستيد؟ آيا سرزنش كردن او ممكن و معنادار بود؟ آيا بايد سازنده اش را تقبيح مي كرديد يا رئيس شركتي كه او را به كار گرفته است؟ (نمي گوييم شكايت به مراجع قضايي، چون اين امر در حوزه اخلاق جاي نمي گيرد و مسئله اي حقوقي مي شود كه اكنون مورد بحث نيست). اصلا مي شود كار او را خوب يا بد دانست؟ ✅ قضاوت درباره #اخلاقي_بودن يا نبودن كار ماشين هاي هوشمند مبتني بر روشن شدن تكليف موارد زير است: 🔻1. آيا كار اخلاقي فقط براي «انسان ها» مطرح است و ديگر موجودات، از قبيل حيوانات يا ماشين هاي هوشمند، هر چند كارهايي بكنندكه مي توان آنها را «خوب يا بد» دانست، مانند نجات ده ها نفر از زير آوار زلزله، كارشان قابل اتصاف به خوب و بد اخلاقي نيست. 🔻2. آيا مي توان بين «عمل اخلاقي» و «عامل اخلاقي» تمايز قائل شد؟ به اين معنا كه بگوييم خوب و بد بودن درباره نفس عمل قابل طرح است ولي درباره خود ربات ها نيست. 🔻3. #ملاك (يا ملاك هاي) اخلاقي بودن يك كار چيست؟ آيا علاوه بر آگاهي و اختياري بودن، شرط يا شرط هاي ديگري هم براي اخلاقي بودن يك عمل لازم است يا خير. 🔻4. چه كسي بايد درباره اخلاقي بودن يا نبودن كار ديگران، مثلا ماشين هاي هوشمند، #قضاوت كند. خود فاعل اخلاقي يا ديگران؟ اگر اختلاف پيش آمد چه بايد كرد؟ 🔻5. هوشمند بودن ربات ها و ماشين هاي هوشمند به چه معنا است؟ ميزان آن چه اندازه است؟ اين هوشمندي چه اندازه به استقلال در تصميم گيري منجر مي شود؟ آيا همه حالات و موقعيت هاي احتمالي كه ماشين با آن مواجه مي شود از قبل براي او تعريف شده است؟ حسینعلی رحمتی 20 اسفند 1391 #بازنشر_مطالب_پیشین @harahmati