تشویق و تنبیه تشـــــویق: یکی از روشهای مهم در تربیت اسلامی روش #تشویق است کما این که مسئله #تنبیه نیز در تعلیم و تربیت اسلامی از جایگاه خاصی برخوردار است . اصولاً اساس کار انبیاء (ع) بر تبشیر و انذار قرار داشت . البته از نظر تربیت اسلامی تشویق و تبشیر مقدم و بیشتر بر تنبیه و انزار است . انسان ذاتاً تمایل دارد که مورد تشویق و تحسین قرار گیرد و باید از این تمایل که ریشه در گرایش کمال وجودی انسان دارد در راه تربیت بهره برداری کرد . چه بسا یک آفرین و یک احسن ، فرد را به جنب و جوش وا داشته و او را به انجام کارهای پسندیده تشویق کند . در آزمایشی که از عده ای دانش آموز به عمل آمد آنها را به چند گروه تقسیم کردند . گروهی که مورد تشویق قرار می گرفتند ، روز به روز پیشرفت می کردند ولی سایرگروهها ( که مورد تشویق نبودند و یا ملامت می شدند ) چنین نبودند. 🔷در تشویق نکات زیر باید مراعات شود : 🔸عمل نیک شخص مورد تحسین قرار گیرد نه شخص او 🔸علت تشویق معین شود 🔸فرد احساس کند که تشویق حق اوست 🔸تشویق صورت رشوه به خود نگیرد 🔸تشویق گاه به گاه باشد نه دائماً 🔸تشویق در حضور جمع انجام گیرد . 🔸از حد لازم تجاوز نشود که سبب غرور می شود 🔸تشویق وسیله است و نباید تبدیل به هدف و غایت شود 🔸تشویق مناسب با سن ، متفاوت می شود تنبـــــیه: تنبیه نیز یکی از روشهای تربیتی است که معمولاً مکاتب تربیتی دچار افراط و تفریط شده اند ولی مکتب اسلام در این زمینه در حد اعتدال و حد وسط را برگزیده است. ژان ژاک رو سو معتقد است که در تربیت کودکان نیاز به تنبیه و مجازات نیست، هربرت اپسنسو نیز بهترین وسیله تنبیهی را این می داند که فرد نتیجه کارهای خود را به طور طبیعی ببیند و از طرفی بعضی راه افراط را در پیش گرفته اند و تنبیه های زیانباری را در راه تربیت پیشنهاد می کنند ولی اسلام حد متعادل را پیشنهاد می کند. شخصی خدمت امام کاظم (ع) شکایت کرد که پسر (شلوغ و بی تربیتی ) دارم . حضرت فرمود او را نزن ، با او قهر کن ولی قهر را طولانی نکن و خلاصه اینکه اسلام تنبیه را رد نمی کند. 🔶نکاتی که باید در تنبیه مورد توجه قرار گیرد : 🔹تنبیه بدنی تجویز نمی شود 🔹تنبیه آخرین روش تربیتی است. 🔹در جمع اعمال نشود . 🔹علت تنبیه قبلاً کشف شده و طرف را متوجه آن نموده باشیم 🔹عمل بد متربی باید مورد تقبیح قرار گیرد نه شخصیت او 🔹از زیاده روی خود داری شود . 🔹در هنگام تنبیه خوب است دیگری واسطه شود تا تنبیه انجام نشود. 🔹تنبیه به صورت مضاعف نباشد ( یعنی متربی هم از برنامه های مورد علاقه ی خود محروم شود و هم ملامت و سرزنش شود و ...) #تشویق #تنبیه