هدایت شده از ندای تهذیب
🍂سلسله مباحث: #راه_و_رسم_طلبگی
شماره 30
موضوع: دورنمای برنامه تحصیلی حوزه
برنامه آموزشی کنونی در حوزه مشتمل بر دو بخش است یکی برنامة آموزشی عمومی و دیگری برنامههای خاص به گرایشهای تخصصی که نوعا در مراکز تخصصی و موسسات وابسته به حوزه برگزار میشود. برنامة آموزشی عمومی برای همه طلاب الزامی و برنامه تخصصی کاملا اختیاری است. ورود به مراکز تخصصی نوعا پس از 6 سال تحصیل عمومی یعنی پایان سطح 1 امکانپذیر است. اما برنامه تحصیل عمومی در حین تحصیل تخصصی و در کنار آن ادامه دارد.
دورنمای برنامه درسی عمومی حوزه این چنین است:
دروس اصلی:
1.. مقدمات
سال اول صرف
سالدوم نحو، منطق
سال سوم بلاغت (معانی، بیان، بدیع)
2.. سطح 1
سال چهارم فقه، اصول فقه، کلام
سال پنجم فقه، اصول فقه، کلام
سال ششم فقه، اصول فقه، کلام
3..سطح 2
سال هفتم فقه، اصول فقه، فلسفه
سال هشتم فقه، اصول فقه، فلسفه
سال نهم فقه، اصول فقه، فلسفه
سال دهم فقه، اصول فقه، فلسفه
4.. درسخارج
سال یازدهم به بعد
دروس دیگر دوره مقدمات عبارتاند از تفسیر، تجوید، تاریخ، ادبیات فارسی، عقاید، اخلاق و.. . و در دوره سطح علاوه بر اینها رجال، درایه و.. . آموخته میشود.
با پایان دوره سه سالة مقدمات، طلبه بر زبان منابع دینی ـ ادبیات عربی ـ تسلط پیدا میکند. پس از آن دورة عمومی فقه و اصول فقه را برای آشنایی با کار اجتهادی در منابع دینی آغاز میکند. تا انتهای سطح اول، طلبه تقریباً بر ادبیات (مفاهیم، اصطلاحات) و جغرافیا (ساختار کلی و مسائل) شاخههای مختلف علوم پایة اسلامی احاطه یافته و قدرت مفاهمه و مکالمة علمی با دانشمندان علوم اسلامی را بهدست آورده است. توان تازهای که طلبه به برکت 6 سال تحصیل حوزوی کسب کرده، به او امکان مطالعة آثار اندیشمندان اسلامی را میدهد. اما برای پژوهش عمیق در منابع دینی و کسب استقلال نظر، لازم است به حوزة مباحث تخصصی علوم اسلامی راهیابد.
سطح دوم، لایه زیرین و مرحلة عمیقتری از دانشهای آموخته شده در سطح اول است که طلبه را به موشکافی و دقت نظر کارشناسی در علوم اسلامی عادت میدهد. در این دوره در رشته فقه و اصول فقه، که شاخههای اصلی علوم حوزوی بهشمار میرود طلبه به «مشاهدة دقیق» فعالیت عالمان بزرگ دین در سطوح پیشرفته میپردازد. این مشاهدة دقیق، او را برای دریافت ظرافت کار آنها و «جذب» شیوههای تحقیق آماده میکند.
تحقیق در منابع دینی، روش تاریخی دارد و دانشی شبیه باستانشناسی است. باستانشناس تلاش میکند پس از اطمینان از اصالت کتیبههای تاریخی با زبانِ آنها، مأنوس شود و پیام آنها را کشف، به زبان روز ترجمه و برای دیگران بازگو کند. فقیه نیز به کاوش عمیق در اسناد و مدارک باستانی 1400 ساله ـ قرآن و حدیث ـ میپردازد و با روش تحقیق تاریخی تلاش میکند از اصالت آنها مطمئن و به پیام آن نزدیک شود. پیام این مدارک، پیام خداست که به زبان عربی گذشته بیان شده است. تحقیق در آن هم نیازمند بررسیهای تاریخی از این دست است: آشنایی با قواعد مفاهمه عرفی، و ادبیات عصر صدور پیام، آشنایی با فضا و فرهنگ حاکم بر آن دوره، آشنایی با تحولات تاریخی و فراز ونشیبهایی که در گذر 1400 سال پیرامون آیات و روایات رخ داده و... .
طلبه اصول استخراج پیام از کتیبههای دینی را در علم فقه تمرین میکند. ولی همین اصول را در ساحتهای دیگر (اخلاق، عقاید، علوم انسانی و.. . ) میتواند بهکار گیرد. او با آموختن روش استنباط، مسلح به ابزاری میشود که امکان استخراج سخن دین و نظر وحی را به صورت روشمند در موضوعات مختلف به او میدهد و این مهمترین توانمندی لازم برای عالم دین است.
#ندای_تهذیب
💐 @nedaye_tahzib
🌱 tahzib-howzeh.com
هدایت شده از ندای تهذیب
🍂سلسله مباحث: #راه_و_رسم_طلبگی
شماره ۴۸
موضوع: 🌷معرفی چند کتاب مخصوص طلاب🌷
برای مطالعه بیشتر
برای آشنایی بیشتر طلاب با هویت روحانی، و دستیابی به خودآگاهی صنفی کتابهای زیر معرفی میشود. بیشک مطالعة این کتابها امکان بهرهبرداری بیشتر از سرمایهها و فرصتهای موجود را فراهم آورده و سرگردانی و تردید را در موارد فراوانی مرتفع میسازد.
1. آخوند باید روحانی باشد؛ توصیههای رهبر انقلاب برای حوزههای علمیه، تدوین محمدرضا حدادی، تهران: فراندیش، 1385.
2. آداب الطلاب، شاکر برخوردار فرید، تهران: لاهوت، 1385.
3. آفات الطلاب، شاکر برخوردار فرید، تهران: لاهوت، 1385.
4. ارزش و افتخارات طلبه، محمد عالم زاده نوری، قم: وثوق، 1385.
5. استاد و درس، علی صفایی حایری، قم: هجرت، 1361.
6. پژوهشی در نظام طلبگی، مهدی ضوابطی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1359.
7. پیرامون انقلاب اسلامی، شهید مرتضی مطهری، تهران: صدرا، 1373.
8. پیرامون جمهوری اسلامی، شهید مرتضی مطهری، تهران: صدرا، 1373.
9. تبیان، دفتر دهم، روحانیت و حوزههای علمیه، روح الله الموسوی الخمینی، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1379.
10. حوزه، محمدتقی مصباح یزدی، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1375.
11. حوزة علمیه؛ هستها و بایدها، سید احمد خاتمی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1385.
12. حوزههای علمیه، طرحی نو بر پایة ارزشها، محمدتقی مدرسی، ترجمه حمیدرضا آژیر، نشر بقیع، 1374.
13. حوزه و روحانیت در آینة رهنمودهای مقام معظم رهبری، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، 1375.
14. خشت اول، نشریة علمی فرهنگی اجتماعی، معاونت پژوهشی حوزة علمیة قم.
15. درآمدی بر شناخت حوزه و روحانیت، منصور علمالهدی، قم: مرکز مدیریت حوزة علمیة خواهران، 1385.
16. ده گفتار، شهید مرتضی مطهری، تهران: صدرا، 1376.
17. رسالت روحانیت در دنیای جدید، سید محمد مهدی میرباقری، قم: مؤسسة فرهنگی فجر ولایت، 1385.
18. روحانیت، شهید مرتضی مطهری، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1370.
19. شکلگیری سازمان روحانیت شیعه، محمدعلی اخلاقی، تهران: مؤسسة شیعهشناسی، 1384.
20. شیوههای تحصیل و تدریس در حوزههای علمیه، محمدعلی رضایی اصفهانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1376.
21. صراط، هدایت تحصیلی طلاب و دانشپژوهان، ابوالقاسم علیدوست، قم: دارالفکر، 1384.
22. علم دیگر، محمد عالم زادة نوری، قم: وثوق، 1385.
23. گذشته، حال و آینده حوزه در نگاه رهبری، جمعی از نویسندگان مجله حوزه، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1376.
24. لباس روحانیت؛ چراها و بایدها، محمد عالم زادة نوری، قم: موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1385.
25. مانیفست روحانیت، رضا غلامی، تهران: آفتاب توسعه، 1384.
26. میقات سبز، مهدی هادوی تهرانی، قم: مؤسسة فرهنگی خانه خرد، کتاب همدم، 1380.
27. نهضتهای اسلامی در صد ساله اخیر، شهید مرتضی مطهری، تهران: صدرا، 1370.
28. والله تا حالا نترسیدهام (حوزه و روحانیت از دیدگاه امام خمینی)، محمد اسماعیلی، قم: انتشارات سپهر آذین، 1385.
29. ولایت، رهبری، روحانیت، شهید سید محمد حسین بهشتی، بنیاد نشر آثار و اندیشههای شهید آیت الله دکتر بهشتی، تهران: بقعه، 1383.
30. هویت صنفی روحانی، محمدرضا حکیمی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1360.
#ویژه_طلاب
#ندای_تهذیب
🌹 @nedaye_tahzib
☘️ tahzib-howzeh.com