eitaa logo
فرج‌الله هدایت‌نیا | حقوق و اخلاق خانواده
2هزار دنبال‌کننده
1.1هزار عکس
199 ویدیو
61 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
Nazarieh Afarinesh.pdf
460.9K
💯 ◀️ مقاله "نقدی بر نظریه آفرینش تبعی زن در قرآن" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 درباره آفرینش انسان و آدم و حوا و بطور کلی در باره آفرینش دو صنف مرد و زن میان مفسران اتفاق نظر وجود ندارد. دیدگاه‌های آنان در باره این موضوع به دو نظریه کلی باز می‌گردد: ❇️ جمع زیادی از مفسّران آفرینش مرد و زن را از مناشی متفاوت و برای اهداف متفاوت می‌دانند و معتقدند: خدای سبحان حوّا را از قسمتی از بدن حضرت آدم آفریده است. نیز معتقدند خدای متعال زن را برای آرامش شوهر آفریده است. نتیجه این نظریه فرادستی و سروری مرد بر زن و آفرینش تبعی زن در نظام ارزشی اسلام است. ❇️ گروهی دیگر از آنان، منشأ و هدف آفرینش آدم و حوّا را مشترک دانسته و معتقدند: مردان و زنان در آفرینش و بلحاظ شرافت و ارزش، یکسان و همسان هستند و تفاوت آنان مربوط به جنبه‌های زیست‌شناختی و روان‌شناختی است. مطابق این نظریه، خدای متعال زن و شوهر را برای آرامش یکدیگر آفریده است. ✍️ با توجه به تأثیر این نظریات در نظام فقهی- حقوقی و فرهنگی- اجتماعی، این نوشتار کوشیده است ادله نظریه آفرینش تبعی زن را بررسی و ارزیابی نماید و نشان دهد که آدم و حوا و بطور کلی مرد و زن از منشأ مشترک و برای هدف یکسان آفریده شده و هیچیک بر دیگری شرافت و سروری ندارد. 🗒 منتشر شده در پژوهشنامه معارف قرآنی 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "آثار جنسیت و زوجیت بر اهلیت حقوقی زن" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 انسان بالغ، عاقل و رشید دارای اهلیت حقوقی است و می‌تواند در امور خود تصرف نماید. از سوی دیگر، هیچ‌کس نمی‌تواند بدون اذن یا اجازه در امور مربوط به چنین فردی دخالت نماید. بر خلاف اهلیت حقوقی مرد که همواره مسلّم پنداشته می‌شد، مسأله اهلیت زن از مسایل بحث برانگیز در همه جوامع بوده است. 📂 حقوق اسلامی در به رسمیت شناختن اهلیت حقوقی زن دارای تقدم تاریخی غیرقابل انکاری بر سایر نظام‌های حقوقی است. در فقه و حقوق اسلامی نیز میان زن و مرد در شرایط اهلیت تفاوتی وجود ندارد. 🔹 با وجود این، از بعضی منابع تفسیری نفی اهلیت حقوقی زن استنباط می‌گردد. نیز مطابق بعضی نظری‌های فقهی، زوجه در برخی مسایل عقود و ایقاعات فاقد اهلیت حقوقی است. مبتنی بر این نظریه‌ها، جنسیت و زوجیت در اهلیت حقوقی زن مؤثر است. بررسی‌های این نوشتار نشان می‌دهد که ادله حجر حقوقی زن یا زوجه ناتمام و میان زن و مرد یا زوجین در اهلیت حقوقی تفاوتی وجود ندارد. 🗒 منتشر شده در شماره ۶۲ فصلنامه حقوق اسلامی 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_37628.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "داوری اجباری در دعاوی خانوادگی" ◽️ تحولات مربـوط بـه داوري اجبـاري در قـوانين مربوط به خانواده ✍️ 📌 چکیده: 🔸 داوری (حكميت) تدبيری قرآنی براي حل مناقشـات خـانوادگی اسـت. ايـن حكـم قـرآن كريم مورد توجه قانون گذار قرار گرفته و مقرراتي در همين خصوص وضع شده است. 📂 تفاوت ديدگاه هاي فقهي و تغيير شرايط اجتماعي موجب شده است كه قوانين موضـوعه مـا در زمينـه داوري دچار تحولاتي شود. به عنوان مثال، داوري در دعاوي خـانوادگي كـه زمـاني اختيـاري بوده، در حال حاضر اجباري شده است. البته اجبار به داوري ممكن است ناشـي از قـانون و يـا قرارداد طرفين باشد... 🗒 منتشر شده در شماره ۷ فصلنامه حقوق اسلامی 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_22729.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "تسهیل طلاق یا طلاق‌زدایی در حقوق خانواده ایران" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 سیاست اعلام‌شده جمهوری اسلامی ایران در قانون اساسی و دیگر اسناد بالادستی، استواری روابط همسری و پیشگیری از است؛ با وجود این، سیر تحولات قوانین و مقررات طلاق، جهت‌گیری «تسهیل طلاق» را نشان می‌دهد. 📂 در روش تقنینی، قوانین طلاق به گونه‌ای اصلاح شد که زوجه آسان‌تر از گذشته می‌تواند طلاق بگیرد. در روش قراردادی، شرایطی ایجاد شده است که زوج در موارد متعدد به همسرش وکالت در طلاق اعطا نماید. ✍️ نوشتار حاضر رویّه تسهیل حقوقی طلاق را نقد می‌کند و می‌کوشد با بهره‌گیری از ظرفیت حقوق عمومی، راهکارهای رفع مشکلات خانواده و گریز از طلاق را بررسی کند. 🗒 منتشر شده در شماره ۴۷ فصلنامه حقوق اسلامی 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_19491.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "طراحی ساختار جامع فقه خانواده" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 ساختار کلی فقه امامیه در طرح ابتکاری محقق حلی در کتاب شرائع الاسلام، چهاربخشی و به عبادات، عقود، ایقاعات و احکام خاص طبقه‌بندی شده است. در این ساختار کلی که تا زمان ما الگوی رایج و پذیرفته شده است، خانواده جایگاه معرفتی مشخّص و ساختار درونی منظمی ندارد. ➕ افزون بر این، در ساختار شرائع الاسلام، مجموعه مسایل باب‌های فقه خانواده به حقوق خصوصی یا روابط دورن‌خانوادگی محدود است و برای مباحث مهم مربوط به مناسبات دولت و خانواده بابی اختصاص نیافته و مسایل آن بررسی نشده است. 📂 بنابراین، فقه خانواده «فاقد تشخّص»، «ناقص» و «نامنظم» بوده و نیازمند طرحی جدید است. نوشتار کنونی در مقام طراحی ساختار جامع و تبویب منطقی فقه خانواده برآمده است. 🔅 در طرح پیشنهادی نگارنده، ساختار کلی فقه خانواده دو بخشی است؛ بخش نخست به مسایل مربوط به «حقوق خصوصی» و بخش دوم به مسایل مربوط به «حقوق عمومی» خانواده اختصاص یافته و نظام مسایل هر دو بخش شناسایی و مدون گردیده است. 🗒 منتشر شده در شماره ۷۶ فصلنامه حقوق اسلامی / اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_704781.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
فرج‌الله هدایت‌نیا | حقوق و اخلاق خانواده
‼️ به زودی منتشر می شود 🔜 📜 مقاله "رویکردشناسی حقوقی حجاب؛ با نگرشی انتقادی به برخورد کیفری با بی‌ح
💯 ◀️ مقاله "رویکردشناسی حقوقی حجاب " (با نگرشی انتقادی به برخورد کیفری با بی‌حجابی) ✍️ ➕ مهدی شوشتری و محمد رضا محمودی 📌 چکیده: 🔻 حجاب به‌معنای پوشیدگی بدن زن در برابر بیننده بیگانه، یک مسئله پرچالش حقوقی در عصر کنونی است. صاحب‌نظران دیدگاه‌های مختلفی را پیرامون آن مطرح می‌نمایند و دولت‌ها نیز سیاست‌های گوناگونی درباره آن اعمال می‌کنند. درحالی‌که در برخی کشورها، داشتن حجاب در ادارات، مدارس و دانشگاه‌های دولتی ممنوع است، در جمهوری اسلامی ایران حجاب در ادارات دولتی و اجتماعات عمومی، الزامی و بی‌حجابی جرم محسوب می‌گردد. دراین‌میان، بعضی کشورها از قانونگذاری درباره آن خودداری کرده و آن را امری شخصی قلمداد نموده و شهروندان را نسبت به حجاب یا بی‌حجابی مخیّر دانسته‌اند. 🔸 این نوشتار به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از آیات و روایات و منابع حقوقی، رویکردهای حقوقی مختلف پیرامون مسئله‌ی حجاب را در سه قسمت «منع حجاب»، «حجاب اختیاری»، و «حجاب الزامی» دسته‌بندی و مبانی هر کدام را ارزیابی نموده است... 🗒 منتشر شده در شماره ۷۴ فصلنامه حقوق اسلامی / آبان ماه ۱۴۰۱ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_696768.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "تأثیر اصل عفاف بر سقوط اذن پدر در ازدواج دختر" ✍️ 📌 چکیده: 🔻 ازدواج مانند موضوعات دیگر در فقه اسلامی حکم اولی و احکام ثانوی دارد. حکم اولی ازدواج در شریعت اسلامی، «مستحب» است، اما در بعضی شرایط «واجب» می‌گردد. از جمله شرایط واجب‌کننده ازدواج، خوف فساد است. اگر کسی بیم دارد یا می‌داند که با تجرد نمی‌تواند تقوی و عفت خود را حفظ نماید، از نظر شرعی بر او واجب است که ازدواج کند. 🔸 خوف فساد در این مسأله یک عنوان ثانوی و وجوب نکاح در این وضعیت یک حکم ثانوی است. وجوب ثانوی نکاح که یک مسأله فردی است، آنگاه جنبه حقوقی می‌یابد که با اختیار حقوقی پدر و جد پدری در نکاح دوشیزگان ملاحظه شود. 🔍 مسأله مهم قابل بررسی این است که با فرض وجوب نکاح بر دوشیزگان، آیا پدر یا جدّّ پدری می‌توانند مانع ازدواج دختر شوند و مخالفت آنان موجّه محسوب می‌گردد یا خیر. این مسأله برای دوشیزگان در جوامع کنونی پرابتلا می‌باشد؛ از این‌رو لازم است حکم آن از منظر فقهی و حقوق خانواده ایران تبیین شود... 🗒 منتشر شده در شماره ۶۷ فصلنامه حقوق اسلامی بهمن ماه ۱۳۹۹ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_243119.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "حق حبس زوجه برای استیفای مهر" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 از موضوعات مهم و كاربردي حقوق خانواده، مسئلة «حق حبس» زوجه براي استيفاي مهر است كه به موجب آن، زوجه حق دارد از عمل به وظـايف زناشويي خودداري نمايد و از اين طريق زوج را در مورد پرداخت مهر تحت فشار بگذارد. ⚖️ اين موضوع ابعاد قابل بررسي بسياري دارد؛ با وجود اين،قانون مدني به اين موضوع مهم آن طور كه بايد توجه ننموده و تنها در دو ماده ۱۰۸۵ و ۱۰۸۶ متعرض آن شده است. 🔍 در مورد شرايط حق حبس،قلمرو حق حبس و مسقطات آن پرسش هاي مهمي وجود دارد كه به دليل اهميت موضوع، در اين نوشتار از منظـر فقهي و حقوقي مورد مطالعه قرار مي گيرد... 🗒 منتشر شده در شماره ۱۴ فصلنامه حقوق اسلامی 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 hoquq.iict.ac.ir/article_22871.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "تحلیل فقهی ـ حقوقی اسباب و آثار نشوز زوجه در نکاح منقطع(موقت)" ✍️ و رضا دهقان نژاد 📌 چکیده: 🔸 در مشروعیتِ نکاح موقت در فقه شیعه تردیدی نیست. در قانون مدنی و قانون حمایت خانواده ایران نیز نکاح موقت شناسایی و بعضی احکام آن بیان شده است؛ ولی درباره بعضی مسائل آن، ابهاماتی وجود دارد؛ ازجمله آن، آثار حقوقی نشوز زوجه است. ⚖️ نشوز زوجه در نکاح دائم مسقط حق وی بر نفقه است؛ ولی در نکاح موقت، زوجه حقی بر نفقه ندارد.❌ 🔍 بنابراین این پرسش اهمیت می‌یابد که اثبات نشوز زوجه چه تأثیری بر حقوق وی دارد و به عبارت دیگر، ضمانت‌اجرای حق شوهر بر تمکین در نکاح منقطع چیست. قانون مدنی درباره این پرسش ساکت است؛ در حالی که مسئله مورد ابتلا بوده و بررسی آن ضروری است. ‼️‼️ ✅ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد: درصورتی که زوجه منقطعه بدون عذر موجه از تمکین امتناع کند، نشوز وی محقق می‌گردد. ازسوی دیگر، نشوز زوجه در نکاح منقطع، باعث تقسیط حق وی بر مهر می‌شود و شوهر می‌تواند به نسبت مدت عدم تمکین، از مهر کسر و درصورت پرداخت تمام مهر، استرداد آن را به همان نسبت از طریق دادگاه مطالبه کند. 🗒 منتشر شده در شماره ۷۷ دوفصلنامه علمی فقه و حقوق خانواده / آبان ماه ۱۴۰۱ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 flj.isu.ac.ir/article_76441.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "امکان‌سنجی ترتب نشوز زوج در نکاح موقت" ✍️ و رضا دهقان نژاد 📌 چکیده: 🔸 در فقه شیعه و به‌تبع آن در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، عقد موقت به‌عنوان یکی از اقسام عقد نکاح به رسمیت شناخته شده است. از جمله مباحث مهم و چالشی درباره ازدواج موقت، حقوق جنسی زوجه و امکان ترتب نشوز زوج در این نوع عقد می‌باشد. ⁉️ مقالة حاضر می‌کوشد به روش توصیفی و تحلیلی به پرسش‌های مربوط به آن پاسخ دهد: آیا برای زوجه موقت حقوق زناشویی شامل حق قَسم و نزدیکی ثابت است یا خیر؟ درصورت مثبت بودن پاسخ، امتناع شوهر از ایفای وظیفه زناشویی زوجه چه اثری دارد و وی چگونه می‌تواند حقوق خود را استیفا نماید؟ ⚖️ قوانین خانواده ایران درباره این مسایل ساکت و دیدگاه‌های فقهی پیرامون آن نیز متفاوت است. ✅ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که برای زوجه موقت، حق نزدیکی ثابت است. همچنین در ازدواج طولانی‌مدت، زوجه از حق انس و الفت برخوردار است. درنتیجه، نشوز شوهر در نکاح موقت قابل تحقق است. درصورتی که شوهر از ایفای وظیفه زناشویی زوجه موقت امتناع نماید، به درخواست زوجه، دادگاه ابتدا شوهر را ملزم و سپس وی را مجبور به بذل مدت می‌نماید. 🗒 منتشر شده در شماره ۷۵ دوفصلنامه علمی فقه و حقوق خانواده آبان ماه ۱۴۰۰ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 flj.isu.ac.ir/article_76030.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "انزجار زوجه و وجوب طلاق خلع در قرآن کریم" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 انزجار جنسی شوهر برای وی پیامد حقوقی یا اخلاقی ندارد؛ زیرا مردی که از همسرش منزجر باشد، می‌تواند وی را طلاق دهد یا همسر دیگری اختیار نماید، ولی اگر زنی از شوهرش منزجر باشد، آیا می‌تواند از طریق طلاق خلع، خود را از علقه زوجیت خلاص کند یا خیر؟ ➕ مشهور فقهای امامیه طلاق خلع را در هیچ فرضی بر شوهر واجب نمی‌دانند و به‌ عقیده آنان زن در این شرایط چاره‌ای جز صبر و خویشتن‌داری ندارد. مهم‌ترین دلیل آنان بر عدم وجوب خلع، آیه 229 سوره بقره و روایات پیرامون آن است. ⚖️ در مقابل، گروهی از فقها طلاق را در این‌گونه موارد واجب دانسته‌اند. به‌عقیده بعضی، انزجار جنسی زن از شوهر وی را معرض فساد قرار می‌دهد و درصورتی‌که راه پیشگیری از منکر، منحصر در طلاق باشد، واجب می‌گردد. بعضی دیگر با ادله نفی حرج به وجوب طلاق بر شوهر فتوا داده‌اند. انزجار جنسی زن از شوهر باعث محرومیت‌های جنسی و فشارهای روحی می‌گردد و اگر راه تخلّصی برای زن جز طلاق نباشد، بر شوهر واجب می‌شود همسرش را رها سازد. ✅ نوشتار حاضر می‌کوشد ضمن نقد ادله نظریه عدم وجوب طلاق، نظریه وجوب طلاق پیشگیرانه را اثبات کند. 🗒 منتشر شده در شماره ۱۲ دوفصلنامه علمی- پژوهشی «قرآن، فقه و حقوق اسلامی» 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 sijl.ir/article_134971.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "بررسی فقهی مقدار فدیه در طلاق خلع" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 مشهور فقهای امامیه و اهل سنّت، مقدار فدیه در طلاق خلع را نامعیّن و نامحدود دانسته‌اند و آن را به تراضی زن و شوهر موکول کرده‌اند. مطابق این نظر، فدیه می‌تواند بیش از مهر و اموالی باشد که شوهر در زمان زوجیت به همسرش تملیک کرده است. ➕ در زمان حاضر برخی در این قول تردید کرده‌اند و ادله آن را ناکافی دانسته‌اند؛ به‌همین‌دلیل فدیه بیش از مهر را نفی می‌کنند و بعضی نیز حدّ آن را نهایتاً مهر و دیگر اموالی می‌دانند که ازسوی شوهر به زن تملیک شده است. ⚖️ فرضیه دیگری که نوشتار پیش رو آن را بررسی و اثبات می‌کند، «فدیه نامحدود در طلاق خلع عادی و فدیه محدود در طلاق خلع قضایی» است. بر اساس این فرضیه درصورتی که طلاق برای زن به‌دلیل کراهت شدید، ضروری تشخیص داده شود، دادگاه باید در میزان فدیه مداخله کند و مانع سوء استفاده شوهر از وضعیت ضرری یا حرجی زن شود. ✅ باتوجه به افزایش روزافزون طلاق خلع در زمان حاضر، این مسئله مورد ابتلای محاکم خانواده و از مسائل ضروری فقه و حقوق است. 🗒 منتشر شده در شماره ۱۳ دوفصلنامه علمی- پژوهشی «قرآن، فقه و حقوق اسلامی» 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 sijl.ir/article_135964.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "چندهمسری در قرآن؛ چالش‌ها و رویکردها" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 درباره چندهمسری یا تعدد زوجات در قرآن کریم مباحث فراوانی میان اندیشمندان مسلمان درگرفته، دیدگاه‌های گوناگونی درباره آن مطرح شده است. ➕ گروهی از آن دفاع کرده‌اند و آن را به‌دلایلی ضروری شمرده، معتقدند: گاهی مرد برای حفظ تقوا و دورنگه‌داشتن دامن از آلودگی، ناگزیر به اختیار همسر دیگر است. ازسوی‌دیگر چندهمسری فرصتی برای آن‌دسته از زنانی است که به‌دلایلی همچون فوت شوهر یا طلاق، فرصت ازدواج نمی‌یابند. ‼️ درمقابل، گروهی از چندهمسری انتقاد کرده‌اند. به‌عقیده آنان چندهمسری خطر تضییع حقوق همسر نخست را به‌دنبال دارد. همچنین چندهمسری ممکن است همسران را در برابر یکدیگر قرار دهد و برای آنان مشکلاتی ایجاد کند. ⚖️ افزون‌براین چندهمسری بقای خانواده را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ زیرا معمولاً ورود زن دوم به زندگی مرد، تنش‌های فراوانی در روابط خانوادگی وی به‌دنبال دارد که فرزندان نیز از آسیب‌های آن مصون نیستند. گروه دیگری باتوجه‌به مزایا و معایب چندهمسری، کوشیده‌اند معایب آن را مدیریت کرده، برای آن راه حل ارائه کنند؛ بدین‌ترتیب شاهد شکل‌گیری سه رویکرد متفاوت در مسئله‌ایم. ✅ نگارش حاضر، رویکردهای گوناگون به چندهمسری را در سه بخش «تجویز»، «تحریم» و «تحدید» بررسی و ارزیابی کرده است. 🗒 منتشر شده در شماره ۷ دوفصلنامه علمی- پژوهشی «قرآن، فقه و حقوق اسلامی» 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 sijl.ir/article_134911.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "چالش‌های فقهی- حقوقی مراکز مشاوره دادگاه‌های خانواده" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 سیاست تقنینی جمهوری اسلامی ایران، تأسیس و تقویت مشاوره‌های تخصصی است. بر این اساس، قانون حمایت خانواده قوه قضائیه را مکلف ساخت، مراکز مشاوره را در معیت دادگاه‌های خانواده ایجاد نماید. قانون همچنین ارجاع دعاوی طلاق توافقی به مراکز مشاوره را برای دادگاه الزامی شناخته است. ➕ فلسفه این الزام قانونی، تحکیم خانواده، پیشگیری از طلاق و ایجاد صلح و سازش است. افزون بر کارکرد اصلاحی، قانونگذار مأموریت‌های مهم دیگری مانند اظهار نظر کارشناسی پیرامون علت‌ها و ماهیت دعاوی خانواده، مددکاری اجتماعی و خدمات درمانی را بر عهده مراکز مشاوره خانواده قرار داده است. 📝 این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی، مبانی فقهی الزام به مشاوره و همچنین، ظرفیت‌های ساختاری مراکز مشاوره در تحقق کارکردهای قانونی را مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که الزام متقاضیان طلاق توافقی به مشاوره به صورت مطلق بر خلاف مصلحت و با موازین شرعی ناسازگار است. ⚖️ همچنین معلوم شد که شرایط علمی، تجربی و صلاحیت‌های اخلاقی کارشناسان مراکز مشاوره و همچنین ماهیت غیراختیاری مشاوره و غیرانتخابی کارشناسان با کارکردهای قانونی آن تناسب ندارد و به همین دلیل، مراکز مشاوره فاقد کارآیی لازم در تحقق اهداف قانون‌گذار است. 🗒 منتشر شده در نشریه‌­ی مطالعات راهبردی زنان شماره ۹۵ فصلنامه «شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده» 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 jwss.ir/article_163584.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "تاملی بر نظریه ی خانه نشینی زن در فقه اسلامی" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 الگوی رفتاری زن در خانواده و جامعه از موضوعات بحث ‌برانگیز در فقه اسلامی است. گروهی بر این باور هستند که زن باید در خانه بنشیند و به مسئولیت‌های همسری و مادری مشغول باشد و حضورش در جامعه تنها در موارد ضروری مجاز است. ➕ گروهی دیگر از این نظریه انتقاد نموده و حضور اجتماعی زن را حقّ مشروع وی به شمار آورده‌اند. اختلاف نظر پیرامون این مسأله ناشی از تنافی ظاهری ادله قرآنی و روایی مربوط به آن است. ادله‌ی متعددی از قرآن و سنت بر مشروعیت حضور اجتماعی زن دلالت دارد، و با وجود آنها، روایات متعددی نیز در باره لزوم حبس زن در خانه وارد شده است. 🔹 جمع قابل توجهی از فقهای عظام با هدف جمع میان دو دسته ادله، روایات خانه‌نشینی را مبیّن احکام اخلاقی دانسته و به استحباب حبس یا جلوس زن در خانه فتوی داده‌اند و بدین ترتیب، «خانه‌نشینی» به عنوان الگوی رفتاری مطلوب برای زن مسلمان معرفی گردیده است. 📝 این نوشتار، ضمن بررسی پیامدهای خانه‌نشینی زن رشدیافته در جامعه مدرن، تحلیل اخلاقی روایات دالّ بر خانه‌نشینی زن را نقد نموده و تحلیل دیگری در باره روایات خانه‌نشینی ارائه می‌نماید. 🗒 منتشر شده در نشریه‌­ی مطالعات راهبردی زنان شماره ۷۶ فصلنامه «شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده» 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 jwss.ir/article_120041.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "داوری قراردادی در حقوق خانواده" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 سیاست کلی نظام حقوقی ج.ا. ایران تشویق به داوری و نهادینه‌سازی آن است. داوری در نظام حقوقی ایران کارکرد دوگانه دارد؛ ➕ در قانون آیین دادرسی مدنی، داوری مبنای قراردادی دارد و نهادی شبه‌قضایی است. این نهاد می‌تواند در عرض محاکم قضایی به حل و فصل دعاوی بپردازد. در حالی که داوری در قانون حمایت خانواده یک الزام قانونی در دعوای طلاق غیرتوافقی و نهادی غیرقضایی است و هدف آن صرفاً ایجاد صلح و سازش می‌باشد. 🔹 به همین دلیل، داوری قراردادی از ظرفیت بیشتری برای حل و فصل دعاوی از جمله دعاوی خانواده برخوردار است. بررسی‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که داوری در قانون حمایت خانواده بسیار کم‌فایده و نقش آن در حل مسایل خانواده ناچیز است. 💢 بر این اساس، بهتر است از ظرفیت داوری قراردادی در حقوق خانواده استفاده شود. از طریق داوری قراردادی، زوجین به اختیار خود ملتزم می‌شوند که مسایل میان خود را از طریق داور توافقی حل و فصل نمایند و از مراجعه به دادگاه خودداری کنند. 📝 هرچند داوری قراردادی مسأله جدیدی نیست، ولی استفاده از این راهکار فقهی- حقوقی برای حل و فصل دعاوی خانواده، ایده جدیدی است که در این پژوهش بررسی شده است. 🗒 منتشر شده در نشریه‌­ی مطالعات راهبردی زنان شماره ۸۶ فصلنامه «شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده» 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 jwss.ir/article_113727.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "آسیب شناسی سیاست گذاری و سیاست های کلی خانواده" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 سیاست‌‌‌‌های کلی، طراحی نظام براساس آرمان‌‌‌ها و اهداف است و نقش مهمی در جهت‌گیری نظام حقوقی و ساماندهی مشکلات فرهنگی و اجتماعی دارد. در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تعیین سیاست‌‌‌های کلی توسط مقام رهبری و مشورت مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام می‌شود و نظارت بر حسن اجرای آن برعهده مقام رهبری است که ازسوی ایشان به مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار شده است. ➕ همچنین شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز برای خود شأن سیاست‌گذاری قایل است. 📝 پژوهش حاضر با هدف بررسی و آسیب‌شناسی فرایند سیاست‌گذاری، نحوه نظارت بر حسن اجرا و ارزیابی محتوای سیاست‌های کلی خانواده به‌شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شد. ⚖️ نتایج بررسی‌ها نشان داد که اسناد مربوط به سیاست‌‌‌های کلی خانواده به‌دلایلی مانند تعدد مراجع سیاست‌گذار، ابهام در شیوه نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی، درهم‌آمیزی سیاست‌های کلی با برنامه‌های اجرایی و تورّم قانونی در ساماندهی مشکلات خانواده کم‌فایده است. ‼️ درنتیجه، تمرکزگرایی در سیاست‌گذاری و نظارت بر حسن اجرا، تقلیل سیاست‌های کلی و پالایش سیاست‌های کلی از برنامه‌های اجرایی، راهکار‌‌های عملی برای اصلاح فرایند سیاست‌گذاری و مشکلات ماهوی آن است. 🗒 منتشر شده در شماره ۲۸ پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده / پاییز ۱۴۰۱ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 pzk.journals.miu.ac.ir/article_7257.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "ماهیت فقهی و حقوقی نمایندگی مادر در دادرسی نفقه بر اساس قانون حمایت از خانواده(مصوب ۱۳۹۱)" ✍️ I جواد حسین زاده I وحیده سادات حسینی 📌 چکیده: 🔸 یکی از ابداعات ماده ۶ قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱، اعطای نمایندگی به مادر در روند دادرسی مطالبه نفقه طفل یا محجور است. در تفسیر این ماده قانونی دو نگرش متفاوت مطرح می شود؛ برخی آن را از باب جعل ولایت قهری می دانند؛ برخی دیگر بر این باورند که ماده قانونی، اعطای نوعی از نمایندگی به مادر به مثابه نهاد وکالت یا قیمومت است. 📝 هرکدام از این دو دیدگاه، آثار حقوقی متفاوتی در مسئولیت و اختیارات مادر برجای می گذارد که مقاله حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی - توصیفی، به تبیین ماهیت و مبانی نمایندگی مادر در دعوای مطالبه نفقه فرزند پرداخته است.... 🗒 منتشر شده در فصلنامه پژوهش های فقهی دوره چهاردهم پاییز ۱۳۹۷، شماره ۳ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 jorr.ut.ac.ir/article_68823.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "مؤلفه های سلامت در زندگی زنان فعال اجتماعی با محوریت آموزه های دینی و یافته های پزشکی" ✍️ I راضیه یعقوبی گلوردی | علیرضا عسگری 📌 چکیده: 🔸 هدف از پژوهش حاضر بررسی مؤلفه های «سلامت» در زندگی زنان فعّال اجتماعی با محوریت آموزه های دینی و یافته های پزشکی بود. ➕ یافته های پژوهش نشان می‌دهد, زنان فعال اجتماعی با به کارگیری توصیه های پیشگیرانه ی پزشکی و رعایت بهداشت تغذیه، ورزش کردن منظم، استفاده از ظرفیت های گردشگری در اوقات فراغت می توانند، سلامت جسمی و روانی خود را حفظ و ارتقا ببخشند و با اهتمام به حفظ عوامل رضایتمندی همسر از روابط زناشویی، رعایت حقوق شرعی واخلاقی همسر سلامتی روابط زناشویی و زندگی مشترک خود را حفظ کنند. 📝 با توجه به مطابقت یافته های علمی با افزایش احتمال تولد فرزندانی با نقایص کروموزومی و ایجاد عوارض بارداری، زنان شاغل نباید اقدام به بارداری را چه در فرزندان اول چه بعدی به تاخیر بیندازند,ک انتخاب مشاغل پاره وقت که نیازی به حضور تمام وقت و اجباری در خارج از خانه را ندارد، به دلیل الزامات و تعهدات کمتر نسبت به مشاغل تمام وقت، می تواند در رغبت زنان، به فرزندآوری وتعدد فرزندان تاثیر مثبت داشته باشد. 🗒 منتشر شده در نشریه قرآن و طب دوره پنجم سال ۱۳۹۹، شماره ۳ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 sid.ir/fileserver/jf/3004013990308.pdf 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "مبانی مشروعیت شرط عدم طلاق در عقد نکاح" ✍️ I امین نجفیان 📌 چکیده: 🔸 براساس آیات و روایات، حق طلاق در اختیار مرد می باشد. سوء استفاده برخی از مردان از این حق، منجر به تزاید آمار طلاق، شده است. برای جلوگیری از سوء استفاده از حق طلاق، می توان به صورت قراردادی حق طلاق مرد را در ذیل عقد نکاح، محدود نمود. ➕ تحدید قراردادی حق طلاق زوج، به صورت شرط نتیجه و شرط فعل، ممکن است. تحدید حق طلاق به صورت شرط نتیجه به علت مخالفت با شریعت، غیرمشروع است لیکن می توان حق طلاق را بصورت شرط فعل محدود نمود. به این معنا که زوج متعهد گردد جز در موارد خاص از قبیل نافرمانی و یا ناتوانی از مسائل خاص زناشویی، همسر خویش را طلاق ندهد. 📝 تحدید قراردادی حق طلاق -نه به صورت مطلق- دارای مشروعیت و مطابق با مقصد شارع از جعل نکاح که همانا استحکام بنیان خانواده است، می باشد. 🗒 منتشر شده در مجله پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۴۹ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 ijrj.babol.iau.ir/article_535542.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "بررسی فقهی حقوقی ضمانت اجرای مدنی شرط عدم طلاق" ✍️ I امین نجفیان 📌 چکیده: 🔸 شرط عدم طلاق به لحاظ مدنی دارای ضمانت اجرای مستحکمی است. ضمانت‌های اجرایی مدنی از قبیل جبران خسارت معنوی، بطلان و عدم نفوذ برای متخلف از شرط عدم طلاق، می‌تواند بررسی شود. ➕ از میان ضمانت‌های اجرایی مدنی یادشده در قانون مدنی، عدم نفوذ طلاق، ضمانت اجرای مناسبی برای شرط عدم طلاق است. به عبارت دیگر، وقتی زوج شرط می‌کند زوجه را طلاق ندهد؛ به این معناست که شرعاً حق اجرای طلاق را از خود سلب کرده است و لذا زوج نمی‌تواند زوجه را طلاق دهد. 📝 به تعبیر فقها «الممتنع شرعاً کالممتنع عقلاً»؛ یعنی زوج با شرط عدم طلاق شرعاً حق اجرای طلاق را از خود سلب می‌کند. البته این مطلب غیر از سلب کلی حق طلاق از زوج است. به عبارت دیگر، با شرط عدم طلاق، حق طلاق برای زوج محفوظ است، ولی حق اجرای آن را جز در موارد خاص ندارد و اگر در غیر از موارد یادشده به طلاق اقدام نماید، طلاق وی نافذ نخواهد بود. 🗒 منتشر شده در نشریه مطالعات حقوقی معاصر دانشگاه تبریز(نشریه فقه و حقوق اسلامی سابق)، شماره ۱۲ 📥 دریافت فایل PDF مقاله: 🏷 law.tabrizu.ac.ir/article_5971_867.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "نظارت شوراى نگهبان بر قوانین و مقررات" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 یکی از اصول مهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مربوط به تأسیس یک نهاد سیاسی با ترکیب ویژه‌ای به نام شورای نگهبان است. شورای نگهبان ضامن اسلامیت و نیز پاسدار قانون اساسی محسوب می‌شود؛ زیرا با اختیاراتی که دارد، مانع تصویب قوانین مغایر با شرع و قانون اساسی می‌شود. ➕ در این راستا، نظارت بر قوانین و مقررات یکی از مهمترین وظایف این نهاد به شمار می‌رود. اما، شورای نگهبان چگونه این وظیفه مهم را اعمال می‌کند و در این رابطه از چه اختیارات و محدودیت‌هایی برخوردار است؟ 📝 راجع به این موضوع سؤالات مهمی وجود دارد که این نوشتار به آنها می‌پردازد. سؤالاتی مانند: گستره نظارت، الزامی بودن نظارت، عدم قابلیت تفویض نظارت و جایگاه احکام حکومتی ولی فقیه در اعمال نظارت. 🗒 منتشر شده در نشریه رواق اندیشه آبان ماه ۱۳۸۱ - شماره ۱۱ 📥 مطالعه متن مقاله: 🏷 B2n.ir/r87880 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "نقش انقلاب اسلامی در احیای حقوق خانوادگی زنان" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 قانون اساسی ج. ا. ایران- که معمولاً امور اساسی و بنیادی را بیان می‌دارد- اصلی را به‌طور خاص به حقوق زنان اختصاص داده است. ➕ اصل ۲۱ قانون اساسی، دولت را موظف کرده است که حقوق زنان را در تمام جهات، با رعایت موازین اسلامی تضمین و زمینه ‏های مساعد برای رشد شخصیت زن و احیای حقوق مادی و معنوی او را فراهم نماید. 🔻 اینک که چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد، شایسته است کارنامه نظام حقوقی ج. ا. ایران در احیا و تضمین حقوق زنان در چارچوب اصل ۲۱ قانون اساسی بررسی و ارزیابی شود تا مسیر تحولات حقوقی آینده برای زنان جامعه آشکار و هموار گردد. 📝 بررسی‌های این نوشتار نشان می‌دهد که امروزه زن ایرانی در خانواده خود به عنوان دختر، همسر یا مادر نسبت به پیش از انقلاب اسلامی، امنیت حقوقی بیشتری دارد و الزامات حقوقی مذکور در اصل ۲۱ قانون اساسی تا حدود زیادی محقق شده است. 🗒 منتشر شده در شماره ۸۱ و ۸۲ فصلنامه کتاب نقد 📥 مطالعه متن مقاله: 🏷 naghd.iict.ac.ir/article_704127.html 🄶 🆔 @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله " جایگاه قانون در حکومت ولایی" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 تئوری « ولایت مطلقه فقیه» كه مفهوم و مباني عقلی و نقلي آن به وسيله امـام خمينی(ره) تبيين گرديد، پس از پيروزی انقـلاب اسـلامی در ايـران، وارد قـانون اساسی جمهوري اسلامی ایران شد و بـه يـك تأسـيس حقـوقی تبـدیل شـد. ⁉️ پرسش مهمي كه درباره اصطلاح « ولایت مطلقه» مطرح می شـود، نسـبت آن با « قانونمندی» است. آیا این دو با يكديگر سازگارند؟ آیا می توان با تئوری ولایت مطلقه فقیه یک نظم حقـوقی دموكراتيـك بـه وجـود آورد؟ 📝 نوشـتار حاضر، این پرسش مهم را مورد تحقیق قرار می دهد. 🗒 منتشر شده در شماره ۶۱ و ۶۲ فصلنامه کتاب نقد 📥 دانلود فایل مقاله: 🏷 کلیک کنید 🆔 ➤ @hedayatnia_ir
💯 ◀️ مقاله "مصونیت ‏یا مسؤولیت پارلمانى؟" ✍️ 📌 چکیده: 🔸 یکی از موضوعاتی که در قوانین اساسی بیشتر کشورها پذیرفته شده، «مصونیت» اعضای قوه مقننه از آثار تعقیب جزایی است. قانون اساسی مشروطیت ایران نیز در اصل دوازدهم، آن را متعرض شده است. ➕ در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اگر چه واژه مصونیت ذکر نشده، ولی عده ای از حقوقدانان و نیز جمعی از فعالان سیاسی، اصل هشتاد و ششم آن را ناظر بر این موضوع دانسته و گروهی نیز منکر آن شده اند. 📝 این نوشتار با اشاره ای مختصر به مفهوم مصونیت، فلسفه مصونیت و انواع آن، اصل هشتاد و ششم قانون اساسی را به بحث می گذارد و دیدگاه های موجود را بررسی می نماید. 🗒 منتشر شده در نشریه رواق اندیشه آبان ماه ۱۳۸۱ - شماره ۶ 📥 مطالعه متن مقاله: 🏷 noo.rs/8IHbP 🆔 ➤ @hedayatnia_ir