🔰#تدبر
🔻#قسمت_دومـ
🔻 سوره #بلد
🔻جوان بزرگسال
⚠️در بررسی(۱ تا۷ ) :
(۱ تا ۴)قسم وجواب قسم است.(۵تا۷) هم ناظر به وضعیت این انسان است، انسانی که خدا قسم میخورد که ما اورا درکبد آفریدهایم.
⚠️در بررسی ۸تا۲۰ :
(۸تا ۱۰)مقدمه هست و از( ۱۱ تا ۲۰) نتیجه ای است که میگیرد {و باز هرکدام ازاینها رابخواهیم خردکرده ومطالب بیشتری استخراج وبیان شود،جای برای خردشدن دارند اما به جهت مراعات هدف در #تدبر سوره که به جهت تسهیل راه حفظ می باشد ازبیان آن دراین کانال یعنی کانال حفظ،مفاهیمـ ومسابقات قرآن کریمـ خود داری می نمائيم.}
✅🔸آنچه برای سورۀ بلد ازاقوال تقویت شده است، قول دوم بوده که بالا یعنی #قسمت_اول شرح آن گذشت که«ألم نجعل له عینین ولساناً وشفتین وهدیناه النجدین» هر سه باهم ناظر است به پدیدۀ شیرخوردن است ومقدمهاش هم برای«اقتحام عقبه» این است که:
💞⏳خدا انسان راترغیب میکند به این که توانسانی هستی که ماتورا دستگیری کردیم؛به هنگام گرسنگی و ناتوانی،
💡وحالا توباید ازگردنه بـ🪜ـالا بروی و برده آزادکنی واطعام کنی درروز شدت گرسنگی وسختی یتیمان ومسکینان را.
🎙💡با توجه به این توضیحات،سیاق اول سوره یعنی آیات۱تا ۷را می توان به شکل زیر👇🏻توضیح داد:
وجهت هدایتی آنرا:
بازداری انسان ازافتخار به صرف بیهودۀ مال وثروت بیان نمود.
● تشخیص سیاقهای سوره :
✍🔛 این سوره مبارکه دارای دوسیاق است: آیه۱ -۷و آیه۸–۲٠
🟢 وجه جدا بودن سیاق دوم ازسیاق نخست:
اتصال آیات۱تا۷، هشتم تا دهم و۱۱ تا۲۰روشن است.
🔦تشخیص ارتباط سیاقی این سه دسته، تابع انتخاب یکی ازدو گزینه زیر درباره آیات هشتم تادهم است:
1⃣ اینکه یا بگوییم :
این آیات، #حجتی برآیه هفتم است؛ طبق این گزینه، آیات هشتم تادهم به آیات اول تاهفتم ملحق است.
2⃣ و یا اینکه بگوئیم :
این آیات، #مقدمه_ای برای آیه یازدهم است؛ طبق این گزینه، آیات هشتم تا دهم، داخل برآیات یازدهم تا بیستم است.
😇 ❇️ و درانتخاب گزینه صحیح از بین دو گزینه و دوتصور فوق باید گفت:👇🏻
ℹ️ وجود «فاء» درابتدای آیه یازدهم، قرینه ای بر صحت گزینه دوم است.
☺️افزون بر اینکه در وجه اول، تناسب و نسبت مفهومی روشنی وجود ندارد👈🏻 توضیح اینکه:
👆🏻 معنای آیات طبق وجه نخست از این قرار است: «آیا مى پندارد که هیچ کس او را ندید؟ (۷) مگر ما براى او دو چشم قرار ندادیم و دیدنیها را به او نشان ندادیم؟ پس چگونه تصوّر مى کند که ما آنچه را او مى بیند نمى بینیم؟ (۸) مگر براى او یک زبان و دو لب نیافریدیم که با آنها سخن گوید و آنچه رادر دل دارد، بیان کند؟ با این حال، چگونه مى پندارد که ما ازدرون او بى خبریم؟ (۹) ما راه خیر و شرّ را به او نشان دادیم؛ چگونه ممکن است خودخیر و شرّ رانشناسیم؟ (۱۰)»
🤏چنان که مشخص است، تنها آیه هشتم حجت ودلیلی مناسب برای محتوای آیه هفتم است و آیه نهم و دهم با توجیه و گره زدن، به آیات پیشین مرتبط شده است. و درواقع ارتباطی با آیات پیشین ندارد.
✴️✔️ بدین ترتیب،محتوای سوره به #دو_سیاق تقسیم می شود: آیات اول تا هفتم و هشتم تا بیستم.
● تشخیص فضای سخن وجهت هدایتی سوره
1⃣ فضای سخن وجهت هدایتی سیاق نخست
🔻فضای سخن:
در این آیات،سخن از انسانهایی است که مال وثروت خویش رابیهوده صرف می کنند و با افتخار جاهلانه ای ازآن سخن می گویند؛ به قرینه صدق (یقول أهلکت مالاً لبداً).
🔻جهت هدایتی:
سیاق نخست (۱ – ۷): آیات این سیاق در دو فراز قابل بررسی است:
أ. آیات اول تا چهارم، قسم و جواب: جهت هدایتی در جواب قسم است: تأکید بر خلق انسان در رنج.
ب. آیات پنجم تاهفتم:
۱➕پندار انسان مبنی برعدم قدرت خدا بر او،
۲➕افتخار انسان به صرف بیهوده مال و ثروت
و ۳➕غفلت انسان ازاینکه خدا او را می بیند.
در میان این سه گزاره، دومی اصالت دارد، 👌زیرا مصداقی است که جهت ذکر مفاهیم اول و سوم رامشخص می سازد وآن کصداق این است : افتخار انسان به صرف بیهوده مال وثروت.
⚠️تأکید فراز نخست، درجهت هدایت انسان فراز دوم است.
♻️راه حل موجود در سوره جهت بازداری انسان ازافتخار به صرف بیهوده مال و ثروت:
خدا انسان را دررنج آفریده است و این نشانه ای روشن برمقهور ومغلوب بودن انسان است. پس جایی برای افتخار به صرف بیهوده مال وثروت نیست.
2⃣ فضای سخن وجهت هدایتی سیاق دوم:
🔻فضای سخن:
سخن ازانسانهایی است که نسبت به بردگان وگرسنگان وخاک نشینان بی توجهاند وبه رغم توانگری،دست ناتوانان را نمی گیرند؛ به قرینه بجابودن (فلا اقتحم العقبة فک رقبة، أو إطعام فی یوم ذی مسغبة، یتیماً ذا مقربة، أو مسکیناً ذا متربة).
🔻جهت هدایتی:سیاق دوم(۸ – ۲۰): این آیات در ۳ فراز ایراد شده است:
أ. آیات هشتم تا دهم:
این آیات به انسان یادآوری می کند که نوزادی ناتوان بود و خدابه او دوچشم و زبان و دولب داد واورا به سینه مادرش رهنمود وبدین ترتیب،زمینه پرورش این نوزاد ناتوان رافراهم ساخت.
📌 @HefzeQuran