زمین را براى شما گستردم و آسمان را برافراشتم و درك خوبىها و بدىها را به روح شما الهام كردم تا به اختیار خود، راه تزكیه نفس را بپیمایید.
ابر و باد و مه و خرشید و فلك در كارند
تا تو نانى به كف آرى و به غفلت نخورى
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار
شرط انصاف نباشد كه تو فرمان نبرى
🔷 شرح برخی کلمات:
- «فجورها» از فجر به معناى شكافتن است.
- برافراشتگى آسمانها و گستردگى زمین، با اراده مستقیم الهى یا از طریق نیروها و عوامل طبیعى است و لذا قرآن مىفرماید: «والسماء و ما بناها» و نفرمود: «من بناها» زیرا كلمه «ما» شامل غیر خداوند نیز مىشود. یعنى آنچه آسمان را بنا كرد از نیروها و جاذبهها و دافعههاى طبیعى است كه خداوند حاكم كرده و #اگر مراد از كلمه «ما» در «و ما بناها» خداوند باشد، به خاطر آن است كه در لفظ «ما» نوعى ابهام برخاسته از عظمت نهفته و به همین دلیل به جاى كلمه «من» كلمه «ما» گفته شده است. (واللّه العالم)
- جهان هستى، گویا در ابتدا یك مجموعه متراكم بوده، سپس بخشى برافراشته و آسمان شده و بخشى گسترده و زمین شده است. «بناها - طحاها» #مؤید این سخن آیهاى است كه مىفرماید: آسمان و زمین رتق بود و فتق كردیم، یعنى بسته بود و بازش كردیم. «رتقاً ففتقناهما»(67)
- بعضى كلمه «طحاها» را اشاره به حركت زمین دانستهاند، چون یكى از معانى «طحو» راندن و حركت دادن است.
- اسلام، فكر انسان مادى را از شكم و شهوت و شمشیر و شراب، به تأمّل در عمق آسمانها و زمین و گردش كرات و پیدایش ایام وا داشته است. (که جای شکر دارد این مرحمت الهی)
_ در تفاوت میان وحى و الهام، گفتهاند كه الهام، دركى است كه انسان سرچشمه آن را نمىشناسد، در حالى كه گیرنده وحى، سرچشمه وحى را مىشناسد.
تفسیر نور👆👆👆
🌟امام باقر و صادق علیهما السلام در تفسیر آیه «قد افلح من زكّاها» فرمودند: «قد افلح من اطاعَ» یعنى آن كسكه از پیامبر و امامان معصوم، اطاعت كرد، رستگار شد.
- در دید الهى، پاكان رستگارند. «قد افلح من زكّاها» ولى در نزد فرعونیان، زورمندان رستگارند كه غلبه دارند و به ظاهر پیروزند. «قد افلح الیوم من استعلى»
🔑- #در_انجام كارهاى #خیر، #امید_رستگارى است⏳. «و افعلوا الخیر لعلّكم تفلحون»(مثلا کار #ادیسون😊)
💡در حالى كه در تزكیه نفس و خودسازى، رستگارى قطعى است⌛️. «قد افلح من زكّاها» 👌👉👉
🔹تزكیه نفس، شامل دورى از عقائد و اخلاقیات و رفتارهاى ناپسند و كسب عقائد و اخلاقیات و كردارهاى پسندیده است.
✍ در سوره شعراء، آیه 155 «لها شرب و لكم شرب یوم معلوم» و سوره قمر، آیه 28 «نبّئهم انّ الماء قسمة بینهم كلّ شرب محتضر» مىخوانیم: آب قریه یك روز سهم مردم و یك سهم روز شتر است و هر كدام در روز خود بهره گیرند و كسى مزاحم ناقه نشود كه به عذاب بزرگ گرفتار خواهد شد.
🤔🤔در قرآن، #چهل مرتبه ماده #فلاح به كار رفته كه از #بررسى آنها معلوم مىشود #رستگارى شامل #چه_گروههایى مىشود و چه گروههایى از رسیدن به آن محرومند، همچون مجرمان كه مىفرماید: «لا یفلح المجرمون»
- «خاب» از مصدر «خیبة» به معناى به هدف نرسیدن است.
- «دسّ» به معناى پنهان كردن و تعبیر قرآن دربارهى زنده به گور كردن دختران چنین است: «یدسّه فى التراب» 😯آرى خلافكار، به خاطر شرمندگى رویى براى جلوه در جامعه ندارد و سعى مىكند عیبها و خلافكارىهاى خود را پنهان كند. كلمه «دسیسه» نیز به كار زشتى گفته مىشود كه آن را پنهان مىكنند.
- «دَمدم» به معناى عذاب شكننده و فراگیر است كه عذاب شده را قطعه قطعه و پراكنده مىكند.
-منظور از «سوّاها» یا قلع و قمع ساختمانها است كه با خاك یكسان شد و یا خود مردم كه با خاك یكسان شدند.
🌠یك فرد تزكیه شده مىتواند #منشأ تحول در جامعه شود و به جامعه رشد و شجاعت و شخصیّت و معرفت و وحدت دهد، چنانكه یك نفر تزكیه نشده براى رسیدن به هوسهاى خود امتهایى را به فساد و نابودى و سقوط مىكشاند.
💌در قرآن، براى رستگارى(فلاح) انسانها دو عامل مطرح شده است: یكى ایمان و دیگرى تزكیه. «قد افلح من زكاها»، «قد افلح المؤمنون»
♻️بنابراین حقیقت ایمان و تزكیه یكى است و هر كس مىخواهد خودسازى كند، باید مؤمن واقعى باشد. آرى مؤمن واقعى كسى است كه خود را تزكیه كند و تزكیه شده واقعى، كسى است كه ایمان داشته باشد و احكام و تكالیف دینى را به دقت انجام دهد كه در آغاز سوره مؤمنون آمده است.
🚷در تفسیر اطیبالبیان مىخوانیم، جنایتكاران تاریخ و قاتلان زیاد بودند امّا نوعاً به خاطر حفظ حكومت یا گرفتن حكومت یا محو رقیب و یا طمع به رسیدن چیزى، دست به جنایات مىزدند 🤯 امّا قاتل ناقه صالح و حضرت على علیه السلام مرتكب جنایت عظیم شدند، در حالى كه هیچ یك از انگیزهها و عوامل فوق در كار نبود، فقط و فقط شقاوت😱 بود.