https://www.aparat.com/v/FRf5X
ویدئو فوق سخنرانی دکتر #قائمی‌نیا با عنوان «#دیجیتال شدن نقد در علوم انسانی» است که در نخستین نشست مطالعات #نقد در #علوم_انسانی است که در تاریخ 14 تیرماه 1402 در پژوهشگاه مطالعات، فرهنگی اجتماعی و تمدنی برگزار گردیده است.
مهم ترین نکات این سخنرانی بشرح ذیل است:
📌 در نگاه تحلیلی به علوم انسانی، این علوم سه مرحله را طی کرده‌اند: مرحله #تک‌رشته‌ای، #چندرشته‌ای و #میان‌رشته‌ای.
📌 وضعیت #نقد در این مراحل تفاوت دارد؛ در وضعیت تک‌رشته‌ای بیشتر نقدها خصلت درون‌پارادایمی داشته و درونی بوده، به تدریج در مرحله چندرشته‌ای نقد صورت برونی و بیناپارادایمی پیدا کرده است. اما در مرحله سوم وضعیت #دیجیتال یافته است.
📌 #دیجیتال دو معنا دارد: عام (هر چیزی که تحت تاثیر #هوش_مصنوعی است خواه از آن ساختار بگیرد و خواه #هوش_مصنوعی را به عنوان ابزار به کار بگیرد) و معنای خاص (ساختار خود را از #هوش_مصنوعی می‌گیرد).
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
https://www.aparat.com/v/iVxOC
ویدئو فوق سخنرانی دکتر قائمی‌نیا با عنوان «زبان دین از منظر فلسفه و زبانشناسی» است که در نشست علمی اهمیت زبان دینی در اسلام و یهودیت و مسیحیت و با حضور پروفسور یوهانس نیهوف، در جامعه المصطفی؛ مجتمع امین، در روز یکشنبه مورخ یکم مرداد 1402 برگزار گردید.
محورهای مهمی که در این سخنرانی مطرح گردید بشرح ذیل است:
📌 #زبان_دین را می‌توان از منظر #فلسفی و #زبان‌شناختی بررسی کرد.
📌 در فلسفه دین این قبیل مسایل مطرح می‌شود: آیا زبان دین معنادار است؟ آیا تحقیق‌پذیر است؟ اگر تحقیق‌پذیر است به چه نحوه تحقیق‌پذیر است و غیره
📌 از منظر #زبانشناسی هم می‌توان بر اساس جریان‌های مختلف #زبانشناسی (#تاریخی، #نقش‌گرا، #شناختی و غیره) تحلیل کرد.
📌 زبان دین مشترک لفظی است: گاهی مراد زبان متون اصلی دین و گاهی مراد زبان #دینداران است.
📌 در مراکز #اسلام‌شناسی و نیز در آلمان بیشتر جریان زبانشناسی تاریخی حاکم بوده که برای فهم زبان دین لازم است، ولی کافی نیست.
📌 روش #تکثرگرا روش مطلوبی بوده و این جریان‌ها را تا حدی در فهم زبان دین می‌توان جمع کرد.
📌 نظریه #استعاره_مفهومی برای فهم #زبان_دین ضرورت دارد.
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
امشبی را شه دین در حرمش مهمان است
مکن ای صبح طلوع
السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین (ع)
فرارسیدن عاشورا حسینی تسلیت باد. 🏴🏴🏴🏴
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
https://www.aparat.com/v/DvP5S
ویدیوی فوق نشست کامل «#هوش_مصنوعی قوی و #حکمت_متعالیه» با سخنرانی دکتر #قائمی_نیا است که در تاریخ 17 خرداد 1401 در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار گردید که مباحث مهم بشرح ذیل است:
✍️وجود نوخاستگی در طبیعت #هوش_مصنوعی قوی را اثبات نمی‌کند.
✍️ #حکمت_متعالیه به سیستم‌های مصنوعی نظر نکرده، اما برخی از مباحث آن را به #هوش_مصنوعی توسعه داده‌اند که برداشت‌های مغالطی در بردارد.
✍️ از جسمانیه الحدوث و روحانیه البقا بودن نفس نمی‌توان #هوش_مصنوعی قوی را اثبات کرد. زیرا این بحث به ارتباط نفس با بدن مربوط می‌شود. ابزارهای #دیجیتال بدن نیستند. این قاعده به سیستم‌های طبیعی مربوط می‌شود، نه مصنوعی.
✍️ بحث #حرکت_جوهری هم نمی‌تواند #هوش_مصنوعی قوی را اثبات کند. در این مورد اصلا #حرکت_جوهری نیست.
✍️ اصل انتولوژیکی «النفس فی وحدتها کل القوی» پیامدهای #معرفت‌‌شناختی و #شناختی و #پدیدارشناختی دارد. بنا به این اصل، خود بدن مرتبه‌ای نفس می‌شود و نفس وجود منبسط پیدا می‌کند.
✍️ پیامد شناختی این اصل این است که بدن در جنبه ادراکی و تحریکی نقش دارد. ادراک بدنی مهم است. بدن هم ادراک دارد و ادراک صرفا ما مغز نیست. تعریف از هوش طبیعی تفاوت پیدا می‌کند. #هوش_مصنوعی نمی‌تواند وجود منبسط داشته باشد که ابزارهای دیجیتال بدن آن باشند.
✍️ نفس ادراک و آگاهی منبسط دارد؛ بدین معنا که بدن هم مرتبه‌ای از ادراک دارد. آگاهی منبسط آگاهی است که در سرتاسر بدن توزیع شده است.
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
🔸 نشست علمی آگاهی: فیزیک کوانتوم و فلسفه ذهن
🔰 گروه معرفت شناسی و علوم شناختی پژوهشگاه با همکاری موسسه فرهنگی هنری حکمت بالغه برگزار می‌کند:
🎙 با حضور:
#حبیب_الله_رزمی
#علیرضا_قائمی_نیا
⏰ چهارشنبه ۱۸ مردادماه۱۴۰۲، ساعت ۱۰
🏢 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
📡 حضور مجازی از طریق:
🌐 skyroom.online/ch/iict/hekmat
🔍 مشروح خبر👇
🌐 iict.ac.ir/quantum-3
#نشست
🆔 @iictchannel
https://www.aparat.com/v/es30z
ویدئوی فوق سخنرانی دکتر #قائمی‌نیا با عنوان «#آگاهی و #فیزیک_کوانتوم» است که در نشست علمی «#آگاهی؛ فیزیک #کوانتوم و #فلسفه_ذهن» و در تاریخ 18 مردادماه 1402 در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی انجام گرفته است.
مهم ترین محورهای این سخنرانی بشرح ذیل است:
1. فیزیک #کوانتوم با #فیزیک_کلاسیک تفاوت‌های اساسی دارد: بر خلاف آن، ایده‌های نامتعارف بسیار دارد و از عقل سلیم فاصله می‌گیرد، درون خود ایده‌های فلسفی بسیاری دارد و حتی تعارض درونی (نظریه #تابع_موجی با تأثیر مشاهده گر بر مشاهده)، تفاسیر فلسفی مختلفی دارد.
2. بنا به نظریات #کوانتومی آگاهی، #آگاهی از فرایندهای کوانتومی داخل #نورون‌ها ناشی می‌شود. بنا بر این، نمی‌توان با فیزیک کلاسیک آگاهی را تببین کرد و باید به اصول #مکانیک_کوانتوم در این باره رجوع کرد. در فیزیک کلاسیک هر ذره‌ای در یک زمان خاص در مکانی خاص قرار گرفته است. اما بنا به فیزیک کوانتوم یک ذره در زمان واحد در بسیاری از جاها می‌تواند باشد.
3. به نظر راجر پنروز، قضیه ناتمامیت گودل هم #محاسبه_گرایی computationalism و هم #هوش_مصنوعی قوی را رد می‌کند.
4. بنا به فیزیک کوانتوم می‌توان تفسیر جدیدی از #فیزیکالیسم پیش کشید.
5. بنا به نظریه هماهنگی #فروکاهش_عینی (Orch OR theory) آگاهی با محاسبات کوانتومی سازمان‌یافته رویدادهای مجزا که در #میکروتوبول‌ها رخ می‌دهد ارتباط دارد. این نظریه مورد نقد #فلاسفه_ذهن و #فیزیکدانان قرار گرفته است.
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
خاطره‌ای از دکتر صفوی
این روزها جامعه زبانشناسی ایران داغدار از دست دادن استادی چون دکتر کوروش صفوی است که از نظر کوشش علمی و اخلاق زبانزد عامه و خاصه بود. از خداوند برای ایشان رحمت و مغفرت می‌طلبم و به همکاران زبانشناس به طور خاص و جامعه علمی ایران به طور عام، فقدان این استاد را تسلیت عرض می‌کنم. این فرصت را مغتنم می‌شمارم تا خاطره‌ای از ایشان را نقل کنم و در ادامه به یک نکته‌‌ی کلی علمی از آن نشست اشاره می‌کنم.
✅بنده از سالها قبل با آثار ایشان آشنا بودم و قلم ساده و روان ایشان را در زمینه معناشناسی و زبانشناسی بسیار می‌پسندیدم، هر چند در مورد پاره‌ای از نکات و آراء ایشان نقدهایی هم داشتم. ولی همیشه ایشان را می‌ستودم و هر اثری از ایشان می‌یافتم با ولع می‌خواندم. یک بار در 28 آذر سال 92 جلسه‌ای در دانشگاه علامه طباطبایی تهران با عنوان «معناشناسی و متون دینی» برگزار گردید که محور بحث آن نشست، کتاب حقیر؛ یعنی «معناشناسی شناختی قرآن» بود که ایشان و بنده بحثی را ارائه دادیم. این اولین بار بود که بنده ایشان را از نزدیک دیدم. نخست ایشان کلیاتی در باره معناشناسی شناختی به زبان ساده مطرح کردند و بعد با زبانی بسیار متواضعانه که در استاد دیگری سراغ ندارم، به تعریف این اثر پرداختند و گفتند: «می‌دانم پوست کله شما برای نوشتن این اثر کنده شده است». بعد از جلسه ایشان با مهربانی تمام تشکر کردند و پرسیدند شما اهل کجا هستید؟ عرض کردم: «ارومیه». ایشان گفتند: «عجب من هم اهل اردبیل هستم» و بعد با هم خندیدیم و گفتیم انگار معناشناسان ترک هستند. این برخورد ایشان با حقیر در شرایطی صورت می‌گرفت که با برخوردهای دوگانه رو به رو می‌شدم. برخی از اساتید که چیزی از معناشناسی شناختی نمی‌فهمیدند و ادعای علامه بودن داشتند و در جلسات خود می‌گفتند یک طلبه چه حقی داردکه به این بحث‌ها ورود کند. در مقابل، دسته‌ای از حوزویان هم به شدت این مباحث را کفرآمیز می‌دانستند و بنده را به صدها چیز متهم می‌کردند. اما روش و منش دکتر صفوی کاملا متفاوت بود؛ روحیه و اخلاق علمی را سرمشق خودش کرده بود. جامعه ایران به خاطر این برخوردهای دوگانه که ریشه‌های سیاسی هم دارد بیمارگونه است و نمی‌تواند رشد علمی داشته باشد. جامعه علمی تواضع و روحیه علمی؛ مانند روحیه و تواضع صفوی، را می‌طلبد.
✅اما نکته‌ای علمی کلی که در آن نشست بر سر آن با ایشان وفاق داشتم و هر دو بر آن تأکید می‌کردیم، این بود که پیوند زبانشناسی با متون دینی در ایران منقطع شده و همین امر موجب گردیده زبانشناسی در ایران چندان رشد نکند. باری، یکی از زمینه‌ها و بلکه یکی از مهم‌ترین زمینه‌هایی که باید زبانشناسی در آن بروز و ظهور داشته باشد و توانایی خود را در تحلیل نشان دهد، متون دینی است که امیدوارم این نکته مورد توجه دوستان علاقه‌مند به زبانشناسی و نیز علاقه‌مند به مطالعات دینی قرار گیرد. این نکته اهمیت مطالعات بینارشته‌ای را نشان می‌دهد. بی‌تردید، در مطالعات بینارشته‌ای میان زبانشناسی و مطالعات دینی گشایش علمی، هم برای زبانشناسی و هم برای مطالعات دینی، وجود دارد.
@hekmatebaleghe
https://www.aparat.com/v/nCAzW
ویدیوی فوق #نشست_علمی نظریه #موافقت_معنایی #حدیث با #قرآن با سخنرانی دکتر #قائمی‌نیا است که در مدرسه تابستانی حدیث و در تاریخ 25 مرداد 1402 برگزار گردید.
مهم ترین موضوعات این نشست بشرح ذیل است:
📌 #احادیث_موافقت (خذ ماوافق الکتاب و رد ماخالفه) دو بخش دارند: آنچه موافق کتاب است باید بپذیریم و آنچه مخالف آن است رد کنیم. اما در طول تاریخ به بخش سلبی بیشتر توجه شده است.
📌 دلیل این مطلب فقدان نظریه ای در باب #موافقت بوده است؛ برخی #موافقت را به عدم مخالفت و برخی دیگر مراد از آن را #موافقت روحی دانسته‌اند.
📌 نظریه موافقت معنایی دو ادعا دارد: اولا، مراد از #موافقت موافقت معنایی است. ثانیاً این نوع #موافقت قابل کشف به کمک #زبانشناسی و #معناشناسی جدید است.
📌 موافقت‌ها به 5 دسته تقسیم می‌شوند: #موافقت‌ها در پیش‌فرض‌های معنایی، #موافقت در لوازم کاربردی (#موافقت در لوازم محاوره‌ای) و #موافقت‌های #گشتاری و #موافقت‌های #تعبیری و #موافقت‌های #فرانقشی.
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
🔸 نشست علمی حیث التفاتی در فلسفه ذهن
🔰 قطب علمی فلسفه دین اسلامی با همکاری گروه معرفت شناسی و علوم شناختی پژوهشگاه و موسسه فرهنگی هنری حکمت بالغه برگزار می‌کند:
🎙 با حضور:
#علیرضا_قائمی_نیا
#قاسم_بابایی
⏰ یکشنبه ۵ شهریورماه۱۴۰۲، ساعت۱۳
📡 حضور مجازی از طریق:
🌐 skyroom.online/ch/iict/qotb
🔍 مشروح خبر👇
🌐 iict.ac.ir/eltefat
#نشست
🆔 @iictchannel
@hekmatebaleghe
https://www.aparat.com/v/0gyQ3
ویدیوی فوق #نشست علمی #حیث‌التفاتی در #فلسفه‌ذهن با سخنرانی دکتر #قائمی‌نیا است که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و در تاریخ 5 شهریور 1402 برگزار گردید.
مهم ترین موضوعات این #نشست بشرح ذیل است:
📌#حیث‌التفاتی در آثار #ارسطو و #فلاسفه مدرسی و فلاسفه #اسلام مطرح شده است. اما بحث جدید در این بار به برنتانو Brentano بر می‌گردد. به نظر برنتانو، وجه ممیز امر ذهنی از امر مادی #حیث‌التفاتی است. حالات ذهنی #حیث‌التفاتی دارند، ولی حالات فیزیکی این ویژگی را ندارند.
📌 #حیث‌التفاتی دست کم چهار پیامد در #فلسفه‌ذهن دارد: نفی #فیزیکالیسم تقلیل‌گرا reductive physicalism، نفی #حذف‌گرایی، تقدم اندیشه بر زبان، دفاع از #روان‌شناسی عامیانه Folk psychology.
📌 مراد از صورت طبیعی دادن به حیث التفاتی naturalizing the intentionality برگراندن و تقلیل دادن آن به مفاهیم غیرالتفاتی است. دیدگاه‌ها در این زمینه به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند: شباهت، علیت، هم موقعیتی co-location. بر هر یک از این دیدگاه‌ها نقدهایی نیز وارد است.
#حکمت_بالغه
@hekmatebaleghe
🔺در این اثر که اخیرا توسط کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و با همکاری قطب فلسفه دین منتشر شده نسبت #انسان‌شناسی‌شناختی و دین بررسی شده است و باید آن را مقدمه‌ای بر #الهیات فرهنگی در اسلام و نیز مدخلی بر تفسیر فرهنگی قرآن دانست.
✅مهم‌ترین بحث #انسان‌شناسی‌شناختی cognitive anthropology بحث از #مدل‌های‌فرهنگی است. تعاریف متعددی از مدل‌های فرهنگی وجود دارد. اما مدل‌ها خصلت طرحواره‌ای دارند. در دین هم باید مدل‌های فرهنگی به این معنا در کار باشد. از این رو، باید زمینه‌های مختلف علوم اسلامی مورد بازخوانی قرار گیرد و مدل‌های فرهنگی کشف شود. نگارنده در ادامه تلاش کرده تا اقسام مدل‌های فرهنگی در دین را کشف و مورد بررسی قرار دهد.
@hekmatebaleghe