دوده گرفتن شب عید
هر سال نِزیکای عَید که می شد
مامان وا آوجی مرحومم به ای فکر بودن که چجوری دوده بیگیرنُ و خانِمانِ نِو نِوار کنن.
راسِش منم هَمَش فکرُم ای بود که چرا میگن دوده بیگیریمان؟
دوده رِ چجو ماخوان بیگیرن و...
چرا نیمیگن گَرت گیری کنیم. تِمیس کنیم یا پاکسازی کنیم.اصلا چرا باید ای کارارِ بُکنیمان.
القصه
تا آوِجیم (مادر بزرگ پدریم)که وا چارتا خُواراش (خامِجی و باجی و خانمَروس و خالجان صدیقه) وا میرزا یزنه(شوهر خواهر بزرگ) وا یَزنه ها (شوهر خواهرای کوچوکتر) که نِشده بودن پای دَربیچِی خانِی آشیخ زیر درختای راجی درباره دوده گرفتن گَپ و گفت می کردن، منم اِشنَفدِمُ دانستم چرا میگن دوده.
باجی می گفت:
چون زمسان کرسی میَلیمان، گای گُداریَم آتیشِش دود مُکنه، اُ دودِرَم مال زغالای خرابه، وختی لاحاف کرسی جاجُمان میشه، دودِ آتیش و خاکِسَر وَخمیزه میا میشینه رو طَخچه و دِرِ بالون خانه و قاب قُجاقامان.
دودِی
اَ صندُقخانه و بیخه گرفته تا شانِشین و رابانُ سیزانُ طِنِویُ مهمانخانِی سه دِریُ دِرانِی دِراوُ دولابه ها و طَخچه ها و رَفه ها تا مِبال(مِوال، دَسباآب، کنارآب، مُستِرابُ) دروازِی خانه و دالان کوچه یک به یک باید هر چی بود و نِوود وَرمی داشتیمان تمیس می کردیمان میَشتیمان جاشان.
اَ قاب قُجاقُ، مجمعه و پوت نفتُ منبِی آبُ چراغ سه شعله و علادینُ لَمپا و شربه و شرابه و قِرابه و دَلبُ رِسمانُ قوزوله و بَسوله و دوگوله و دِوری ُ دَسکاسه و لَلینیای رو طَخچه و سماور و چراغ بغدادیُ آفتابه و طِویجه ها و نُن دانُ مَجِرای ایوانُ خود مَجَر که کرسی باشه و خلاصه هر چی که فکرِشِ بکنین
میشُستِن و میرُفتن و تِک تِمیسِشان می کردن.
تا می رسید به پشت بان، اُسقاین خُش شده های که گربه ها اِودِ بودنُ گوشتاشِ خورده بودن و...
خیلی چیزارَم زیادی بودِن ُ به درد نی موخوردن. که خیلیاشان قسمت ما میشدن، بِرِی آتیش سُختاندَن.
جارو کُلِی تَی حیاط،، رَخت کُنه های که دیه به مِنَم نی می شُد.(آخه مَ لانجین کِلاش و ته تاقاری بودم). هر چی خُوارُ بِرارام داشتن، می ماندِش بِرِی مَ.
القصه
چِلِ چوق، پِلِ پوش، لاحاف کُنه و...
که هَمَش میشد مواد اوِلیِی شِبِ چارشَمِّه سوری بچه مچای کوچِمان.
خنِرِ تِمیس می کردیمان.
اِنقَد مَ باید تُرُمه می زِدم که نگو نپرس.
وِنِدیکا که زمِسان هی بِشِشان برف مُخورد لکه مکه می شد. باید می شُستیمِشان.
حیاط جارو پارو می کردیم. سنگ مَنگای قنات مرتب می کردیم. سَی می کردیم، کِف قنات اَ سنگ زَردای خورزنه باشه که روشنایی بخش باشه.
کاسه مُشکاتیای لب پر شده و ترک خوردِرِ میرِختیمان دور.
تُنگله هارِ اگرَم سالم بودن مینداخاتیمان دور.
داستانک های بعدی👇
چارشَمه سوری و کوسه گلین
#دوده_ گرفتن
#آقای_جشنواره
#آقای_روابط_عمومی
#محمد_صیفی_کار_همدانی
https://eitaa.com/hemedaniashiran
👇مدیر
@seyfikar_ir
#همدان_آباد
با رعایت امانت، منتشر کنینُ بیاینان کانالمان
۱۹ اسفند ۱۴۰۲ خورشیدی