گسترش فرهنگ کتابخوانی در جامعه از منظر امام خامنهای
✍ قدرتالله غلمانی
مقدمه
کتاب و کتابخوانی یکی از ارکان اساسی فرهنگسازی و رشد جوامع انسانی است. از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله العظمی خامنهای، ترویج کتابخوانی نهتنها یک ضرورت فرهنگی بلکه یک واجب دینی و وظیفهای ملی است. ایشان همواره بر نقش بنیادین کتاب در تعالی فکری، اخلاقی و اجتماعی جامعه تأکید داشتهاند و گسترش فرهنگ مطالعه را از اولویتهای مهم کشور برشمردهاند (بیانات در دیدار با کتابداران، ۱۳۸۵).
۱. کتاب، بخش هویت تمدنی و فرهنگی
امام خامنهای در بیانات خود همواره به سابقه درخشان علمی و تمدنی مسلمانان و ایرانیان در حوزه علم و کتاب اشاره کرده و کتاب را بخشی از هویت فرهنگی این ملت دانستهاند. به باور ایشان، دور شدن از کتاب، خسرانی بزرگ برای ملت است و هیچ ابزار دیگری نمیتواند جایگزین کتاب به عنوان منبع اصلی معرفت شود (بیانات در نمایشگاه کتاب تهران، ۱۳۸۶).
۲. نقش کتاب در سلامت فکری و مقابله با تهاجم فرهنگی
رهبر انقلاب کتاب را صرفاً وسیلهای برای اطلاعاتافزایی نمیدانند، بلکه آن را ابزاری راهبردی برای سلامت فکری و معنوی انسان معرفی میکنند. مطالعه کتابهای عمیق و روشنگر موجب گسترش افقهای فکری، رشد بینش و مصونسازی ذهن در برابر شبهات و تهاجم فرهنگی میشود (بیانات در شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۱۳۹۱).
۳. مسئولیت همگانی در ترویج کتابخوانی
از دیدگاه رهبری، مسئولیت گسترش کتابخوانی تنها بر عهده نهادهای فرهنگی نیست، بلکه همه ارکان جامعه از خانواده گرفته تا دستگاههای اجرایی مسئولیت دارند. ایشان خانواده را اولین و مؤثرترین نهاد در نهادینهسازی عادت مطالعه معرفی میکنند و میفرمایند: «پدر و مادر کتابخوان، فرزندان کتابخوان تربیت میکنند» (بیانات در دیدار با معلمان، ۱۳۹۴).
۴. جایگاه مدارس و دانشگاهها
مدارس و دانشگاهها نیز در نگاه ایشان جایگاه مهمی در پیوند دانشآموزان و دانشجویان با فرهنگ کتاب دارند. ایجاد زنگ مطالعه، مسابقات کتابخوانی و معرفی کتابهای جذاب و سودمند از جمله راهکارهایی است که میتواند نسل جوان را با کتاب آشتی دهد (بیانات در دیدار با اساتید، ۱۳۹۲).
۵. ضرورت تولید کتاب فاخر و راهنمایی در انتخاب
امام خامنهای بارها نسبت به انتشار کتابهای سطحی یا مضر هشدار داده و بر ضرورت تولید آثار فاخر و حمایت از نویسندگان و ناشران متعهد تأکید کردهاند. انتخاب کتاب خوب برای مطالعه را یک مهارت ضروری دانسته و معرفی آثار مفید توسط کارشناسان را امری مهم میدانند (بیانات در دیدار با نویسندگان، ۱۳۸۷).
۶. بهرهبرداری از فرصتهای کوتاه برای مطالعه
یکی از نکات دقیق در بیانات رهبری، توصیه به استفاده از زمانهای به ظاهر مرده مانند مسیر رفتوآمد، صفهای انتظار و... برای مطالعه است. ایشان میفرمایند: «همیشه کتابی در کیف یا جیب داشته باشید؛ تا در وقتهای تلفشده، به خواندن آن بپردازید» (بیانات در دیدار با کتابخانه ملی، ۱۳۷۴).
جمعبندی
نگاه رهبر معظم انقلاب به کتابخوانی، نگاهی جامع، تمدنی و راهبردی است. ایشان کتاب را پایه اصلی رشد فکری و فرهنگی جامعه دانسته و تحقق نهضت کتابخوانی را مستلزم مشارکت عمومی، حمایت نهادی، تولید محتوای غنی و برنامهریزی دقیق میدانند. اگر این نگاه در سطح ملی تحقق یابد، بدون شک جامعه ایرانی خواهد توانست جایگاه شایستهاش را در تمدن نوین اسلامی بازیابد.
(همگی از: پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله العظمی خامنهای، www.khamenei.ir)
#کتابخوانی
#هفته_کتاب
#امام_خامنه_ای
#ترویج_کتابخوانی
#نمایشگاه_کتاب
#نویسندگان_حوزوی_خوزستان
@howzavian_khuzestan