🔖 #یادداشت_علمی
♦️《صحیفه سجادیه؛ منشور مقاومت فرهنگی شیعه》
✍ محمدباقر مشکاتی
🔻صحیفه سجادیه، مجموعهای از دعاها و مناجات امام سجاد (ع) است که به عنوان یکی از مهمترین متون دینی و عرفانی در جهان اسلام شناخته میشود.
صحیفه سجادیه، به «انجیل اهل بیت» و «زبور آل محمد» و«خواهر قرآن» نیز شهرت دارد. این کتاب شامل ۵۴ دعای ارزشمند است که هر کدام به موضوع و هدف خاصی میپردازند.
این کتاب شریف نه تنها شامل ادعیه و نیایشهای خالصانه به درگاه خداوند است، بلکه حاوی معارف و آموزههای عمیقِ الهی است.
مضامین محوری دعاهای صحیفه سجادیه شامل مسائل اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و جهادی است و به همین دلیل میتوان آن را یک "منشور مقاومت فرهنگی" نامید.
راهبرد امام سجاد (ع) در انتخاب "سلاح" دعا و مناجات به عنوان شیوه مبارزه و جهاد و مقاومت، با تعریف "مقاومت فرهنگی" به طور کامل مطابقت دارد. ایشان با استفاده از این روش، به طور مؤثری به حفظ و تقویت عناصر فرهنگی شیعه، نقد و رد عناصر نامناسب بیگانه و ضد اسلام ناب محمدی، و ایجاد و تقویت نهادها و سازوکارها و شبکه های فرهنگی ومذهبی پرداختند. صحیفه سجادیه، به عنوان یکی از مهمترین آثار مکتوب به جا مانده از امام سجاد (ع)، گواه روشنی بر این مدعاست.
🔻مقاومت فرهنگی در صحیفه سجادیه
حفظ هویت اسلامی: امام سجاد (ع) در شرایطی دشوار و بحرانی، پس از واقعه کربلا و در دوران حکومت ستم پیشهی بنی امیه، با استفاده از زبان دعا و نیایش، به تبیین و ترویج معارف اسلامی پرداخت و از تحریف دین و فراموشی ارزشهای اصیل اسلامی جلوگیری کرد. صحیفه سجادیه در این زمینه نقش مهمی ایفا کرده و به حفظ هویت اسلامی در برابر تهدیدات فرهنگی کمک کرده است.
تقویت روحیه ایثار و شهادت: بسیاری از دعاهای صحیفه سجادیه، به ویژه دعاهایی که در مورد جهاد و شهادت هستند، به تقویت روحیه ایثار و فداکاری در راه خدا میپردازند. این دعاها، مؤمنان را به مقاومت در برابر ظلم و ستم و دفاع از حق و عدالت تشویق میکنند و میتوانند در مقابله با دشمنان و حفظ ارزشهای اسلامی مؤثر باشند.
مبارزه با فساد و بیعدالتی: امام سجاد (ع) در دعاهای خود به صراحت به مسائل اجتماعی و سیاسی پرداخته و از فساد، بیعدالتی و ظلم و ستم حاکمان انتقاد ضمنی کرده است. این دعاها نه تنها به بیان مشکلات جامعه میپردازند، بلکه راهکارهایی برای اصلاح و بهبود اوضاع ارائه میدهند و میتوانند به عنوان ابزار و سلاحی برای مبارزه با فساد و بیعدالتی، استبداد و استکبار مورد استفاده قرار گیرند.
تربیت انسانهای مؤمن و متعهد: صحیفه سجادیه با ارائه آموزههای اخلاقی و تربیتی عمیق، به تربیت انسانهای مؤمن و متعهد و اثرگذار فرهنگی و اجتماعی میپردازد. این کتاب، انسانها را به خودشناسی، خداشناسی، تهذیب نفس و عمل به وظایف دینی و انسانی دعوت میکند و میتواند در شکلدهی جامعهای دینمدار، ایمن، سالم و پویا نقش مؤثری داشته باشد.
از این روی، صحیفه سجادیه، به عنوان یک میراث گرانبها از امام سجاد (ع)، نه تنها مجموعهای از دعاها و نیایشها، و گنجینه ای از معارف دینی و آموزههای توحیدی بلکه یک "منشور مقاومت فرهنگی" است که میتواند در حفظ هویت اسلامی، تقویت روحیه مبارزه، ایثار و شهادت، مقابله با فساد و بیعدالتی و تربیت انسانهای مؤمن و متعهد و جهادگر فرهنگی اجتماعی مؤثر باشد. این کتاب، در طول تاریخ همواره مورد توجه علما، اندیشمندان و مسلمانان قرار داشته و همواره میتواند راهنمای انسانها در مسیر کمال و سعادتِ دوجهانی انسان باشد.
📍ابعاد و مطالب بیشتر در متن کامل یادداشت در باشگاه خبرنگاران جوان🔻
https://www.yjc.ir/00bNXS
#نویسندگان_آذربایجان_غربی
@howzavian_westazarabaijan