💢بایدهای نظریۀ تقیه
✍️مصطفی قناعتگر
🔻یکی از راههای حلّ تعارضِ روایات، نظریۀ تقیه است. برای حدیثپژوهان روشن است که برخی از روایات، بر اساس تقیه صادر شده و امامان نمیتوانستند در شرایط همزیستی با اهل سنت و سیطرۀ حاکمان اموی و عباسی هر حرفی را بزنند. گاهی به مصالحی، نظری خلاف نظر خود را بیان میکردند و شنوندگان تصور میکردند همین نظر امام است؛ حال آنکه امام تقیه کرده و نظر اهل سنت را مطرح کرده و خود به آن معتقد نبوده است.
حال اگر دو روایت یا دو دسته روایت داشته باشیم که با یکدیگر ناسازگار هستند (به نحو تعارض مستقر)، محتمل است که یک طرف از روی تقیه و موافق اهلتسنن صادر شده و طرف دیگر قولِ مورد تایید امام باشد.
پوشیده نیست که به محض دیدن تعارض، نباید شتاب کرد و پای تقیه را وسط کشید. امام از چه کسی، چه گروهی یا چه جریان فقهی تقیه کرده است؟ آیا اثبات شده در آن برهه از حیات امام، چنین نظریهای میان سنّیان مطرح بوده؟ اگر چنین نظریهای مطرح بوده، آیا اثبات شده که امام مجبور شده برای رعایت تقیه نظر خویش را کتمان کند و آن نظر مخالف را به پرسشگران و مخاطبان عرضه کند؟ پس از گذر از این مراحل میتوان گفت که دستهٔ «الف» نظر واقعی امام نیست و تقیهای است و دستۀ «ب» که مخالف تقیه است، نظر واقعی امام است.
نتیجه میگیریم که برای اثبات تقیه، باید به تاریخ فقه اهلسنت در مساله مورد نظر احاطه داشته باشیم. صرف یک احتمالِ بدون شاهد و قرینه نمیتواند راه حل تقیه را موجّه سازد.
برای نمونه، دستهای از روایات بیان کردهاند که ...
👈 متن یادداشت: https://b2n.ir/g96794
#اختصاصی
🆔 @ijtihad
🔺دوره مجازی «مبانی نظریه ولایت فقیه»
👥 با حضور اساتید: حجج اسلام والمسلمین واعظی، جوان آراسته، لک زایی، ذوعلم، و بهروزیلک
✔️عناوین و سرفصلهای این دوره آموزشی
🔹پیشینه تاریخی ولایت فقیه
🔹ولایت فقیه و مردم سالاری دینی
🔹شرایط و گستره ولایت فقیه
🔹کارآمدی ولایت فقیه
🔹نظریه ولایت فقیه در قانون اساسی
🔸شایان ذکر است هر عنوان از این دوره آموزشی ۸ جلسه ۲۰ دقیقه ای بوده و از تاریخ ۷ آذر ماه شروع می شود.
✔️مزایا شرکت در دوره👇
🔹صدور گواهی
🔹امتیاز جهت تشکیل پرونده تخصصی
🔹بهرمندی از اساتید تواتمند
🔸علاقمندان جهت شرکت در این دوره آموزشی می توانند از تاریخ ۲۴ آبان ماه لغایت ۵ آذر ۱۴۰۰ با مراجعه به آدرس اینترنتی el.balagh.ir اقدام به ثبت نام نمایند.
🆔 @ijtihad
🔺انتشار شماره جدید پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی
📙چهاردهمین شماره پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی، ویژه ،بهار و تابستان 1400 به همت جامعةالمصطفی العالمیه انتشار یافت.
🌐سامانه اینترنتی نشریه: http://pht.journals.miu.ac.ir
🆔 @ijtihad
🔺موانع و چالشهای خانواده محوری در نظام حقوقی ایران
🎙با حضور حجتالاسلام فرجالله هدایتنیا، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
📆 زمان: شنبه، 29 آبان 1400، ساعت 13 تا 14:30
🏢 مکان: مشهد، خیابان اندرزگو، مرکز تخصصی طوبی، طبقه چهارم
🌐 لینک وبینار: https://family.lms2.hozehkh.com/ws/khdhedayatnia
🆔 @ijtihad
🔺اولین دوره متنخوانی مدرسه فقه حکومتی
📆 از ابتدای آذرماه تا پایان اسفندماه ۱۴۰۰
🌐به صورت حضوری و آفلاین
⌛️روزهای یکشنبه تا سهشنبه، ساعت ۱۶ تا ۱۷:۳۰
📒کتاب «تنبیه الامة و تنزیه الملة» اثر مرحوم میرزای نائینی(ره)
۱۰ جلسه تدریس توسط حجتالاسلام محمدجواد تاکی
📔کتاب «الاسلام یقود الحیاة» اثر مرحوم شهید صدر(ره)
۱۰ جلسه تدریس توسط حجتالاسلام علی محمدی
📙کتاب «رساله مقیم و مسافر» اثر مرحوم نورالله نجفی اصفهانی(ره)
۱۰ جلسه تدریس توسط حجتالاسلام مجتبی کاظمی
🕰مهلت ثبتنام تا ۵ آذرماه۱۴۰۰
☎️جهت ثبتنام در دوره و کسب اطلاعات بیشتر، در پیامرسان ایتا به شماره 09100931084 پیام دهید.
🆔 @ijtihad
💢نسبت مخالفت علامه طباطبایی با حرکت امام و حکومت اسلامی، ناشی از کماطلاعی است/ برای علامه، نصر و کربن طریقی بودند برای کشف واقع
✔️آیتالله سبحانی در گفتگویی مطرح کرد:
🔹علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در آخر سوره آل عمران به صورت مفصل درباره حکومت اسلامی بحث کردهاند. چنین شخصی چطور میتواند مخالف امام باشد؟ چنین نگاهی به علامه ناشی از کم اطلاعی است.
🔸اتفاقاً وقتی مقاله فارسی مرحوم طباطبایی درباره حکومت اسلامی در کتاب مرجعیت و روحانیت منتشر شد، ساواک آمد منزل ایشان و توضیحاتی خواست، ساواک از آن مقاله ناراحت شده بود. اما اینکه انتظار داشته باشیم که همه افراد با امام یکسان باشند انتظار نابجایی است. با توجه به شرایط و تفاوت سلیقههای علمی و عملی، در آن شرایط اگر عالمی نود درصد با امام همراه باشد، کافی است. اختلاف اندیشهها طبیعی است.
🔹هر کسی یک سلیقه و یک نوع فکری دارد. اینکه بیاید مثل حضرت امام ریسک کند را نباید انتظار داشته باشیم. اما روی هم رفته مخالف امام نبود.
🔸علامه طباطبایی روشی علمی داشت و میخواست بداند که در خارج از فضای ایران نسبت به الهیات و مسائل ماورای حس چه میگذرد. برای علامه طباطبایی، نصر و کربن طریقی بودند برای کشف واقع، علامه میخواست وقتی چیزی مینویسد درست بنویسد، اینها ابزار بودند نه هدف، چون در آن روزگار ایشان راهی غیر از اینها نداشت.
👈 بیشتر بخوانید: yun.ir/np7j54
#اختصاصی
🆔 @ijtihad
💢فقه و ملاکهای عرفی–عقلایی در توزیع واکسن
🔰در میان راهکارهای ارائه شده برای مقابله با ویروس کرونا و پیامدهای آن، واکسیناسیون مهمترین راهکار شمرده شده است. در این نوشتار که ماحصل مصاحبه «مناط» با حجتالاسلام سید محمدمهدی رفیعپور است ابعاد فقهی این مسئله مورد واکاوی قرار گرفته است.
این مدرس حوزه علمیه قم ابتدا نحوه ورود فقه به مسئله رتبهبندی دریافت کنندگان را تبیین کرده و سپس الزام واکسیناسیون را از دو منظر فقه فردی و فقه اجتماعی مورد دقت قرار میدهند.
او در ادامه ابعاد شرعی تلفات و آسیبهای تزریق واکسن را بررسی و ضوابط فقه برای مسئولیت ضمان و مسئولیتهای کیفری را تبیین میکند و در پایان به تناسب به بحثهایی در خصوص فقه موجود و فقه مطلوب میپردازد.
👈 بخوانید: https://b2n.ir/g73602
🆔 @ijtihad
💢بررسی مبانی فقهی علامه طباطبایی در تفسیر آیات الاحکام
✔️ در چند دهه اخیر، دیدگاههای علامه طباطبایی بهعنوان یکی از اندیشمندان معاصر در عرصههای مختلف دانشهای اسلامی، همواره مورد توجّه صاحبنظران و کانونهای علمی بوده؛ که در این میان، آرای تفسیری و فلسفی او، نگاه دقیقتری را به خود معطوف داشته است. امّا در کنار بررسی روش تفسیری، فلسفی و مَشرب عرفانی علامه، درباره «مبانی فقهی» ایشان کمتر سخن آمده و حال آنکه علامه، علاوه بر نگاشتن شرحی بر «کفایه الأصول» آخوند خراسانی، بیشترِ «آیات فقهی» قرآن کریم که حدود ۵۰۰ آیه شمارش است را، در تفسیر گرانسنگ خود «المیزان فی تفسیر القرآن» شرح و تفسیر نموده است.
بدیهی است که تفسیر این دسته از آیات، میبایست بر اساس اصول و مبانی باشد که در این نوشتار، مهمترین مبانی علامه طباطبایی در تفسیر آیات فقهی از جمله؛ «حجیت ظواهر کتاب، تشریعی بودن آیات قرآن، حجیت سنّت، قواعد اصول فقه، قواعد ادب عربی، علوم قرآن (قرائت، اسباب نزول و نسخ)» مورد بحث و بررسی قرار میگیرد؛ تا ضمن نگاهی نو، برگی دیگر به پژوهشهای پیرامون علامه و المیزان افزوده شود.
گزارش بررسی دیدگاهها و مبانی فقهی علامه در المیزان و سایر نگاشتههای ایشان نشان میدهد که حرکت علمی او در زمینه تفسیر آیات الاحکام، همواره بر اساس دیدگاههای مشهور امامیه بوده و برداشتهای او در نهایت، تفاوتی چندانی با دیدگاه فقهی مشهور شیعه نداشته است.
👈 بخوانید: https://b2n.ir/j34521
🆔 @ijtihad
💢دو علّامه و تبیین مفهوم آزادی
✔️در میان عالمان دینی برخی را با عنوان «علامه» میشناسند. مرحومان سید محمدحسین طباطبایی تبریزی و محمدتقی جعفری تبریزی از آن جملهاند. عمده تحقیق آنها در فلسفه و عرفان بود.
یکی از مقولاتی که این دو در تأملات خود به آن اشاره کردند بحث از آزادی بود. نگاه انسانمحورانه مدرن، آزادی از بسیاری قیود را طرح میکرد که در مقابل، نگاه اسلام نسبت به این موضع میباید مشخص میشد. این دو علامه به این بحث وارد شده و برخی دیدگاههای رقیب را به نقد گذاشتند.
👈 بخوانید: https://b2n.ir/x03058
🆔 @ijtihad
💢فیرحی؛ عالم گمگشته در برزخ دین مدرن
✍️علیرضا داودی
🔻سالگرد دکتر داود فیرحی فرصت خوبی است تا در باب دست آوردهای فکری این اندیشمند حوزوی به صورت واقعی صحبت کرد و نگاهی از بالا به پروژه فکری ایشان انداخت.
✂️ از متن: فیرحی در کتب مختلف خود تلاش میکند از انواع روشها و ابزارهای تحلیل و گفتمان غربی برای نزدیک سازی و شکل دهی به مسیری میان دین و مدرنیته استفاده کند. زمانی از روشهای سیستمی برخواسته از نگرش جزم گرا برای تحلیل نظام سیاسی در اسلام استفاده میکند و در زمانی از ابزارهای تحلیل زبانی و گفتمانی برای ایجاد اتحادی میان گفتمان اسلامی و مدرن بهره میبرد.
این برزخ تعادل سازی در نهایت منجر به تدوین کتاب فقه و حکمرانی حزبی شد که تلاشی فقهی برای ایجاد تعادل میان مدل حکمرانی غربی با فقه و اندیشه اسلامی بود، تلاش ناقصی که بدلیل برخی ضعفهای استنباط فقهی و البته تعهد قلبی برای حفظ نشانگان اساسی حکومت برخواسته از اندیشه مدرن منجر به یک ترکیب نامتجانس شد.
👈 یادداشت را بخوانید: https://b2n.ir/a96553
🆔 @ijtihad
🔺یکصدمین سال حوزه و عرصههای حدیث پژوهی
🎙سخنران: حجتالاسلام دکتر احمد غلامعلی
💠دبیر علمی: حجتالاسلام عباس محمودی
⏰ زمان: دو شنبه اول آذر، ساعت 19
📃 با ارائه گواهی حضور به شرکت کنندگان
👈 لینک نشست: https://ac.ismc.ir/anjomanhawzah2/
🆔 @ijtihad