💢هر چیز که با اختیار انسان در مقام اجتهاد منافات پیدا کند، شرعاً حرام است!/ ربات هیچگاه مُدرِک نمیشود/ بزرگترین آسیب هوش مصنوعی، مرعوبشدن انسان در برابر ابزار است
✔️ماجرای هوش مصنوعی، دو دههای است که با تشکیل مؤسسه تحقیقاتی علوم کامپیوتری نور، وارد حوزه اجتهاد و علوم اسلامی شده است. پیش از آن، نگاه فقها و حوزویان به هوش مصنوعی، نگاهی از بیرون بود؛ اما با ورود نرم افزارهای علوم اسلامی به درون حوزه و استفاده فراوان از آن در عملیات اجتهاد، این فنآوری جدید، حال حوزویان را نیز به چالش کشانده است.
اگر تا دیروز تنها از هوشمند کردن وسائل خانه و ابزارآلات صنعتی کارخانجات سخن گفته میشد، اما امروز کار به هوشمند کردن اجتهاد و نظریاتی همچون اجتهاد سیستمی و مانند آن کشیده است.
🔻به همین منظور، با حجتالاسلام دکتر سید امیر سخاوتیان، استاد سطح عالی حوزه علمیه گفتگو کردیم. او که از قدیمیهای آیتی قم نیز به شمار میرود معتقد است اجتهاد سیستمی غیر از اجتهاد به وسیله سیستم است.
عضو ارشد ستاد راهبری فنآوریهای هوشمند حوزه علمیه همچنین معتقد است سوءبرداشتهای از نقش سیستم در اجتهاد، بسیار فراوان است.
👈مشروح گفتگوی «اجتهاد» با این استاد فنآور حوزه علمیه قم، از نگاه شما میگذرد: https://b2n.ir/a28286
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢اندیشههای فقهی و اصولی شیخ طوسی
✍️عبدالله صلواتی
شیخ طوسی یکی از معدود فقهای صاحب روش و سبک فقهی است که سالیان متمادی، فقهای متأخر را به پرورش و تکامل روشهای فقهی خویش واداشت و توانست در این راه به نوآوریها و اصلاحاتی دست زند که از زوایای مختلف قابل بررسی است. در واقع، بدون کم کردن از محتوای عمیق و مبانی فقهی مستحکم وی به صراحت میتوان گفت که تکامل و جاودانگی فقه شیعه در گرو روشهای پایدار و بدیع وی در فقه بوده است.
شیخ طوسی، پس از نگارش آثاری چون النهایه، تهذیب و الاستبصار، حدوداً در مرحله پایانی زندگی، فقه استدلالی، تفریعی و اجتهادی را ارائه میکند، فقه اجتهادی او نه تنها مورد بی مهری قرار نمیگیرد بلکه فقیهان، حدود یک قرن پس از وی، بر پایهی آرای او فتوا میدهند. نخستین کسی که به نقد و ایراد نظرات شیخ پرداخت؛ ابن ادریس حلی بود.
یکی از مسائل محوری و مؤثر در فقاهت شیخ طوسی، موضع گیری ایشان در قبال خبر واحد است که در این بخش به برخی از لوازم و پیامدهای آن اشاره میشود و در مبحث علم اصول، به تفصیل از جهت گیری شیخ سخن خواهیم گفت.
👈 بخوانید: https://b2n.ir/w77028
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢نقش کلیدی شیخ طوسی در فرایند عقل گرایی در فقه شیعه
✍️آیتالله ناصر مکارم شیرازی
به نظر میرسد مهم ترین علّت پیدایش تفکّر اخبارى گرى، سخت گیرى جمعى از فقها در امر حدیث و توجّه بیشتر به عقل و استدلالات عقلى بود. به واقع گرایش شدید به اخبار را میتوان عکس العمل شدید در برابر عقل گرایى مرحوم محقّق اردبیلى و شاگردان و پیروانش دانست.
در گذشته جمعى از فقها در استنباطات خویش فقط به کتاب و سنّت توجّه داشتند و از ورود عقل به مباحث فقهى براى دورى جستن از عمل به قیاس و رأى- اجتناب میکردند، ولى برخى دیگر از فقها، مانند عمّانى و اسکافى، از استنباط عقلى در مسائل شرعى و فقهى بهرهها میگرفتند، تا اینکه شیخ مفید و شیخ طوسى با بهره گیرى از هر دو مکتب، تعادلى میان آن دو روش برقرار ساختند و این خط و مسیر، سالها ادامه داشت.
هر چند پیش از شیخ طوسى کتابهایى در فقه مقارن نوشته شده بود، ولى وى با نوشتن کتاب «خلاف » به طور گسترده ترى وارد این عرصه شد و مسائل مورد اختلاف مذهب امامیّه و مذاهب اهل سنّت را مورد توجّه قرار داد و به مسأله فقه مقارن به صورت گسترده ترتوجه نمود.
از سوی دیگر تا زمان سیّد مرتضى، امامیّه در مسائل فقهى به اجماع استدلال نمیکرد و تنها اهل سنّت از آن بهره میگرفت؛ ولى از زمان سیّد مرتضى و مخصوصاً از عصر شیخ طوسى، نزد امامیّه، ورود «اجماع» به ادلّه فقه به عنوان یکى از ادلّه مورد پذیرش قرار گرفت، هر چند حجیّت آن را از راه «لطف» و مانند آن میدانستند.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/t95722
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📚طوسیپژوهی؛ مجموعه مقالاتی در بررسی آراء، احوال و آثار شیخ طوسی
🔻شیخ ابوجعفر محمد بن طوسی مشهور به شیخ طوسی و ملقب به شیخ الطائفه از جمله شخصیتهایی است که نهنگوار اقیانوسهای دانش را موج نوشی کرد و در هر وادیای نشان از پیرِ دانش گرفت.
کمتر نوشتۀ مستقل و جامع به بحث از ابعاد مختلف دانش و اندیشههای او پرداخته است و منهای مجموعه مقالات هزارۀ شیخ طوسی اثر دیگری در این باب نمیبینیم.
کتاب طوسیپژوهی، دربردارندۀ ۳۵ مقاله در باب شرح حال و آثار شیخ طوسی است که توسط جمعی از نویسندگان به کوشش مهدی کمپانی زارع به همت خانه کتاب منتشر شده است.
👈 معرفی اثر + مقالات: https://b2n.ir/p52558
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔نشست بررسی و نقد کتاب «فقه شیعه و تأمین اجتماعی»
🎙 با حضور: حجتالاسلام محمدعبدالصالح شاهنوش، عضو هیأت علمی پژوهشگاه قوه قضائیه، و علیاشرف فتحی، تاریخپژوه و مدرّس حوزه علمیه، نویسنده کتاب)
⏰ زمان: شنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ ساعت ۱۸:۳۰
🏢 مکان: خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه
📱 پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
📲برنامه اندرویدی «فقه و احکام رهبری» به روز رسانی شد
🔻تغییرات نسخه جدید:
🔹 اضافه شدن جلد دوم کتاب «رساله آموزشی» مقام معظم رهبری
🔸 تغییر تصویر آیکون برنامه
📚 این برنامه اکنون حاوی آخرین ویرایش کتاب های "رساله نماز و روزه" ، "احکام نماز مسافر (جامع)" ، "اجوبه الاستفتائات" و "رساله آموزشی-جلد اول و دوم" می باشد که ان شاء الله به مرور فتاوا و استفتائات دیگر، به آن اضافه خواهد شد:
👈 کافه بازار: https://cafebazaar.ir/app/com.ahkamleader.ir
👈مایکت: https://myket.ir/app/com.ahkamleader.ir
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📹 ببینید: خاطرات شنیدنی آیتالله جوادی آملی از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🎥 مستند «حدیث کرامت»؛ سیری در حیات استاد سیدحسن شیرازی (ره)
🎞 تماشا کنید: https://b2n.ir/b32728
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢مسائل فقه سیاسی در جامعه ما
✔️حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزای: «فقه سیاسی» شیعه بهعنوان یک دانش فقهی که به استخراج و بیان احکام شرعی ناظر بر امور سیاسی میپردازد از ظرفیت بسیاری برخوردار است ،اما ما از همه آن ظرفیتها به قدر کفایت بهره نگرفتهایم و لازم است فقه سیاسی ما در برخی امور ورودی جدیتر داشته باشد تا بتواند از این ظرفیتها بهرهمند شود.
👈در این گفتار سعی میکنیم به برخی از آنها اشاره کنیم: https://b2n.ir/b10047
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
💢علم فقه نظام تولید نمیکند بلکه مکتب تولید میکند/ موفقیت فقه در کنار آمدن با امور مدرن و توسعه دایره حلیت نیست
✔️حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی در گفتگو با «اجتهاد»:
🔹انتظار از دین و کارآمدی دین، غیر از انتظار از دانش فقه و کارآمدی آن است. برخی خیال میکنند علم فقه با شریعت اسلامی یکی است؛ لذا با حساسیت و تعصب، نقد و انتقادات بر فقه را نمیپذیرند. به نظر ایشان، اگر بپذیرند علم فقه در موردی ضعیف است، گویا پذیرفتهاند که دین ضعیف است.
🔸بنده با این تفکر که بگوییم فقهی موفقتر و کارآمدتر است که با هر امر مدرنی کنار بیاید و موارد حلیت در فقه توسعه پیدا کند، مخالفم و فکر نمیکنم که معنای حمایت یا ورود فقه در عرصههای مدرنتری چون هنر، این باشد که دائماً بهجای استنباط احکام، عرف و پسند زمانه و نگاه دیگران را دنبال کند.
🔹متاسفانه علم فقه به مقداری که روی فروع کلاسیک خودش کار کرده است، روی فروع مستحدثه یا کار نکرده و یا توافق ایجاد نکرده است و این بر حوزه ابلاغ دین نیز تاثیر گذاشته است.
🔸اگر فقه را با این سه هدف بسنجیم آنوقت سنجش و ارزیابی کارآمدی فقه، اینگونه میشود: ارزیابی علم فقه در حوزه تقفه، ارزیابی علم فقه در حوزه پشتیبانی ابلاغ دین، ارزیابی علم فقه در حوزه اقامه دین و پشتیبانی از نظامهای مبتنی بر دین. توجه داشته باشید که خود علم فقه نظام تولید نمیکند، مکتب تولید میکند؛ مثلا فقه نمیگوید پول باید چه باشد ولی شاخصهای پول را در مکتب تعریف میکند.
👈 متن گفتگو: https://b2n.ir/s51770
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔔 سمینار پژوهشی «قواعد اختصاصی فقه شهر»
🎙 ارائه دهنده: حجتالاسلام مصطفی درّی
👤 استاد ناظر: استاد عباسعلی زارعی سبزواری
👤 دبیر جلسه: حجتالاسلام والمسلمین علی شفیعی
⏰ زمان: پنج شنبه 3 شهریور 1401 ساعت 11
🖇لینک حضور: https://bbb01.dte.ir/b/6ej-egz-gxv-lci
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🔺دروس خارج فقه و اصول استاد شبزندهدار- سال تحصیلی 1401-1402
🆔 https://eitaa.com/ijtihad