💢در نقد «سستی ایده دولت قراردادی پیامبر» ✍️اکبر محمدی یادداشت «سستی ایده «دولت قراردادی پیامبر» به قلم آقای محمد متقیان تبریزی به‌طور محترمانه وارد بحث شده و سعی کرده است مواجهه علمی و یا به تعبیر خویش مواجهه روشمند با کتاب داشته باشد؛ که این رویکرد نویسنده قابل تقدیر است. در این یادداشت، دوگانه‌سازی‌ها و تقسیم‌بندی‌های متعددی مطرح شده است، مانند اختیار و اضطرار، متن و زمینه، اطلاق و تقیید، قرارداد در دوره سنتی و مدرن، سیره و منبع سیره و ... . اساساً این نوشته بر پایه این دوگانه‌ها سامان یافته و تلاش کرده تا با استفاده از آن‌ها، قراردادی بودن دولت پیامبر را مورد نقد قرار دهد. در این خصوص نکاتی را به اختصار بیان می‌کنم. 📝 بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=76802 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢رشد فقه اقتصادی در حوزه علمیه قم ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین کمیل قنبر زاده مدیر مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر(عج) در سخنانی به ذکر شاخص‌های رشد و گسترش فقه اقتصادی در حوزه پرداخت. 👈 بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=76799 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نشست علمی «نیازهای فقهی و چالشهای مدیریتی قوه قضائیه» 🎙سخنران: حجت‌الاسلام والمسلمین سید کاظم موسوی (رئیس کل دادگستری استان قم) 🗓زمان: دوشنبه ۳ دیماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۲ ظهر 🏛مکان: قم، مجتمع عالی تربیت مجتهد مدیر محمدیه، زنبیل آباد، خیابان یاسمن، خیابان نسترن، کوچه ۶ پلاک ۶۱ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔نقش #هوش_مصنوعی در فرآیند استنباط فقهی 🎙ارائه: استاد احمد مبلغی 🗓 زمان: دوشنبه ۳ دی‌ماه، ساعت: ۱۰ صبح 🏛مکان: حسینیه حضرت ام‌البنین (سلام‌الله علیها)، مدرسه فقهی امام رضا (علیه‌السلام) 🌟 رونمایی از دومین شماره مجله علمی «نقش پژوهش» | تقدیر از مقالات برتر جشنواره حلی سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢تلاقی فقه و علوم اجتماعی: راهی نوین برای فقه خانواده ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی: 🔹صرف مباحث فقهی برای مسائل فقه خانواده کافی نیست. بافت موضوعات صرفاً از این زاویه و برشی که در متون سنتی فقه مطرح شده، نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای امروز باشد. زاویه جدیدی که به حیطه‌های اقتصاد، اجتماع، حاکمیت و حقوق عمومی مرتبط است، باید مورد بررسی قرار گیرد. 🔹تا زمانی که تحقیقات ما تک‌رشته‌ای است، مسئله‌ای به نام روش نداریم. در فقه می‌گوییم کتاب، سنت و عقل منابع اصلی ما هستند و متدولوژی آن رشته نیز طبیعتاً حاکم خواهد بود. اما وقتی پای یک رشته دیگر به میان آمد، مانند حقوق، اقتصاد، مطالعات اجتماعی زنان یا روان‌شناسی، این سؤال پیش می‌آید: با کدام روش؟ آیا می‌توانیم یک تحقیق فقهی روان‌شناختی داشته باشیم ولی در روش و مبانی معرفت‌شناسی فقط و فقط کاملاً وفادار به فقه بمانیم؟ 👈 دو پیشنهاد درباره تحقیقات چندرشته‌ای: http://ijtihadnet.ir/?p=76811 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢از حقوق خصوصی تا فقه حکمرانی: گستره‌ی نوین مطالعات فقه خانواده ✔️حجت‌الاسلام والمسلمین فرج‌الله هدایت‌نیا: 🔹باید دانش خانواده، حتی فقه آن را از رویکرد سنتی که در متون فقهی ما به آن پرداخته شده، چند قدم جلوتر ببریم و توسعه دهیم. به این معنا که اگر به ابواب فقه خانواده در متون فقهی -نه منابع- بر اساس ساختار ابتکار محقق در «شرایع» که بقیه نیز به همان ترتیب رفته‌اند، ملاحظه کنید، تقریباً در هفت باب شامل طلاق، نکاح، خلع، مبارات، ایلاء، لعان و ظهار، نگاه اصلی یا رویکرد اصلی در تمام این مباحث درون خانوادگی است؛ یعنی روابط زوجین یا روابط والدین و فرزندان در کانون توجه بوده است. 🔹امروزه با ادبیات حقوقی می‌توان گفت حقوق خصوصی خانواده مورد توجه بوده است. اما ساحت مهم دیگری داریم که در متون فقهی ما مغفول مانده است. زیرا یک حوزه دیگر از مباحث فقه خانواده داریم که اصلاً حوزه حقوق خصوصی خانواده نیست، بلکه مناسبات دولت و خانواده است. می‌توانیم آن را فقه دولت، فقه حکمرانی، فقه اجتماعی یا فقه سیاسی بنامیم؛ که حتی در نام‌گذاری آن نیز بحث وجود دارد. انبوهی از مباحث که در منابع فقهی وجود دارد ولی در متون فقهی نیست -به جز برخی مسائل که به صورت سنجاق‌شده در فقه ما بوده‌اند. 👈 بیشتر بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=76811 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🌸 یک عاشقانه آرام 🔺روایت‌های کمتر شنیده‌شده‌ای از رفتار عاشقانه علما و بزرگان دین با همسرانشان 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢زنان در تشخیص موضوعات خود دقیق‌تر هستند ✔️استاد سید محمد غروی: 🔹همانطور که فقهای ما گفته‌اند مرجعیت زنان مورد وفاق نیست و اجماع فقها آن است که یک زن نمی‌تواند مرجعیت عام داشته باشد ولی نظر مقام معظم رهبری ناظر به یک نکته ظریف و دقیقی است و آن اینکه زنان یک سری موضوعات و مسائلی دارند که تشخیص این موضوعات برای صدور حکم فقهی از سوی خود بانوان سهل‌تر است و آن‌ها دقیق‌تر می‌توانند آن را درک کنند. 🔹برای بنده این مقدار قابل فهم است. البته همانطور که عرض شد آنچه مشهور فقها گفته‌اند ذکوریت از جمله شرایط مرجعیت است زیرا به دنبال آن مسئله ولایت مطرح می‌شود ولی ظاهرا آنچه ایشان اشاره فرمودند مسائل خاص مرتبط با زنان است. در عین حال برخی از فقها و علما مسئله مرجعیت را مخصوص مردان نمی‌دانند و ولایت را فقط به مردان نسبت می‌دهند و معتقدند زن هم می‌تواند مرجع باشد گرچه شهرت بین فقها، شرط ذکوریت است. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢از اعتباربخشی به مرجعیت زنان تا «نه» به محدودکنندگی بانوان ✍️ هدا مصطفائی بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با هزاران نفر از زنان و دختران ایران، در عمق خود حاوی مباحثی اساسی درباره جایگاه زنان در اسلام و نقش آنان در جامعه مدرن جهانی بود. این سخنان نه تنها به‌عنوان دفاعی از برخی حقوق زنان در چارچوب آموزه‌های دینی بود، بلکه نقدهای وارد شده به احقاق حقوق زنان در چارچوب سیاست‌های استعماری را نیز تبیین کردند. یکی از نکات برجسته در سخنان رهبر انقلاب، طرح منشور اسلام درباره زن و توضیح برخی اصول این منشور از زبان ایشان بود که مبتنی بر الگوی سوم مدنظر ایشان می‌نمود. ایشان با تاکید بر دیدگاه اسلام درخصوص مکمل بودن زن و مرد و نه خلق زن برای مرد که در برخی دیدگاه‌های سنتی و کتب ادیانی مانند مسیحیت مطرح است، رویکرد اسلامی مدنظر را به نوعی بیان کردند. همچنین با اذعان به توانمندی زنان در عرصه‌های مختلف بدون تفاوت با مردان و استفاده از این ظرفیت‌ها حتی در مواردی وجوب نقش‌آفرینی زنان، عملا بر برخی تفکرات محدود کننده بانوان در این زمینه، به نام دین خط کشیدند. 📝 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=76808 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢اسامی بانوان مجتهده مطلق و متجزی را اعلام می‌کنیم! ✔️اطلاعیه جامعه الزهرا (س) پیرو سخنان رهبر انقلاب درباره اجتهاد فقهی بانوان: 📝در این اطلاعیه آمده است: رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی: آن وقت‌ها که در حوزه علمیّه بودیم، یادم نمی‌آید که زنی به مرتبه اجتهاد فقهی رسیده باشد، [امّا] امروز خوشبختانه زن‌هایی که مجتهدند، به اجتهاد فقهی رسیده‌اند کم نیستند. بنده حتّی معتقدم بسیاری از مسائل زنانه که موضوعش زنان هستند و مردها درست موضوع را تشخیص نمی‌دهند، باید خانم‌ها از مجتهد زن تقلید کنند (بیانات در تاریخ ۲۷ آذر ۱۴۰۳). 📌در طول چهل سال از تأسیس جامعه‌الزهرا سلام‌الله‌علیها، بانوانی مهذب، عالمه و وارسته تربیت شدند که در عرصه‌های مختلف علمی می‌درخشند. با توجه به درخواست‌های مکرر افراد و رسانه‌ها، از آنجا که بانوان عالمه همواره در مسیر تهذیب نفس و به دنبال گمنامی بودند و تمایلی به رسانه‌ای شدن نداشته‌اند، لذا جامعه‌الزهرا سلام‌الله‌علیها پس از کسب اجازه از این بانوان عالمه فاضله، اسامی بانوان مجتهده مطلق و متجزی را اعلام می‌دارد. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢 انسان‌شناسی: محدوده کمّی کرامت انسان ✍️ حجت‌الاسلام والمسلمین حسین سوزنچی انسان یک کرامت پیشینی و اعطایی از جانب خداوند (به اقتضای آیه «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا...) دارد که تا قبل از اینکه به مرحله بلوغ عقلی و تصمیم‌گیری برسد اقتضای مورد اکرام و احترام واقع شدن دارد. اما وقتی به این مرحله رسید باید خودش مسیر زندگی خودش را انتخاب کند و اگر مسیر کریمانه کمال و قرب الهی را برگزید کرامتش را حفظ کرده و بر دیگران اکرام وی لازم می‌گردد. اما اگر خودش مسیر کفر ورزیدن و نفی کرامت خویش را برگزید دیگر کرامتی ندارد که نیاز به اکرام وی باشد. البته چه بسا در خصوص کسی که جاهل قاصر است و در حد درک فطری خویش اقتضاءات کرامت خویش را رعایت می‌کند نیز بتوان جواز و بلکه ضرورت این مورد اکرام شدن را ادعا کرد. 👈 در این باره بخوانید: http://ijtihadnet.ir/?p=76805 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢رهبر انقلاب درباره مرجعیت زن چه/چرا گفتند؟ ✍️حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قنبریان چه گفتند؟ "بنده حتی معتقدم بسیاری از مسائل زنانه که موضوعش زنان هستند و مردها درست موضوع را تشخیص نمی‌دهند، خانمها باید از مجتهد زن تقلید کنند"! برخی بزرگواران آن را نقض فتوای مشهور مبنی بر شرط مذکر بودن در مرجعیت -حتی در بخش زنان- ندانسته و آن‌را در حد موضوع شناسی بهتر زنان در این امور تقلیل دادند! برخی یادداشت‌ها هم به اقوال و ادله‌ای پرداختند که مرجعیت زنان -اقلا برای زنان- را بلامانع می‌دانند! بنظر می‌رسد سخن رهبر انقلاب بیش از اولی و کمتر از دومی را می‌گوید با این تفاوت که مجتهده زن را در این بخش از مسائل زنان اعلم می‌داند! قول به مرجعیت زن در همه مسائل -اقلا برای زنان- فتوای شاذ و بی‌استدلالی نیست. آیت‌الله خامنه‌ای دقیقا این فتوای برخی محققین را نگفتند بلکه از مرجعیت زنان در مسائل خاص زنان (نه همه مسائل) گفتند؛ با این تفاوت که در این بخش بعلت موضوع شناسی دقیق‌تر مجتهدش را اعلم از مردان شمردند و از لزوم تقلید زنان در این بخش گفتند. 📝 متن یادداشت: http://ijtihadnet.ir/?p=76817 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نظر رهبر انقلاب درباره تقلید زنان از مجتهد زن، در فقه سابقه دارد/ مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند ✔️دکتر خدیجه هاشمی 🔹برای تحقق مرجع تقلید سه مرحله اجتهاد، صدور فتوا و امکان رجوع به آن برای تقلید باید سپری شود؛ مرحله اول اجتهاد است که در این امر شبهه‌ای وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند به مرحله اجتهاد برسند. 🔸مرحله دوم صدور فتوا و استخراج حکم است که این امر نتیجه اجتهاد است و در این نیز اختلاف نظری وجود ندارد و همه پذیرفته‌اند که زنان می‌توانند فتوا بدهند. 🔹مرحله سوم این است که آیا حکمی که بانوان استخراج کردند اثر عملی دارد و کسانی می‌توانند از حکم او استفاده کنند و به او به عنوان یک مرجع علمی، دینی و شرعی مراجعه کنند و شارع رجوع ما را به او جایز می‌داند یا خیر؟ که در این مرحله اختلاف نظر وجود دارد. 🔸رهبر انقلاب به عنوان یک صاحب نظر این مسئله را به طور صریح در یک اجتماع بیان کردند که با ادله قاطع می‌توان از این نظریه دفاع کرد و ادله افرادی که قائل هستند مرجع تقلید بودن اختصاص به مردان دارد را رد کرد. این نظریه می‌تواند منشأ برکات زیادی باشد از جمله اینکه بانوان اهتمام بیشتری به درس فقه داشته باشند. 🔹باید مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند. این نظریه این گونه نیست که اجازه علمی داده شده باشد که هر کسی هر نظری را ابراز کرد مجتهده است و باید پیروی کرد. باید در این زمینه آسیب شناسی صورت بگیرد... 👈 ادله امکان ارجاع به زنان: http://ijtihadnet.ir/?p=76820 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی در عرصه بین‌الملل ✔️نشستی در باب هم اندیشی فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی درعرصه بین الملل با حضور الشیخ مهدی الصمیدعي (مفتی اعظم و رئیس شورای اهل سنت عراق)، دکتر سیدصادق حقیقت (هیئت علمی پژوهشگاه امام خمینی و انقلاب اسلامی)، الشیخ عبدالقادر یوسف الترنیني (هیئت علمی در دانشگاه لبنان «الجامعة اللبنانیة»)، دکتر عابدین مومنی (هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر محمود شفیعی (هیئت علمی دانشگاه مفید قم)، دکتر مصطفی خرم آبادی (پژوهشگر حوزه فقه اسلامی) به میزبانی پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار شد. 👈 گزارش نشست: http://ijtihadnet.ir/?p=76814 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢هوش مصنوعی مورد مداقه جدی حوزه‌های علمیه باشد ✔️استاد علیرضا اعرافی: 🔹وقتی سخن از کارآمدی پیشگامی و تحول حوزه به میان می‌آید باید به روش‌ها، مناهج و تولیدات محتوایی توجه کنیم. در پیشرفت علوم اسلامی و تحولات اساسی این عرصه باید به سه بعد درون‌دانشی و محتوایی، روش‌شناختی و تحولات در ابزار توجه کنیم. 🔸حوزه از مراکز پیشگام در تطورات ابزاری، روشی و محتوایی بوده است، حدود ۱۵ جلد تطورات دانشی و عملکردی حوزه به شکل نسبی آمده شده است و تدوین آن هم‌چنان ادامه دارد؛ تطوراتی که با کاربست و اهتمام به هوش مصنوعی همراه است، تطورات و تحولات ابزاری درواقع منهجی و محتوایی است و دانش‌های ما تحت‌تأثیر این علوم جدید قرار گرفته و تسهیل، تدقیق و گشودن آفاق نو در همه کاربست‌های علوم را ایجاد می‌کند‌. 🔹هوش مصنوعی باید در حوزه علمیه به‌مثابه موضوع با نگاه فلسفی، فقهی و اخلاقی مورد مداقه قرار بگیرد، هوش مصنوعی باید آسیب‌شناسی شود و نظام مهندسی و راهبری هوش مصنوعی در اندیشه اسلامی استخراج شود. هوش مصنوعی به‌مثابه ابزار در علوم اسلامی فعال است و کاربرد آن در ترویج، تبیین و گفتمان‌سازی اندیشه دینی در زندگی فردی و اجتماعی باید بررسی شود. 🔸حوزه باید به مرز دانش #هوش_مصنوعی و علوم شناختی، آزادسازی همه داده‌ها در نهادهای حوزوی، مشارکت همگانی و شبکه‌سازی و عمق‌بخشی به رویکرد هوش مصنوعی در همه نهادهای حوزوی، رصد و پایش تهدیدات و آسیب‌شناسی هوش مصنوعی در عرصه آموزش و پژوهش توجه جدی داشته باشد. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 گفتگوهای فقهی-حقوقی «هوش مصنوعی و امور قضایی، فقه و حقوق؛ وضعیت فعلی و چشم انداز آینده برای ایران» 🎙ارائه: حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی؛ رییس مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی و استاد درس خارج فقه 🎙ارائه: دکتر زهرا رضایی؛ مدیر گروه آینده پژوهشی پژوهشگاه قوه قضاییه، مجری پروژه طراحی دستیار هوشمند قضایی و دانش آموخته دکتری هوش مصنوعی 🎙ارائه: دکتر طاهر حبیب زاده؛ عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام، برگزیده جشنواره بین المللی فارابی و دانش آموخته دکتری حقوق فناوری از منچستر انگلستان؛ 🌀 یادداشت توضیحی نشست را از لینک زیر دریافت نمایید: https://B2n.ir/u08404 🗓 زمان: چهارشنبه ۵ دی ماه ۱۴۰٣، ساعت 17:45 🏛 مکان: قم-بلوارشهید صدوقی-کوچه5-پلاک40-سالن اجتماعات مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی 🔗 لینک ثبت نام جهت شرکت حضوری/ به دلیل محدودیت مکان برگزاری جلسه اولویت با کسانی است که زودتر ثبت نام می کنند. #هوش_مصنوعی 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 نشست علمی «تبیین فقه و فلسفه مقاومت» 🎙 با ارائه اساتید: سیدسجاد ایزدهی و محمد ملک‌زاده 🗓 زمان: چهارشنبه ۵ دی ماه ۱۴۰٣، ساعت ۱۵ 🏢 قم، خبرگزاری حوزه 🆔 https://eitaa.com/ijtihad