⏳ كودتای #رضاخان؛ تمسخر #مشروطه
🔹...سياست انگليسيها در دوره چهارده ساله بعد از مشروطه، بيثبات ساختن دولتهاي ايران و دامن زدن بر بحرانهاي عديده اقتصادي و اجتماعي بود. ماهيت امر غير از مسئله هندوستان، در وجود نفت ايران خلاصه ميشد كه كشف آن درست مصادف بود با ايام فترت مجلس اول و دوم؛ درست دو ماه بعد از كشف نفت، انگليسيها به عنوان حمايت از مشروطه و به واقع صيانت از منابع نفتي جنوب ايران كه در انحصار آنان قرار داشت، از لشكركشي به تهران توسط اردوي گیلان و بختیاری دفاع كردند. ويژگي وضعيت بي ثبات و هرج و مرج اين بود كه مردم و رهبران آنان از مبرمترين نيازها و مشكلات كشور ناآگاه ميشدند. درست در شرايطي كه غوغاي احزاب سياسي و بحث بي حاصل اينكه مشروطه چيست؟ در ايران جريان داشت- و البته هرگز هم معلوم نشد اين مشروطه چيست- رنج، فقر و بي نظمي در كشور به اوج خود رسيد.
🔹وقتي دولتهاي ايران براي افزودن عايداتي هر چند ناچيز به بودجه اقتصاد ورشكسته كشور بر ذغال و روده حيوانات و نمك ماليات مي بستند، توجه نمي كردند كه در خوزستان نفت كشور به يغما مي رود. انگليس سياست دامن زدن به بحرانها را به اين منظور تشديد ميكرد تا كسي به مهم ترين مسئله كشور يعني نفت توجهي نشان ندهد و البته همينطور هم شد؛ و اين در شرايطي بود كه اين دولت برخي سياستهاي خود را در پوشش دروغين دفاع از مشروطه ايران عملي مي كرد. اما وقتي روسيه با انقلاب از صحنه رقابتهاي داخلي ايران خارج شد، براي تسلط تمام عيار بر كشور بهانهاي مناسب تر پيدا گرديد: اگر انگليسيها پاي خود را از ايران بيرون كشند بلشويسم كشور را خواهد بلعيد.
🔹اگر در دوره مشروطه به دليل حضور روسيه تزاري، سياست بي ثبات كردن كشور براي پيشبرد اهداف اقتصادي سرلوحه كار بريتانيا قرار داشت، اينك بايد در غياب رقيب، دولتي وابسته روي كار ميآمد. اين دولت وابسته لزوماً ميبايست متكي بر ارتشي متحدالشكل باشد كه با قدرت نظامي و دولتي پادگاني اعمال حاكميت نمايد، در اينجا بود كه ضرورت استقرار مرد قدرتمند را پيش كشيدند و گناه ناكاميها را به گردن مشروطهاي افكندند كه وجود خارجي نداشت.
🔹...به اين شكل بود كه حكومتي بيريشه را بر مردم ايران تحميل كردند و مقدرات امور مردم را به دست مردي سپردند كه با تحقير و سركوب مردم، برنامه هاي خود را عملي ساخت و روز كارزار از ميدان گريخت و كشور را به بيگانه سپرد. مردي كه در برابر مردم خود گردن فرازي ميكرد، با كوچكترين ضربه در برابر بيگانه سپر انداخت. اين بود سرنوشت موسوليني، بناپارت، پطركبير، ميجي و بيسمارك تحميل شده به ملت ايران. اين حادثه نشان داد كه پوتين نادرشاه تا چه اندازه براي پاي رضاخان گشاد است!
👇👇
http://www.ir-psri.com/?Page=ViewArticle&ArticleID=191&SP=Farsi
✅ @iran_psri
🔻ملا محمد کاظم خراسانی مشهور به #آخوند_خراسانی
ملا محمدکاظم خراسانی (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق)، معروف به آخوند خراسانی مؤلف کتاب مهم کفایة الاصول و از حامیان اصلی نهضت #مشروطه ایران بود. او مشروطه را وسیلهای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم میدانست و شرکت در این جنبش را بر همه مسلمانان واجب میشمرد.
✅ @iran_psri
#بریده_جراید
🔹روزنامه اطلاعات؛ 4 مرداد 1328
🔻بخشی از نطق #حسین_مکی در مجلس پیرامون قرارداد الحاقی گس-گلشائیان
🔹...چیزی که بنده را خیلی از قرارداد الحاقی جدید ترسانده است، محیطی است که برای گذراندن[=تصویب] آن ایجاد شده...
🔹الان به من خبر رسیده که در خیابان اسلامبول جوانی احساساتی علیه #نفت تظاهر کرده است، ولی مأمورین انتظامی به سر و روی او ریخته و او را سخت زدهاند.
🔹چرا باید جلوی احساسات #مردم را بگیرند و این طور آن را خفه کنند. مگر ما #دموکراسی نداریم. یا مگر ما خود را یک کشور #مشروطه قلمداد نمیکنیم...
🔹آقای #کاشانی را برای چه #تبعید کردند؟ برای اینکه درباره نفت اعلامیهای صادر کرده بود.
🔹آقایان در چنین مسأله به این مهمی، سرنیزه به کار بردن و زبان جراید را بریدن در مقابل ملتهای زنده،...آنها را وامیدارد که بگویند که ملت #ایران مردم مردهای هستند که...ناظر تضییع حقوق خود بودند...»
#انگلیس
📆 امضاء قرارداد الحاقی میان وزیر دارایی ایران و نماینده شرکت نفت انگلیس و ایران؛ 26 تیر 1328
✅ @iran_psri
🔻نفوذ و محبوبیت بینظیر #شیخ_فضل_الله_نوری در بین قشرهای مختلف مردم
🔹شیخ[فضل الله نوری] به یمن برخورداری از دانش كلان دینی، اخلاق نیكو و نیز دلسوزی و شفقت بر خلق، مورد علاقه شدید خاص و عام بود. یپرم، به دار زننده شیخ، در یادداشتهای خویش، وی را «روحانی عالیقدری» به شمار میآورد كه «گفته او برای توده خلق، وحی منزل محسوب میشد.» عبدالله بهرامی در تهران، شاهد آنچنان پیشواز باشكوهی از شیخ بوده است كه مینویسد: «در همان موقع در من فكری پیدا شد كه اگر انسان شاه نشود، بهتر است كه اقلاً مجتهد یا پیشوای امت گردد»!
🔹نفوذ عمیق و گسترده شیخ در بین #مردم، در گزارشهای سفارت #انگلیس نیز منعكس شده است. آرتور نیكلسون سفیر انگلیس در دربار تزار، در تلگراف به ادوارد گری وزیر خارجه بریتانیا (مورخ ۱۸ مارس ۱۹۰۹ یعنی حدود ۵ ماه قبل از شهادت شیخ)، با اشاره به تصمیماتی كه در لندن و پترزبورگ بر ضد شیخ در جریان بود، هشدار روسها را چنین منعكس میسازد:
در مورد شیخ فضلالله باید به این نكته توجه داشت كه این مجتهد، نه تنها در محافل #محافظه_كار [=مخالفین #مشروطه] بلكه در میان عناصر #میانه_رو [=مشروطهخواهان معتدل و غیرافراطی] نیز نفوذ زیادی دارد و جلب همكاری او برای موفقیت اصلاحات طرحریزی شده [=تجدید مشروطه و #مجلس] اجتنابناپذیر است.
📆 شهادت شیخ فضل الله نوری، فقیه، حكیم، سیاستمدار و نظریهپرداز بزرگ عصر مشروطه؛ 9 مرداد 1288
🔰متن کامل در آدرس زیر:
http://yon.ir/bWhSg
✅ @iran_psri
🔻نقش #انگلیس در شهادت #شیخ_فضل_الله_نوری
🔹شیخ، به ویژه در اواخر عمر، بر سر تجدید #مشروطه، رسماً با سفارتخانههای #روس و انگلیس درافتاد و درگیریاش با آنها بدانجا كشید كه #شاه اعلامیهای را كه (پس از تجمع باغشاه) روی اصرار شیخ و علما صادر كرده بود، زیر فشار شدید سفرای لندن و پطرزبورغ، از كوچه و بازار جمع كرد و شیخ نیز شاه مرعوب را به مقاومت در برابر آنها فراخواند. به قول كسروی: «محمدعلی میرزا در آن ایستادگی كه در برابر ... نمایندگان سیاسی دولتهای اروپا مینمود بیش از همه به دلگرمی از پشتیبانی» شیخ بود.
🔹كشاكش سخت شیخ با روس و انگلیس، به ترور وی توسط ایادی انگلیس انجامید و حتی سفارت انگلیس، در محاكمه ضاربین دخالت كرده مانع مجازاتشان شد. پس از آن هم به طور لاینقطع رشته این درگیری ادامه یافت تا به اعدام وی توسط همان عوامل انجامید و آرتور نیكلسون، سفیر انگلیس در روسیه، به وزیر خارجه لندن نوشت: شیخ فضلالله برای مملكت خود خطر بزرگی[!] بود، خوب شد كه ایران او را از میان برداشت[!]
📆 شهادت شیخ فضل الله نوری، فقیه، حكیم، سیاستمدار و نظریهپرداز بزرگ عصر مشروطه؛ 9 مرداد 1288
🔰متن کامل در آدرس زیر:
http://yon.ir/bWhSg
✅ @iran_psri
🔻رعب و خشونت، زمینهساز #کودتای28مرداد
🔹...هر چه زمان بیشتر میگذشت، بر دامنه بحرانها و تشنجات خیابانی و ارعاب افزوده میشد. امنیت از كشور و به ویژه تهران رخت بربسته بود، #اوباش با گسترش جو وحشت #مردم را ناامید ساخته و آنها را مستعد پذیرش شرایطی كرده بودند كه طبق آن باید از آرمانهای #نهضت_ملی چشم میپوشیدند، همانطور كه با گسترش دامنه رعب در حین و بعد از #مشروطه مردم را از این نظام سیاسی بیزار نموده بودند، بهطوری كه مشروطه خواه مساوی با آشوب طلب تلقی میشد
🔹این بار هم در آستانه كودتای28مرداد، بهطور مشخص سازمان نظامی #حزب_زحمتكشان در راستای تحقق سیاستهای دولتهای #آیزنهاور و #چرچیل جهت سرنگونی دولت #مصدق آماده شده بود. سرلشكر حسن اخوی همراه با سرلشكر ارفع و سرتیپ دیهیمی، علاوه بر مشاركت در طراحی دقیق و حساب شده #كودتا، مهیای عملیات مهم دیگری بودند. #بقائی توانسته بود بسیاری از نیروهای اوباش جنوب تهران را متشكل كند. در رأس این اوباش #شعبان_جعفری معروف به «شعبان بیمخ» قرار داشت
🔰متن کامل در آدرس زیر:
http://yon.ir/t9L8y
✅ @iran_psri
🔻روزنامه اطلاعات؛ 3 مهر 1320
🔹خوشحالی بیحد مردم از سرنگونی #رضاشاه
«این چند روزه[بعد از کنارهگیری و تبعید رضاشاه] خوشوقتی مردم از رسیدن به آزادی و اعاده رژیم حقیقی #مشروطه به حدی است که احتیاج به گفتار زیاد در اطراف آن نمیباشد. مجلس و ملت ایران بیست سال است چنان تشنه آزادی زبان و قلم بودند که مانند شخص گُنگی که غَفله به زبان آمده باشد میخواهند در آنِ واحد هرچه در دل دارند بگویند... به عقیده بنده، از گذشته به حد کافی صحبت شده و باید با دلها و افکار آرام در فکر ترمیم بدبختیهای ناشی از رژیم سابق و ترقی و تکامل آینده خود باشیم...اصلاحات، منحصر به لغو قانون فروش موقوفهها و لغو عوارض شدید مالیاتی و یا تکلیف اموال شاه سابق[=رضاشاه] نیست. در اثر بیست سال «استبداد» و «امنیت ظاهری»، دین و ایمان و راستی و درستی از دست رفته است. به عقیده من اعاده این ایمان و درستی و جلوگیری از ارتجاع و کهنهپرستی، بیشتر از املاک غصب شده اهمیت دارد...»(به قلم عیسی لیقوانی، نماینده مردم تبریز در مجلس شورای ملی)
✅ @iran_psri