🔰انتخابات فرمایشی و دوران دیکتاتوری رضاخان
🔹انتخابات پنجمین دوره مجلس شورای ملی (1302هش)، سه سال پس از کودتای 1299هش به وقوع پیوست. درست زمانی که #رضاخان به عنوان رئیسالوزراء در اوج قدرت بود و تمام شئون کشور را در مشت خود داشت، این مجلس به ابزاری در دست نظامیان و فراماسونها بدل شد و روح انتخابات آزاد را از مردم سلب کرد.
🔸هدف اصلی رضاخان روی کار آمدن مجلسی بود که با اهداف او همراه باشد. #یحیی_دولت_آبادی درباره انتخابات این دوره میگوید انتخابات دیگر آزاد نبود و هر کس را دربار میخواست انتخاب میکرد. رضاخان در ملاقات با وی پیش از رسیدن به سلطنت به صراحت میگوید:
نمایندگی مجلس دیگر به کار شما نمیخورد زیرا شما مقید هستید کارها از روی قانون جاری باشد. در صورتی که مجلس تا چند دوره باید به همین صورتها دائر بوده باشد. یعنی انتخابش به دستور دولت انجام بگیرد.
🔹با چنین مقدماتی است که رأی مجلس پنجم به خلع قاجاریه از سلطنت و تفویض اختیارات حکومت به طور موقت به رضاخان پهلوی و پس از آن تغییر موادی از متمم قانون اساسی توسط مجلس مؤسسان و موروثی کردن سلطنت در خانواده وی، قرار گرفت.
رضاشاه برای پیشرفت کار خود نگاه داشتن صورتی را به نام #مجلس_شورای_ملی لازم دید تا عملیات دولت را در هر چه رأی او بود به واسطه گذرانیدن از مجلس رنگ قانونی دهد.
طی سالهای 1304 تا 1311 که #تیمورتاش وزارت دربار پهلوی را به عهده داشت سرنوشت انتخابات دورههای ششم، هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای ملی را او رقم میزد.
🔸به نوشته یحیی دولتآبادی «نمایندگان مجلس هفتم به بعد بدون استثناء اول باید رضایت دربار پهلوی را تحصیل کنند... نظمیهها در موقع انتخابات دارالتحریری تشکیل داده، هزارها اوراق مطابق فهرست دولت نویسانده و آنها را به توسط سردستهها به افراد میدهند که در صندوق انتخابات بریزند... گاهی اهل محل به هیچوجه نمایندگان و یا نماینده خود را نمیشناسند بلکه شاید اسمش را هم نمیدانند.» فرمایشی بودن انتخابات به قدری آشکار بود که مدرس که فردی مورد علاقه مردم بود، حتی بدون یک رأی از حضور در مجلس بازماند.
🔹مجلس دوره نهم، نخستین مجلس پس از عزل تیمورتاش بود که در 24اسفند1311 افتتاح شد. در این دوره عدهای از علما به علت عدم قبول دعوت از حضور خودداری کردند. مجالس دهم، یازدهم و دوازدهم به ترتیب در تواریخ 15خرداد1314، 20شهریور1316 و 3آبان1318، افتتاح شد. این مجالس از آرامترین و مطیعترین مجالس دوره پهلوی بودند و دیگر خبری از انتخابات واقعی در کار نبود.
#انتخابات_فرمایشی #رضاخان #از_تاریخ
🇮🇷 @IRANeMOASER