مرکز اسناد انقلاب اسلامی
📌آیا با شکست کودتا حزب توده بر ایران مسلط میشد؟
🔖برخی ادعا کردهاند در صورتی که کودتا شکست میخورد و مصدق بر اوضاع مسلط میشد قطعاً آیندهٔ ایران در دست حزب توده و شوروی بود. سؤال مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که، اگر حزب توده قصد داشت از طریق مصدق قدرت را به دست گیرد، چرا غایب بزرگ ماجرای کودتای ۲۸ مرداد بود؟
▪️پس از کودتا، حزب از طرف سازمان نظامی متهم به عدم عکسالعمل مناسب در مقابل کودتا میشود. سروان مدنی در روز کودتا رئیس کلانتری منطقهای بوده که ایستگاه فرستنده رادیو در آن قرار داشته است. سروان صادقی یکی دیگر از افسران سازمان نظامی رئیس کلانتری منطقه ده تهران بود که معروف به دروازه قزوین و شهرنو بوده و لاتها و برخی ساکنین شهرنو در آشوبهای کودتا دخیل بودهاند.
▫️حتی بعد از کودتا تصویری از زاهدی در روزنامههای عصر منتشر میشود که پشت میز ریاست اداره شهربانی کل نشسته و یک سمت او سروان مدنی و سمت دیگرش سروان صادقی ایستادهاند که هر دو از افسران سازمان نظامی بودند.
▪️حزب حتی پس از کودتا نقشهای برای ترور شاه یا نخست وزیر زاهدی نداشته است. زیرا اگر تصمیمی برای براندازی دولت کودتا یا کشتن شاه داشت به راحتی امکان ترور برایش فراهم بود. عبدالله مهاجرانی افسر حافظ جان زاهدی تا شهریور ۳۳ که دستگیر میشود، به راحتی امکان ترور زاهدی را داشته است. ماشالله ورقا نیز مسئول حفظ و نگهبانی جان شاه و افراد خانوادهاش در تشریفات رسمی و دیگر بازدیدها بوده است و حتی مسئولیت امنیت اولین مراسم رسمی بازدید شاه و زاهدی پس از کودتا که مربوط به افتتاح ساختمان بانک سپه بود را بر عهده داشت.
📚 ارادت کورکورانه (خسرو روزبه، سازمان افسران و حزب توده) صفحهٔ ۲۴۴ و ۲۴۵
@irdc_ir
📌 خط بازی کردن ممنوع!
🔴 شهید لاجوردی: این که من بیایم در رابطه با جناح سیاسی خودم، امکانات دولتی را در آن جهت استفاده کنم، یا از اختیاراتی که دارم استفاده کنم، به عقیدهٔ من از هر حرامی حرامتر است.
@irdc_ir
🔖 به مناسبت ۱ شهریور، سالگرد ترور شهید سید اسدالله لاجوردی بهدست منافقین
📌 روایتی از یک ترور!
▪️سید اسدالله لاجوردی دادستان پیشین انقلاب تهران و رئیس سابق سازمان زندانها در تاریخ یکم شهریور ماه ۱۳۷۷ در حالی که هیچ سمت رسمی نداشت، در محل کسب خود در بازار تهران ترور شد و به شهادت رسید. در زمان ترور اصغر رئیس اسماعیلی و فاضل ، نیز در محل کسب آقای لاجوردی حضور داشتند که رئیس اسماعیلی نیز به شهادت میرسد.
▫️حسین قاسمی، پژوهشگر تاریخ، در این رابطه مینویسد: انتخاب زمان و مکان ترور که همزمان با حضور آقایان شهید اصغر رئیس اسماعیلی و فاضل بود، از نکات قابل تأمل است. انتخاب محل ترور شهید لاجوردی در محل کار او داخل بازار که منطقهای بسیار شلوغ و دارای درجه ریسکی بسیار بالا و احتمال بسیار بالایی در دستگیری حتی پس از انجام موفق عملیات بوده است، ابهام بسیار بزرگی از لحاظ طراحی و اجرا دارد.
▪️شهید لاجوردی چه در حوالی منزل مسکونی و چه در حین تردد با دوچرخه از منزل تا بازار، سوژهای بسیار سهلالوصول برای ترور بوده است، پس انتخاب محل ترور در بازار پر ازدحام و شلوغ باید دلیل مهمتری داشته باشد.
📍 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
📌وقتی منافقین دختر چهارساله را به رگبار بستند
🔖یکی از جنایتهای تروریستی منافقین در ۴ شهریور ۱۳۶۱ رخ داد. زمانی که در منطقه شرق تهران تیم عملیاتی سازمان برای ترور محسن اسکندری یکی از اعضای سپاه پاسداران وارد خانه او شد و همسر و میهمانان او را به شهادت رساند. در گفتگویی با محسن اسکندری برای نخستین بار به روایت ابعاد مختلف این فاجعه پرداخته است:
▪️روز حادثه وقتی همه خواب بودند با موتور به اداره رفتم. یک ساعت بعد زنگ زدند که بیا اتفاقی افتاده است. دخترم توضیح داد که چه اتفاقی افتاد. میگفت پشت حوض بودم که در را محکم زدند. رفتم در را باز کردم و اینها من را کنار زدند و داخل شدند. یک رگبار به در و پنجره گرفتند و شیشهها را شکستند. خانمم فهمید که منافقین آمدهاند. آمد بیرون در حیاط اینها را دید و داد زد مرگ بر منافق و مرگ بر امریکا و آنها نیز هفت هشت گلوله رگبار به او زدند و افتاد. بچهها هم این صحنه را میدیدند. سپس داخل اتاق رفتند و دو مهمان ما را هم زدند. موقع رفتن به دختر چهار ساله من هم که بالای سر جنازه مادرش بود یک گلوله زدند که از کنار قلبش رد شد و سالم ماند.
📍ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
📍فهرستی ۴۷ نفره از اساتید به نام دانشگاه تهران که در نامهای به تاریخ ۲۷ مهر ماه ۱۳۵۰، از مدیرکل ادارهٔ سوم ساواک، جهت تصفیه به ریاست ساواک ارسال شده است.
#اسناد
@irdc_ir
مرکز اسناد انقلاب اسلامی
27.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔖 دستور ساواک برای اخراج اساتید دانشگاه تهران + فیلم
📌از سیمین دانشور تا مرتضی ممیز
▪️در نامهای به تاریخ ۲۷ مهر ماه ۱۳۵۰، مدیرکل اداره سوم ساواک، فهرستی ۴۷ نفره از اساتید بهنام دانشگاه تهران را جهت تصفیه به ریاست ساواک ارسال میدارد. این فهرست، طیفهای متنوع سیاسی را در بر میگیرد و حتی شامل حال افرادی میشود که برخی از آنان حتی فعالیت سیاسی هم نداشتند. در میان برخی از نامورترین اساتید این فهرست میتوان به کاظم حسیبی عضو هیئت موسس جبههٔ ملی، حمید عنایت پژوهشگر حوزهٔ فلسفه سیاسی، داریوش آشوری نویسنده و اندیشمند چپگرا، سیمین دانشور نویسندهٔ شهیر سووشون، امیرحسین آریانپور جامعهشناس و فرهنگنویس عضو حزب توده، ناصر پاکدامن اقتصاددان چپگرا، مرتضی ممیز پدر هنر گرافیک معاصر ایران و محمدعلی اسلامی ندوشن شاعر، نویسنده و حقوقدان ایرانگرا اشاره کرد.
📍 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔖حجتالاسلام پورمحمدی در سالگرد هشت شهریور؛
📌برگزاری دادگاه منافقین در ایران به فهم تاریخ کمک میکند/ توهم توطئه درباره تروهای تابستان ۶۰ تبعات آزاردهندهای دارد
▫️این دادگاه از این جهت دارای اهمیت است که از تحریف واقعیت جلوگیری میکند و تصویری درست از چهره این سازمان منحوس را روایت میکند. اگر بخشی از کشورهای استعماری که به دنبال سواستفاده از این سازمان در جهت منافع خود هستند را کنار بگذاریم، برگزاری این دادگاه به صورت خوب و همراه با مستندات سبب تنویر افکار عمومی جامعه جهانی خواهد شد در اینصورت افراد و جوامع مغلوب تحریفها و دروغهای این سازمان و حامیان آن نمیشوند.
▪️بعضی وقتها توهم توطئه آنقدر برجسته میشود که تبعات مصیبتبار و آزاردهندهای دارد. این عملیاتها اقدامات افراد نبود و سازمان مجاهدین خلق با هدایت سرویسهای خارجی پشت این اقدامات بودند، اما این مسئله که این افراد با حمایت عده دیگری در دولت نفوذ پیدا کردند را نباید قاطعانه مطرح کرد؛ بلکه باید به سراغ مستندات رفت و تا زمانی که واقعیت کشف نشده نباید به افراد اتهام زد.
📍مشاهدهٔ فیلم کامل
@irdc_ir
🔖گزارشی از تلاشهای دیپلماتیک سفیر ایران در بریتانیا در روزهای نخست اشغال ایران
📌انگلیسیها در لندن مذاکره میکردند اما در تهران به دنبال برکناری رضاشاه بودند
▪️سوم شهریور ۱۳۲۰، وقتی ارتش انگلستان از جنوب و ارتش روسیه از شمال وارد خاک ایران شدند و بیطرفی و تمامیت ارضی کشور را از میان بردند، شاید حتی خود رضاشاه نیز گمان نمیکرد ارتشی که بیست سال بخش عظیمی از بودجه کشور را برای مدرن کردن آن اختصاص داده بود، چنین زود از پا دربیاید و مجبور شود به چنین ارتشی دستور توقف مقابله بدهد. با این وجود براساس شواهد و مدارک چنین به نظر میرسد پیش از اشغال ایران در روز سوم شهریور، نشانههایی از عهدشکنی روسیه و انگلستان مشاهده میشد و دولتمردان ایرانی نیز به آن توجه کرده بودند.
📍 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
مرکز اسناد انقلاب اسلامی
🔖گزارشی از تلاشهای دیپلماتیک سفیر ایران در بریتانیا در روزهای نخست اشغال ایران 📌انگلیسیها در لندن
📍در سندی به تاریخ ۲۱ تیرماه ۱۳۲۰ به امضای علی منصور نخستوزیر وقت، مشاهده میشود که نخستوزیر مذاکراتی با سر ریدر بولارد وزیرمختار وقت بریتانیا در تهران، در خصوص مقالات و اخبار مندرج در مطبوعات انگلیسی در خصوص نقض تمامیت ارضی ایران داشته و در این مورد تذکراتی داده است که بولارد در پاسخ این سیاست را منافی منافع بریتانیا اعلام داشته است.
@irdc_ir
مرکز اسناد انقلاب اسلامی
📍در سندی به تاریخ ۲۱ تیرماه ۱۳۲۰ به امضای علی منصور نخستوزیر وقت، مشاهده میشود که نخستوزیر مذاکرا
▪️با این وجود کمتر از دو ماه بعد ارتش دولتین از دو طرف وارد خاک ایران شدند و بیطرفی ایران را نقض نمودند. در گزارشی به تاریخ سوم شهریور ۱۳۲۰، که توسط محمدعلی مقدم سفیر وقت ایران در بریتانیا نوشته شده، اشغال ایران توسط قوای متفقین به بهانه واهی حضور آلمانیها در ایران پرده برداشته میشود و اگرچه ایدن وزیر امور خارجه مدعی است که مذاکرات در تهران در حال انجام است و لذا نمیتوان به صورت موازی در لندن نیز مذاکره کرد، همان زمان در تهران، بریتانیا مقدمات برکناری رضاشاه از سلطنت را میچیند و مذاکرات خروج ارتش متفقین از خاک ایران، حداقل تا پنج سال بعد به واقعیت نمیپیوندد.
▫️گزارشی که در پی میآید گزارشات ارسالی محمدعلی مقدم سفیر وقت ایران در بریتانیا است که به وزارت امور خارجه ارسال شده است.
@irdc_ir
🔖به مناسبت سالروز شهادت آیتالله علی قدوسی؛
📌 تندروها، قدوسی را طرفدار ضد انقلاب میدانستند
▪️آیتالله قدوسی در قامت دادستان انقلاب اسلامی امری خطیر و مهم را عهدهدار بود؛ چه اینکه در گرماگرم حوادث اولین سال انقلاب و فعالیت گروههای مختلف سیاسی عملکرد دستگاه قضائی که در حال شکلگیری بود بیش از پیش مهم مینمود.
▫️اما سیره مدیریتی شهید قدوسی در قبال مردم و مراجعان یکی از برجستگیهای ممتاز او بود که حتی مورد نقد جریانهای همسوی انقلاب هم قرار میگرفت.
▪️مهربانی و توجه بیدریغ وی به مراجعین بهگونهای بود كه هر كس با او سر و كار داشت به خوبی آن را دیده و تحسین میكرد. حتی افراد ضد انقلاب و كسانی كه دلِ خوشی از این انقلاب و دادستانی و مصادره نداشتند از شیخ علی قدوسی با خوبی و احترام یاد میكردند.
📍 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
35.77M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌مردم باور نمیکردند ارتشیها دست به کشتار هموطنانشان بزنند/ کماندوهای اسرائیلی در میدان ژاله!؟ + فیلم
▪️در تاریخ ۱۷ شهریور تظاهرات مردم تهران در خیابان ۱۷ شهریور و میدان ژاله، منجر به سرکوب خونین تظاهرکنندگان توسط نیروهای نظامی ارتش شاهنشاهی ایران شد. این حادثه آغازی بر پایان کار رژیم پهلوی ایران در نظر گرفته میشود که هر گونه امید به مصالحه میان انقلابیون و سلطنتطلبان را از میان برد.
@irdc_ir
مرکز اسناد انقلاب اسلامی
📌مردم باور نمیکردند ارتشیها دست به کشتار هموطنانشان بزنند/ کماندوهای اسرائیلی در میدان ژاله!؟ + ف
📌مردم باور نمیکردند ارتشیها دست به کشتار هموطنانشان بزنند/ کماندوهای اسرائیلی در میدان ژاله!؟
▪️در تاریخ ۱۷ شهریور تظاهرات مردم تهران در خیابان ۱۷ شهریور و میدان ژاله، منجر به سرکوب خونین تظاهرکنندگان توسط نیروهای نظامی ارتش شاهنشاهی ایران شد. این حادثه آغازی بر پایان کار رژیم پهلوی ایران در نظر گرفته میشود که هر گونه امید به مصالحه میان انقلابیون و سلطنتطلبان را از میان برد.
▫️طبق منابع موجود شورای امنیت ملی متشکل از نخستوزیر، وزیر امور خارجه، رئیس ستاد ارتش، رئیس ساواک، رئیس شهربانی، فرمانده ژاندارمری و وزیر کشور روز شانزدهم شهریور جلسهای تشکیل میدهد. در این جلسه سپهبد مقدم رئیس وقت ساواک اظهار میدارد که طبق گزارشهای رسیده تظاهرات پنجشنبه (۵۷/۱۶/۶) روز جمعه هم ادامه خواهد داشت و این که «قرار است فردا در مملکت آشوب به پا بکنند و مملکت را به هم بزنند. من مراتب را به عرض اعلیحضرت رساندم که به نظر من ضرورت دارد که اعلام حکومت نظامی بشود.» (انقلاب اسلامی به روایت رادیو بی بی سی، صص 228 و 229)
▪️یک نکتهی مهم در این روز این است که، اسنادی مبنی بر نقش رژیم صهیونیستی در این فاجعه مشاهده میشود، به طوری كه سازمان اطلاعات و امنیت كشور (ساواک) تلاش كرد تا با كمک رسانهها، نقش رژیم صهیونیستی در فاجعهی "جمعه سیاه" را از دید مردم پنهان كند؛ سندی که در ادامه خواهد آمد به خوبی این موضوع را نشان میدهد.
▫️همچنین از نکات مهم دربارهی ۱۷ شهریور این است که آمار رسمی و آنچه در اطلاعیهی فرمانداری نظامی تهران دربارهی تعداد کشتهها ذکر شد «درست» بود و تعداد شهدا با احتساب مجروحانی که بعدتر به شهادت رسیدند نزدیک به ۱۰۰ نفر است نه چند هزار نفر که مردم میگفتند. منتها چون ۱۰۰ کشته در تظاهرات شهری عدد بالایی است تا چند هزار نفر در نظر آمد. مهمتر اینکه مردم در طول سالها به رسانههای حکومتی بیاعتماد شده و مجموع آمار ۱۰۰ نفر را باور نکردند.
▪️واقعهی ۱۷ شهریور احساسات عمومی را چنان تحریک و تهییج کرد که شماری از محبوبترین و مشهورترین چهرههای موسیقی و ادبیات را به صحنه آورد. چندان که جمعی از چهرههای برجستهی موسیقی رادیو همراه حسین علیزاده به صورت دستهجمعی از رادیو استعفا دادند و خارج شدند و به همین نیز بسنده نکردند و با شعر و ترانه و آواز مردم را همراهی کردند.
▫️آنان در زیرزمین خانهی محمدرضا لطفی گرد آمدند و دستهجمعی نواختند و خواندند. یکی از محصولات این زیرزمین تصنیف «ژاله خون شد» بود – سروده سیاوش کسرایی. (گروه موسیقی عارف با این تصنیف شناخته میشد.)
▪️دستگاه چهارگاه، صدای محمدرضا شجریان و همراهی کمنظیر گروه کُر که هیچ نمونهی مشابهی در تاریخ موسیقی معاصر نداشت.
@irdc_ir
📌حضور کماندوهای اسرائیلی در میدان ژاله
🔖متن كامل این سند كه یك روز بعد از"جمعه سیاه" با موضوع "سربازان اسرائیلی" گزارش شد به شرح زیر است:
▪️متعاقب اطلاعیه هایی كه ساعت ۲۱ روز ۱۵ شهریور ۵۷ مبنی بر پیاده نمودن كوماندوهای اسرائیلی به وسیلهی سه هواپیمای اسرائیلی در پادگان جی تهران در بازار "شانزه لیزه" واقع در خیابان شاه نصب گردیده بود این موضوع در بین مردم قوت گرفته است كه چون سربازان ایرانی از تیراندازی به سوی مردم خودداری مینمایند، لذا دولت اقداماتی به عمل آورده كه سربازان اسرائیلی به سوی مردم بیگناه تیراندازی و آنها را بیرحمانه بكشند.
▫️نظریهی سه شنبه: ۱- اصلح است به وسیله رسانه های گروهی فوراً این موضوع تكذیب و دلایل رد این ادعا به سمع همگان برسد. ۲- نظریهی فوق مورد تأیید منابع ۸۳۴۲ و ۸۳۵۴ نیز قرار گرفته است. نظریهی چهارشنبه: نظریهی سه شنبه مورد تأیید است. ملاحظات: مراتب ساعت ۱۰:۲۰ روز ۱۸ شهریور به ادارهی كل سوم بخش ۳۱۲ تلفنگرام گردیده است.»
#سند
@irdc_ir
📌آیت الله طالقانی: خاک بر سر من سید کنند، باید به مردم جواب بدهیم
▪️با شروع کار من در سازمان تربیت بدنی و پس از گذشت مدتی از پیروزی انقلاب روزی آقای طالقانی پیغام داد و مرا به دیدار خود فراخواند. گفت جایی که شما هستید، کجاست؟ گفتم استادیوم آزادی.
▫️من آن زمان رئیس سازمان تربیت بدنی بودم. گفت که میخواهم دو، سه روز استراحت کنم و میخواهم کسی هم نداند. استادیوم آزادی پشتش دریاچهای دارد که آن زمان چهار اتاق هم کنارش بود. فردای آن روز طالقانی را بردم آنجا.
▪️یک روز که به دیدارش رفتم یکباره به گریه افتاد. گفـت شاهحسینی! تو پسر حاج شیخی؟ گفتم بله. گفت من پسرحاج سید ابوالحسنم. گفت من شدم آیتالله. مرید پیداکردم. شدم آیتالله طالقانی. نخستوزیر میآید پیش من. وزیر میآید. آیات میآیند پیش من. گفت: تو پسر آقا شیخ خالدی بودی؟ گفتم بله. گفت شدی رئیس تربیتبدنی، جانشین شاپور غلامرضا.
▫️همینطور گریه میکرد و میگفت: «شاهحسینی، هزاران نفر از مشروطه تاکنون کشته شدند و خون دادند تا رسید به ما و حالا هم کشته میشوند وهزاران نفر در زندان هستند برای این که ما باشیم. من از تو میپرسم که تو چه غلطی کردی برای این کشتهها؟ حالا شدی رئیس؟ مـاشین زیر پایت است؟ برو گاوداریات را بکن. حق مردم چطور میشود؟ آیتالله یعنی چه؟
▪️حالا همه جا پر میشود از جوانها و آدمهایی که ما برایشان حرف بزنیم! ما باید همهاش را یکی یکی جواب بدهیم. گفت: خاک بر سر مـن سید کنند. تو هـم تکلیف خودت را بدان. برای همهاش ما مسئولیم.
▫️میگفت باید به مـردم جواب بدهیم. همین جور گریه میکرد و میگفت. همه اینها را من و تو شریکیم. گفت: من که نمیتوانم! سپس شروع کرد هایهای گریه کردن و گفت یقیناً تو هم نمیتوانی.
▪️این جملهها روی من خیلی تاثیر میگذاشت، صبح تا شب میدویدم تا یک قران جابهجا نشود و به حقوق مردم تعدی و تجاوز و بیاحترامی نکنم.
📚 برگی از کتاب "هفتاد سال پایداری خاطرات حسین شاهحسینی"
📍 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir