لینک و هشتگ برخی از مطالب مهم کانال‼️
❄️#علم_نافع
❄️#علوم_انسانی (اهمیت علوم انسانی و اسلامی سازی علوم)
❄️#شهیدانه (آشنایی با سیره شهدا)
❄️#اطلاعیه (اطلاع رسانی رویدادهای مهم علمی کشور)
❄️آفات علم آموزی
https://eitaa.com/jahadelmi313/4416
برای دسترسی بیشتر، می تونید به پیام های پین شده ی کانال مراجعه کنید🌸
#علوم_انسانی
فلسفه مضاف چیست؟
فلسفه های مرتبه دوم یا مضاف، به فلسفه هایی گفته می شوند که از نوعی پیوند فلسفه با علوم و گرایش های دیگر علمی پدید آمده اند. برای مثال، فلسفه هنر، فلسفه تکنولوژی، فلسفه علم، فلسفه فیزیک، فلسفه ریاضی، فلسفه اخلاق، فلسفه تاریخ، فلسفه اقتصاد، فلسفه جامعه شناسی و ... از جمله فلسفه های مضاف اند.
📍@JahadElmi313
➖➖➖
پ.ن: پیش نیاز مطالب بعدی مون این بود که یه توضیح مختصری در مورد فلسفه مضاف بدیم
#علوم_انسانی
علوم انسانی اسلامی به چه معناست و این علوم چه خاستگاهی دارند؟
تعاریف مختلفی در این باره ارائه شده است.
عده ای معتقدند اسلامی سازی علوم انسانی به معنای بومی کردن علوم انسانی با تمدن و فرهنگ ایرانی اسلامی است.
و برخی دیگر معتقدند که علوم انسانی اسلامی، نوعی از علوم انسانی هستند که با استفاده از روش ها و شیوه های خاصی قابل تولید و استنباط از منابع شرعی و دینی است.
در دوران قبل از انقلاب، نهایت حرف هایی که در المیزان و کتب شهید مطهری داشتیم، چگونگی رابطه بین علم و دین و نبود تعارض بین این دو بود.
بعد از انقلاب، ما با یک مسئله جدید مواجه بودیم و آن این بود که نهادهای زیادی از عالم مدرن از دوران پهلوی باقی ماند. مثل دانشگاه تهران.
این نهادها تکیه بر علوم مدرن داشتند.
بنابراین پس از انقلاب، گام را فراتر نهادیم و به جای بحث در مورد عدم تعارض بین علم و دین، حالا دیگر به دنبال روش های به دست آوردن علم دینی بودیم.
این که چگونه به علمی مبتنی بر دین برسیم، یک سیر تحولی پس از انقلاب داشته است.
به طور کلی در مورد علوم انسانی اسلامی تا کنون هفت روش و دیدگاه مختلف ارائه شده است که بصورت خلاصه در قسمت بعد به آن اشاره خواهد شد.
➖➖➖
استاد یوسف علی تبار/ فعال حوزه اسلامی سازی علوم انسانی
📍@jahadelmi313
#علوم_انسانی
فعلا هفت رویکرد برای استخراج علوم انسانی اسلامی وجود دارد که در این قسمت تنها به چهار رویکرد اول اشاره می کنیم:
1⃣اولین نگاه این بود که می گفتند اگر ما صرفا گزاره های علمی معارض با دین را حذف کنیم کافی است و این می شود اسلامی سازی.
تطبیق با نگاه آیت الله جوادی آملی.
مبتنی با این نگاه سازمان صمت تاسیس می شود و یکسری دروسی مثل اندیشه اسلامی تدریس می شود.
2⃣نگاه دوم می گوید که فضای دانشگاه های ما هم باید فضای ایمانی باشد. در این نگاه، اگر ما علوم سنتی را در کنار علوم مدرن تدریس کنیم و قسمت های معارض با دین را حذف کنیم، علم اسلامی می شود.
دانشگاه امام صادق، دانشگاه شهید مطهری و دانشگاه علوم اسلامی رضوی تقریبا با این نگاه تاسیس می شوند که آیت الله مهدوی کنی و حضرت آقا نگاهشون این بوده.
3⃣نگاه سوم که از اینجا به بعد وارد نگاه های بنیادی تر می شویم، معتقد است که گزاره های الحادی که در علوم هستند، ریشه در فلسفه های الحادی دارد. ما باید فلسفه ها را بشناسیم و تاکید بر فلسفه و نگاه های معرفت شناسی و فلسفه علم و در نهایت فلسفه مضاف دارد. این رویکرد آیت الله مصباح یزدی در مقطع انقلاب فرهنگی بود.
این نگاه بنیادی تر است.
4⃣نگاه چهارم معتقد است که مشکل فقط در لایه فلسفه نیست بلکه در لایه فلسفه های مضاف آن علم است.
مثلا ما باید فلسفه فیزیک، حقوق، علوم اجتماعی و ... داشته باشیم و اینجا تمرکز بر فلسفه های مضاف می آید. استاد پارسانیا و خسروپناه این نگاه را دارند و تاسیس دانشگاه باقرالعلوم توسط استاد پارسانیا با این نگاه صورت گرفت.
اما تا اینجای کار، هنوز در لایه حل مسئله نتوانسته ایم علوم انسانی اسلامی تولید بکنیم.
➖➖➖
استاد یوسف علی تبار/ فعال حوزه اسلامی سازی علوم انسانی
پ.ن: برای دیدن سایر قسمتهای این موضوع، #علوم_انسانی را جست و جو کنید.
📍@jahadelmi313
#علوم_انسانی
🌀ادامه رویکردهای هفتگانه علوم انسانی اسلامی:
5⃣نگاه پنجم بیشتر از زاویه فقهی ورود کرده و معتقد است که جدای از نگاه فلسفی، خود نگاه اجتهادی یک نگاه توانمندی است در علم دینی. باید روش اجتهادی را در موضوعات علمی به کار بگیریم.
آن اجتهاد مصطلح شاید پاسخ ندهد لذا باید کارهای جدیدتری در این زمینه کرد.
💢آیت الله اعرافی این نگاه را دارند. مثلا فرض کنید که یک سوال در زمینه جامعه شناسی داریم، ما روایات مربوطه اش را جمع آوری و در می آوریم. و سپس از طریق روایات مربوطه، به یک قاعده کلی می رسیم و طبق آن قاعده، مسئله مان را حل می کنیم.
💢رویکرد دیگر، رویکرد شهید صدر است که رویکرد ایشان استقرایی است. یعنی از جزء به کل رسیدن.
شما وقتی یک فرضیه ای را مطرح می کنید، برای اینکه درستی فرضیه خود را اثبات کنید، نمونه های آزمایشی باید تشکیل بدهید و جامعه آماری تهیه کنید و در نهایت با تست گرفتن از جامعه آماری، در صورتیکه ضریب موفقیت تان بالا باشد، می توانید به یک تایید اولیه برسید.
استاد ملک زاده، این رویکرد شهید صدر را زیاد توضیح می دهند.
⁉️چقدر نظر شهید صدر پیگیری شده است؟
💠کسانی که روش شهید صدر را دنبال کردند، آیت الله هادوی تهرانی و آیت الله اراکی هستند.
که آیت الله اراکی چند سالی فقه شهرسازی رو داشتند.
آقای ملک زاده هم هستند.
6⃣رویکرد ششم معتقد است که علوم انسانی اسلامی از درون نگاه جامع نگرانه به دین زاییده میشود و علوم انسانی اسلامی وقتی ایجاد می شود که ما به یک روش اجتهادی جامع نگر برسیم. در واقع یک دستگاه فکری با یک نگاه شبکه ای و سیستمی به دین نگاه بکند و بتواند ارتباط یک گزاره دینی را در یک شبکه معنایی مشخص کند.
🔰برای مثال در جریان مشروطه، عدهای بر اثر فهم نادرست، خیال میکردند منظور از آزادی در کشورهای غربی همان منظوری است که ما در مشروطه داریم.
اما شیخ فضل الله نوری معتقد بود که آزادی مطرح شده در قانون اساسی کشورهای غربی اساسا با آزادی مدنظر شریعت اسلام تفاوت و مغایرت دارد.
در اینجا یک واژه به تنهایی معنا و مفهوم ندارد بلکه یک واژه وقتی معنا پیدا میکند که در شبکه معنایی خود تعریف شود.
از معتقدین به این روش می توان به استاد خسروپناه و وکیلی اشاره کرد.
7⃣رویکرد هفتم:
این نگاه توسط سید منیرالدین حسینی هاشمی بنیانگذار فرهنگستان علوم اسلامی قم مطرح شد.
اشکال اصلی در این رویکرد، ریشه در نحوه روش علم دارد.
این روش معتقد است که برای استخراج علم دینی باید اساساً روشی اختصاصی تعریف کنیم که این روش، ریشه در مبانی متفاوت داشته باشد.
👈و این مبانی در لایه فلسفه مضاف به علم بررسی میشود که خود متاثر از فلسفه روش است.
فلسفه روش در این نگاه باید بتواند روش عام مطرح کند و دربرگیرنده شاخههای مختلف علوم از جمله علوم طبیعی، انسانی و ... باشد.
بنابراین به یک نارسایی و ناهماهنگی در این رویکرد می رسیم.
➖➖➖
استاد یوسف علی تبار/ فعال حوزه اسلامی سازی علوم انسانی
📍@JahadElmi313
#علوم_انسانی
چرا ما شاهد علوم انسانی اسلامی نیستیم؟
متاسفانه علی رغم بیش از ۴۰ سال زمان در این عرصه هنوز هیچ کدام از نگاهها و رویکردها نتوانسته است به عنوان متدولوژی علمی، ساز و کار و روش مشخصی ارائه کند تا شاهد علم دینی باشیم و به تازگی متوجه شدهایم که یکی از علتهای اصلی در این شکست، اساساً اشکال در روشهاست.
باید توجه داشت که پروژه اسلامی سازی علوم انسانی عزم راسخ و جدی میطلبد و به تعبیری باید از هیچ همه چیز را تولید کرد!
➖➖➖
استاد یوسف علی تبار/ فعال حوزه اسلامی سازی علوم انسانی
📍@JahadElmi313
#علوم_انسانی
برای اسلامی سازی علوم انسانی، حوزه برویم یا دانشگاه؟
شما باید در ابتدا جایگاه خود را تعریف کنید.
اگر قصد فعالیت در لایههای بنیادی علوم انسانی اسلامی را دارید، علوم حوزوی باید جدی گرفته شود چرا که شما باید در زمینه اجتهاد به توانمندی برسید. در کنار آن مباحث دانشگاه بایستی به صورت فنی و عمیق آموخته شود.
اما اگر قصد فعالیت در لایه های پایین تر اسلامی سازی علوم انسانی را دارید، می توانید از طریق دانشگاه وارد شوید و در کنار آن، بخشی از علوم حوزوی را فرا بگیرید.
دانشجویان می توانند با دنبال کردن روند و سیر پژوهشی خاصی، یکی از روش های موجود را تقلید کرده و آن را بسط و گسترش داده و در این عرصه پژوهش کنند.
اما همانطور که عرض شد، برای نقش آفرینی بیشتر لازم است که به صورت کاملا جدی دروس حوزوی فراگرفته شود.
➖➖➖
استاد یوسف علی تبار/ فعال حوزه اسلامی سازی علوم انسانی
📍@jahadelmi313
#علوم_انسانی
قسمت آخر
برای یک دانشجو دغدغه مند که می خواهد پله پله در موضوع اسلامی سازی علوم انسانی ورود کند، چه روندی را پیشنهاد می دهید؟
توصیه مهم صبوری و تلاش وصف ناپذیر در این عرصه است.
واقعیت این است که این عرصه خون دل خوردن می خواهد و به تعبیری باید از هیچ همه چیز ساخت!
به طور کلی دانشجویان می توانند با طی کردن روند زیر، به صورت پله پله گام های موثری در این حوزه بردارند:
۱)تسلط کامل بر مفاهیم و بنیاد های فکری مطرح شده در علم مورد مطالعه در دانشگاه، داشتن توانایی تفکیک نظریات افراد صاحب نظر و توانایی صورتبندی صحیح مطالب در رشته تحصیلی دانشگاهی
۲) تسلط بر فلسفه علم و فلسفه مضاف رشته مورد مطالعه دانشگاهی
(مثلا اگر دانشجوی جامعه شناسی هستید، مطالعه فلسفه جامعه شناسی)
۳) کسب نگاه تفسیری و نگاه به قرآن کریم: برای شروع مطالعه، تفسیر سوره حشر، بقره و ... رهبر انقلاب و سپس تفسیر المیزان جهت کسب رویکرد تفسیری توصیه می شود.
۴)مرعوب نشدن در هژمونی علم مدرن غربی
۵) تسلط به زبان انگلیسی و عربی برای بررسی متون معاصر تازههای علمی
۶)بررسی نظریات مطرح شده مرتبط با علم دینی در جهان اسلام و مسیحیت
۷) ادامه تحصیل رشته تخصصی دانشگاهی تا مدارج عالی(دکتری تخصصی) و سپس مطالعه عمیق دانش های حوزوی از جمله فقه، اصول فقه روشهای استنباطی و آشنایی با مکاتب مختلف حوزه و انتخاب یک مکتب و دنبال کردن مسیر پژوهش
۸) داشتن روحیه جهادی، توسل، اتکاء بر خداوند متعال
➖➖➖
استاد یوسف علی تبار/ فعال حوزه اسلامی سازی علوم انسانی
📍@jahadelmi313
شاکله و مبانی علم از منظر غرب:
۱. مبتنی بر نگاه مادی
«علوم انسانی غرب مبتنی بر جهان بینی دیگری است؛ مبتنی بر فهم دیگری از عالم آفرینش است و غالبا مبتنی بر نگاه مادی است، خب این نگاه، نگاه غلطی است؛ این مبنا، مبنای غلطی است.»
۱۳۸۸/۷/۲۸
مقام معظم رهبری
#مبانی_علم
#علوم_انسانی
#کلام_رهبری
📍@JahadElmi313
شاکله و مبانی علم از منظر غرب:
۲. حیوان انگاشتن انسان
«بسیاری از مباحث علوم انسانی مبتنی بر فلسفه هایی هستند که مبنایش مادیگری است. مبنایش حیوان انگاشتن انسان است. عدم مسئولیت انسان در قبال خداوند متعال است. نگاشتن نگاه معنوی به انسان و جهان است.»
۱۳۸۸/۶/۸
مقام معظم رهبری
#مبانی_علم
#علوم_انسانی
#کلام_رهبری
📍@JahadElmi313
شاکله و مبانی علم از منظر غرب:
۳. انتقال علوم به دیگر کشورها هنگام کهنگی و دستمالی شدن
«درهای بسیاری از این دانش ها بر روی کشورهایی مثل کشور ما غیردارندگانش بسته است و وقتی اجازه می دهند دانش منتقل شود که کهنه و دستمالی شده است و از نویی و طراوت افتاده است. البته در همه ی زمینه ها همین طور است؛ در زمینه های علوم انسانی هم همین طور است.»
۱۳۸۳/۴/۱
مقام معظم رهبری
#مبانی_علم
#علوم_انسانی
#کلام_رهبری
📍@JahadElmi313
شاکله و مبانی علم از منظر غرب:
۴. ضدیت و مغایرت با دین
«پایه و مبنای علوم انسانی ای که امروز در غرب مطرح است، از اقتصاد و جامعه شناسی و مدیریت و انواع و اقسام رشته های علوم انسانی، بر مبنای یک معرفت ضد دینی و غیر دینی و نامعتبر از نظر کسانی است که به معرفت والا و توحیدی اسلامی رسیده باشند.»
۱۳۸۴/۹/۲۶
مقام معظم رهبری
#مبانی_علم
#علوم_انسانی
#کلام_رهبری
📍@JahadElmi313