#شان_نزول،مقاصدواهداف #سوره_ممتحنه
🍃نامگذاری🍃
📖✍
این سوره را مُمتَحنه نامیدهاند؛ برخی آن را به کسرِ حاء خواندهاند و برخی به فتح حاء. زیرا در آیه دهم آن، به پیامبر(ص) دستور داده شده تا زنهای مهاجر را امتحان کند تا علت و انگیزه ترک شوهرانشان و مهاجرتشان از مکه به مدینه معلوم شود و بر اساس آن درباره آنان تصمیم بگیرد. سوره ممتحنه را سوره امتحان و سوره مَوَدَّة نیز گفتهاند. گفتنی است مَوَدَّت به معنای محبت و اُلفت است و سه بار در این سوره به کار رفته است.
🍃محل و ترتیب نزول🍃
سوره ممتحنه جزو سورههای مدنی و در ترتیب نزول، نود و یکمین سورهای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، شصتمین سوره است و در جزء ۲۸ قرآن جای دارد.
🍃تعداد آیات و دیگر ویژگیها🍃
سوره ممتحنه ۱۳ آیه، ۳۵۲ کلمه و ۱۵۶۰ حرف دارد. این سوره جزو سورههای مُفَصّلات (دارای آیات کوتاه) است و از نظر حجمی در حدود یکچهارم یک حزب قرآن است
💐 @jqk_ir 💐
#شان_نزول مقاصد و اهداف #سوره_ممتحنه
🍃محتوا🍃
📖
سوره ممتحنه درباره دوستی مؤمنان با
کُفار سخن میگوید و بهشدت از آن نهی
میکند، هم در ابتداى سوره متعرض
آنست، و هم در آخرش، و در خلال
آياتش متعرض احكامى در باره زنان
مهاجر و بيعت زنان شده است.
💐 @jqk_ir 💐
#شان_نزول،مقاصدواهداف #سوره_ممتحنه
🍃شأن نزول🍃
✍📚
در کتابهای تفسیری برای آیات ابتدایی و انتهایی (آیه دهم) سوره ممتحنه، دو شأن نزول گفته شده است:
🍃نهی از دوستی با مشرکان🍃
درباره شأن نزول آیات ابتدایی سوره ممتحنه آمده است: حاطب بن ابی بلتعه از مسلمانانی بود که به مدینه آمده بود؛ اما خانوادهاش در مکه مانده بودند و فامیلی نداشت که از آنان حمایت کنند. قبل از حرکت مسلمانان برای فتح مکه، او نامهای نوشت و به زنی به نام ساره داد تا به اهالی مکه برساند و آنها را از حرکت پیامبر(ص) خبردار کند تا اینگونه از خانوادهاش حمایت کرده باشد؛ اما پیامبر(ص) از جاسوسی آن دو با خبر شد و امام علی(ع)، زبیر و مقداد را مأمور کرد آن زن را بازداشت کنند. آنان، زن جاسوس را در میان راه مدینه و مکه یافتند. او در ابتدا انکار میکرد. اثاثیه او را گشتند و چیزی پیدا نکردند. همگی تصمیم گرفتند که باز گردند؛ اما امام علی(ع) گفت نه پیامبر به ما دروغ میگوید و نه ما دروغ میگوییم. پس بر آن زن غضب کرد و ساره نامه را از بین گیسوانش در آورد. پیامبر(ص) حاطب را خواست. حاطب ضمن عذر خواهی، اظهار ایمان کرد و گفت قصدش حمایت از خانواده بوده است. سپس آیات ابتدایی این سوره نازل شد و مسلمانان را از دوستی با مشرکان نهی کرد.
ادامه دارد...
💐 @jqk_ir 💐
#شان_نزول مقاصد و اهداف #سوره_ممتحنه
🍃شأن نزول🍃
✍
امتحان کردن زنان مهاجر
درباره شأن نزول آیه دهم سوره ممتحنه آمده است: پیامبر(ص) در حدیبیه با مشرکان مکه پيمان صلح حدیبیه را امضا كرد. در این صلحنامه آمده بود که اگر مردی از مشرکان به مدینه آمد، مسلمانان موظفاند او را بازگردانند؛ ولی اگر شخصی از مدینه به مکه رفت و پناهنده شد، مشرکان مکه مجبور به بازگرداندن او نیستند. بعد از مدت کوتاهی زنی به نام سبیعه دختر حارث از مکه به مدینه آمد. آیات دهم تا دوازدهم این سوره نازل شد. پیامبر(ص) از آن زن خواست که سوگند بخورد که آمدنش به مدینه تنها به انگیره دین خواهی و بیزاری از کفر است. این سوگند خوردن همان امتحانی است که در این آیات از آن سخن آمده است که زنان مهاجر را امتحان کنید و البته خداوند به ایمان آنها آگاهتر است. بعد از این سوگند، پیامبر اکرم(ص) به این استدلال که در متن صلحنامه از مردان صحبت شده بود و در مورد زنان سخنی نیامده بود، زنان مهاجر را به مشرکان تحویل نداد و به موجب آیه دهم، مهریه آن زنان را به شوهران مشرکشان پرداخت کرد و آن زنان میتوانستند در مدینه مجدداً ازدواج کنند.
💐 @jqk_ir 💐
#شان_نزول مقاصد واهداف #سوره_ممتحنه
🍃آیات مشهور🍃
آیه امتحان✍
آیه دهم این سوره که درباره اطمینان یافتن از ایمان زنانی است که از مکه به مدینه آمده و ادعای مسلمان بودن میکردند.
🍃روایتهای تاریخی🍃
در سوره ممتحنه به داستان زیر اشاره شده است:
برائت ابراهیم از بتپرستی و استغفار برای پدرش آزر (آیه ۴)
💐 @jqk_ir 💐
#شان_نزول مقاصد و اهداف #سوره_ممتحنه
🍃فضیلت و خواص🍃
هر کس سوره ممتحنه را بخواند، مؤمنان او را در روز قیامت شفاعت خواهند کرد و از بعضی بیماریها محفوظ میماند. در روایتی از امام سجاد(ع) آمه است اگر کسی که این سوره را در نمازهای واجب و مستحب خود قرائت کند، خداوند قلب او را برای ایمان آماده میکند و چشمانش را نورانی کرده و هیچ گاه به فقر و نیازمندی مبتلا نمیکند و قاری این سوره و فرزندان او به بیماری جنون مبتلا نمیشوند. از پیامبر(ص) نیز نقل شده است هر کس این سوره را قرائت کند، فرشتگان بر او درود میفرستند و برای او طلب بخشش میکنند و اگر در همان روزِ قرائت از دنیا برود شهید از دنیا رفته است و مؤمنان در روز قیامت شفیع او خواهند بود.
💐 @jqk_ir 💐