مباحث #واژگان_قرآنی
✨سقر✨
یکی از نامهای دوزخ، «سَقَر» است.
✍
واژه شناسى «سَقَر»
واژه «سقر» در اصل به معناى سوختن و دگرگون شدن به وسيله آتش است. ابن فارِس مى گويد: السين والقاف والراء أصل يدلّ على إحراق أو تلويح بنار، يقال: سقرتْهُ الشمس، إذا لوّحته.
✍
س ق ر، ريشه اى است كه بر سوزاندن يا داغ كردن با آتش دلالت دارد. گفته مى شود «سقرته الشمس» يعنى آفتاب، او را داغ كرد. بعضى اين واژه را عربى مى دانند و بر اين باورند كه وجه تسميه آتش دوزخ به «سقر»، اين است كه جسم را ذوب مى نمايد؛ ولى برخى ديگر معتقدند كه اين نام، عجمى است.
❄️ @jqk_ir ❄️
مباحث #واژگان_قرآنی
✨جبت✨
✍
جبت هر چیزی است که آن را عبادت کنند غیر پروردگار و چنانکه جوهری گفته است این کلمه در اصل عربی نیست و گویند بر بت و ساحر و کاهن اطلاق می شود و در حدیث آمده است که تطیر زدن هم از اقسام جبت است. به نظر می رسد اصلا عبری است بمعنی رئیس مطاع و فرمانده مطلق و خود کام و طاغوت نیز عبری است بمعنی خطا یا خطاکار
■ @jqk_ir ■
مباحث #واژگان_قرآنی
🍃عَجَب🍃
✍
یکی از اوصاف قرآن
«عَجَب» مصدر و به معنای عجیب و شگفتآور است. راغب میگوید: چیزی را که نظیر آن معروف نباشد، عجیب نامند.
📖
«عَجَب» از نامها و صفات قرآن و برگرفته از آیه اول سوره جن است: «قُلْ أُوحِیَ إِلَیَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا»؛ بگو به من وحی فرستاده شده است که گروهی از جنّ (به قرآن) گوش سپردند، سپس گفتهاند ما قرآن شگفتی را شنیدهایم.
قرآن کلامی است متفاوت با هر سخن دیگر؛ زیرا هم لحن و آهنگ آن و هم نفوذ و جاذبه و هم محتوا و تأثیرش بیمانند است؛ به ویژه آن که آورنده آن، درسنخوانده و اُمّی بود و این امری عجیب است.
🌸 @jqk_ir 🌸
مباحث #واژگان_قرآنی
🍃بقیة الله🍃
✍
بقيّةاللّه ، تعبير قرآني و نيز از القاب معروف حضرت مهدی علیه السلام است. واژه «بقيه»؛ يعني بازمانده و پاينده و آنچه از چيزي باقي گذاشته شود و آن مصدري است که به جاي اسم فاعل يا اسم مفعول بکار ميرود.
📖🌷
بقیة الله در قرآن
اين تعبير در آية هشتادوششم سورة هود، پس از آنكه شعيب پيامبر قوم خود را به پرستش خداوند دعوت و از كم فروشي و تباهكاري نهي ميكند، بدينصورت آمده است: «بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» مفسران بقيّةاللّه را، در اين آيه را به چند معنی گرفته اند:
🌷✍
بقيّةاللّه، يعني آنچه پس از پيمانه كردن و سنجيدنِ درست براي شما بماند يا خداوند براي شما نگاه دارد؛ اين براي شما بهتر از آن است كه نادرستي و كمفروشي كنيد. این معنی را با ارتباط دادن آیه به آية هشتاد و پنجم همين سوره بیان نموده اند که توصیه به پُرداشتن پيمانه و ابزار سنجشِ («مكيال» و «ميزانِ») نموده است.
سود حاصل از معامله که بعد از معامله برای فروشنده باقی می ماند.
آنچه خداوند براي شما، پس از دوري جستن از آنچه بر شما حرام شده است، از مال حلال نگاه ميدارد.
💐 @jqk_ir 💐
#واژگان_قرآنی
🍃بُدن🍃
🐫
جمع بدنه است یعنی شتر بزرگ و فربه و به قولی شامل گاو نیز می شود بی تاء جمع است و با تاء مفرد.
قال الله تعالی: «وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُم مِّن شَعَائِرِ اللَّهِ» (سوره حج، ۳۶) شتران بزرگ و فربه را از شعائر و مناسک خدای قرار دادیم برای شما. مقصود قربانی حج است و ظاهر کلام شامل هر کشتاری که در حج کنند می شود حتی فدا و کفاره و احکام مذکور در این آیه برای همه ثابت است.
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
🍃خُبث🍃
✍
خبث در لغت به معنای ناپاكى و پليدى و در مقابل طیب است
📖
واژه خبث در قرآن
و البلد الطيب يخرج نباته باذن ربه و الذى خبث لا يخرج الاّ نكدا؛ سرزمين پاك رستنيش به اذن خداوندگارش برويد، و آن كه پليد و ناپاك است جز اندك نرويد .
اعراف۵۸
📜
واژه خبث در روایات
اميرالمؤمنين (ع) : «انّما انتم اخوان على دين الله ، ما فرّق بينكم الاّ خبث السرائر و سوء الضمائر» : شما مسلمانان ـ از نظر دين خدا و طبق قانون اسلام ـ برادر يكديگر مى باشيد، چيزى جز ناپاكى درونها و بدى نيتها شما را از يكديگر جدا نساخته است.
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
🍃حطمه🍃
✍
یکی از نامهای دوزخ در قرآن «حُطَمه» است.
🔎
واژه شناسى «حُطَمه»
حطمه، صيغه مبالغه است از مادّه «حطم» به معناى در هم شكستن. از اين رو به سالهاى قحطى، «حُطْمه (بر وزن لقمه)» گفته مى شود زيرا همه چيز را در هم مى شكند. نيز به محلى از اطراف كعبه كه ميان حجرالأسود و درِ خانه واقع شده «حطيم» گفته مى شود؛ زيرا در اثر ازدحام و فشار مردم، گويا استخوان ها در هم مى شكند.
📖
واژه «حطمه» دو بار در سوره همزة تكرار شده است. قرآن در توضيح اين نام، اوّلاً براى تصوير مبالغه و بيان عظمت آن، «نار (آتش)» را به «اللّه» اضافه مى كند و ثانياً از ويژگیهاى آن مى گويد كه: آتشى است كه نه تنها ظاهر جسم بلكه جان و دل را هم مى سوزاند
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
✨باطش✨
✍📖
به سختى عذاب كننده ستمگران، از اسما و صفات الهى.
باطش اسم فاعل از ريشه «ب ـ ط ـ ش» به معناى گرفتن چيزى با شدت، قوت و سرعت است. برخى بطش را هر گونه عمل قهرآميز و شديد، اعم از گرفتن و غير آن دانستهاند.
💥
گفته شده: بطش در آغاز بيشتر درباره زدن پىدرپى بكار مىرفته؛ ولى پس از آن در وارد ساختن دردهاى پياپى استعمال گشته است.گاهى نيز بطش به معناى مطلق گرفتن، با شدت باشد يا بدون آن بكار مىرود.
⚡️
باطش از اسماى الهى و بدين معناست كه خداوند، ستمگران و دشمنان الهى را كه با فرمان او مخالفت و پيامبرانش را تكذيب كردند به شدت عذاب كرده، از آنان انتقام مىگيرد.
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
✨رمضان✨
✍
واژه شناسی
واژه رمضان از ریشه «رمض» و به معنای شدت تابش آفتاب بر خاک است. گفته می شود علت اين تسميه آنست كه عرب ماهها را با زمانى كه در آن واقع شوند نامگذارى كرده اند و در زمان نامگذاری رمضان گرما شدت داشته است. جمع رمضان به صورت رمضانات است. در برخی روایات رمضان یکی از اسمهای خداوند دانسته شده است
☄حوادث و رویدادهای مهم ماه رمضان
برخی از حوادث و رویدادهای مهم این ماه عبارتند از:
وفات حضرت ابوطالب عموی پیامبر در هفتم رمضان سال دهم بعثت.
وفات حضرت خدیجه در دهم رمضان سال دهم بعثت.
مراسم عقد اخوت و پیمان برادری میان مسلمان و ایجاد اخوت اسلامی بین پیامبر و امام علی علیهالسلام.
ولادت امام حسنمجتبی علیهالسلام نیمه رمضان سال دوم هجرت.
جنگ بدر در سال دوم هجرت.
فتح مکه در سال هشتم هجرت.
شهادت امام علی علیه السلام در بیست و یکم رمضان سال چهلم هجری.
بیعت مردم به ولایتعهدی امام رضا علیهالسلام در سال ۲۰۱ قمری.
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
✨طاحی الارض (اسم الله)✨
✍
اين صفت فعلى الهى از باب «طحى، يَطحى و طَحْواً» به معناى گستردن و گسترده شدن است.
اين صفت الهى تنها يك بار و آن هم در مورد زمين بكار رفته است كه خداوند به زمين و كسى كه آن را گسترانده سوگند مى خورد:
«والاَرضِ وما طَحها».
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
✨حفیظ✨
حفيظ از مادّه «حفظ» و از صفات خداوند است. خداوند حفيظ است يعنى چيزى هر چند به اندازه مثقال ذرّهاى در آسمان و زمين باشد از حفظ او مخفى نيست و او حافظ اعمال خير و شرّ بندگان و حافظ آسمانها و زمين است.
اين صفت درباره خدا درآیات زیر آمده است:
🌸سوره هود/آیه ۵۷.
🌺سوره سبا/آیه ۲۱.
🌸سوره شوری/آیه۶
💐 @jqk_ir 💐
مباحث #واژگان_قرآنی
🍃اعسار🍃
✍
واژه اعسار از ریشه «ع س ر» به معنای دشواری، شدت و تنگدستی و در اصطلاح فقهی، ناتوان شدن مدیون از ادای دین خود بر اثر تنگدستی است. واژه «اِفلاس» نیز به اعسار نزدیک و بدین معناست که شخص، مال قابل توجهی نداشته باشد. فقیر و معسر را «مُفْلِس» نیز مینامند.
🍃احکام اعسار🍃
فقهای شیعه و اهل سنت به استناد آیه ۲۸۰ سوره بقره که دستور مهلت دادن به معسر تا حصول گشایشی در وضع اقتصادی او میدهد: «و اِن کانَ ذو عُسرَة فَنَظِرَةٌ اِلی مَیسَرَة» به وجوب مهلت دادن به معسر حکم کردهاند؛ خواه اعسار او با بیّنه ثابت شود یا با حکم حاکم.نظر مشهور در فقه شیعه و اهلسنت آن است که حکم مزبور عام است و شامل همه دیون میشود؛ ولی برخی فقها و مفسّران گفتهاند که این حکم ویژه قرض ربوی است که گرفتن افزوده ربا در آیات پیشین تحریم شده و در اصل قرض و سرمایه، دادنِ مهلت واجب گردیده است؛ ولی در دیون دیگر مهلت داده نمیشود بلکه مدیون زندانی میشود.
💐 @jqk_ir 💐