✡️ نقد و بررسی مجموعه فیلمهای ماتریکس
1️⃣ فیلمهای #ماتریکس [The Matrix] اثر برادران واچوفسکی (که امروزه دیگر #خواهران_واچوفسکی خوانده می‌شوند!) است. «ماتریکس» علاوه بر موفقیت چشم‌گیر در گیشه و فروش فوق‌العاده، از پُرطرفدارترین فیلمهای تاریخ سینماست.
2️⃣ ماتریکس توانست با استفادهٔ صحیح از جلوه‌های ویژه، مخاطب عام را جذب خود کند. در عین حال، محتوای فلسفی ماتریکس به‌حدّی است که مقالات و کتب متعددی با موضوع #سینما_و_فلسفه، به ماتریکس پرداخته‌اند.
3️⃣ حتی کتابی با عنوان «ماتریکس و فلسفه» با نظارت پروفسور #ویلیام_اروین، استاد فلسفه امریکایی، نوشته شده است. البته تمام کتاب را بحث‌های عقلی و #فلسفی صِرف پُر نکرده و مطالب دینی و تحلیل‌های #مذهبی حول محور فیلم ماتریکس نیز در کتاب بیان شده است.
4️⃣ ماتریکس از جمله فیلم‌هایی است که توانسته محتوای عمیق خود را با فرم جذاب و عامه‌پسند، عرضه کند. #واچوفسکی‌ها با بهره‌گیری از ادبیات خاص برنامه‌نویسی، توانستند جهان جذابی را بیافرینند. ترکیب مباحث فلسفی، عرفانی و تکنولوژیک در ماتریکس شاید در میان فیلمهای مطرح جهان، بی‌نظیر باشد.
5️⃣ قابل توجه این‌که فلسفهٔ ماتریکس، در یک اتمسفر کاملاً دینی شکل می‌گیرد. یعنی علی‌رغم نگاه امثال پروفسور اروین، فیلم با پرداختن به مسألهٔ #جهان‌های_موازی، رویکردی دینی را پی می‌گیرد و تنها به نظریات فلسفی همچون «مغز در خمره» یا «شیطان فریب‌کار»، نمی‌پردازد.
6️⃣ به بیان دیگر، ماتریکس یک فیلم کاملاً دینی و عَلَی‌الخصوص مسیحی است. هرچند واچوفسکی‌های #یهودی‌تبار با تلفیق اِلِمان‌های ادیان مختلف، سعی کرده‌اند داستان را جذاب‌تر کنند؛ اما اساس فیلم بر پایهٔ نگاه #مسیحیت_ناستیک (Gnostic) و #بودیسم است.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡️ سوفیا، یالدابائوث و ناستیک‌ها
1️⃣ گفتیم که در #ماتریکس دو نگاه بسیار پر رنگ است و پاردایم فکری فیلم را می‌سازد: #مسیحیت_ناستیک (Gnostic) و بودیسم. مسیحیت ناستیک (گنوسیسم یا ناستیسیزم) شاخه‌ای عرفانی و باطن‌گرا از مسیحیت است که کتاب‌های مقدس خاص خود را داراست.
2️⃣ در #ناستیسیزم_مسیحی، خالق اصلی جهان #سوفیا (Sophia) نام دارد. در بین مخلوقات وی، یک موجود ناقص نیز وجود دارد. او #یالدابائوث (Yaldabaoth) است. یالدابائوث چون ناقص بود خود را تنها خدای جهان دید و از سوفیا، خدای مؤنث اصلی غافل شد.
3️⃣ جالب توجه است که یالدابائوث، خالق انسان‌ها و زمین است و به عقیدهٔ ناستیک‌ها، وی همان #خدای_عهد_عتیق است! یعنی ادعای یگانگیِ خدای عهد عتیق را ناشی از نقص وی در فهم مخلوق بودنِ خودش می‌دانند!
4️⃣ البته یالدابائوث هنگام خلق انسان‌ها، از #روح_سوفیا نیز درون آن‌ها دمید و باعث شد علی‌رغم مادی بودن انسان‌ها، وجودشان خدایی شود.
5️⃣ در بین ناستیک‌ها، #رستگاری در یافتنِ بینش صحیح و رسیدن به #آگاهی (Gnosis) است. شخص ناکامل نیز کسی است که در #غفلت زندگی کرده و نوعی خواب و رویا را تجربه می‌کند.
6️⃣ همچنین فرشتگانی توسط یالدابائوث خلق شده‌اند که #آرکون (Archon) نام دارند. این فرشتگان به هوشمندی انسان‌ها حسودی کرده و انسان ناستیک باید در سیر خود از این فرشتگان رد شود.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter