هدایت شده از فصل فرهنگ | فلاح شیروانی
• اندیشه •
#ایده_فرهنگی 1
#دولت_انقلابی
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
▫️مقدمه
فرهنگ مبیّن وضع یک ملت و پایۀ سعادت اوست و اساساً فرهنگ اسلامی یعنی هویت اسلامی جامعۀ انسانی ما و عنصری است که مقام معظم رهبری حفظهاللهتعالی دربارۀ آن میفرمایند :
«فرهنگ آن چیزی است که من حاضرم جان خودم را برایش فدا کنم.»
فرهنگ غیر از این که مقصودی اصیل است حامل مقاصد حوزههای دیگر حیات اجتماعی ما نیز هست. رهبر معظم انقلاب حفظهاللهتعالی در سال 73 میفرمایند :
«به نظر من تأثیر فرهنگ هم به عنوان یک عامل اصلی و تعیین کننده در رفتارهای فردی و اجتماعی کشور و امتمان، هم به عنوان یک حامل برای تأثیرات و اثرگذاریهای سیاسی ـ گرایشهای سیاسی ـ مغفول عنه قرار گرفته و آنچنان که باید و شاید نیست.»
در جای دیگر نیز میفرمودند : «75 درصد رشد اقتصادی نیز در گرو فرهنگ است»،
لذا میگویند :
«مسائل فرهنگی حقیقتاً درخور این است که به آن با سعۀ صدر، اهتمام، دلسوزی عمیق و همراه با خبرگی و کارشناسی رسیدگی بشود.»
امروز هرچند مهمترین و حتی مؤثرترین عرصۀ اجتماعی همین عرصۀ فرهنگ است، ولی با این که مربوطترین عرصهها به حوزههای علمیه است در شمار مظلومترین حوزههای حیات اجتماعی ما نیز هست.
▫️ایدۀ فرهنگی دولت
دولت انقلابی امروز دو حاجت در عرصۀ فرهنگ دارد : 1ـ ایدۀ فرهنگیای که ذهن او و همۀ کسانی که برای مدد رساندن به او به صحنه میآیند را جمع کند و به همگی سمت و سوی فعالانهای بدهد و به جای غوطهور شدن در انفعال و اقتضائات شدیداً نوشوندۀ صحنه حال هجمه و سخنداری و عطش فرصت را به همۀ نخبگان جبهۀ انقلاب بدهد؛ 2ـ افرادی که بتوانند با این ایده ارتباط بگیرند و در اندازههای وزارت ظاهر شوند و کارها را از آب در بیاورند. شعار نیرو هست سر دادهایم، طبیعی است که حالا به مخمصۀ همیشگی کدام نیرو برخورده باشیم.
سه وزارتخانۀ : 1. «فرهنگ و ارشاد اسلامی»، 2. «ورزش و جوانان» و 3. «میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی»، شاید بیش از 16 وزارتخانۀ دیگر دولت به فرهنگ مربوط باشند.
البته در رتبۀ دوم وزارتخانههای : 4. «آموزش و پرورش»، 5. «علوم، تحقیقات و فناوری»، 6. «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، در شمار مربوطترین وزارتخانهها به حوزۀ فرهنگ قرار میگیرند. دلیل آن هم نقش و سهمی است که در تربیت نیروی انسانی برعهده دارند و در شکلدهی شخصیت و سودهی زندگی جوانان کشور تأثیر بهسزایی دارند.
شاید وزارت بسیار حساس و دارای اثرات جدی فرهنگی به نام 7. «ارتباطات و فناوری اطلاعات»، نیز در رتبۀ سوم قرار بگیرد؛ زیرا هرچند الآن فرهنگ(و حتی بسیاری از جلوههای حکمرانی دیگر کشور نیز دارد به چنگ ارتباطات میافتد)، ولی در نگاهی زیانبار به لحاظ فنّی این حوزه را به فرهنگ نسبت نمیدهند.
پس از این 7 وزارتخانه، وزارتخانههای 8. «اطلاعات»، 9. «امور اقتصادی و دارایی»، 10. «امور خارجه ایران»، 11. «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، 12. «جهاد کشاورزی»، 13. «دادگستری»، 14. «دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح»، 15. «راه و شهرسازی»، 16. «صنعت، معدن و تجارت»، 17. «کشور»، 18. «نفت» و 19. «نیرو» با همۀ تأثیرات قهری که روی فرهنگ جامعه دارند، چندان به صورت حرفهای مربوط به عرصۀ فرهنگ نمیشوند.
میدانیم که با نگاهی جدید و با دستیابی به نظریۀ تمدنی و نقشۀ راه پیشرفتِ کاملاً اسلامی ـ ایرانی، آرایش ساختار کلان اجرایی کشور به هم خواهد ریخت، ولی ما هنوز به این مرحله نرسیدهایم. فاصلههای ما از این نقطه ابتدائاً نخبگانی است تا حقوقی و سیاسی یا مدیریتی؛ یعنی تعویق فهم داریم، لذا عمدتاً حالتی مقلدانه داریم.
الآن بیش از گذشته از خود می پرسیم : ایدۀ فعال و تهاجمی ما در حوزۀ فرهنگ چیست؟ آیا کسانی را داریم که بتوانند این ایده را بفهمند و دنبال کنند؟
آیا ممکن است انسجام بسیار بالایی حداقل در 6 یا 7 وزارتخانۀ مربوط به فرهنگ ایجاد بنماییم؟
┄┄┅••=✧✿✧=••┅┄┄
☘️@faslefarhang
هدایت شده از فصل فرهنگ | فلاح شیروانی
• اندیشه •
#ایده_فرهنگی 2
#دولت_انقلابی
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
ایدۀ فرهنگی به عنوان یک ایدۀ راهبردی مادر می تواند از چند مؤلفه تغذیه کند :
1▫️ذائقۀ توحیدی
1. انقلاب اسلامی مهمترین سخنی که برای بشر به عنوان حداقل یک فرهنگ عمومی دارد تفکر توحیدی است. به تعلیم قرآن آن چیزی که شفای بیماریهای انسان است و او را از وهم دور میکند و از تاریکیها به سمت نور سوق می دهد اندیشه خدا و شناخت خدا و خواستن خدا است. فلذا مهمترین نقطه مرکزی در ایده فرهنگی ما ایجاد ذائقه توحیدی در جامعه است.
2. رهبر انقلاب در تابستان سال نود و یک در جمع اساتید دانشگاه سخن تاریخیای را مطرح کردند که با نام پیچ تاریخی معروف شد.
«وضعیتى که امروز در دنیا هست، وضعیت تحول است. اوضاع جهان در حال تبدیل به یک شکل جدید و هندسۀ جدید است. ... پیداست که به سوى تحولات تازهاى داریم پیش میرویم» و شواهدی برای آن ذکر کردند و یکی از نکات خیلی خیلی مهمی که گفتند این بود که «ایران در این حادثه بزرگ نظارهگر نیست»
این بزرگترین توصیف راهبردی است که در برنامه ریزیها می شود در نظر گرفت و برای ما الهامهای زیادی دارد و الزامهای زیادی را هم پدید می آورد که در مقام برنامه ریزیهای کلان می تواند خودش را نشان دهد.
3. درخواست ایشان این بود که نخبگان جامعه خودشان را تا سطح این ادراک و این شعور که استلزامات راهبردی فراوانی دارد بالا بکشند.
اینطور نشود که در کشور تنها افراد معدودی باشند که چنین درکی دارند؛ یعنی در سطوح تمدنی متوجه فعل و انفعالات حیات امروز، سوگیریها و سرعت و کندی ها و حوادث مهم و تاریخی می شوند و متناسب با این ادراک طراحی می کنند.
«دانشگاههاى کشور و حوزههاى علمیۀ کشور در این شرایط، مسئولیت سنگینى دارند. کار توفیق ملت ایران و کشور ایران در این برهۀ بسیار مهم و حساس تاریخى، در درجۀ اول بر دوش دانشمندان است.
... آیا در یک چنین شرایط به این اهمیت و حساسیت، دانشگاه یا حوزه میتوانند براى خودشان یک مسئولیتى تعریف نکنند و نقش تماشاچى داشته باشند؟»
4. در این افق مهمترین تذکر ایشان این است که توجه بفرمایید که یک مکتب دارد زمین می خورد. این یک بحث کوتاه برد تاکتیکی یا بلند برد راهبردی نیست، این یک بحث بنیادی است که مکتب مادی دارد زمین میخورد، یک جلوۀ آن چند دهه قبل زمین خورد و دیگری نیز در حال احتضار است و این چیزی نیست که کسی بتواند درمانش بکند.
5. هندسه عالم دارد تغییر میکند؛ زیرا مکتبی که آن را ویرایش کرده بود دارد زمین میخورد. اینجا است که اتخاذ رویکرد توحیدی و دادن ذائقه توحیدی به مردم گذشته از این که درست است شدیداً عطش زمانه است و ما نباید بگذاریم هیچ روزی با غفلت از این مهم بگذرد.
6. به نظر می رسد یکی از اسامی شیطان در این دوران «اندیشه کاربردی» و گرایشهای تند عملیاتی است؛ زیرا به این نام داریم بشر را و حتی جامعه حزب اللهی مسلمان شیعه انقلابی را از توجهات بنیادین و پایه محروم میکنیم. این اتفاقی است که به بهانۀ پرهیز از کلیّات ابوالبقا دارد امروز در فضای کارشناسی یا شبه کارشناسی میافتد و همه را از رویکردهای عریق محروم میکند.
7. ما مهمترین بخش ایده فرهنگی امان که یک انتخاب هست یک مرکز ثقل است و یک سوگیری سعادت بار پر ثمر است همین انتخاب ذائقه توحیدی است. ما باید نخبهگیهای جبهه را صرف پاسخ به این سؤال کنیم که اگر بخواهیم به جامعه ذائقه توحیدی بدهیم باید چه کاری بکنیم؟
در این باره زیاد بنویسیم مجموعه هایی که به ما مربوط هستند وادار کنیم که درباره این ذائقه توحیدی بعنوان فرهنگ عمومی بیشتر بنویسند بیشتر تحلیل بکنند زمینهیابی بکنند فرصتشناسی بکنند و مانعیابی بکنند مؤلفهها را روشن بکنند بگویند این فرهنگ عمومی مؤلفههایش چیست؟ همچنین باید برای ذائقه توحیدی ادبیات عمومی خلق کرد.
یک طرف ماجرا این است، یک طرف دیگر اینکه واقعا انسانهایی را انتخاب بکنیم که ربط داشته باشند به این ذائقه توحیدی. اگر غفلت کنیم امکان یک همگرایی و ژرفابخشی و گرفتن حالت تهاجمی را از دست دادهایم.
8. یکی از ثمرات این رویکرد هماهنگ شدن با رهبر انقلاب است؛ زیرا خود ایشان میگویند من از این نقطه شروع میشوم و دغدغۀ دائم من این است.
┄┄┅••=✧✿✧=••┅┄┄
☘️@faslefarhang
هدایت شده از فصل فرهنگ | فلاح شیروانی
• اندیشه •
#ایده_فرهنگی 3
#دولت_انقلابی
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
گفته شد که ما برای جمع کردن ذهن برنامهریزان و کنشگران نیازمند یک ایدۀ فرهنگی هستیم. این ایده به عنوان یک ایدۀ راهبردی مادر می تواند از چند مؤلفه تغذیه کند که یکی از آنها ذائقۀ توحیدی است :
1▫️ذائقۀ توحیدی
9. جزء مهمترین مخاطراتی که کشور تمدنخواه ما با آن مواجه است آشفتگی گفتمانی است. آشفتگی گفتمانی یعنی ذهن به هم ریختۀ ملی. آشفتگی گفتمانی یعنی فعال بودن آبشخورهای مختلف و فقدان یک آبگیر و یک پردازشگر فعال و توحّدآفرین.
از آنجا که رویش یک تمدن جدید وامدار شکلگیری یک هویّت جدید است، آشفتگی گفتمانی حرکت اصلی ما را کند میکند؛ زیرا باعث می شود هویت نوینی در کشور ما شکل نگیرد. به کشوری که از هویت و شخصیتی برخوردار نیست هرچقدر هم زمان بدهید چیزی از جنس تمدن بر پا نمیکند. این برخورداری از هویت است که در واقع یک قوم هدفدار و برنامهدار را مشغول معماری تمدن جدید در دل هر چه هست می نماید. به آشفتگی گفتمانی امور متعددی دامن زده و از آبشخورهای مختلفی این موضوع تغذیه کرده است.
10. هریک از دولتهایی که بر سر کار آمدند زاویهای با مکتب امام داشتند و این نکته هرچند در واقع طبیعی بود، ولی بالاخره فرصتها برای شکلگیری یک گفتمان فراگیر از دست میرفت.
مردم ایران با آموزههای مؤثر و سعادتساز حضرت امام انس گرفته بودند و باید به سمت تعلیمات عمیقتر حرکت میکردند، ولی دولت سازندگی زاویههای جدی را با مکتب توحیدی حضرت امام (ره)شروع کرد. دولت اصلاحات با عزم، آگاهی و صراحت بیشتری این را تکمیل کرد.
دولت بهار هرچند به تعبیر حضرت آقا با مطرح کردن شعارهای امام قطار انقلاب را به ریل اصلی برگرداند(!)، ولی چون استقرار خوبی روی این گفتمان نداشت ابتدا با خارج شدن از طرح راهبردی رهبری و سپس ویرایش عناصر و آرایش مکتب امام عملا به سمت یک گفتمان جدید حرکت کرد. صدمات این دولت به امور عملی محدود نشد، بلکه زاویهها عمق گرفته بود و این نکته نیز آشفتگی میآفرید. دولت اعتدال نیز ادامۀ دولت سازندگی بود با ارتدادهای صریح اصلاحاتی از مکتب امام و برنامههای صریحتر لیبرال برای بازگرداندن کشور به دامان تمدن غرب.
ما اکنون به عنوان یک نهضت تمدنسازی مهمترین مصیبتمان این آشفتگی گفتمانی است که باید به مدد مکتب امام درمان شود فلذا این را باید در راس دغدغه های فرهنگی و مهمترین ایده اصلاحی در حوزه فرهنگ بشمار آورد.
11. اصلی ترین ویرایش در این حوزه همان مطرح کردن رویکرد توحیدی و اعطای ذائقه توحیدی به جامعه است، جامعه ایران مستعدترین کشور در دنیا است که میتواند پذیرای ذائقۀ بلند و عملیاتی توحیدی باشد و مستعدترین نقطه، در این دنیا است که می تواند در این زمینه خلق محتوا بکند و به کانون بسط ادبیات توحیدی تبدیل شود.
12. ذائقۀ توحیدی اصل است.
در آیه 41 سوره حج خداوند متعال میفرماید «الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ ۗ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ»﴿الحج،41﴾
مومنین تا صاحب اقتداری میشوند یاد خدا را برپا میدارند.
این به معنای پراکندن ذائقه و زمزمه(گفتمان) توحید است.
یعنی ذهن معطلی ندارند، انتخابشان روشن است؛ با پشتیبانی گفتمان توحیدی زمینه را برای ویرایش زیرساختی اقتصادی فراهم میکنند و همۀ مردم را پاسبان فرائض میکنند و از آنجا که پایان نیک از آن خدا است، با حفظ ریلها و روندهای توحیدی به سرانجامی نیکو میرسند.
13. یکی از رصدگران پراطلاع صحنه میگفت کسی حواسش نیست که یکی از ناامیدترین اقشار جامعه همین نیروهای جبهۀ انقلابند. مهمترین عامل این وضع «نخبگی» است، اما نخبگیهای غیراسلامی. همان که جریانهای اعتدال و اصلاحات و نهایتاً بهار را زمین زده و به کانون سرگردانی تبدیل کرده است.
درمان خدا است.
«وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً»﴿طه،124﴾
زندگی به تنگنا میافتد وقتی که قبلهاش خدا نیست.
ذکر تنها این نیست که خدایی هست. خدا در دل تمام نوامیس و قوانین این عالم حضور دارد، توحیدی بودن چهرۀ جهان یعنی همین.
کسی که قواعد توحیدی عالم را بفهمد و در آن غوطهور باشد، در ذکر خدا است.
گفتمان توحید در نافذترین و گیراترین چهرۀ خود این روشنبینی را دنبال میکند.
«سخن نوی» انقلاب اسلامی اساساً همین است.
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
☘️@faslefarhang