🟡وظایف حاکمان اسلامی در حکومتنامه امیرمؤمنان(ع)
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در حکومتنامه حکیمانه #امیرمؤمنان به مالک اشتر چهار وظیفه اصلی حاکم اسلامی به اختصار بیان شده است:
یک. جِبايَةَ خَراجِها؛ جمعآوری درست مالیاتها و خراجها و بهرهبرداری درست و عادلانه از اموال عمومی؛
دو. وَ جِهادَ عَدُوِّها؛ تأمین امنیت عمومی؛ دفع خطر دشمنان و بدخواهان ملت؛
سه. وَ اسْتِصْلاحَ اَهْلِها؛ تربیت دینی و اخلاقی جامعه؛
چهار. وَ عِمارَةَ بِلادِها؛ عمران و آبادی شهرها.
🔻روح این چهار وظیفه آن است که در حکومت اسلامی افزون بر «تأمین رفاه و امنیت»، «تأمین صلاح و سعادت» جامعه نیز از مهمترین وظایف حاکمان و دولتمردان اسلامی است. اساساً تمایز اصلی حکومت اسلامی از حکومتهای غیراسلامی در همین جهت دوم است. هدف غایی در نظم سیاسی اسلامی تربیت «انسان متعالی و دیندار و سعادتمند» است؛ برخلاف نظم سیاسی غیراسلامی که هدف غایی آن تربیت «شهروند مطیع و مرفه و رام» است.
#علوم_انسانی
#فلسفه_سیاسی
#سیاست
#حکومت
🔴سخنی با آیتالله محقق داماد: درباره درست یا غلط بودن پسوند اسلامی برای علوم انسانی
🖊احمدحسین شریفی
جناب استاد آیتالله مصطفی محققداماد، ریاست محترم گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۶ تیر ۱۴۰۲ در مصاحبهای که در سایت انتخاب منتشر شده است میگوید:
«معتقدم رشتههای مختلف علوم انسانی اکثراً جزو علوم به معنای خاص یا Science است. روانشناسی علم است؛ جامعهشناسی علم است و روش علمی میخواهد. علم نه مسلمان است و نه کافر. شیمی نه مسلمان است و نه کافر. مثلاً اینکه فرمول شیمیایی آب از ترکیب H۲O حاصل میشود، ... نه مسلمان است و نه کافر! این علم است و ربطی به اسلام و کفر ندارد.
به هرحال من چندان موافق اسلامی شدن علوم انسانی نیستم؛ چرا؟ چون علم از مقوله هستی است و دین از مقوله بایستی است. هستی و بایستی دو مقوله متفاوت هستند. ...» (https://www.entekhab.ir/fa/news/731445 )
⭕️بیان چند ملاحظه
میدانم که جناب استاد به صورت استطرادی به این بحث ورود کردهاند و طبیعتاً فرصت لازم برای تشریح دقیق ابعاد مختلف دیدگاه خود نداشتهاند. به همین دلیل از همینجا از ایشان دعوت میکنم به هر گونه و در هر مکان و زمانی که صلاح میدانند، دیدگاه خود را به صورت تفصیلی و دقیق عرضه کنند تا بتواند باب گفتگوی عالمانهتری را فراهم کند.
علاقهای که حضرت استاد به گفتگو و بحث علمی دارند این جسارت را به این بنده میدهد که به عنوان دبیر مجمع عالی علوم انسانی اسلامی از ایشان دعوت کنم تا با حضور مدافعان ایده علوم انسانی اسلامی، به عنوان یکی از پیشنشستهای هفتمین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی در هر زمان یا مکانی که خود ایشان صلاح میدانند برای گفتگو در این باب، در محضر ایشان باشیم.
🔻در عین حال، ناظر به همین عباراتی که منتشر شده است، چند ملاحظه کوتاه را بیان میکنم:
اولاً، «علوم انسانی» تماماً از مقوله «هستی» نیستند؛ بخش عمدهای از آنها از مقوله «بایستی» است.
ثانیاً، «دین» نیز تماماً از مقوله «بایستی» نیست؛ بسیاری از گزارههای دینی از مقوله «هستی»اند. اکثر قریب به اتفاق آیات مربوط به معرفت، جهان، خدا و انسان از مقوله هستیاند و نه بایستی.
ثالثاً، «بایدها» ریشه در «هستها» دارند: از نگاه اسلام و بر اساس حکمت عملی شیعی، «بایدهای اسلامی» ریشه در «هستها» دارند و بلکه بیانی دیگر از «هستها»یند. مگر نه اینکه «الاحکام الشرعیة تابع للمصالح و المفاسد الواقعیة»
رابعاً، «هستی» غیر از «فهم هستی» است: درست است که واقعیت و هستی در مقام ثبوت، مسلمان و غیرمسلمان ندارد، اما «تلقی از واقعیت» چطور؟ «فهم واقعیت» چطور؟ «نوع نگاه به واقعیت» چطور؟ آیا اینها هم مسلمان و غیر مسلمان ندارد؟ یعنی آیا تلقی فلسفه اسلامی و به طور کلی اسلام، از «هستی»، با تلقی فلسفه اومانیستی از هستی تفاوتی ندارد؟ آیا «فهم توحیدی» از الوهیت با «فهم تثلیثی» از آن تفاوتی ندارد؟
خامساً، علوم انسانی غیر از علوم طبیعیاند: علوم انسانی را در صورتی میتوان در زمره شیمی و فیزیک به شمار آورد که موضوع، مسائل، غایات و روشهای آنها یکسان باشد. در حالی که «موضوع علوم انسانی» متفاوت با «موضوع علوم طبیعی» است و جالب است که خود جناب استاد محقق داماد در همین مصاحبه به این مسأله اشاره میکند! و اگر «تمایز موضوعی» را پذیرفتید چارهای ندارید جز آنکه «تمایز روشی» را نیز بپذیرید، زیرا «روش زاییده و مولود موضوع» است؛ و نه امری قراردادی و تحمیلی بر موضوع.
#علوم_انسانی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔻تعجب نکنید، «خوکدرمانی» یکی از صدها «نسخه حیوانپایه» در روانپزشکی و رواندرمانی اومانیستی است!
🔻حیوانسازی انسان، سرنوشت محتوم اومانیسم و بریدگی از معنویت و دین الهی است!
🔻اگر باور دینی و روح خدایی انکار شود، زندگی حیواناتی مثل خوک و سگ و گربه، به مدل زندگی آرمانی انسان تبدیل خواهد شد!
🔸معالاسف، بعضی از مدعیان و مقلدان و سرسپردگان غرب در ایران، فقط این قبیل امور را «علم» میدانند و هر سخنی خلاف اینها را با چماق خیالپردازی و ایدئولوژیزدگی و ... طرد میکنند!
#علوم_انسانی
🖊احمدحسین شریفی
◻️پژوهشهای فرهنگی آزاد از دین و تجربه!
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸برخی از مسؤولان فرهنگی را شنیدم که میگفتند پژوهشهای «علم آزاد» میگوید دوران مواجهه سختافزارانه با ناهنجاریهای اجتماعی مثل بیحجابی و شرابخواری علنی و فسادهای اجتماعی، سپری شده است! اکنون زمان در پیش گرفتن سیاستهای نرم و فرهنگی با این ناهنجاریهاست!
♦️در این خصوص عرض میکنم، بنده تاکنون چنین پژوهشهایی را نه دیدهام و نه شنیدهام و البته بعید میدانم و بلکه محال میدانم هیچ پژوهشگر و محقق راستینی چنین ادعای را کرده باشد!
چون
✔️خلاف بدیهیات مطالعات فرهنگی و اخلاقی است.
✔️خلاف همه تجربیات زیسته بشری و همه تجربیات حکمرانی در تاریخ بشر است.
✔️خلاف سبک و سیره حکمرانی معصومان علیهم السلام است.
✔️خلاف صریح آموزههای دینی است.
هیچ جامعهای را سراغ نداریم تأکید میکنم هیچ جامعهای را سراغ نداریم که به صِرف تبلیغ و تبیین و روشنگری و به اصطلاح فعالیت فرهنگی، توانسته باشد حتی یک ارزش اجتماعی را نهادینه کرده باشد! حتی در ارزشی مثل «نظم ترافیکی در شهرهای شلوغ»، که به نظر میرسد، فهم و رعایت آن از بدیهیترین مسائل انسانی و اجتماعی است، اگر برخوردهای سختافزارانه نباشد، و اگر هزینههای هنگفت برای نصب دوربینهای نظارتی و حضور پلیس و تعیین و اخذ جرایم سنگین مالی و امثال آن نباشد، حتی در مترقیترین کشورها و جوامع، برای یک ساعت هم نمیتوان از آن حفاظت کرد! کافی است در شهری مثل نیویورک یا پاریس یا لندن فقط یک ساعت برق سراسری قطع شود یا دوربینهای کنترلی از کار بیفتد آنگاه به تعبیر اصحاب فرهنگ در همان کشورهای غربی «شورش اجتماعی» و «غارتگری اجتماعی» رخ میدهد!
🔸حال، آن کدام پژوهشگر غیرسفارشی و کدام علم آزاد در ایران است که در مسائلی مثل بیعفتی اجتماعی، شرابخواری علنی، و آسیبهای اجتماعی مدعی شود که میباید و حتی میتوان با کار فرهنگی و مواجهه نرمافزارانهی صِرف اقدام کرد؟!
♦️آری کسی که آزاد از دین، آزاد از حقیقت، آزاد از تجربه زیسته بشری و آزاد از عقلانیت باشد ممکن است چنین راهحلهایی را ارائه دهد. و ما البته مجاز نیستیم که عقل و خرد خود را به دست چنین افرادی دهیم که خود را از هفت دولت آزاد میدانند!
#علوم_انسانی
#حجاب