🔶 كلام و حكمت 🔵 حكيم لاهيجى در مطلب سوم از مقدمه "گوهر مراد" چند مسئله را مطرح كرده است: ١. تبيين طريقه كلام و حكمت و تفاوت آنها ٢. تفاوت اين دو طريق با طريقه اشراق (تصوّف) ٣. كلام قدما و كلام متأخرين ٤. سبب پيدايش كلام ٥. كلام معتزله و اشاعره ٦. تأسيس كلام براى عموم مردم و تفاوت آن با حكمت 🔵 اختلاف علما در تبيين معارف الهى در كلام و حكمت منحصر است. هر دو سلوك راه ظاهر و بهره مند شدن از نظر و استدلال است. 🔵 راه ديگرى نيز وجود دارد كه در عرض كلام و حكمت نيست. از اين راه به طريقه تصوّف تعبير شده است؛ البته بايد توجه داشت كه لفظ و اصطلاح تصوّف و صوفى رهزن نشود. 🔵 حقيقت تصوّف عبارت است از سلوك راه باطن؛ سلوك معنوى و طلب وصول حقيقى و فانى شدن از هر چه غير خداست و باقى بودن به خدا. 🔶 استحكام حكمت و كلام پيش از ورود به طريقه تصوّف ملّا عبدالرّزاق نكته مهمى را تذكر مى دهد: سلوك راه ظاهر بر سلوك راه باطن مقدّم است. پيش از ورود به طريقه تصوّف كه همان راه باطن است؛ بايد بحث هاى نظرى و استدلالى در معارف الهى را تكميل كرد. ادعاى تصوّف بدون تكميل اين مقدّمات، عوام فريبى و صيّادى (به دام انداختن مردم و به تعبير رايج شيّادى) است. 📚 مراد از تصوّف همان اخلاص و تقواى حقيقى در شرع است كه اگر كسى واقعا به اين مرتبه نائل شود، مكاشفات علميّه براى او حاصل مى شود. اين معنا در حديث قدسى به اين صورت بيان شده است: قَالَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: مَنْ أَهَانَ لِي وَلِيّاً فَقَدْ أَرْصَدَ لِمُحَارَبَتِي وَ مَا تَقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدٌ بِشَيْءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِمَّا اِفْتَرَضْتُ عَلَيْهِ وَ إِنَّهُ لَيَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّافِلَةِ حَتَّى أُحِبَّهُ فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنتُ سَمعَهُ اَلَّذِي يَسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ اَلَّذِي يُبْصِرُ بِهِ وَ لِسَانَهُ اَلَّذِي يَنْطِقُ بِهِ وَ يَدَهُ اَلَّتِي يَبْطِشُ بِهَا إِنْ دَعَانِي أَجَبْتُهُ وَ إِنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ... الكافى، كتاب الإيمان و الكفر، باب من آذى المسلمين و احتقرهم 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 حديث قدسى ...بنده با هيچ عملى مانند انجام واجبات به من نزديك نمى شود. او با نافله آنقدر نزديك مى شود تا اينكه او را دوست مى دارم؛ اگر او را دوست داشته باشم، گوش او مى شوم كه با آن مى شنود؛ چشم او مى شوم كه با او مى بيند؛ زبان او مى شوم كه با آن سخن مى گويد و دست او مى شوم كه با آن كار مى كند. اگر مرا بخواند، اجابتش كنم و اگر از من درخواست كند، به او عطا مى كنم... 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#عقل_نظرى_و_عقل_عملى #آيةالله_جوادى_آملى 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 از علم به عين آمد وز گوش به آغوش 🔵 عالِم رسمى، راه ظاهر را طى مى كند و عالِم محقّق معرِض از رسوم و عادات، راه باطن را؛ تفاوت اين دو مسلك در ظهور و خفاست. گرچه اولى در سِير علمى خود به يقين مى رسد، چنين يقينى در پرده است؛ در حالى كه دومى اشياء را بى پرده مشاهده مى كند. 🔵 نسبت اولى به دومى، نسبت شنيدن به ديدن است كه شنيدن كِى بُوَد مانند ديدن! 📖 كشف عبارت است از مشاهده بى پرده اشياء كه با مجاهده عملى و ترك رسوم و عادات حاصل مى شود. 🔶 كمال حقيقى در آراستگى ظاهر و باطن اقتصار به سلوك راه ظاهر همان قدر نارواست كه سلوك راه باطن بدون تحصيل راه ظاهر و بهره مندى از طريق برهان. 🔵 آنچه با برهان براى انسان معلوم مى شود، با كشف نيز به دست مى آيد. ملاك صحّت و سقم كشف، برهان است؛ اگر كسى مدعى كشفى شود كه نقيض مقتضاى برهان صحيح است، مستحقّ تكذيب است. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#شعبان_المعظّم #توسّل_به_اهل_بيت_عليهم_السلام آية الله مظاهرى حلول ماه شعبان المعظّم را خدمت همه شما فرهيختگان گرامى تبريك عرض مى كنم. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 حكمت و طريقه حكما حكيم لاهيجى براى بيان تفاوت كلام با حكمت، ابتدا به توضيح حكمت و طريقه حكما مى پردازد. 🔵 حكمت عبارت است از: تحصيل معارف حقيقى و اثبات احكام يقينى براى موجودات از راه براهين عقلى صِرف كه به بديهيات منتهى مى شود. به اعتقاد ايشان و همه متكلّمان عقل گراى اماميّه، عقل منبعى مستقلّ (معتبر) در تحصيل معارف الهى است و براى اثبات اعتبار، محتاج به ثبوت شريعت نيست. 🔵 در حكمت، موافقت يا مخالفت با وضعى (عقيده اى) از اوضاع (عقايد) يا ملّتى (دينى) از مِلل (اديان) مطرح نيست؛ البته ادعا مى شود كه موافق شريعت حقّ است؛ زيرا حقيقت شريعت در نفس الأمر به برهان عقلى محقّق است. ✏️ بايد توجه داشت آنچه ملّا عبدالرزّاق در تبيين حكمت ارائه كرد، سعى و تلاش همه روندگان اين طريق است؛ گرچه احتمال وجود خطا در نتايج و دست آوردها نيز وجود دارد. 📌 خطا در يك مسئله حِكمى (فلسفى) به معناى بطلان حكمت (فلسفه) نيست؛ مهمّ توجه به زبان علم و روش مندى مباحثات است. 📚 تعارض مسئله حِكمى و قاعده شرعى از مباحث مهمّ در معرفت دينى تعارض عقل و نقل است. حكيم لاهيجى در اشاره اى كوتاه به اين موضوع مى نويسد: "اگر احيانا مخالفتى ميان مسئله حكمى كه به برهان صحيح ثابت شده و قاعده شرعى ظاهر شود، تأويل قاعده شرعى واجب بود." اين تأويل در صورتى است كه امكان تأويل وجود داشته باشد؛ اما اگر ثبوت آن قاعده شرعى به گونه اى است كه قابل تأويل نيست، دو صورت پيدا مى كند: اوّل. مسئله عقلى از مسائلى است كه اثبات شريعت بر آن توقّف ندارد؛ در اين صورت در طريق اثبات اين مسئله عقلى، خلل راه يافته و اگر هيچ عقلى هم به حقيقت اين مسئله، نرسد، به لحاظ معرفت دينى، اشكالى پيش نخواهد آمد. مانند: قِدَم زمانى دوم. مسئله عقلى از مسائلى است كه اثبات شريعت متوقّف بر آن است؛ در اينجا نيز معلوم مى شود كه در طريق اثبات مسئله عقلى، خللى راه يافته؛ اما عدم اصابت همه عقل ها به حقيقت آن روا نيست چرا كه در اين صورت باب اثبات شريعت بسته خواهد شد. مانند: نفى علم (بارى تعالى) به جزئيات. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 كلام قدما و رابطه آن با حكمت حكيم لاهيجى در مطلب سوم از مقدمه "گوهر مراد" ضمن تبيين كلام قدما و كلام متأخرين، رابطه آن دو با حكمت را بررسى كرده است. 🔵 كلام قدما: صناعتى است كه با آن مى توان از اوضاع شريعت محافظت كرد؛ آن هم با دلايلى كه نزد پيروان شريعت مسلّم و مشهور است؛ أعم از اينكه به يقينيات منتهى شود يا نشود. پس موضوع: اوضاع شريعت فايده: محافظت از اوضاع شريعت دلايل (روش): جدلى كه از مسلّمات و مشهورات بهره مند مى شود. پى نوشت: اوضاع جمع وضع است به معناى عقيده. 🔵 حكمت: علمى است كه موضوع آن موجودات، فايده آن حصول معرفت و كمال قوه نظرى؛ آن هم با دلايل يقينى (روش برهانى) كه به بديهيات منتهى مى شود؛ أعم از اينكه از مسلّمات و مشهورات باشد يا نباشد. ✏️ همان طور كه ملاحظه فرموديد كلام قدما و حكمت در موضوع، فايده و دلايل با هم تفاوت دارند؛ از اين رو گفته شده كه كلام قدما از طرق تحصيل معرفت نيست و به همين دليل از آن به "صناعت" تعبير شده است. 📚 احتياج قدماى اهل اسلام به اين كلام متقدمين از مسلمانان از دو جهت به اين كلام محتاج بودند: ١. محافظت از عقايد اسلامى در برابر تعرّض ديگر اديان. ٢. اثبات عقايد هر يك از مذاهب اسلامى و محافظت از آن در برابر ديگر مذاهب. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#قمر_بنى_هاشم حضرت امام زين العابدين عليه السلام فرمود: ...و إن للعبّاس عند الله تبارك و تعالى منزلة يغبطه بها جميع الشهداء يوم القيامة. براى عباس (عليه السلام) نزد خداوند تبارك و تعالى جايگاهى است كه همه شهداء در روز قيامت به آن غبطه مى خورند. 📖 بحارالأنوار، ج ٢٢، ص ٢٧٤. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معرفى_كتاب #كلام_جديد 🔶 از "كلام جديد در گذر انديشه ها" تا "كلام جديد؛ مبانى و آموزه ها" اين كتاب مجموعه اى از مقالات و به كوشش آقاى مهدى اوجبى است. اين اثر ابتدا از سوى مؤسسه فرهنگى انديشه معاصر منتشر شد؛ بعد با اضافه شدن دو مقاله و نمايه ها مجدد توسط انتشارات اساطير به چاپ رسيد. در اين مجموعه ١٦ مقاله وجود دارد. برخى از نويسندگان مقاله ها عبارتند از: - آية الله جوادى آملى - دكتر داورى اردكانى - استاد خرمشاهى - آقاى مجتهد شبسترى - دكتر همتى - دكتر قراملكى - دكتر حداد عادل - دكتر پازوكى و... 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#امام_سجّاد_عليه_السلام #صحيفه_سجاديّه 🔶 توصيه اى از خطيب دانشمند حضرت آقاى فاطمى نيا -خدا سلامت بدارد ايشان را- 🔵 جوانان عزيز! روزانه زمانى را به كسب معارف دينى اختصاص دهيد؛ با نهج البلاغه انس بگيريد؛ ادعيه صحيفه سجاديه را با تامل مطالعه بفرماييد! اينها مملوء از معارف عميق است. حيف است كه يك شيعه با معارف اهل بيت عليهم السلام مانوس نباشد. خسران محض است! 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a