#تراث_روايى
#معارف_الهى
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
🔶 مجموعه اى از روايات معارفى اهل بيت عليهم السلام در كتاب شريف "التوحيد" مرحوم شيخ صدوق نقل شده است.
🔶 كتاب در ٦٧ باب تنظيم شده و توضيحات مرحوم شيخ صدوق بر غناى كتاب افزوده است.
🔶 اما نسخه اى كه مؤسسه نشر اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميّه قم منتشر كرده، ويژگى ديگرى نيز دارد و آن تصحيح و تعليقات محقّق برجسته معاصر مرحوم "سيّد هاشم حسينى طهرانى" است. تعليقات ارزشمند ايشان، فهم روايات دشوار را آسان كرده است.
💠کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#معارف_الهى
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
🔶 منزلت ميان اثبات و نفى!
ناگزير صانع اثبات مى شود؛ توضيح اينكه: اين اثبات از دو جهت ناروا پيراسته است؛ يكى نفى و ديگرى تشبيه.
🔵 اثبات صانع (يعنى خداوند متعال) در برابر نفى صانع است؛ زيرا نفى همان ابطال و عدم است.
🔵 در اثبات صانع، تشبيه روى نمى دهد؛ زيرا تشبيه (شبيه بودن) از صفات مخلوق است به اين معنا كه از خصوصيات مخلوق، تركيب و تأليف است و هر موجود مركّبى (به انواع تركيب) مخلوق است؛ پس همه مخلوقات در مركّب بودن، شبيه به هم هستند.
✅ ناگزير هر مخلوقى مضطرّ و محتاج به صانع است؛ اين صانع چنانچه گذشت، شبيه به هيچ مخلوقى نيست.
❓ آيا با اثبات وجود براى خدا، خدا محدود نمى شود؟
✏️ خير؛ محدود نمى شود. ما نمى توانيم به ذات الهى علم (به معناى احاطه) پيدا كنيم؛ بلكه به وسيله عناوينى چون شىء، موجود، صانع و... تصوّرى از آن حقيقت پيدا مى كنيم.
📚 ...قَالَ اَلسَّائِلُ فَقَدْ حَدَّدْتَهُ إِذْ أَثْبَتَّ وُجُودَهُ قَالَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ: لَمْ أَحُدَّهُ وَ لَكِنْ أَثْبَتُّهُ إِذْ لَمْ يَكُنْ بَيْنَ اَلْإِثْبَاتِ وَ اَلنَّفْيِ مَنْزِلَةٌ...
📖 التوحيد، باب الرّدّ على الثّنويّة والزّنادقة، ح ١.
🔵 در اين روايت شريف ضمن گفتگويى كه ميان امام جعفر صادق عليه السلام و شخص ديگرى روى داده، وجود و يكتايى صانع اثبات شده است.
🔵 در بخشى از اين گفتگو، شخص به امام مى گويد:
با اثبات وجود براى خدا، خدا را محدود كرديد!
امام در پاسخ مى فرمايد:
خدا را محدود نكردم؛ بلكه او را اثبات كردم؛ چون ميان اثبات (وجود) و نفى (ابطال و عدم)، منزلت و جايگاهى نيست.
💠کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#معارف_الهى
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
🔶 نقش عقول در اعتقاد به خدا
(اثبات پذيرى خدا)
امام رضا عليه السلام ضمن خطبه اى فرمود:
...بِصُنْعِ اَللَّهِ يُسْتَدَلُّ عَلَيْهِ وَ بِالْعُقُولِ يُعْتَقَدُ مَعْرِفَتُهُ وَ بِالْفِطْرَةِ تَثْبُتُ حُجَّتُهُ...
🔵 به واسطه آفرينش (مخلوقات) بر وجود خدا استدلال مى شود و به واسطه عقول به معرفت خدا اعتقاد پيدا مى شود و به وسيله فطرت (آفرينش الهى انسان) حجّتِ خدا (استدلال بر وجود خدا) ثابت مى شود.
التوحيد، باب التوحيد و نفى التشبيه، حديث ٢.
❓ آيا وجود خدا اثبات پذير است؟
از مجموعه تعاليم مكتب اهل بيت عليهم السلام از جمله اين حديث شريف استفاده مى شود كه وجود خدا را مى توان اثبات كرد.
اقسام سه گانه برهان عبارت است از:
- برهان لِمّى
- برهان دليل
- برهان إنّى مطلق
بر وجود خداى متعال نمى توان برهان لمّى اقامه كرد؛ زيرا وجود واجب، علّت ندارد.
در اين روايت به برهان دليل كه پى بردن به علّت از را علم به معلول است، اشاره شده است:
"به واسطه صنع خدا، بر وجود خدا استدلال مى شود."
به تعبير مرحوم قاضى سعيد قمى هر موجودى (ممكنى) مستقلّاً زبان گويايى است بر ثبوت صانع و خالق يعنى طبيعت امكان بر وجود صانع و خالق دلالت مى كند؛ "اذ الإمكان هو الطبيعة الفاقرة الحقيقة و الفقر الحقيقى يستدعى الغناء الحقيقى و المحتاج لابدّ من محتاج اليه..."
📖 شرح توحيد الصدوق، ج ١، ص ١٢٧.
🔵 در ادامه به نقش عقل در معرفت به خدا اشاره شده و اينكه خدا از طريق حس و خيال شناخته نمى شود؛ عقل است كه از راه هاى ممكن (برهان دليل و برهان إنّى مطلق) به معرفة الله نائل مى شود.
البته راه ديگرى هم هست كه فوق راه هاى عادى است (طورٌ وراء هذه الأطوار)؛ قاضى سعيد اين راه را مخصوص خُلّص از محمّديين به حساب آورده و اينكه تفضّلى است از سوى خدا براى پيامبر خاتم و هر كس كه اين نور را درك كند.
📖 شرح توحيد الصدوق، ج ١، ص ١٢٨.
🔶 فطرت الهى
امام مى فرمايد:
و به وسيله فطرت (آفرينش الهى) حجّت خدا (استدلال بر وجود خدا) ثابت مى شود.
اگر اين فطرت (آفرينش الهى) نبود، هيچ كدام از استدلال ها فايده اى نداشت و هيچ كس خالق خود را نمى شناخت.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
🌙 حلول ماه مبارك رمضان را خدمت اعضاى محترم و فرهيخته كانال "گوهر مراد" تبريك عرض مى كنم.
🌸 ضمن خير مقدم به شما گراميان، به اطلاع مى رسانم كانال "گوهر مراد" براى بهره مندى از معارف الهى -با محوريّت كتاب و سنّت- و مباحث اعتقادى -با تأكيد بر منابع كهن- تشكيل شده است. آشنايى با مسائل جديد كلامى، معرفى كتاب ها و مقالات كلامى و پاسخ به سؤالات از ديگر بخش هاى كانال است.
🔶 ره چنان رو كه رهروان رفتند
با تأكيد بر سيره علماى سلف در تحصيل معارف الهى، سير منطقى مباحث به طور جدّى مورد توجّه است؛ از اين رو در كنار توجه به متن قويم كتاب "گوهر مراد" ابتدا مباحث منطق، در ادامه الهيات بالمعنى الأعم و در نهايت مسئله معرفت نفس مورد بررسى قرار مى گيرد.
إن شاء الله
🕋 به مناسبت ماه مبارك رمضان بخشى با عنوان "آيات العقيدة" نيز ارائه خواهد شد.
بنابراين برخى از مباحث كانال عبارت است از:
#معارف_الهى
#آيات_العقيدة
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
#منطق_براى_همه
#معرفى_كتاب
#موعظه علماى ربانى
با تشكر از همراهى شما
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#معارف_الهى
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
🔶 خدايى كه هيچ جا از او خالى نيست!
به فرموده امام جواد عليه السلام قرائت اين دعا در هر زمان از شبانه روز ماه مبارك رمضان مستحب است. در شب نوزدهم نيز سفارش شده است:
يَا ذَا اَلَّذِي كَانَ قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ ثُمَّ خَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ ثُمَّ يَبْقَى وَ يَفْنَى كُلُّ شَيْءٍ يَا ذَا اَلَّذِي لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَ يَا ذَا اَلَّذِي لَيْسَ فِي اَلسَّمَاوَاتِ اَلْعُلَى وَ لاَ فِي اَلْأَرَضِينَ اَلسُّفْلَى وَ لاَ فَوْقَهُنَّ وَ لاَ تَحْتَهُنَّ وَ لاَ بَيْنَهُنَّ إِلَهٌ يُعْبَدُ غَيْرُهُ لَكَ اَلْحَمْدُ حَمْداً لاَ يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهِ إِلاَّ أَنْتَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلاَةً لاَ يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا إِلاَّ أَنْتَ.
📖 المقنعة، ج ١، ص ٣٢٠.
🔵 مضامين متعالى در اين دعا وجود دارد كه برخى از آن عبارت است از:
- پروردگار متعال بر هر شيئى (موجودى) تقدم [رتبى] دارد.
- آفرينش پروردگار تأخر [رتبى] دارد.
- خدا باقى است و هر شيئى (موجودى) فانى است.
- خدا موجودى است كه هيچ مثل و مانندى ندارد.
- موجودى كه در آسمان هاى بالا، زمين هاى پايين، بالاى آنها، پايين آنها و ميان آنها حقيقت ألوهى غير از او نيست.
- همه حمد از آن خداست كه فقط اوست كه مى تواند آن را بشمارد.
- پس بر محمد و آل محمد درودى بفرست كه فقط خودت توان شمارش آن را داشته باشى.
✏️ خدا منزّه از مكان است در عين حال هيچ مكانى از او خالى نيست؛ بايد تأمّل كرد كه اين چطور حقيقتى است كه در همه عالم حضور دارد و مكان مند نيست؟
🔵 اين دعا با اختلاف اندكى در "توحيد" شيخ صدوق نيز نقل شده است:
يَا ذَا اَلَّذِي كَانَ قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ ثُمَّ خَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ ثُمَّ يَبْقَى وَ يَفْنَى كُلُّ شَيْءٍ وَ يَا ذَا اَلَّذِي لَيْسَ فِي اَلسَّمَاوَاتِ اَلْعُلَى وَ لاَ فِي اَلْأَرَضِينَ اَلسُّفْلَى وَ لاَ فَوْقَهُنَّ وَ لاَ بَيْنَهُنَّ وَ لاَ تَحْتَهُنَّ إِلَهٌ يُعْبَدُ غَيْرُهُ.
📖 التوحيد، باب التوحيد و نفى التشبيه، ح ١١.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#معارف_الهى
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
🔶 اطمينان از اعتقادات با ارائه به امام معصوم
عبد العظيم حسنى كه مفتخر به دوستى واقعى اهل بيت -عليهم السلام- است، خدمت امام هادى -عليه السلام- رسيد و گفت:
«يا ابن رسول الله! مى خواهم دين (اعتقادات و انديشه هاى دينى) خودم را با شما در ميان بگذارم؛ اگر مورد پسند بود، بر آن ثابت قدم بمانم... امام فرمودند: شروع كن...»
و عبد العظيم شروع كرد...
- توحيد و مراتب آن
- نبوت
- امامت و مهدويّت
- مرگ، قيامت و مواقف آن
- فرائض عملى
📖 التوحيد، باب التوحيد و نفى التشبيه، ح ٣٧.
✏️ چند نكته قابل توجه در اين روايت:
١. وجود دو واژه «جوهر» و «عرض» در متن روايت و اينكه پروردگار متعال نه جوهر است و نه عرض؛ چه جوهر و عرض از اقسام ماهيت (به اصطلاح خاص) است و خدا منزّه از اين ماهيت است.
٢. در اقرار به امامان تا امام هادى گفته مى شود؛ دو امام بعدى را خود امام هادى معرّفى مى كنند. معلوم مى شود امامان شيعه در دوران ائمه معصومين -عليهم السلام- بر خلاف دوره هاى بعد، حتى براى شيعيان نيز خيلى شناخته شده نبودند.
٣. موضوعات مهمّ اعتقادى در اين روايت مطرح شده؛ اگر غير از اين امور، موضوع مهمّ ديگرى نيز وجود داشت، بايد بيان مى شد؛ چون امام در مقام تأييد يا اصلاح اعتقادات دينى عبد العظيم حسنى هستند. پس ادعاهايى مبنى بر اينكه پيامبر -صلى الله عليه و آله- در آخر عمر به موضوع بسيار مهمّى (جريان حديث وصيّت و ادعاى احمد اسماعيل) اشاره كردند، قابل پذيرش نيست.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#معارف_الهى
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
🔶 أمرٌ بَينَ الأمرَين
از موضوعات مهمّ در انديشه بشر، اختيار او و چگونگى تحليل آن بر اساس مبانى توحيدى است. اين مسئله در زمان امام جعفر صادق عليه السلام نيز مورد توجه مكاتب و مذاهب بوده است. در چنين محيطى سخن امام و طرح "أمرٌ بينَ الأمرَين" تحليل معقول و مقبولى را به جامعه علمى ارائه كرد.
عَنِ اَلْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ:
لاَ جَبْرَ وَ لاَ تَفْوِيضَ وَ لَكِنْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ قَالَ قُلْتُ: وَ مَا أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ؟
قَالَ: مَثَلُ ذَلِكَ مَثَلُ رَجُلٍ رَأَيْتَهُ عَلَى مَعْصِيَةٍ فَنَهَيْتَهُ فَلَمْ يَنْتَهِ فَتَرَكْتَهُ فَفَعَلَ تِلْكَ اَلْمَعْصِيَةَ فَلَيْسَ حَيْثُ لَمْ يَقْبَلْ مِنْكَ فَتَرَكْتَهُ أَنْتَ اَلَّذِي أَمَرْتَهُ بِالْمَعْصِيَةِ.
📖 التوحيد، باب نفى الجبر و التفويض، حديث ٨.
✏️ در اين روايت بعد از نفى "جبر" و "تفويض" و اثبات "أمرٌ بَينَ الأمرَين" سؤالى از سوى راوى مطرح مى شود:
❓ "أمرٌ بَينَ الأمرَين" چيست؟
امام براى توضيح مطلب، مثالى بيان كردند:
مثل اين است كه شما شخصى را در حال ارتكاب معصيت ببينى و او را نهى كنى از انجام معصيت، اما او نهى شما را نپذيرد؛ شما هم او را به حال خود رها كنى و او هم معصيت را انجام دهد. در اين صورت (كه شما نهى از معصيت كردى و رها كردى و او نيز نهى را نپذيرفته و انجام داده)، شما او را وادار و مجبور بر معصيت نكرده اى.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
#معارف_الهى
#انسان_و_سرنوشت
#قضا_و_قدر
🔶 فرار از قضاى الهى به قدَر الهى
امام على -عليه السلام- در سايه ديوار كجى نشسته بود؛ از آنجا حركت كرد و در زير سايه ديوار ديگرى نشست. به آن حضرت گفته شد: يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ! أَ تَفِرُّ مِنْ قَضَاءِ اَللَّهِ؟ از قضاى الهى فرار مى كنى؟ فرمود: أَفِرُّ مِنْ قَضَاءِ اَللَّهِ إِلَى قَدَرِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ. از قضاى الهى به قدر الهى پناه مى برم؛ يعنى از نوعى قضا و قدر به نوعى ديگر از قضا و قدر پناه مى برم؛ يعنى اگر بنشينم و ديوار بر سرم خراب شود، قضا و قدر الهى است؛ زيرا در جريان علل و اسباب اگر انسانى در زير ديوارى شكسته و مشرف به انهدام بنشيند، آن ديوار بر سرش خراب مى شود و صدمه مى بيند و اين خودْ قضا و قدر الهى است. و اگر خود را به كنارى بكشد، از خطر مصون مى ماند. اين نيز قضا و قدر الهى است... به هر حال، خود را از خطر دور نگه داشتن، پرهيز از امر خداست به امر خدا؛ فرار از قضاى الهى است به قضاى الهى.
📖 مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى، ج ١، ص ٣٩٦.
📖 آن روايت نيز حديث ٨ از باب ٦٠ كتاب التوحيد (شيخ صدوق) است.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
11.37M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#امام_خمینی
#معارف_الهی
🎥 فیلم دیده نشده و کامل دیدار «ادوارد شواردنادزه» آخرین وزیر امور خارجه #شوروی با امام خمینی (ره)
🔶 امام خمینی (ره): شما تماما درباره عالم طبیعت صحبت کردید و من میخواستم عالم بعد از موت را به شما نشان بدهم.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
27.57M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#حوزه_علمیه
#معارف_الهی
#استاد_مطهری
🔶 خاطرهای خوش و جاوید
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a