🔶 نظر اسلام درباره علم
#کدام_علم؟
«طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ»
چیزی که هست سخن در یک مطلب دیگر است و آن اینکه منظور اسلام از علم، چه علمی است؟ ممکن است کسی بگوید مقصود از همه این تأکید و توصیهها، علم خود دین است؛ یعنی همه به این منظور گفته شده که مردم به خود دین عالم شوند و اگر نظر اسلام از علم، علم دین باشد، در حقیقت به خودش توصیه کرده و درباره علم به معنی اطلاع بر حقایق کائنات و شناختن امور عالم چیزی نگفته و اشکال به حال اول باقی میماند، زیرا هر مسلکی، هر اندازه هم ضد علم باشد و با آگاهی و بالا رفتن سطح فکر و معلومات مردم مخالف باشد، با آشنایی با خودش مخالف نیست؛ بلکه خواهد گفت با من آشنا باشید و با غیر من آشنا نباشید. پس اگر منظور اسلام از علم، خصوص علم دینی باشد، باید گفت موافقت اسلام با علم، صفر است و نظر اسلام درباره علم، منفی است.
برای کسی که درست با اسلام و منطق اسلام آشنا باشد، جای این احتمال نیست که بگوید نظر اسلام درباره علم منحصراً علوم دینی است. این احتمال فقط از ناحیه طرز عمل مسلمین در قرنهای اخیر -که تدریجا دایره معلومات را کوچکتر کردند و معلومات خود را محدود کردند- پیدا شده و الّا آنجا که میفرماید حکمت، گمشده مؤمن است پس آن را به چنگ آورید و لو اینکه بخواهید از دست مشرکان بگیرید، معنی ندارد که خصوص علم دینی باشد. مشرک را با علوم دین چکار؟...
هر علمی که که متضمن فایده و اثری باشد و آن فایده و اثر را اسلام به رسمیت بشناسد، یعنی آن اثر را خوب و مفید بداند، آن علم از نظر اسلام، خوب و مورد توصیه و تشویق است.
📖 بیستگفتار، ص ۱۸۱ و ۱۸۲.