🔶 دو الگوی قلمی حوزویان 📝 بررسی قلم شهید استاد مطهری و مرحوم استاد حکیمی 🖋 ابوالفضل طریقه‌دار 🔸 دو استاد گرانمایه، مطهری و حکیمی از جنبه‌های مختلفی برای عالمان دینی، اسوه و الگویند، که بی‌تردید یکی از آن‌ها «روان‌نویسی» در عرصه نگارش فارسی است. حوزویان، معمولا پیچیده می‌نوشتند و خواننده، هنگام مطالعه دو کار دشوار داشت: یکی فهم مطالب علمی و دیگری باز کردن کلاف پیچیده‌ی جمله‌ها و عبارت‌ها. 🔹 استاد مطهری و حکیمی یاد دادند که چگونه روان و ساده بنویسیم. اما این دو استاد، در عین روان‌نویسی، یک تفاوت اساسی هم داشتند و آن، سبک نگارش بود؛ بدین توضیح که‌: 🔺 استاد مطهری در نثر علمی تواناتر بود؛ یعنی در نگارش ایشان، واژه‌ها مستقیما بر معانی خود، دلالت دارند. نمونه بارز این نوع نثر را می‌توان در شرح «اصول فلسفه و روش رئالیسم» دید. قبل از ایشان کسی نتوانسته به زبان فارسی روان، مفاهیم دشوار و اندیشه‌سوزی چون: حرکت جوهری، وحدت وجود، علت و معلول، جبر و اختیار و دیگر مقوله‌های فلسفی را به قلم فارسی روان بنویسد. از میان همه آثار استاد، بنده نظرم به همان کتاب است، که بسیار سرراست، روان و بدون پیچیدگی، قلم بر کاغذ آورده است. 🔹 هیچ‌کدام از اساتید برجسته‌ی معاصر همانند: جوادی آملی، حسن‌زاده آملی، محمدتقی جعفری، که فارسی نویسند، نتوانستند به این سادگی و روانی بنویسند. 🔹 اما در نثر ادبی، استاد حکیمی، زیبا، شورانگیز و شاعرانه می‌نوشت و از عناصر خیال چون: تشبیه، استعاره و کنایه، فراوان بهره می‌گرفت و زبان نثر را به زبان شعر نزدیک می‌کرد. 🔻 ولی نکته این‌جاست که موضوعات علمی را نباید با قلم ادبی نگاشت، چون خواننده دچار ابهام می‌شود و باید وقت زیادی صرف کند تا مراد نویسنده را دریابد و گاه معنایی خلاف مقصود او را برداشت می‌کند؛ برای مثال کتاب «مکتب تفکیک» یا «دانش مسلمین» دو موضوع علمی‌اند و نوشتن در این فضا باید به نثر علمی باشد؛ حال آنکه استاد حکیمی این دو را هم به سبک ادبی، نگاشته است. 🔹 برخی اساتید خوش‌قریحه در مجله وزین «حوزه» و نیز سرمقاله‌های مجله‌ی ارزشمند «آینه پژوهش»، که از شاگردان و علاقه‌مندان استاد حکیمی بودند، متأثر از قلم ایشان هستند؛ یعنی گرایش‌ آنها به نثر ادبی است. 📌 بنده در یادداشتی با عنوان «سبک نگارش علامه حکیمی» این موضوع را مفصل‌تر و با ذکر نمونه‌هایی شرح داده‌ام. ✅ به هر جهت در موضوعات علمی، نثر استاد مطهری (آنجا که خودشان قلم زده‌اند، نه کتاب‌هایی که از سخنرانی‌ها جمع‌آوری شده) الگوست و در نثرهای ادبی، آثار استاد حکیمی. #الگوی_قلمی #قلم_مطهری_در_علم #قلم_حکیمی_در_نثرادبی 🔵 به نقل از: @Manahejj 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معرفى_كتاب #فلسفه_دین 💠 معرفی مجموعه دو جلدی «فلسفه دین» 🔸مجموعه دو جلدی «فلسفه دین (وحی، مکاشفه و تجربه دینی) و (چیستی دین و معرفت دینی)» نوشته یحیی کبیر در ۶۸۰ و ۷۹۲ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد. 🔹در این نوشتار، مقصود از دین بیشتر سنت ادیان توحیدی (اسلام، مسیحیت و یهودیت) است. موقف این اثر در مورد اصل وجود خداوند پدیدارشناختی است، زیرا تا درک حقیقتی برای انسان عینیت نیابد، انسان هرگز سراغ آن نمی رود. 🔸ساختار فلسفی این اثر تحلیلی است، زیرا تحلیل و آنالیز تصوری و تصدیقی آن ضروری است و بنای آن بر رعایت گونه گویی است اما کوشش شده است که مدعیان، استدلال ها و نتیجه گیری ها در عین ایجاز، روشن و بدون ابهام بیان شوند. 🔹این اثر دو جلدی در شش بخش و ۴۱ فصل تهیه و تنظیم شده است. 🔰عناوین بخش های این اثر: 👈 جلد اول تحت عنوان «فلسفه دین (وحی، مکاشفه و تجربه دینی)» ✅ تجربه دینی ✅ مشاهدات، مکاشفات و وحی 👈جلد دوم با عنوان «فلسفه دین (چیستی دین و معرفت دینی)» ✅ چیستی و تعریف دین ✅ قلمرو دین و انتظار بشر از دین ✅ خدا و عقل – بررسی براهین خداشناسی ✅ خدا و زبان دین 🔹خرید اینترنتی این کتاب از سایت موسسه بوستان کتاب مشمول ۲۰ درصد تخفیف خواهد بود. 🔵 به نقل از: @tablighnews 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#اطلاع_رسانی #دوره_آموزشی #علوم_شناختی 🔶 اطلاعات بیشتر و ثبت نام: www.hikmat-ins.ir 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

غم دل بر زبان جاری اگر سازم زبان سوزد وگر بیرون نریزم آتش دل، استخوان سوزد اگر آتش ببیند آب کم کم می شود خاموش ولی همواره چشمم گرید و دل، همچنان سوزد اگر از سینه ام آهی نمی آرم برون زانروست که می ترسم که از یک شعله آهم جهان سوزد به راه شام زیر سایه رأس پدر هستم ولی دل بر تن در آفتاب سایبان سوزد خدایا قاتل شش ماهه ما را فزون تر سوز که تا محشر ز داغ او دل ما خاندان سوزد تو ای دشمن به نزد من به عمه کم جسارت کن که از این غم چه سان گویم وجود من چه سان سوزد 🔶 استاد علی انسانی 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 به مناسبت ارتحال آیة الله سید محمدسعید حکیم 📚 لمحة موجزة من حیاته 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 قضای الهی و اختیار انسان قضاء و قدر از مسایل دقیق معرفتی است که ذهن همه ما را به خود درگیر کرده است. دشواری مسئله و حتی وجود برخی روایات (مانند فرمایش امام علی -علیه السلام- که از این مسئله به سرّ الله تعبیر کرده است.) سبب پیدایش این توهم شده که اساسا بحث و تحقیق درباره قضاء و قدر جایز نیست. 🔵 اما شواهدی در دست هست که نشان می‌دهد این برداشت صحیح نیست؛ وجود آیات و روایات متعدد در این‌باره و نیز اهتمام دانشمندان مسلمان در تألیف اثر در این موضوع از جمله این شواهد است. 📚 هنگامی که آیه ۱۰۵ سوره هود (يَوْمَ يَأْتِ لَا تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ فَمِنْهُمْ شَقِيٌّ وَسَعِيدٌ) نازل شد، از پیامبر -صلی الله علیه و آله- سؤال شد: عمل ما بر چه اساس است؟ بر اساس قضاء و قدر الهی است یا نه؟ (یعنی اگر بر اساس قضاء و قدر الهی است، پس ما چه نقشی داریم؟) پیامبر فرمود: بله بر اساس قضاء و قدر الهی است؛ اما باید توجه داشت که عمل هر کسی متناسب با آن غایت و هدفی است که دنبال می‌کند و خدا مسیر رسیدن به آن غایت را تسهیل کرده است؛ یعنی خدا امکان طی‌کردن مسیر سعادت و شقاوت را برای انسان فراهم کرده است. ✏️ علامه طباطبایی در تبیین قضای الهی توضیح دقیقی دارد: تمام پدیده‌ها در نظام هستی مادامی که به مرحله تحقق و وجود نرسند، در حد امکان باقی مانده و نسبت به وجود و عدم مساوی هستند. همین‌که علل تحقق یک شیء به مرحله تمامیت برسد، تمام شرایط فراهم شود و مانعی در کار نباشد، آن شیء ضرورت یافته و محقَّق و موجود می‌شود. از این ضرورت به قضای الهی تعبیر می‌شود. همین معنا در افعال اختیاری انسان نیز مطرح است؛ اراده و تصمیم انسان از اجزای علت برای به ضرورت‌رسیدن یک عمل است. 📖 المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۱، ص ۳۹-۳۷. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 عقل شیعی طرح مباحث الهیات به وسیله ائمه اهل بیت -علیهم السلام- و تجزیه و تحلیل آن مسائل -که نمونه آنها و در صدر آنها نهج البلاغه است- سبب شد که عقل شیعی از قدیم الأیام به صورت عقل فلسفی درآید و البته این یک بدعت و چیز تازه در اسلام نبود؛ راهی است که خود قرآن و به عنوان تفسیر قرآن آن حقایق را ابراز و اظهار نمودند... تاریخ نشان می‌دهد که از صدر اسلام، شیعه بیش از دیگران به سوی این مسائل گرایش داشته است... 🔵 این تمایل را ائمه شیعه به وجود آوردند. آنها بودند که در احتجاجات خود، در خطابه‌های خود، در احادیث و روایات خود و در دعاهای خود عالی‌ترین و دقیق‌ترین مسائل حکمت الهی را طرح کردند... عقل شیعی اختصاص به فلسفه ندارد؛ در کلام و فقه و اصول فقه نیز امتیاز خاص دارد و ریشه همه یک چیز است. 📖 مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۳۸۲ و ۳۸۳. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 درگذشت محقق توانا استاد محسن بیدارفر ایشان به تصحیح، تحقیق و نشر تراث عقلی-معرفتی اشتغال داشت و آثار متعددی را در این حوزه منتشر کرد. 🔵 در ابتدای تحصیل نام محسن بیدارفر را شنیده بودم و «الجوهر النضید» و «شرح الرسالة الشمسیة» را که به چاپ رسانده بود، خریدم. تا این‌که همایشی درباره «نسخ خطی» اواخر دهه هفتاد در ساختمان مجلس ملی برگزار شد؛ بنده نیز شرکت کردم. اول‌بار ایشان را آن‌جا زیارت کردم. بنابود از وی تقدیر شود. با ظاهری بسیار ساده، گشاده‌رو و بی‌تکلف بود. بعد از مراسم تقدیر جلو رفتم، سلام کردم و تبریک گفتم؛ با خوشرویی جوابم را داد. در این سال‌ها فراموش کرده بودم که برای چه کتابی از ایشان تقدیر شد. چند ماه پیش در مجتمع ناشران قم با هم روبه‌رو شدیم. سلام کردم؛ باز هم مانند همیشه با خوش‌رویی جواب شنیدم. خاطره حدود بیست‌سال قبل را مرور کردم و علت تقدیر را جویا شدم؛ فرمود: برای تصحیح و چاپ «الجوهر النضید» بود. 🕋 امیدوارم پروردگار متعال ایشان را مشمول رحمت واسعه خود قرار دهد و با اولیایش محشور فرماید. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 علم و دین #دکتر_گلشنی با ورود علم جدید از غرب به جهان اسلام، مسلمانان نیز بسیار تحت تأثیر جهان‌بینی حاکم بر علم جدید قرار گرفتند و نظرهای مختلف در قبال رابطه علم و دین بروز کرد. بعضی به تبعیت از برخی از غربیان، علم را دین خود قرار دادند و با دین رایج در محیط خود خداحافظی کردند؛ چون آن را مانع پیشرفت علم دانستند. گروه دیگر به استقلال این دو حوزه معتقد شدند. بعضی از متدینان متعلق به این گروه کوشیدند یافته‌های علم جدید را در متون دینی جایابی کنند و خود را به این تسلّی دادند که علمشان با دینشان سازگار است و حتی دین در بعضی موارد پیش‌بینی‌هایی درباره ساختار طبیعت کرده است. گروهی که به استقلال علم و دین اعتقاد دارند، درصد قابل ملاحظه‌ای از مسلمانان تحصیل‌کرده را تشکیل می‌دهند. بالآخره بعضی بر آن هستند که علم و دین دغدغه‌های مشترک دارند و نهایتاً به هم خواهند رسید. 🔵 بنده معتقدم علم بخشی از دین است و کار علمی به معنای کشف آثار صنع خداوندی در طبیعت و رفع نیازهای مشروع بشر، خود یک عبادت است؛ گرچه کار علمی فعالیتی است که ابزار خاص خود را دارد (تجربه و نظریه‌پردازی). البته جهان‌بینی دینی که به عنوان چهارچوب عمل می‌کند، باید حاکم بر تفکر عالِم متدین باشد. 📖 علم، دین و فلسفه، ص ۱۱۲. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 اوّلیت و آخریت و ظاهریت و باطنیت حق از جمله بحث‌های نهج البلاغه بحث‌هایی است درباره این‌که خداوند هم اول است و هم آخر، هم ظاهر است و هم باطن. البته این بحث مانند سایر مباحث، مقتبس از قرآن مجید است... خداوند اول است نه اولیت زمانی تا با آخریت او مغایر باشد و ظاهر است نه به معنای این‌که محسوس به حواس است تا با باطن‌بودن او دو معنا و دو جهت مختلف باشد. اولیت او عین آخریت و ظاهریت او عین باطنیت اوست... 🔵 تقدم ذات حق بر زمان و بر هر نیستی و بر هر آغاز و ابتدایی یکی از لطیف‌ترین اندیشه‌های حکمت الهی است و معنای ازلیت حق فقط این نیست که او همیشه بوده است؛ شک نیست که همیشه بوده است، اما همیشه‌بودن یعنی زمانی نبوده که او نبوده است. ازلیت حق فوق همیشه‌بودن است، زیرا همیشه‌بودن مستلزم فرض زمان است؛ ذات حق علاوه بر این‌که با همه زمان‌ها بوده است، بر همه چیز حتی بر زمان تقدم دارد و این است معنی «ازلیت» او. از این‌جا معلوم می‌شود که تقدم او نوعی دیگر غیر از تقدم زمانی است. 📖 مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۴۰۰ و ۴۰۱. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 به مناسبت سالگرد درگذشت شهریار ای بر سَریر مُلک اَزل تا ابد خدا وصف تو از کجا و بیان من از کجا تنها تویی که هستی و غیر از تو هیچ نیست ای هرچه هست و نیست به تنهایی‌ات گوا کشتی‌شکسته، دست ز جان شوید، از تو نه آنجا که عاجز آمده، تدبیر ناخدا آنجا که دست هیچ‌کسش نیست دستگیر مسکین دل‌شکسته، تو را می‌کند صدا ای جذبه محبت تو مِحور وجود بی‌جود جذبه‌های تو، اجزا ز هم جدا یارب تجلّی تو، به غیب و شهود چیست جز جان و تن نواختن از هدیه هدی ورنه به کبریای تو نبود عیارسنج نه زهد ابن‌اَدهم و نه کفر بوالعلا یارب به بنده چشم‌ و دلی ده خدای‌بین تا عرش و فرش آینه بیند خدانما یارب به کشور سخنم شهریار کن ای خسروان به خاک درت کمترین گدا 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a