انسان شناسی قرآنی ( ۲ )
تفسیر آیه ۳۵ سوره بقره
✅درخت ، حقیقت ملکوتی کثرات دنیایی است .
- هر شیئی دارای جنبۀ ملکوتی است و آن جنبۀ ملکوتی ، باطن و حقیقت جنبه های مُلکی و ناسوتی است . هر چه در این دنیاست ، حقیقت اش در ملکوت عالَم ، به صورت خاصّی جلوه گر می شود .
- عوالم متطابق اند ؛ هر چه در عالَم پایینی به شکل می آید در عالَم بالا از حقیقتی برخوردار است و به عبارتی هر چه در بالاست ، وقتی خودش را در پایین نشان می دهد ، می شود آنچه که ما می بینیم . انسان در این دنیا ، روی به عالَم مادّه کرده است و عدّه ای هم میل کامل به دنیا دارند و خود را متوجّه کثرت کرده اند ، حال لازم می آید که همین توجه و روی و میل به عالَم دنیا ، خودش را در عالَم بالاتر به یک طوری نشان دهد که خود را در عالَم پایین تر این شکل نشان می دهد . نمی شود چیزی در عالَم پایین تر باشد مگر اینکه آن در حقیقت بالاتر بوده و همان در مرتبۀ بالاتر بوده ، خودش را در مرتبۀ پایین تر نشان می دهد . مثل اینکه ما آمدنی و رفتنی و ... می بینیم ولی همۀ اینها حقایقی هستند که در روح و جان آدمی از احساسات و گرایشات رخ می دهد که خود را در مرتبۀ بدن اینگونه نشان می دهد . مثلا می بینیم کسی صورت اش قرمز می شود ، حقیقتی در نفس به نام خجالت تحقّق یافته است که خود را در مرتبۀ بدن اینگونه نشان داده است .
- وجودِ غیبی و ملکوتی کلّ عالَم مادّه به صورت شجره است . قرب و نزدیکی به شجره ، عبارت است از نزدیکی به عالَم مادّه ؛ حال اگر کسی به عالَم کثرت و دنیا و مادّه نزدیک شود ، به این معناست که به « شجره » نزدیک شده است .
- اگر به کثرت توجه شود ، از خدای که « واحد » و « احد » است دور می شود ؛ چون نظر به درخت ، نظر به کثرت است . از اینرو خدای متعال به همه می گوید : « لا تقربا هذه الشجره » می فرماید به این درخت نزدیک نشوید ؛ به کثرات نظر نکنید ؛ به اندازه ای که به کثرات نظر کنید و میل کنید ، مشکلات متعدّدی نصیبتان می شود . نزدیکی به آن شجره ، خروج از بهشت را به همراه دارد . همین که به کثرت توجه می شود ، موجب خروج از وحدت می شود .
#تفسیر
#انسان_شناسی_قرآنی
#سوره_بقره