🔴پاسخ به یک پرسش مهم و اثرگذار
📣 #شهید_مطهری رحمت الله علیه:
⁉️آیا توحید نظری یعنی شناختن خدا به یگانگی ذات و یگانگی ذات و صفات و یگانگی در فاعلیت، ممکن است یا غیرممکن؟ و به فرض امکان، آیا این شناختنها در سعادت بشر تأثیری دارد یا هیچ ضرورت و لزومی ندارد و در میان مراتب توحید آنچه مفید است توحید عملی است و بس؟
🔰ممکن بودن یا ناممکن بودن این شناختها را ما در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم مورد بحث قرار دادهایم،
اما اینکه آیا سعادتبخش است یا بیهوده، بستگی دارد به نوع #شناخت ما از #انسان و از سعادت او.
💢موج افکار مادی درباره انسان و هستی سبب شده که حتی معتقدان به خدا مسائل #معارف_الهی را بی فایده و بیهوده تلقی کنند و نوعی ذهنگرایی و گریز از عینیتگرایی بشمارند؛
💠 ولی یک نفر مسلمان که بینشش درباره انسان این است که واقعیت انسانْ، تنها واقعیت بدنی نیست، واقعیت اصیل انسانی واقعیت روح اوست- روحی که جوهرش جوهر علم و قدس و پاکی است- به خوبی میفهمد که توحید به اصطلاح نظری علاوه بر اینکه پایه و زیربنای توحید عملی است خود بذاته کمال نفسانی است، بلکه بالاترین کمال نفسانی است؛
✳️انسان را به حقیقت به سوی خدا بالا میبرد و به او کمال میبخشد (إِلَیهِ یصْعَدُ الْکلِمُ الطَّیبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یرْفَعُهُ).
✴️انسانیت انسان در گرو شناخت خداوند است، زیرا که شناخت انسان، از انسان جدا نیست بلکه اصلیترین و گرامیترین بخش وجود
اوست.
✅انسان به هر اندازه به هستی و نظام هستی و مبدأ و اصل هستی شناخت پیدا کند، انسانیت- که نیمی از جوهرش علم و معرفت و شناختن است- در او تحقق یافته است.
💯✅ از نظر اسلام، خصوصاً از نظر معارف مذهب شیعه، جای کوچکترین شک و تردیدی نیست که #درکمعارفالهی قطعنظر از آثار عملی و اجتماعی مترتب بر آن معارف، خود #هدفوغایتانسانیت است.
📚 منبع: جهان بینی توحیدی ص41 و 42📚
#انسان_شناسي
#خدا_شناسی
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴حیات و آزادی
📣 #آیت_الله_جوادی حفظه الله تعالی:
💢اسلام، براي #انسان ها بيان نموده كه داراي
دو حقّ ⬅️حيات و آزادي ➡️ اند،
ولي اين نكته را نيز فهمانده است كه #حيات_روح، مهم تر از حيات جسم و تن است و #آزادي_معنوي و دروني، برتر از آزادي بيروني و اجتماعي، و سبب و منشأ آن است.
✳️روح انسان، وقتي زنده است كه از بردگي شهوت و غضب برهد و عبد و پرستشگر هوايش نباشد. اگر انسان بگويد: «هر چه مي خواهم مي كنم»، «هر جا بخواهم مي روم»، «هر چه دوست دارم مي خورم»، «هر گونه كه ميل داشته باشم زندگي مي كنم و هيچ قيد و بندي ندارم»، چنين شخصي، روح و جان خود را برده و اسير شهوت و غضبش قرار داده و فطرت خود را زنده به گور كرده است: (قد خاب مَن دَسّيها)
✅و در حقيقت، حيات انساني خود را از دست داده است و در زمرهي مردگان درآمده و «ميّت الأحياء» گشته است.
📖به همين دليل، قرآن كريم، مؤمنان را زنده مي داند و كافران را مرده معرفي مي نمايد. در سورهي مباركهي «يس» چنين مي فرمايد:
(إن هو إلاّ ذكرٌ وقران مبين لينذر مَن كان حياً ويحق القول علي الكافرين).
🔰در اين كريمه، خداي سبحان بين انسان زنده و فرد كافر، تقابل مي اندازد و مي فرمايد: قرآن براي اِنذار و بيم دادن به زندگان نازل شده و براي كافران، سبب اتمام حجّت است.
اين سخن بدان معناست كه انسان ها دو گروهند؛ برخي زنده اند و اِنذار مي پذيرند و برخي كه انذار نمي پذيرند كافرند.
💠از اين تقابل، روشن مي شود كه مؤمنان، زندگان انذارپذيرند و كافران، انذارناپذيران مرده اند؛ زیرا حيات انساني انسان، به فطرت توحيدي اوست و اگر اين فطرت توحيدي در زير خاك طبيعت و شهوت و غضب مدفون شود، انسان، حيات انساني اش را از دست مي دهد و مي ميرد؛ اگر چه از حيات حيواني و طبيعي بهره مند است.
📚منبع: ولايت فقيه صفحه 44📚
#انسان_شناسي
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴 اجتماع و تشکیلات در تفسیر شریف المیزان
📣 #علامه_طباطبایی رحمت الله علیه:
[سوره آلعمران آيه 200]
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (200)
🔸اى اهل ايمان در كار دين صبور باشيد و يكديگر را به صبر و مقاومت سفارش كنيد و مهيا و مراقب كار دشمن بوده و خدا ترس باشيد، باشد كه پيروز و رستگار گرديد (200).
🔹اين آيه به منزله خلاصهگيرى از بيان مفصلى است كه در سوره آمده و مىخواهد از آن آيات براى ما نتيجه گيرى نمايد.
✳️{" يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا ..."} امرهايى كه در اين آيه آمده يعنى أمر "اصبروا" و "صابروا" و "رابطوا" و "اتقوا" همه مطلق و بدون قيد است، در نتيجه صبرش، هم شامل صبر بر شدائد مىشود و هم شامل صبر در اطاعت خدا، و همچنين صبر بر ترك معصيت و بهر حال منظور از آن صبر تك تك افراد است، چون دنبالش همين صبر را به صيغه" مفاعله- صابروا" آورده كه در مواردى استعمال مىشود كه ماده فعل بين دو طرف تحقق مىيابد.
💢و مُصابره عبارت است از اينكه جمعيتى به اتفاق يكديگر اذيتها را تحمل كنند و هر يك صبر خود را به صبر ديگرى تكيه دهد و در نتيجه بركاتى كه در صفت صبر هست دست به دست هم دهد و تاثير صبر بيشتر گردد و اين معنا امرى است كه هم در فرد (اگر نسبت به حال شخصى او در نظر گرفته شود) محسوس است و هم در اجتماع (اگر نسبت به حال اجتماع و تعاون او در نظر گرفته شود) چون باعث مىشود كه تك تك افراد نيروى يكديگر را به هم وصل كنند و همه نيروها يكى شود و ان شاء اللَّه به زودى بحثى مفصل در اين باره در جاى خودش خواهيم كرد.
☸{" وَ رابِطُوا"} مرابطه از نظر معنا اعم از مصابره است، چون مصابره عبارت بود از وصل كردن نيروى مقاومت افراد جامعه در برابر شدائد و مرابطه عبارت است از همين وصل كردن نيروها، اما نه تنها نيروى مقاومت در برابر شدائد، بلكه همه نيروها و كارها، در جميع شؤون زندگى دينى، چه در حال شدت و چه در حال رخا و خوشى.
✅و چون مراد از مرابطه اين است كه جامعه به سعادت حقيقى دنيا و آخرت خود برسد،- و اگر مرابطه نباشد گو اينكه صبر من و تو، به تنهايى و علم من و تو به تنهايى، و هر فضيلت ديگر افراد، به تنهايى سعادت آور هست، ولى بعضى از سعادت را تامين مىكند و بعضى از سعادت، سعادت حقيقى نيست،- به همين جهت دنبال سه جمله:{" اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا"} اضافه كرد:{" وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ"}، كه البته منظور از اين فلاح هم فلاح تام حقيقى است.
📚منبع: ترجمه المیزان ج ۴ ص ۱۴۴ و ۱۴۵📚
#جامعه
#تشکیلات
#تفسیر_قرآن
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴#علامه_طباطبایی رحمت الله علیه:
شفاعت، اختصاص به مؤمنين مبتلا به معاصى كبيره دارد.
✳️تلميذ: آيه مباركه{وَ لا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضى وَ هُمْ مِنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ}،
دلالت بر ارتضاء مطلق دارد؛ يعنى بايد تمام مراتب وجودى انسان حتّى ذات و سرّ او مورد رضايت قرار گيرد تا مورد شفاعت واقع شود؛ و اين همان درجه مقرَّبين و مخلَصين است.
✅علّامه طباطبایی: در اينصورت نيازى به شفاعت نيست؛ بلكه مراد از ارتضاء، ارتضاء در دين است و اطلاق آيه بايد در اين حدّ محدود گردد.
💠يعنى كسيكه دين و اعتقاد و منهج او پسنديده باشد؛ در مقابل تقييد به ارتضاء در عمل كه البتّه مراد نيست؛ زيرا كه شفاعت اختصاص به اهل معاصى دارد، آن هم معاصى كبيره. چون كسيكه از كبائر اجتناب كند، نفس اين اجتناب، خود بخود مكفِّر از معاصى صغيره اوست؛ و در اينصورت ديگر گناهى نيست تا به شفاعت از بين برود.
و اين دو آيه شريفه:
1⃣إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ.
«اگر شما از چيزهاى بزرگى كه از آن نهى شدهايد اجتناب ورزيد! ما سيّئات شما را ناديده مىگيريم و از آن چشم مىپوشيم!
2⃣الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ.
آن كسانيكه احسان مىكنند كسانى هستند كه از گناهان كبيره و افعال شنيعه اجتناب مىورزند؛ مگر از گناهان و خطاهاى كوچك.
كه وارد شده است دلالت بر مغفرت خطاياى كوچك و معاصى صغيره- خود بخود- در صورت اجتناب از كبائر دارد.
✴️و رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم فرموده است: ادَّخَرْتُ شَفَاعَتِى لِاهْلِ الْكَبَآئِرِ مِنْ أُمَّتِى؛ فَأَمَّا الْمُحْسِنُونَ فَمَا عَلَيْهِمْ مِنْ سَبِيلٍ.
«من شفاعت خودم را در ميان امّت خودم براى اهل معاصى كبيره ذخيره نمودهام؛ و امّا مُحسِنان بر آنها گرفتگى و تنگى نيست تا نيازمند به شفاعت بوده باشند.»
❇️و حضرت رضا عليه السّلام در روايات متعدّدى كه وارد شده است فرمودهاند:
{وَ لَا يَشْفَعُونَ إلَّا لِمَنِ ارْتُضِىَ دِينُهُ. «فرشتگان شفاعت نمىكنند مگر براى آن كسانيكه دين آنان مورد پسند باشد.»
و مراد از دين، همان اعتقاد به توحيد و نفى شرك است.
ولى كسيكه گناه كبيره انجام دهد و توبه نكند، حضرت{موسَى بن جَعفَر} عليهما السّلام فرمودهاند كه:{مَرْضِىُّ الدِّين} نيست: دينش پسنديده نيست.
📚منبع: مهر تابان ص183 📚
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴خطّ فکری شهید مطهری (1)
📣 #امام_خامنه_ای حفظه الله تعالی:
✳️خطی که می تواند انقلاب را از نظر فکری حفظ کند همان خط مطهری است؛ یعنی اسلام ناب و بدون التقاط و بدون گرایش به جریان های التقاطی و انحرافی.
✳️مطهری از کسانی بود که در ذهنش شکل کلی انقلاب هوشمندانه منعکس شده بود و سعی میکرد نگذارد اسلام از خط اصیل خود منحرف شود.
📚منبع : استاد در کلام رهبر ص ۳۱📚
#مرجع_فکر
#روز_معلم
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴خط فکری شهید مطهری (2)
📣 #امام_خامنه_ای حفظه الله تعالی :
💢یکی از نقاط مثبت آثار و خط فکری شهید مطهری، این است که موضوع های مورد نیاز جامعه را میشناخت و آنگاه به خوبی عمق مسئله را موشکافی میکرد که به عنوان نمونه میتوان از کتابهای علل گرایش به مادیگری و جاذبه و دافعه علی علیه السلام نام برد.
📚منبع: استاد در کلام رهبر ص ۳۳ 📚
#مرجع_فکر
#روز_معلم
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴خط فکری شهید مطهری(3)
📣 #امام_خامنه_ای حفظه الله تعالی:
✅طلاب حوزه های علمیه به خصوص طلاب جوان باید آثار استاد شهید مطهری را بیشتر مطالعه کنند؛
✳️زیرا این امر قطعاً از آنان شخصیتهای متفکری خواهد ساخت که میتوانند در آینده ادامه دهنده خط فکری استاد شهید مطهری باشند.
✳️اهتمام بیشتر رسانههای گروهی به ویژه صدا و سیما باید به تبیین خصوصیت و معرفی آثار ارزشمند استاد شهید مطهری باشد و کار فرهنگی و هنری بر روی این آثار شود.
📚منبع : استاد در کلام رهبر ص ۳۴📚
#مرجع_فکر
#روز_معلم
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴خط فکری شهید مطهری (4)
📣 #امام_خامنه_ای حفظه الله تعالی:
💢تفکرات مرحوم طباطبایی و مرحوم مطهری _این متفکران شیعه_ در زمینههای اجتماعی و مباحث عمومی اسلام، عمیق تر از همه است.
📚منبع: استاد در کلام رهبر ص ۳۵ 📚
#مرجع_فکر
#روز_معلم
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴صدق و اخلاص، نتیجه خداشناسی
📣 #شهید_مطهری رحمت الله علیه:
💢خداشناسی خود به خود بر روی تمام شخصیت و روحیه و اخلاق و اعمال بشر اثر میگذارد. اندازه این تأثیر به درجه ایمان بستگی دارد. هر اندازه ایمان انسان قویتر و شدیدتر باشد، نفوذ خداشناسی در وجود انسان بیشتر میگردد و شخصیت آدمی را بیشتر تحت سیطره خود قرار میدهد.
✳️تأثیر و نفوذ خداشناسی در انسان مراتب و درجات دارد و تفاوت انسانها از نظر کمال انسانی و قرب به خداوند به این درجات بستگی دارد و همه اینها «صدق» و «اخلاص» نامیده میشود؛ یعنی همه این درجات، درجات صدق و اخلاص است.
💠توضیح اینکه: قبلاً گفتیم آنگاه که به خدا رو میآوریم و او را عبادت میکنیم چنین ابراز میداریم که تنها مستحق اطاعت، ذات احدیت است و من در مقابل او تسلیم محض هستم.
🔰اینگونه ایستادن و ابراز داشتن، عبادت است و جز برای خدا جایز نیست؛ ولی این اظهار و ابراز ما تا چه اندازه دارای «صدق» است، یعنی ما در عمل تا چه اندازه قید تسلیم در برابر غیر خدا را رها کردهایم و در مقابل ذات او تسلیم محض هستیم، این جهت به درجه ایمان ما بستگی دارد.
📚 منبع: جهان بینی توحیدی ص 77 📚
#خداشناسي
#انسان_شناسي
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴مراتب صدق و اخلاص
📣 #شهید_مطهری رحمت الله علیه:
✅مسلماً همه افراد از نظر صدق و اخلاص در یک درجه نیستند. برخی تا این حد پیش میروند که عملاً جز امر خدا بر وجود آنها حاکم نیست؛
🔰از درون و برون، فرماندهی جز خدا ندارند؛ نه هوای نفس و تمایلات نفسانی میتواند آنها را از این سو به آن سو بکشاند و نه یک انسان دیگر میتواند آنان را مسخّر فرمان خویش
سازد؛
♨️به تمایلات نفسانی آن اندازه اجازه فعالیت میدهند که موافق رضای خدا باشد- و البته رضای خدا همان راهی است که انسان را به کمال واقعی خود میرساند- و فرمان انسانهای دیگر را از قبیل پدر و مادر و معلم و غیره برای رضای خدا و در حدود اجازه خدا انجام میدهند.
✳️برخی از این پیشتر میروند و مطلوب و محبوبی جز خدا ندارند؛ خداوند محبوب و معشوق اصلی آنها قرار میگیرد و خلق خدا را به حکم اینکه «هر کس چیزی را دوست بدارد آثار آن چیز و نشانهها و یادگارهای آن چیز را نیز دوست میدارد» از آن جهت دوست میدارند که آثار و مخلوقات الهی و آیات و نشانهها و یادگارها و یادآورهای خدا میباشند.
✴️برخی پا را از این هم فراتر میگذارند و جز او و جلوههای او چیزی نمیبینند؛ یعنی او را در همه چیز میبینند؛ همه چیز در حکم آیینه و همه جهان یک «آیینهخانه» میشود که به هر سو بنگرند او را و جلوه او را میبینند؛
زبان حالشان این میشود که:
به صحرا بنگرم صحرا تو بینم
به دریا بنگرم دریا تو بینم
به هر جا بنگرم کوه و در و دشت
نشان از روی زیبای تو بینم
❇️علی علیه السلام فرمود:
هیچ چیزی را ندیدم مگر آنکه قبل از او و با او خدا را دیدم.
📚منبع:جهان بینی توحیدی ص 77و 78 📚
#خداشناسي
#انسان_شناسي
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
#روایت_نور
💠الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :
فيما أوحَى اللّه ُ عَزَّوجلَّ إلى داودَ عليه السلام :
يا داودُ ، كما أنَّ أقرَبَ الناسِ مِن اللّه ِ المُتَواضِعُونَ كذلكَ أبعَدُ الناسِ مِن اللّه ِ المُتَكبِّرُونَ .
🔰امام صادق عليه السلام :
از وحى هاى خداوند عز و جل به داوود عليه السلام اين بود: اى داوود! همچنان كه نزديكترين مردم به خدا فروتنانند، دورترين مردم از خدا گردن فرازانند.
📚منبع: الكافي : 2/123/11 📚
#شهادت_امام_صادق_علیه_السلام
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
#روایت_نور
✳️الكافي عن محمّدِ بنِ عجلان : كنتُ عِند أبي عَبدِ اللّه ِ عليه السلام فَدخلَ رَجَلٌ فَسَلَّمَ، فَسألَهُ : كيفَ مَن خُلّفْتَ مِن إخوانِكَ؟ قالَ : فأحسنَ الثناءَ وزكّى وأطرى . قالَ لهُ : كيفَ عِيادَةُ أغنِيائهِم على فُقَرائهِم ؟ فقالَ : قَليلَةٌ ، قالَ : وكيفَ مُشاهَدَةُ أغنيائهِم لِفُقَرائهِم ؟ قالَ : قَليلةٌ ، قالَ : فكيفَ صِلَةُ أغنيائهِم لِفُقَرائهِم في ذاتِ أيدِيهِم ، فقالَ : إنّك لَتَذكُرُ أخلاقا قَلَّ ما هِي فِيمَن عِندَنا . قالَ : فقالَ : فكيفَ تَزعُمُ هؤلاءِ أنَّهُم شِيعَةٌ ؟!
🔰الكافى ـ به نقل از محمّد بن عجلان ـ :
نزد امام صادق عليه السلام بودم كه مردى وارد شد و سلام كرد حضرت از احوال برادران [مؤمنش ]سؤال كرد ، آن مرد از آنها تعريف و تمجيد كرد . حضرت فرمود : رسيدگى ثروتمندانشان به تهيدستانشان چگونه است؟ آن مرد عرض كرد : اندك . فرمود : ديدار و سرزدن ثروتمندانشان از تهيدستانشان چگونه است؟ مرد عرض كرد : اندك . فرمود : دستگيرى و كمك مالى ثروتمندانشان به تهيدستانشان چگونه است؟ مرد عرض كرد : شما اخلاق و صفاتى را مى فرماييد كه در ميان ما كمياب است . حضرت فرمود : پس ، چگونه آنان خود را شيعه مى دانند؟
📚منبع: الكافي : 2/173/10 📚
#شهادت_امام_صادق_علیه_السلام
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴عامل اصلی سقوط انسان (بخش اول)
📣 #علامه_مصباح_یزدی رحمت الله علیه:
💢از ديدگاه قرآن کريم عامل اصلي سقوط انسان ⬅️غفلت➡️ است و براي اينکه انسان مسير تکاملي خودش را بپيمايد و به هدف مطلوبي که بايد برسد، نائل شود، بايد متوجه باشد که هدف کجاست، راه چيست، چه امکاناتي دارد، و چگونه بايد از اين امکانات استفاده کند که به آن هدف برسد.
✳️اگر انسان از اين مسايل غفلت کند، نيروهايش را صرف چيزهاي ديگري ميکند که تأثيري در رسيدن به آن هدف ندارند و حتي گاهي او را از هدف دور ميکنند، و گاهي چنان دور ميشود که ديگر راه را گم ميکند و حتي اگر هم بخواهد برگردد، نميتواند.
✴️بنابراين اگر انسان بخواهد به اين بلاها مبتلا نشود، بايد بکوشد که آگاهي خودش را نسبت به اين مسايل حفظ کند. به اين مناسبت، مقداري درباره «غفلت» از ديدگاه قرآن و عواملي که موجب رفع غفلت ميشود، بحث کرديم و نهايتاً به اينجا رسيديم که در مقابل غفلت، مفاهيمي چون علم، معرفت، دانش، بينش، شعور، آگاهي و بصيرت قرار ميگيرند که همگي انواعي از آگاهي، شناخت و علم هستند.
🔆همچنين اشاره کرديم که کليد اصلي علم، ⬅️ تفکر ➡️ است، و وقتي انسان ميخواهد چيزهايي را که نميداند بفهمد بايد از دانستههاي قبلياش استفاده کند؛ در آنها تأمل کند، و ارتباط آنها را با مفاهيم ديگر کشف سازد تا به نتيجه جديدي برسد. گفتيم که قرآن کريم تأکيد بسياري روي فکر دارد و حتي سفارش ميکند که درباره موضوعات خاصي فکر کنيد يا کساني که درباره اين مسايل فکر نميکنند، را نکوهش ميکند.
♻️اين موضوعات همه در فرمول اصول دين خلاصه ميشود. اينکه انسان بايد بداند از کجا آمده، به کجا ميرود و چه راهي را بايد بپيمايد که به هدف برسد، اينگونه در اسلام جواب داده ميشود که ما از خداييم، به سوي آخرت ميرويم و در اين عالم بايد رفتار اختياري داشته باشيم و براساس معرفت، شناخت و حجت راهي را بپيماييم که ما را به قرب خداي متعال نائل ميکند.
✅عنوان کلي اين راه نيز اطاعت و بندگي خداست. پس بايد درباره توحيد، نبوت، معاد و متعلقات آن فکر کنيم؛ البته اين يک روي سکه است.
📚منبع: درس اخلاق مورخ ۹۴/۱/۲۶ 📚
#انسان_شناسي
#خود_شناسی
#هدف
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat