🔰 فضای مجازی؛ غول چراغ جادو 👤 #علی_انتظاری 🔸اخیراً در مقاله‌ای در فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین در دانشگاه علامه طباطبائی در مورد نقش فضای مجازی در غیرعقلانی شدن مناسبات اجتماعی در محیط واقعی بحث کردم (انتظاری ۱۴۰۳). نکته اصلی در آن مقاله ‌این بود که حضور در فضای مجازی به‌خصوص رسانه‌های اجتماعی نظیر تلگرام، واتساپ و اینستاگرام موجب شده است تا نوع متفاوتی از پیام‌رسانی و دریافت پیام صورت پذیرد. 🔸نظام‌های رسانه‌ای سرمایه‌داری از دیرباز دغدغه ارسال پیام داشتند. کیچینگ طی بحثی که در کتاب «جست‌وجوی عدالت از مسیر جهانی‌شدن» می‌کند ادعا می‌کند شیوه ارسال پیام سنتی از طریق رسانه‌های توده‌ای۱ نظیر تلویزیون و تا حدی رادیو و مطبوعات نمی‌تواند برای ارسال‌کنندگان پیام توفیق قابل‌توجهی داشته باشد. 🔸رسانه‌های اجتماعی این امکان را فراهم ساخته‌اند توده‌های منفعل احساس فعالیت کنند ولو اینکه این فعال بودن در واقع امر در بسیاری از موارد کاذب است لکن احساس مهم‌تر از واقعیت است. 🔸وضعیت فوق به‌علاوه اینکه منطق فضای مجازی متفاوت از فضای واقعی است و بسیاری از موارد دیگر که مقال و مجال دیگری را می‌طلبد موجب می‌شود تا نسبت به پیچیدگی‌های فضای مجازی حساسیت بیشتری داشته باشیم و به خود اجازه ندهیم بدون شناخت تفصیلی با آن تعامل داشته باشیم و یا برای آن سیاست‌گذاری کنیم. 🔸مسئله ‌اینجاست که هرگونه تعامل با فضای مجازی مستلزم شناخت درست از این پدیده سیال است. به همان نسبت که سیالیت دارد، حکمرانی نیز در مورد آن نیز باید منعطف باشد. 🔸بدون شناخت درست از فضای مجازی سیاست‌گذاری و اعمال قوانین نه‌تنها موجب نمی‌شود که در کنترل قرار بگیرد بلکه به سبب پیچیدگی‌هایی که دارد پیامدهای جدیدی را برای سیاست‌گذاران به ارمغان خواهد آورد. 🔸جوهره قدرت فضای مجازی در توانایی ایجاد ذهنیت جمعی است. همان چیزی که در علوم اجتماعی به آن برساخت می‌گوییم. برساخت درواقع تصور جمعی ما از واقعیت است که بسیار مهم‌تر از خود واقعیت است. 🔸به نظر می‌رسد اکنون لازم است برای شناخت پیچیدگی‌های فضای مجازی اهتمام لازم صورت گیرد و برای حکمرانی در فضای مجازی بر پایه شناخت تفصیلی از سیاست‌گذاری لازم صورت پذیرد و گر نه به‌جای اینکه فضای مجازی تحت حکمرانی ما قرار گیرد ما تحت حکمرانی فضای مجازی قرار خواهیم گرفت. بسنده کردن به فیلترینگ در مورد این غول چراغ جادو از جهل نسبت به آن برمی‌آید. #مقاله_وارده https://kayhan.ir/001FdE @Kayhan_online