#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
۴.اهل بیت در کلام علوی
🔹مسلماً پس از قرآن کریم و رسول خدا بهترین معرف اهل بیت خود آنها هستند. عقول بشری قادر نیست آنان را آن گونه که هستند، بشناسد و معرفی کند.
👈از میان آنچه از خاندان رسالت ها در این باره نقل شده است به برخی از سخنان امیر مؤمنان علی در نهج البلاغه بسنده می کنیم.
الف. نقش الگویی اهل بیت
علی(علیه السلام) درباره الگوهای موفق سخنان بسیار ارزنده ای را مطرح می کنند. در نهج البلاغه افزون بر بیان سیمای پرهیزکاران به نقش الگویی پیامبران و رسول اکرم ، اهل بیت و اصحاب بزرگ ایشان پرداخته شده است.
----------------------------------
۱.همان، ج ۳۶، صص ۳۴۱و۳۴۲
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
🔹ایشان درباره الگو بودن خاندان رسالت می فرمایند:
به اهل بیت پیامبرتان بنگرید. بدان سو که گام بر می دارند بروید. قدم جای قدمشان بگذارید که هرگز شما را از راه رستگاری بیرون نخواهند کرد و به پستی و هلاکت باز نمی گردانند. اگر سکوت کردند سکوت کنید و اگر قیام کردند قیام کنید. بر آنها پیشی مگیرید که گمراه می شوید و از آنان عقب نمانید که تباه می گردید.(۱)
ب. ثمرة شناخت حق اهل بیت
🔹همان طور که محصول حیات جاهلی مرگ جاهلی است، نتیجه حیات عالمانه نیز مرگ آگاهانه است.
👈 بنابراین زندگی توام با شناخت حق اهل بیت مرگ شهادت گونه را در پی خواهد داشت؛ چنان که در
نهج البلاغه آمده است:
🔹🍃هر کس از شما با معرفت به حق خدای خود و رسولش و اهل بیت در بسترش بمیرد شهید از دنیا رفته و پاداشش با خدا است و سزاوار پاداش اعمال شایسته ای است که در اندیشه داشته و این اندیشه همچون شمشیرکشیدن او است.(۲)
ج. جایگاه علمی و معنوی ممتاز خاندان رسالت
🔹مقام ممتاز و فوق عادی اهل بیت به گونه ای است که نشان دهنده سرچشمه فوق بشری علوم ومعارف آنها است.
🔹علی علیه السلام می فرمایند:
آنان را با دیگران و دیگران را با آنها نمی توان قیاس کرد. چنان که در نبوت مقایسه کردن افراد دیگر با پیامبر نادرست است، در امر خلافت و امامت نیز با وجود افرادی در این سطح، سخن از دیگران بیهوده است.(۳)
----------------------------------
۱.نهج البلاغه،خطبه۹۶
۲.م.آ.ج۳،ص۲۷۴
۳. ر.ک: مجموعه چلچراغ حکمت گوهری به نام نهج البلاغه و نیز ج ۱۶، صص۴۶۳_۴۵۷یاج۴ص۵ج۵۰۷،ج۷ص۳۰۴،ج۹صص۱۸۳_۱۷۹و۳۷۶
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه...
د. شایسته تر و سزاوارتر بودن برای خلافت
🔹عباراتی از نهج البلاغه گویای احقیت و اولویت بلکه تقدم و حق اختصاصی اهل بیت به ویژه شخص امیر مؤمنان برای خلافت است.
👈 علی (علیه السلام) برای اثبات این مطلب سه استدلال ارایه میدهند وصیت و نص رسول خدا، رابطه نزدیک نسبی و روحی با حضرت و شایستگی آنان برای این امر.(۱)
👈 هر چند در بیشتر موارد این استدلال ها ظاهراً در خصوص اولویت و احقیت خود ایشان است قابل تعمیم به همه مصادیق «اهل بیت» میباشد؛
👈زیرا وصایت و خلافت به ایشان منحصر نیست و نبی اکرم در موارد متعددی به اسامی جانشینان خود تصریح
۵ خاندان رسالت از دیدگاه اهل سنت
منابع روایی اهل سنت و دیدگاههای عالمان آنان یکی از راه های شناخت اهل بیت است.
🔹این روایت ها مشتمل بر زندگی نامه فضایل و آموزه های آنان است.
👈افزون بر آنچه در کتابهای تاریخی رجال، تفسیر و حدیثی آنان در این باره موجود است کتابهایی با موضوع فضایل اهل بیت ) نگاشته اند و خاندان رسالت را با الفاظ و اوصافی شایسته مانند عالم، زاهد، فاضل یاد کرده اند.
----------------------------------
۱..ر.ک: مجموعه چلچراغ حکمت گوهری به نام نهج البلاغه و نیز م آ ج ۱۶، صص ۴۶۳-۲۶۹
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه...
🔹شهرستانی از علمای بزرگ اهل تسنن با وجود مخالفت شدید با شیعه درباره امام صادق این عبارات را بیان می کند:
👈 بهره مند از دانش فوق العاده در دین آگاهی گسترده در حکمت زهدبی نهایت در دنیا و تقوای کامل در برابر شهوات بود.
👈 در ادامه می گوید: «مدتها در مدینه بود در آنجا به تعلیم شاگردان و شیعیان خود می پرداخت مدتی هم در عراق اقامت کرد. در همه عمر به دنبال مقام و ریاست نبود. او همواره سرگرم تعلیم و تربیت بود؛
👈زیرا آن که در دریای معارف غوطه ور است به خشکی ساحل تن در نمی دهد وکسی که به قله بلند مرتبه حقیقت رسیده نگران پستی و انحطاط نیست.
🔹مکتب فقهی امام صادق قوی ترین مکتب آن زمان بود، چنان که اهل تسن نیز به آن اعتراف دارند امامان چهارگانه اهل سنت بدون واسطه و یا با واسطه شاگرد ایشان بودند در رأس ائمه اهل تسنن ابو حنیفه نعمان بن ثابت است. او دو سال شاگرد امام بود. وی میگوید:
"اگر آن دو سال نبود،نعمان از بین رفته بود."
🔹مالک بن انس یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت می گوید:
" من پیوسته نزدجعفربن محمد می رفتم او خوشرو بود و همواره تبسم بر لب داشت وقتی نامی از رسول خدا برده می شد. رنگش تغییر می کرد.
👈مدت بسیاری نزداومی رفتم. دراین مدت اورا دریکی ازسه حال دیدم:یادرحال نمازبودیاروزه دار بود ویا مشغول قرائت قرآن بود"
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
ادامه...
🔹وی همچنین در توصیف امام صادق می گوید:
"مردی با فضیلت تر ازجعفر بن محمد، چشمی ندید، گوشی نشنید و به قلب بشری خطور نکرد."
اعتراف جاحظ از آنچه گفتیم مهم تر است. وی ادیب بی نظیر، جامعه شناس و مورخ اواخر قرن دوم و سوم و در عین حال سنی متعصبی است.
او تقریباً هم عصر امام صادق است. شاید در کودکی اواخر عمرحضرت را درک کرده باشد وی درباره امام صادق چنین می گوید:
جعفر بن محمد که دنیا را علم و فقاهت او پر کرده است و گفته می شودابو حنیفه و سفیان ثوری از شاگردان او بودند.
🔹از میان اندیشمندان اهل سنت معاصر می توان از احمد امین مصری نام برد. او از دشمنان شیعه است؛ اما گویا اطلاعاتی در زمینه تشیع ندارد. در عین حال، نسبت به امام صادق احترامی قایل است که هرگز چنین احترامی برای امام های اهل تسنن قائل نیست.
🔹همچنین اندیشمند سنی معاصر میر علی هندی درباره عصر امام صادق می گوید:
👈نشر علوم در آن زمان زمینه آزاداندیشی را در جامعه فراهم کرد ومناقشات فلسفی و عقلی در تمام جوامع اسلامی عمومیت پیدا کرد ...
👈 مانباید فراموش کنیم کسی که این حرکت فکری را در دنیای اسلام رهبری کرد نواده علی بن ابی طالب است. همان که به نام امام صادق معروف است. او مردی بود با افق فکری بسیار باز بسیار ژرف اندیش وفوق العاده به علوم زمان خودش توجه داشت ....
👈 در واقع اولین کسی که مدارس عقلی را در دنیای اسلام تأسیس کرد او بود. شاگردانش تنها فقهای بزرگ مثل ابو حنیفه نبودند طلاب علوم عقلی هم در زمره آنان بودند.(۱)
_____________________
۱. م. آ. ج ۱۸، صص ۳۶ و ۷۳-۷۶؛ یا. ج ۹، صص ۳۴۲-۳۴۴
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
ادامه:
🔹 ابراز ارادت و محبت به خاندان رسالت نیز به طور صریح در کتاب های عالمان اهل سنت بیان شده است. فخر رازی از بزرگان اهل سنت می گوید:
زمخشری در تفسیر کشاف روایت کرده است: وقتی آیه مودت نازل شدپرسیدند:
🔹یا رسول الله خویشاوندانی که محبت شان بر ما واجب است چه کسانی هستند؟ فرمودند علی فاطمه و پسران آنان از این روایت ثابت می شود که این چهار نفر قربای پیغمبرند و باید از احترام ودوستی مردم برخوردار باشند.(۱)
👈همچنین فخر رازی از رسول خدا نقل میکند:
هر کس با دوستی آل محمد بمیرد شهید از دنیا رفته است. آگاه باشید، هر کس با حب آل محمد ﷺ بمیرد آمرزیده از دنیا رفته است.
بدانید هر کس با بغض آل محمد ﷺ بمیرد کافر از دنیا رفته است. آگاه باشید، هر کس با دشمنی آل محمد ﷺ بمیرد، عطر بهشت را استشمام نخواهد کرد.(۲)
امام شافعی یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت در اشعار معروف خودمی گوید:
_________________________
۱. م. آ. ج ۱۶، صص ۲۷۹ و ۲۸۰
۲.همان، ج ۳، صص ۲۷۲ و ۲۷۵
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم_السلام)
ادامه...
🔹ای سواره در سرزمین پرسنگریزه (منی) بایست و سحرگاه خطاب به آن که در خیف ساکن است و به آن که حرکت کرده است، آنگاه که حجاج از مشعر به منی حرکت میکنند و کثرت جمعیت مانند رود قرات موج میزند فریاد کن اگر محبت آل محمد رفض(۱) شمرده می شود پس جن و انس گواهی دهند که من رافضی می باشم.
👈و همو می گوید:
ای اهل بیت رسول دوستی شما از جانب خداوند فریضه ای است که در قرآن آن را آورده است. از فخر بزرگ شما را این بس که درود بر شما جزء نماز است و هر کس بر شما درود نفرستد نمازش باطل است.
👈همچنین می گوید
چون مردم را دیدم که مذاهب و باورهایشان آنها را در دریاهای گمراهی و جهالت انداخته است به نام خدا سوار کشتی نجات شدم. همانا اهل بیت مصطفی خاتم رسولان آن کشتی نجات اند و به ریسمان خدا که ولای آنها است چنگ زدم چنان که به ما دستور داده شده است که به
این ریسمان چنگ بزنیم.
👈ابن فارض عارف و شاعر غزل سرای معروف مصری که در ادبیات عرب همچون حافظ در زبان فارسی است در غزل معروف خود می گوید:
🔹 خدایا! اگر به وصال تو نایل نشوم عمرم ضایع گشته و به بطالت گذشته است. اکنون جز یک چیز چیز دیگری در دست ندارم و آن همان پیوندی است که با ولای عترت پیغمبری که از اولاد قُصَی(۲) مبعوث شده دارم.
______________________
۱. «رفض»، به معنای طرد و ترک چیزی است. برخی شیعیان را به علل خاصی رافضی)می خواندند.
۲.قصی، نام چهارمین جد پیامبر است.
📚طرح #کتابخوانی بصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
🔵فصل سوم سیره اهل بیت (علیهم السلام)
🔹مفهوم شناسی سیره(۱)
🔻سیر به معنای حرکت، رفتن راه رفتن و رفتار است؛ اما سیره به معنای نوع و سبک راه رفتن و رفتار می باشد.
🔻هر چیزی اعم از هنر، شعر، اندیشه و سبکی دارد عمل و رفتار هم قابلیت سبک پذیری دارد. در این رو، مراد از سیره اهل بیت سبک و روش حاکم بر رفتار و زندگی آنان است. به گونه ای که بتوان آن را به صورت قانون و قاعده بیان کرد. بنابراین، آنچه تکرار پذیر است و قابلیت تبعیت و الگوبرداری داردسیره و نوع رفتاراست نه سیر و رفتار.
🔻همان گونه که در فصل اول گفتیم بهترین الگوها اهل بیت هستند. بنابراین بررسی سیره خاندان رسالت ها برای تنظیم رفتارهای ما ضروری است.
🔹یکی از ویژگی های سیره تغییر ناپذیری آن است. معرفی سیره یک فرد به عنوان اسوه و الگو در صورتی صحیح است که اصول و معیارهای ثابتی بر رفتار آنان حاکم باشد که در شرایط مختلف تغییر نکند.
---‐-------------------------------
۱ برای توضیح بیشتر رک مجموعه چلچراغ حکمت، پیامبر(صل الله علیه وآله)
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
🔵فصل سوم: سیره اهل بیت (ع)
🔹مفهوم شناسی سیره(۱)
🔻سیر به معنای حرکت، رفتن، راه رفتن و رفتار است؛ اما سیره به معنای سبک راه رفتن و رفتار می باشد. هر چیزی اعم از هنر، شعر، اندیشه و سبکی دارد.
👈عمل و رفتار هم قابلیت سبک پذیری دارد؛ از این رو، مراد از سیره اهل بیت سبک و روش حاکم بر رفتار و زندگی آنان است؛ به گونه ای که بتوان آن را به صورت قانون و قاعده بیان کرد. بنابراین، آنچه تکرار پذیر است و قابلیت تبعیت و الگوبرداری دارد، سیره و نوع رفتار
است، نه سیر و رفتار.
👈همان گونه که در فصل اول گفتیم بهترین الگوها اهل بیت هستند؛ بنابراین، بررسی سیره خاندان رسالت برای تنظیم رفتارهای ما ضروری است.
🔻یکی از ویژگی های سیره تغییر ناپذیری آن است. معرفی سیره یک فرد به عنوان اسوه و الگو در صورتی صحیح است که اصول و معیارهای ثابتی بر رفتار آنان حاکم باشد که در شرایط مختلف تغییر نکند. در غیر این صورت
-----------------------------------
(۱)برای توضیح بیشتر ر.ک: مجموعه چلچراغ حکمت، پیامبر(صلی الله علیه وآله)
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت (علیهم السلام)
ادامه....
🔻ممکن است گفته شود هرچند انسان در زمان خود بنابر منطق و قواعد خاصی عمل می کردند، دگرگونی شرایط عصر ما و آنان، قواعد و اصول نو و جدیدی را می طلبد. این سخن به این معنا است که هیچ فردی نمی تواندالگو باشد.
🔹حجیت سیره اهل بیت(علیهم السلام)(۱)
🔻از دیدگاه همه مسلمانان گفتار رفتار تأیید و سیره پیغمبر حجت است(۲).
و میتواند مورد استناد ما قرار گیرد. از این رو، اهل بیت که نیز خود را موظف به تبعیت از آن میدانستند و اعمال خود را به آن مستند می کردند.
👈 برای نمونه، علی در شورای تعیین خلیفه بعد از عمر در پاسخ به عبد الرحمن بن عوف که از ایشان خواسته بود متعهد شوند کتاب خدا و سنت رسول خدا به عنوان قانون حکومت باشد ولی روش رهبری همان روش رهبری شیخین باشد، فرمودند:
-----------------------------------
۱. م آ ج ۲، ص ۸۶۷ج ۱۶، صص ، ۴۷،۴۸،۵۰و ۲۷۸ - ۱۲۸۰ ج ۱۷، صص ۱۶۹-۱۷۱ و ۱۷۳-۱۱۷۵ ج ۱۸، صص ۲۲ ۳۷، ۳۸ ،۱۲۶، ۱۲۷ ،۱۳۲ و ۱۳۳، ج ۲۰، صص ۳۱ و ۳۲ج ۲۱، صص ۱۲۵، ۱۵۱ و ۱۵۲
۲. کتاب و سنت یعنی قرآن کریم و گفتار و رفتار پیامبر قانون الهی است؛ اما سیره وروش حضرت کیفیت و چگونگی رفتار و اعمال و اجرای قانون و حرکت دادن مردم بر اساس کتاب و سنت است. برای نمونه نماز عید خواندن مطابق کتاب و سنت است؛ اماچگونگی خواندن آن (پوشیدن لباس عادی پای برهنه و با حالت خضوع و خشوع مانندرسول خدا و یا با لباسهای فاخر و مجلل دارای انواع نشانه های طلایی و نقره ای و باجلال و شکوه سلطنتی مانند برخی از خلفا) سیره است. (م آ. ج ۱۷، صص ۱۸۹-۱۷۳،۱۷۴)
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت(علیهم السلام)
ادامه....
🔻من روش رهبری آنان را نمی پذیرم با شما چنان رفتار خواهم کرد که خود می دانم؛ یعنی بر طبق کتاب خدا، سنت و سیره رسول خدا، نه سیره خلفای پیشین.(۱)
🔻امام حسین نیز در وصیت نامه معروف خود به برادرشان محمد بن حنفیه می نویسند:
می خواهم امر به معروف و نهی از منکر نمایم و سیره جد و پدرم را پیش گیرم.
👈امام رضا هم وقتی به اصرار مامون مجبور به پذیرش امامت نماز عیدفطر شدند، فرمودند:
اگر عذر مرا نمی پذیری همان گونه ویا (باهمان روشی) برای اقامه نمازعيد خارج می شوم که رسول خدا خارج می شدند.
🔻روشن است که خواندن نماز عید بنا بر کتاب خدا و سنت پیغمبراست؛ اما چگونگی آن سیره است.(۲)
امام صادق نیز در پاسخ به چگونگی سیره امام زمان (عج) به تأسی ایشان از سیره پیامبر اکرم اشاره می کنند
👈آنچه را رسول خدا انجام داد انجام می دهد. همچون پیامبرخدا جاهلیتی را که پیش از او است نابود میکند و اسلام را تجدیدمی کند.
در روایت دیگری اقتدای ایشان به علیه را هم بیان می فرمایند:
-----------------------------
۱ م آ ج ۴، صص ۷۷۶ و ۷۷۷، ج ۱۶، ص ۶۲۲ج ۱۷، صص ۱۶۹-۱۷۱، ۱۷۳ و ۱۷۲
۲ همان، ج ۱۷، صص ۱۷۴و ۱۷۵ ج ۱۸، صص ۱۲۶، ۱۲۷، ۱۳۲ و ۱۱۳۳ با، ج ۹، ص ۳۹ پا ج ۹، ص ۳۷۸
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat
#باهمبخوانیم
#کتاباهلبیت
ادامه....
🔻هرگاه قائم ما اهل بیت قیام نماید، لباس علی را بر تن نماید و به سیره علی تأسی می جوید.
افزون بر آنچه بیان شد و بنابر آیات و روایت هایی که در فصل های پیشین مطرح کردیم اهل بیت با برخورداری از دو ویژگی عصمت و همتایی با قرآن، جانشینان پیامبر و مفسر و مبین حقایق اسلام هستند.
🔻 گفتار آنان گفتار پیغمبر و کردار آنها کردار ایشان و سیره شان سیره حضرت است و از حجیت برخوردار است. بنابراین تفاوتی بین سیره پیامبر گرامی اسلام و سیره اهل بیت از جهت حجیت وجود ندارد.
🔹وحدت سیره اهل بیت
👈از نظر شیعه دوره حضور معصوم در بین است به بیست و سه سال از حیات پیامبر اکرم ﷺ منحصر نیست؛ بلکه این دوره تقریباً ۲۷۳ سال است. بر خلاف اهل سنت ۲۵۰ سال یعنی از سال دهم تا سال ۲۶۰ هجری که سال وفات امام حسن عسکری است نیز از دوره عصمت محسوب می شود.
🔻این مدت ۲۷۳ ساله مشتمل بر دوره های مختلفی است که در بردارنده رویدادها و شرایط و اوضاع گوناگونی بود.
🔻 از آنچه در باره تأسی اهل بیت از سیره رسول خدا و علی بیان شد مشخص می شود هر چند هر دوره وظیفه ای متناسب با همان دوره را می طلبید سیره واحدی
---------------------------------
۱ همان، ج ۵، صص ۳۸۵، ۳۸۶ و ۱۳۹۳، ج ۹، ص ۲۳۸
۲ همان، ج ۱۶، صص ۳۷ و ۴۳ ج ۱۸، صص ۳۷ و ۳۸
📚طرح #کتابخوانیبصیرت
@ketab_basirat