🔴 ایران و خباثت انگلیس؛ بخش 4️⃣ 🔺 بازخوانی تاریخیِ برخی خباثت‌های تکبرآمیزِ دولت انگلستان در قبال ایران 🔹 در خلال نهضت #مشروطه و در پی مهاجرت علما به قم ـ که به «مهاجرت کبری» معروف شد ـ عدهای از معترضین (حدود چهل نفر) به #سفارت_انگلیس پناه برده، در آن‌جا بست نشستند. نکته جالب توجه اینجاست که اگرچه پدیده‌ی «بستنشینی» در ایران و به طور مشخص در دوره‌ی قاجار امری طبیعی محسوب میشد، اما این #بست‌نشینی به طور معمول در جوار اماکن مذهبی، امامزادهها، مساجد و منازل علما اتفاق میافتاد و بست‌نشینیِ دسته‌جمعی در سفارت کشوری بیگانه، تقریباً تا آن زمان بی‌سابقه بود. 🔺 به هر تقدیر، عدهای از معترضین وارد سفارت شده، در آن‌جا بست نشستند. در حالی که در بدو ورود، تعداد متحصنین بیش از چهل نفر نبود، به زودی عدهی آنها افزایش چشمگیری یافت و بالغ بر هزار نفر شد و در نهایت نیز حدود پانزده هزار نفر در محل سفارت بست نشستند. 🔹 در بدو ورود معترضین به سفارت انگلستان و تحصن در این مکان، مهمترین خواستهی آنان برقراری #عدالت‌خانه و بازگشت علما بود. بنابراین طبق اسناد موجود، در خواستههای اولیهی معترضین، هیچ اشارهای به مشروطه و #مشروطهخواهی نشده است. اما سفارت #انگلستان در این برههی حساس توانست هدایت جریان اعتراض را به دست بگیرد. آنها از یک سو مانع از ورود نمایندگان و فرستادگان دولت ایران به سفارت شده و عملاً ارتباط متحصنین با دولت را قطع کرده بودند. از سوی دیگر با ایفای نقش وساطت میان متحصنین و دولت ایران، هر مذاکرهای می‌بایست با حضور سفارت انگلستان انجام میپذیرفت. به گفته‌ی «وکیلالدوله»، «انگلیسیها خوب چسبیده و سیاست خود را از پیش میبردند». 🔺 بنابراین در خواستهی اولیه متحصنین در سفارت ـ که بر محور تشکیل عدالت‌خانه و بازگشت علما متمرکز شده بود ـ رفته‌رفته تغییراتی به وجود آمد. تغییرات ایجادشده، آشکارا تحت تأثیر فعالیتها و هدایت ظریف انگلیسیها قرار داشت؛ زیرا که در درون سفارت، اتفاقاتی در حال رخ دادن بود که جریان حرکت مردمی را به یکباره تغییر داد. گزارشهای بر جای مانده از رخدادهای درون سفارت به خوبی گویای این امر است؛ به عنوان نمونه: 🔹«گرانت داف، کاردار سفارت انگلیس شبها به دیدار پناهندگان میرفت و با مردم بسیار مهربانی میکرد و میگفت: #پادشاه_انگلستان پدر مهربان شما است، شما از هر حیث در امان هستید، شما به جای عدالتخانه مشروطه بخواهید. سپس منشیان سفارت که به #زبان_فارسی احاطه داشتند، معنی مشروطه و حکومت مشروطه را برای آنان توضیح میدادند. همچنین از سوی سفارت به اکثریت پناهندگان کارت تحت‌الحمایگی داده شد تا هر وقت بخواهند از سفارت بیرون بروند، آسوده‌خاطر باشند. روی کارت پناهندگی نوشته شده بود: دارنده‌ی این کارت آقای ... با کسانش زیر حمایت دولت انگلیس هستند و هر کس با او حرفی دارد به سفارت اعلی‌حضرت پادشاه انگلستان و امپراطور #هندوستان مراجعه کند.» 💢 بدین ترتیب نهضت عدالتخواه، قانون‌طلب، مردمی، اصیل و بومیِ ایرانیان، دفعتاً در جهت مشروطهخواهی تغییر مسیر داد. معترضین برای تأسیس عدالتخانه و بازگشت علما به سفارت انگلستان پناهنده شده بودند؛ اما آن‌چه از دل سفارت بیرون آمد، مشروطهای ناقص بود. به دیگر سخن، رخدادهای درون سفارت انگلیس، مشروطهای را در پی آورد که به تعبیر جلال آل‌احمد، «نیم‌بند» بود. ✍🏻 #اندیشکده_برهان ➖➖➖➖➖ 📡 به خیابان انقلاب بپیوندید: http://eitaa.com/joinchat/825098246C346759229f

🔴 هیچ کس مانند #شیخ_فضل_الله نوری ماهیت غرب مدرن را در دوره مشروطه درک نکرد 🔹 شهید آیت‌الله #شیخ_فضل_الله نوری یک نابغه و پدیده ای بی نظیر است. در دوره ای که هنوز مظاهر #روشنفکری ظهور نکرده و ماهیت ادعاهای آنها دقیقا آشکار نشده و برخی روحانیون برجسته -اگر دربرابر ظواهر زیبای #روشنفکری همراه نمی‌شوند- اما دچار انفعال می‌شوند، #شیخ_فضل_الله عمق این جریان را می بیند، این مسئله نشانه عظمت علمی و فکری ایشان است. 🔺 امروز یا حتی از پنجاه سال پیش که تجربه حکومت مدرن رضاشاه و محمدرضا شاه را داریم فهم مدرنیته ساده است، هنر آن است که در سال 1325 قمری بفهمید #دموکراسی یا #آزادی که منورالفکران می گویند چیست؟ لوایحی که شیخ فضل الله در تحصن حرم حضرت عبدالعظیم(ع) نوشته نشان از شناخت عمیق از اندیشه غرب دارد. ایشان واقعاً اولین غرب شناس تاریخ ما و مظهر روحانیت بیدار، آگاه، هوشیار، هوشمند، مقاوم و مجاهد است. پرسش‌هایی که ایشان از ماهیت #غرب_مدرن مطرح می‌کند نسبت به زمان خود شاهکار است. چنین درکی بی‌نظیر است و کمتر کسی این درک را دارد. 🔹بسیاری از علما و دغدغه مندان عصر #مشروطه، هنوز خطر وجوه فرهنگی مدرنیته و مشروطه مورد نظر منورالفکران را درک نکرده بودند و نگاه‌شان بیشتر سیاسی بود. هرچند اولین مواجهه‌های ما با آنها سیاسی و اخلاقی بوده و مثلاً در برابر مظاهر اخلاقی نگران می‌شدیم و یا به مواجهه‌های سیاسی می‌پرداختیم، اما مواجهه‌ فرهنگی عمیق با این جریان به وسیله آیت‌الله شهید شیخ فضل‌الله نوری آغاز می‌شود. به همین دلیل شیخ فضل‌الله نوری آغازگر #غرب_شناسی نقادانه در ایران است که متاسفانه ناشناخته مانده است. 🔺 کسی مانند #شیخ_شهید در آن دوره نیست که ماهیت #غرب_مدرن را به خوبی شناخته و باطن مقولاتی چون آزادی و مساوات را درک کرده باشد و تا این درجه ایستادگی کند. ما حرکت‌های اسلام‌گرایانه همچون #سید_جمال و دیگران را داریم که به نوعی با آرای مدرنیستی به‌نوعی درآمیخته‌اند. آنجا که یک تقابل خالصانه وجود دارد، تقابل #شیخ_شهید است. 💢آنچه که شیخ صد سال پیش، در آن فضای محدود و غبارآلود، بدون داشتن وسایل ارتباط جمعی در میان سطور رسائل خود درباره غرب فریاد زده است، امروز بعضی از غرب‌شناسان ما با پیدا شدن این همه اسناد و اطلاعات و اخبار، تازه زمزمه اش می‌کنند. 📝 استاد #شهریار_زرشناس ➖➖➖➖➖ 📡 به خیابان انقلاب بپیوندید: http://eitaa.com/joinchat/825098246C346759229f