هدایت شده از احکام حرم رضوی
یکشنبه 7/2/1399 ظهر و عصر
موضوع: #حکم_روزه_ماه_رمضان_هنگام_شیوع_بیماری_کرونا
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. رسول خدا صلی الله علیه و آله به مناسبت فرا رسیدن ماه رمضان در خطبه ای فرمودند: أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَيَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَيَّامِ وَ لَيَالِيهِ أَفْضَلُ اللَّيَالِي وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ هُوَ شَهْرٌ دُعِيتُمْ فِيهِ إِلَى ضِيَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ أَنْفَاسُكُمْ فِيهِ تَسْبِيحٌ وَ نَوْمُكُمْ فِيهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُكُمْ فِيهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُكُمْ فِيهِ مُسْتَجَاب... . اى مردم، همانا ماه خدا، همراه با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روى آورده است؛ ماهى که نزد خدا برترینِ ماهها و روزهایش برترینِ روزها، شبهایش برترینِ شبها و ساعاتش برترینِ ساعات است. ماهى است که در آن به میهمانى خدا دعوت شدهاید و از شایستگانِ کرامت الهى قرار داده شدهاید. نَفَسهایتان در آن، تسبیح است، خوابتان در آن، عبادت، عملتان در آن، پذیرفته و دعایتان در آن، مورد اجابت است. (وسائل الشيعة، ج10، ص: 313)
یکی از سؤالاتی که بسیار زیاد سوال می شود این است که در شرایط کنونی که بیماری کرونا شیوع پیدا کرده است، روزه گرفتن در ماه رمضان چه حکمی دارد؟
در جواب باید به چند نکته توجه کرد:
1. روزه به عنوان یک تکلیف الهی در حقیقت نعمت خاص خداوند بر بندگان است و از پایه های تکامل و اعتلاء روحی انسان به شمار می رود و بر امت های پیشین نیز واجب بوده است.
از آثار روزه پدید آمدن حالت معنوی و صفای باطن، تقوای فردی و اجتماعی، تقویت اراده و روحیه مقاومت در برابر سختی هاست و نقش آن در سلامت جسم انسان نیز روشن است و خداوند اجر عظیمی برای روزه داران قرار داده است.
2. روزه از ضروریات دین و ارکان شریعت اسلام است و ترک روزه ماه مبارک رمضان جایز نیست مگر آنکه فرد، گمان عقلایی پیدا کند که روزه گرفتن موجب ایجاد بیماری و یا تشدید بیماری و یا افزایش طول بیماری و تأخیر در سلامتی می شود، که در این موارد روزه ساقط است ولی قضای آن لازم است. بدیهی است در صورتی که این اطمینان از گفته پزشک متخصص و متدین نیز به دست آید، کفایت می کند.
3. بنابر این اگر فردی نسبت به امور یاد شده خوف و نگرانی داشته و این خوف منشأ عقلایی داشته باشد، روزه ساقط ولی قضای آن لازم است.(رهبری، سایت لیدر، حکم روزه ماه رمضان هنگام شیوع ویروس کرونا ؛ سیستانی، سایت، استفتائات، روزه ماه رمضان در روزهای انتشار ویروس کرونا ؛ مکارم، سایت، حکم روزه در شرایط شیوع بیماری کرونا ؛ شبیری، سایت، روزه ماه رمضان در دوران شیوع کرونا ؛ رساله مراجع م 1744 ؛ عروه، کتاب الصوم، فصل فی شرائط صحه الصوم، الامر السادس)
4. کسی که به جهت عذری روزه نمی گیرد مانند مسافر بودن یا مریض بودن یا عذرهای دیگر نباید در برابر عموم تظاهر به روزه خواری کند حتی برای چنین افرادی مکروه است که در روز ماه رمضان در خوردن و آشامیدن خود را کاملا سیر کنند. (رساله مراجع، م 1749 ؛ رهبری، استفتاء خصوصی، شماره استفتاء 779214 تاریخ 27/3/1396 ؛ مکارم، استفتائات سایت، مبطلات روزه، خوردن وآشامیدن، حکم افطار در ملأ عام برای فرد معذور)
خداوند متعال توفیق عمل به وظایف دینی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.