💠سیر ورود جریان روشنفکری به ایران⬇️
#برخورد_ایران_با_تجدد_غرب،از همان سرآغازها بیداری غرب از خواب هزارساله #قرون_وسطایی و پیدایش #رنسانس و اکتشافات جغرافیایی و نهضت های اصلاح دینی و... آغاز شد.
یعنی از اوایل عصر صفوی و حتی روزگار پیش از آن.
اما نه غرب در آن زمان میتوانست ادعای سلطه بر عالم داشته باشد و نه ایرانو جهان اسلام چنان بیمار وضعیف شده بود که در برابر یورش جهان جدید،یکسره تن به خواری دهد و به دوره حیرت و خودباختگی در برابر غرب گام بگذارد.
پس در #دوره_صفوی علی رغم روابط دیرپا و نسبتا گسترده سیاسی نظامی و بازرگانی با اروپا؛اندیشه ها آموزه ها و ارزش های سیاسی و اجتماعی جدید غربی کمتر به ایران راه یافت.
مرحله بعد⬇️
در عصر #قاجاریه وبعد از #جنگهای_ایران_و_روس
غربِ مسلّطِ به فنآوری و علم، روزی که خواست در ایران، پایگاه تسلّط خودش را مستحکم کند، از راه #روشنفکری وارد شد.
اصلاحات نظامی و اداری و اجتماعی و اقتصادی و علمی را باید از دوره #عباس_میرزا و #میرزا_ابوالقاسم_قائم_مقام و حاکمیت #فتحعلی_شاه دانست
معلمان و مستشاران از #انگلستان و #فرانسه برای آموزش فنون جنگی و نظامی به ایران اعزام شدند و جمعی هم از ایرانیان برای آموزش پزشکی و فنون نظامی و طبیعات به #انگلستان رفتند
اصلاحات عباس میرزا با روی کار آمدن #میرزا_تقی_خان_امیرکبیر و به کارگیری روش های جدید اقتصادی و نظامی توسعه یافت
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
💠 روشن فکری در ایران⬇️
#روشنفکری_در_کشور_ما_بیمار_و_ناسالم_و_معیوب_متولّد_شد.
چرا؟
چون کسانی که روشنفکران اوّلِ تاریخ ما هستند، آدمهایی ناسالمند.
سه نفر از این شخصیتها و پیشروان روشنفکری در ایران ⬇️
میرزا ملکم خان ارمنی، میرزا فتحعلی آخوندزاده، حاج سیّاح محلّاتی.
متاسفانه جریان روشنفکری ایران به درستی نتوانست، متناسب با دردهای جامعه ایرانی به #تولیدعلم و #تئوری_پردازی دست یابد.
برخلاف #روشن_فکران_غربی که در این عرصه موفق بودند.
🔰🔰🔰🔰🔰
💠دوره های روشن فکری در ایران⬇️
❇️دوره اول⬅️اوایل دوره قاجار
شخصیتها⬅️میرزاعسگرخان افشارارومی_میرزاابوالحسن خان ایلچی....
❇️دوره دوم⬅️این دوره از مشروطه تا کودتای ۱۲۹۹ ش و روی کار آمدن رضاخان، ادامه یافت
⏺شخصیتها⬅️آخوندزاده_میرزاحسین خان سپهسالار_میرزا ملکم خان ناظم الدوله_میرزاعبدالرحیم طالبوف_حاج سیاح_وثوق الدوله_امین السلطان
❇️دوره سوم⬅️دوره حاکمیت رضاخان
در این دوره، روشنفکران درجه یکِ کشور، از اساتید، از نویسندگان و از متفکّرانی که جزو زبدگان روشنفکری بودند، در خدمت رضاخان قرار گرفتند.
روشنفکران، #ایدئولوگهای_حکومت_کودتایی_رضاخانی_شدند!
مثل محمدعلی فروغی و تقی زاده...
❇️دوره چهارم⬅️حاکمیتپهلوی دوم ⬇️
۱_جریان های #ناسیونالیستی و #سلطنت طلبی⬅️ چون #حزب_مردم،#حزب_رستاخیز
۲_روشن فکران #سوسیالیست⬅️ چون #محمد_نخشب
۳_جریان های #التقاطی⬅️ چون #سازمان_مجاهدین_خلق و #سازمان_چریکهای_فدایی_خلق
در این دوره برخی از روشنفکران به حزب توده پیوستند و ستون پنجم شوروی شدند.
❇️دوره پنجم⬅️بعداز انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
💠 دغدغه های روشنفکران⬇️
1⃣عقب ماندگی و انحطاط و عدم پیشرفت⬅️عامل اصلی این عقب ماندگی#تحجر و #استبداد
2⃣دغدغه ارتباط دین داری یا سنت با تجدد بود
تجدد به معنای نوآوری یا مدرنیته.
چگونه مطالب نویی را که وارد جامعهمیشود با دین داری آشتی بدهیم؟اصلا می توانیم این ها را آشتی بدهیم یانه؟
اما راه حل روشنفکران متفاوت است
روشنفکران سکولار می گفتند:راه درمان این است که #دین_را_محدود_یا_حذف_کنیم و به حاشیه برانیمو دربست به سراغ غرب یا شرق برویم
یا شخصی مثل #میرزا_فتحعلی_آخوندزاده که معتقد بود
۱_خط و الفبا
۲_اسلام
۳_چیرگی عرب بر ایران
ازعوامل بنیادین عقب ماندگی و انحطاط ایرانیان است.
و دوران #ایران_باستان دوران درخشان و #دوران_اسلامی دوران ظلمانی بود
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
💠انواع روشنفکری⬇️
✳️روشن فکران آتئیست_لائیک(اعتقادی به دین ندارند یا اعتنایی به دین نمی کنند)
✳️روشن فکران سکولار(به حضور دین در فعالیتهای اجتماعی اعتقاد ندارند)
۱_ روشن فکران سکولار غرب گرا
۲_روشن فکران سکولار شرق گرا
✳️روشن فکران دینی
[نگاه نو، نگاه مبتکرانه به مسائل دینی و مسائل فکری اسلامی، همان نگاه روشنفکری است و معنایش بدعتگذاری نیست. همان مبانی را با ابعاد جدیدی که انسان به برکت گذشت زمان آن ابعاد را میشناسد، فهمیدن و بیان کردن. ]
#دوره_مطالعاتی_مجازی
#علما_و_دولت
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
ماهیت دولت از نگاه علما🔰
از منظر #فیلسوفان_مسلمان
(فارابی_خواجه نصیر_ملاصدرا)
#دولت_فاضله
#دولت_غیرفاضله
دولت فاضله سه نوع است🔰
۱_رئیس اول یعنی، رسول اعظم (ص) در راس آن است
۲_در راس آن رئیس مماثل یعنی ائمه معصومین علیهم السلام هستند(درهمه چیز شبیه به رئیس اول هستند ،فقط به آنها وحی نمیشود)
۳_دولتی که در راس آن رئیس سنت(فقیه) قرار میگیرد.
رئیس سنت،کسی است که سیره و سنت رئیس اول و مماثل را به خوبی می داند و با تمسک به اصول ارائه شده توسط رئیس اول و مماثل ،قادر به استنباط برای پاسخ به مسائل جدید است.
⚫️دولت های غیرفاضله🔰
⬛️دولت فاسقه⬇️
دولتی که راه سعادت را تشخیص میدهد ولی عمدا راه کج را انتخاب میکند
⬛️دولت ضاله⬇️
دولتی که اساسا نمی داند سعادت چیست و لذا راه انحراف را درپیش میگیرد و تصور میکند راه صحیح است.
⬛️دولت جاهله⬇️
نه خیر و سعادت را می شناسد و نه قصد نیل به آن را دارد.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
پس #نظام_سیاسی_سلطنتی، از نگاه #فلاسفه_اسلامی ،#مشروع_نیست ،هرچند بخاطر #برخی_ملاحظات از برخی نظام ها حمایت میکردند.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
از نگاه #متکلمان
#متکلمان_اهل سنت
علت ختمنبوت این بود که بشر به رشد کافی رسیده و تمام نیازهای لازم وی برای ادامه این راه فراهم گردیده است(حسبنا کتاب الله)
#متکلمان_شیعه
ختم نبوت⬅️امامت⬅️در عصر غیبت،نیابت خاص و نیابت عام(فاما الحوادث الواقعه فارجعوا الی رواه حدیثنا)_این خط اجتهاد در حقیقت تداوم همان رهبری الهی است.
🔰🔰🔰🔰🔰
دیدگاه #فقها
۱_#دولت_عادل(معصوم علیهم السلام و نائب معصوم)
۲_#دولت_جائر
جائر کافر_جائر مخالف(سنی)_جائرشیعه
(جور و ظلم در منصب سلطنت چون از امام معصوم اذن حکومت ندارد،ذاتی است )
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
مدل های دولت در ایران🔰
◀️مدل #سلطنتی_پادشاهی(متکی به خود)⬇️
چندان دخالتی در زندگی مردم نداشت.فقط مالیات و خراج میگرفت_وابسته به بیگانه نبود
سلسله های ماد_هخامنشیان_اشکانیان و ساسانیان قبل از اسلام
صفویه_افشاریه_زندیه_اوائل قاجاریه
◀️مدل #خلافت⬇️
مختص به ایران نبود بلکه برای کل جهان اسلام بود.
(از ورود اسلام به ایران تا زمان حمله مغول که منجربه سقوط خلافت عباسی شد)
طاهریان_آل بویه_سلجوقیان_خوارزمشاهیان_غزنویان همگی زیر پرچم خلیفه حکومت میکردند.
◀️مدل #استبدادی_و_دیکتاتوری_متکی_به_بیگانه⬇️
دوره پهلوی(۱۳۰۴_۱۳۵۷هجری شمسی)
(دولت در ریزترین مسائل شخصی مردم دخالت میکرد.و وابسته به انگلیس یا آمریکا بود)
◀️مدل #سلطنت_مشروطه⬇️
سلطنت حاکم، جنبه تشریفاتی دارد.قانون اساسی و مجلس، حکومت میکنند.
به طور کامل این مدل تحقق نیافت.
(اوائل مشروطیت_مجالس دوره مرحوم کاشانی و مصدق)
◀️مدل #جمهوری_اسلامی⬇️
(استقلال_ آزادی_ جمهوری_ اسلامی)
هر بخش از این مدل درواقع در راستای نفی مشکلاتی است که در طول قرن ها بر ایران حاکمبود.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
#علما چون نمی توانستند به #سلطنت، #مشروعیت بدهند و در عین حال نمی توانستند با سلطنت مبارزه کنند ،گاهی برای پیشبرد اهداف دین با حکومت همکاری میکردند.و به نصیحت کردن پادشاهان ،جهت حکمرانی عادلانه می پرداختند.
در جایی که استقلال و تمامیت ارضی کشور تهدید می شد به سلطنت اعتراض میکردند.
در صفویه و قاجاریه علمایی چون میرداماد_میرفندرسکی_شیخ بهایی_محقق کرکری_علامه مجلسی_مرحوم نراقی ومیرزای قمی با حکومت همکاری کردند.
علما در #مشروطه ،رای به محدود کردن سلطنت دادند ،نه حذف آن.
در #جنگ_ایران_و_روس حکم جهاد دادند و به حکومت کمک نمودند.
#میرزای_شیرازی با امتیاز #تنباکو مبارزه کرد نه سلطنت و....
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
ولی #دولت_رضاخان به دنبال مدرنیزاسیون در ایران بود.
ناسیونالیسم را به جای اسلام و تشیع جایگزین کرد
رابطه شاه و مردم را به جای مقلَّد و مقلِّد ترویج نمود
با تاسیس دادگستری ،محاکم شرعی را نیز در اختیار دولت قرارداد.
با تاسیس آموزش و پرورش ،تربیت نیروی انسانی را از دست روحانیت گرفت.
با تاسیس دانشگاه،به دنبال کم فروغ شدن حوزه های علمیه بود.
کشف حجاب و متحدالشکل کردن لباس مردم_کلاه پهلوی و...تغییر سبک زندگی مردم .