🪄دقت و اعتبار از کجاست؟! فرض‌های ما یا نجوم رصدی؟! 🪄 #مدل_فروشی_ممنوع 🧮 پیش‌تر در مقدمه بحث #اعتدال_بهاری (اینجا) به این نکته اشاره شد که دقیق بودن محاسبات نجومی مربوط به تقویم خورشیدی و لحظه اعتدالین؛ به معنای صحیح بودن پیشفرض‌ها و توصیفات محاسبه‌گران از چیستی خورشید و ستارگان و افلاک نیست. 🔀 پذیرفتن این دوگانگی در مورد تقویم‌های ایرانی که با وجود اصل زمین مرکزی و لحاظ کردن فلک‌های مختلف برای تک تک سیارات و ماه و خورشید؛ دقت‌های بسیار بالایی نیز دارند؛ چندان دور از ذهن نیست. به ویژه در عصر اکتشافات سازمان‌های فضایی و در ظاهر باطل شدن تصورات قبلی. 😳 اما عجیب است که همین معادله در طرف دیگر به راحتی پذیرفته نیست. یعنی دقت محاسبات پدیده‌های نجومی در نجوم مدرن بیش از هر چیز دلیلی محکم بر درستی مدل ارایه شده قلمداد می‌شود تا حدی که در همه مجامع علمی و رسانه‌ای با استناد به این دقت‌ها مدل و فرضیات جدید همچون حقیقتی قطعی و غیرقابل خدشه ارایه می‌شود که صد البته خطاست. 🍀 به عنوان مثال و به منظور جمع‌بندی بحث اعتدال بهاری؛ ماحصل مطالب گذشته را فارغ از سه مدلی که اجمالا بررسی کردیم در کنار هم قرار می‌دهیم؛ 🧐 برای دیدن توضیحات #اعتدال_بهاری در مدل های بطلمیوسی و کپرنیکی و یکی از ایده‌های مبتنی بر زمین مسطح روی آن ها بزنید. 🔭 همانطور که قبلا دیدیم در نقطه اعتدال؛ در همه این مدل‌ها (و حتی مدل‌های دیگری که بررسی نکردیم) در واقع صرف نظر از چیستی؛ فاصله و چگونگی حرکت ماه و خورشید و ستارگان و زمین؛ تنها یک اتفاق ویژه از نظر «رصدگر» زمینی اتفاق می‌افتد: ☀️ خورشید در حال طی مسیر ویژه خود در بین ستارگان (یا همان #دایره_البروج) از #استوای_سماوی عبور می‌کند! و دیگر هیچ... 💫 اگر دقت شود هم #استوای_سماوی و هم #دایره_البروج که لحظه تلاقی آن‌ها اعتدالین را تشکیل می‌دهند؛ هر دو کاملا تعاریف «رصدی» دارند. ‼️در واقع اگر دقت کنیم نه تنها در موضوع اعتدالین که حتی در بسیاری از موضوعات دیگر نجومی (مانند گرفت‌های ماه و خورشید؛ شهابواره‌ها؛ مقارنه‌ها و مقابله‌ها؛ گذرها و اختفاها و...) تمامی دقت‌ها و پیش‌بینی‌های علمی مربوط به حوزه #نجوم_رصدی است. در حالی که متاسفانه هم در عوام و هم در بین نخبگان به پای فهم حقیقت آسمان و زمین توسط علم نجوم جدید فاکتور می‌شود. 🧮 همانطور که می دانیم #نجوم_رصدی نیز شاخه ای از دانش و عملیات نجومی است که صرف نظر از ایده‌های هستی‌شناختی نسبت به آسمان و اجرام آن؛ صرفا به نحوه پیش‌بینی دقیق موقعیت اجرام در زمان و مکان خاص رصدگر می‌پردازد. 🔭 این دانش محاسباتی که حتی در زمان نجوم قدیم پیشرفت‌های فراوانی داشته و امروزه دقیق‌تر نیز شده است در واقع فراتر از همه مدل‌ها (و حتی کلان روایت‌های جهان‌بینانه، تمدنی و فرهنگی نجوم جدید یا قدیم در مرکز دانستن انسان و زمین یا دیگر اجرام و بحث‌هایی ازین دست) صرفا مشغول دست‌یابی به معادلات حرکتی و موقعیت اجرام برای رصدگر است. 🤔 در واقع اگر خوب موضوع را بفهمیم علت دقت بالای محاسبات نجومی گذشتگان با وجود فرض‌هایی که امروزه آن‌ها را باطل «می‌پنداریم» همین موضوع، یعنی ریشه داشتن آن‌ها در نجوم رصدی است نه در صحیح بودن فرضیات آن‌ها. 🔚 بنابراین امروزه بعد از تجربه همه‌ی این فراز و نشیب های #تاریخ_علم و نیز با تدوین و گسترش مباحث رشته‌ی #فلسفه_علم_تجربی که به همین دست دقت‌ها پیرامون استنتاجات علمی می‌پردازد، باید خیلی جدی به همه مدل‌های پرمدعای امروزی و دیروزی نجوم در هنگام ژست گرفتن با پیش‌بینی‌های دقیق پدیده‌ها با جدیت بگوییم: لطفا بفرمایید کنار؛ در این مکان و در این زمانه #مدل_فروشی_ممنوع است. #نزاع_مدل_ها #اعتدال_بهاری #استوای_سماوی #دایره_البروج #نجوم_رصدی #مدل_فروشی_ممنوع ۹ از ۹ در موضوع نزاع مدل‌ها در اعتدال بهاری @kojahastim