🌴حکمتهای نهج البلاغه🌴 (ترجمه وشرح حکمت11) ✅ بیان: 🪴شکرانه قدرت و پیروزی: هر نعمتى شکرى دارد که اگر انجام گیرد موجب بقاى نعمت و افزایش آن است و اگر انجام نگیرد، آن نعمت به مخاطره خواهد افتاد و چه بسا از بین خواهد رفت. از طرفی، در بسیاری موارد، شکر فقط شکر زبانى نیست، بلکه باید با عمل مناسبى نعمت را شکرگزاری نمود، مثلا آن کس که خدا به او مال و ثروت فراوان داده، شکرش آن است که دیگران را نیز در آن سهیم سازد و آن کس که خدا مقامى به او داده، شکرش آن است که به وسیله آن، مشکلات دیگران را حل کند. و در مورد پیروزى بر دشمن، بهترین شکر آن، عفو و گذشت است، همان گونه که امام علی علیه السلام  در این حکمت مى فرماید:  «هنگامى که بر دشمنت قدرت یافتی، بخشودن را شکر قدرت خود بر او قرار ده»; "اذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْهِ". آرى عفو و گذشت، سیره کریمان، و انتقام، شیوه لئیمان است. در تاریخ زندگى رسول خدا (صلى الله علیه وآله) و امامان اهل البیت(علیهم السلام) جلوه هاى فراوانى از این عفو وگذشت کریمانه دیده مى شود. در جریان فتح مکه هنگامى که پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) بر دشمنانى که یک عمر آن حضرت را خون به دل نموده و یارانش را کشته و مثله کرده بودند، پیروز شد. جمله تاریخى «اذْهَبُوا فَأَنْتُمُ الطُّلَقَاءُ»؛[1] "بروید، شما رها و آزادید." را بر زبان جاری نمود.و همه جنایتکاران را مورد عفو کریمانه خویش قرار داد. و شعار «اَلْیَوْمُ یَوْمُ الْمَرْحَمَةِ; " امروز روز رحمت است". به فرمان آن رسول رحمت(ص) در هنگام فتح مکه در اوج قدرت وپیروزی آن حضرت، در مکه طنین انداز شد. امام علی علیه السلام نیز در جنگ صفین بعد از آن که لشکریانش بر شریعه فرات مسلط شدند، اجازه نداد به عنوان انتقام، آب را به روى آنها ببندند، بلکه آب را براى لشکریان معاویه آزاد ساخت. وسیره فرزندان آن حضرت و امامان معصوم علیهم السلام نیز مطابق شواهد تاریخی چنین بوده است؛ نسبت به خصم باوجودقدرت بر او با عفو و گذشت کریمانه رفتار می کرد . مضافا بر اینکه، تبدیل انتقام به عفو، اثری مهم و اجتماعى در بردارد و آن این است که بر خلاف انتقام که کینه، قتل و کشتار و ناامنى مى آفریند و هرگز اجازه نمى دهد صلح و صفا و آرامش در جامعه پدید آید، عفو و گذشت به خشونت ها پایان مى دهد و سبب آرامش جامعه می شود. بنابراین افزون بر این که عفو فضیلتى اخلاقى و مهم است، تدبیری ارزشمند و آرامش بخش برای جامعه و افراد آن است.[2] پایان حکمت یازدهم استاد یوسف شیخ رحمت الله علیه ------------------------- ❇️ پانویس: (1). کافى، ج۳، ص ۵۱۲، ح ۲. (2). سند حکمت 11: از کسانى که پیش از مرحوم سیّد رضى این حکمت را نقل کرده اند، ابوعثمان جاحظ است که یکصد جمله از کلمات امام علی علیه السلام را گردآورى کرده و این سخن را یکى از آنها قرار داده است. راغب اصفهانى نیز در کتاب محاضرات، آن را با تفاوتى که نشان مى دهد از منبع دیگرى اخذ کرده، آورده است، و گروهی دیگر نیز بعد از سیّد رضى ره آن را در کتاب هاى خود،گاه با تفاوت هایى که گواه بر تعدد منبع است آورده اند.[مصادر نهج البلاغه، ج ۴، ص۱۳) از آنچه در کتاب تمام نهج البلاغه آمده چنین استفاده مى شود که این جمله حکمت آمیز بخشى از نامه اى است که امام علی(علیه السلام) براى فرزندش امام حسن مجتبى(علیه السلام) نوشته است و در بخش نامه ها در نامه ۳۱ در نهج البلاغه آمده است، گر چه مرحوم سیّد رضى این جمله و بعضى از جمله هاى دیگر را در آن نامه نیاوره است. (تمام نهج البلاغه، ص ۹۷۶). 🌏 مجتمع اهل البیت علیهم السلام