🔵 دالان پژواک 1️⃣ خیلی از خبر‌های جَعلی و شُبهاتی که در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود، اگر منطقی تحلیل شود، باورش سخت است که کسی آن را پذیرفته باشد؛ گاهی حتی بنظر خنده‌دار هم می‌آیند. به عنوان نمونه جوانی می گفت: زمانی که روسها قند را وارد ایران کردند، مردم دیدند عجب طعمش با چایی چفت و جفت میشه و حالا هی چایی بخور و پس کی نخور. می‌خوردند و حسابی کیفُور می‌شدند. امّا روسها یادشون رفت سهم ملّاها را از فروش قندها بدهند تا اینکه منبریها رفتندبالای منبر و گفتند: ای مردم قند نخورینااااااا،قند خوردن حرومه، حروووم!!!!. ملّت هم که حسابی حرف گوش کن!!!، گفتند: چَشم، سَمعاً و طاعتاً، دیگه از امروز چای را با قندنمی‌خوریم!!! بالآخره چای تلخ به ز سوزش آتش!!!. روسها هم دیدند ای بابا، قندهاشون روی دستشون باد کرده و فروش نمیره. به صِرافت می‌افتند و بزرگشون میگه: تا سهمیه ملّاها را ندیم، حال و روزمون همینه. زودتر پورسانت فروش را بدید تا ملّاها قند را حلالش کنند. اینها هم وقتی سهمشون را گرفتند، دوباره رفتند بالای منبر و روایت پشت روایت که؛ ای مردم، اون حرفی که برای حُرمت قند زدیم درست بود؛ امّا یه راه حل پیدا کردیم برای حلال کردنش و آنهم اینکه اگر قند رو بزنین توی چایی و بعد بُخورین، دیگه حروم نیست و میشه حلالاً طیباً!!!. 2️⃣ داستان آنقدر خنده دار است که مُرغ زیر پُلُو هم خندش می‌گیرد، امّا پرسش این است که پس چرا برخی باورش می‌کنند؟. پاسخ ساده است؛افرادی که وارد «دالان پژواک» می‌شوند، اطلاعاتی که باور‌های آنها را تأیید می‌کند می‌پذیرند و داده های دیگر را پس می زنند. چنین افرادی هرچه در پذیرش حرفهای بی سند و مدرک و بعضاً خنده آور با گارد باز عمل می کنند، در برابر حرفهای مخالف خود ولو باسند و مدرک و استدلال موضع گرفته و مقاومت می‌کنند. باورهای شکل گرفته جدید ایشان نقش «ابرروایت‌ها» را برای آنان بازی میکند که جلوی پذیرش اطلاعات جدید را می‌گیرد و تقریباً یک غارفکری برای شخص ایجاد می‌گردد. 3️⃣ شبهه افکنان و مخالفان اعتقادی از این تکنیک بخوبی استفاده کرده و با سوء استفاده از شرایط محیطی مخاطب که زمینه پذیرش اخبار و اطلاعات ضد دینی را فراهم کرده، با تزریق حس منفی نسبت به دین و نیروهای مذهبی، او را وارد یک دالان پژواک کرده که مخاطب فقط دوست دارد اخبار و اطلاعاتی که همسو با باور ایجاد شده اش را دارد شنیده و ببیند و آنرا باز نشر دهد. این فرو رفتن در غار فکری و تکرار و بازنشر اطلاعات مسموم آنقدر ادامه پیدا می‌کند تا یک باور فراگیر برای بخشی از جامعه در یک موضوع که از قبل طراحی شده شکل بگیرد( که براحتی در بین اطرافیانمان نمونه هایش را می بینیم). 4️⃣ وقتی فردی وارد دالان پژواک رسانه‌ای مخالف دینی می‌شود، تمایل به عضویت در گروههایی دارد که اطلاعات و داده های موافق با باورهای مخالف دینی خودش را داشته و شب و روز کارش می شود سَرَک کشیدن ازاین گروه به آن گروه مسموم و حتّی فوروارد کردن این اطلاعات آلوده برای گروههای دوستانه و خانوادگی. ناگفته پیداست که اگر شخصی پُست مخالف و یا پاسخی بگذارد، چند نفر با لجاجت و ادبیّات مناسب و نامناسب روی سرش ریخته میخواهند و کُرک و پَرش را بکنند که چرا از عقاید دفاع می کنی؟ تو مَواجِب بگیری؟ و...!!!. چنین افرادی عضویت و شهروندی خودشان را در جغرافیای مخالفان دینی ولو به اشتباه پذیرفته و برای آن حتّی سربازی و فداکاری هم می‌کنند. 5️⃣ حال تحلیل این مسئله برای ما ساده تر خواهد بود تا بفهمیم چرا برخی افراد، اخبار جعلی و غیر مستند ضد دینی را بهتر از پاسخهای مستند و منطقی می‌پذیرند. البته از باب «یه سوزن به خود و یه جوالدوز به دیگران» باید گفت؛ بعضیها با عقاید مردم چه کردند که خبر دروغ و بی سند، مشتری بیشتری از سخن مستند دارد؟. #شبهه‌شناسی ✍️ سیدحسن هاشمی جزی 🌺 https://eitaa.com/marzbanandishe🌸