♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(121)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸 3. دکتر محمدحسن سراج صادقی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی : به نظر من، یک استاد معارف هم باید مطالعات متمرکز در گرایش وموضوعات تدریس خود داشته باشد وهم یک سری مطالعات در موضوعات مختلف مرتبط و معارفی، مثل تفاسیر مختلف قرآن ، منابع تاریخی، منابع جدید یا در شبهات روز مطالعات عمیق وگسترده داشته باشد.
🔸4. دکتر حمیدرضا طالقانی اصفهانی، عضو هیئت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: مدرسان معارف باید مطالعات خود را دردو زمینه و از دو منبع دنبال کنند:
🔹الف) منابع اصلی دانش و گرایش مورد نظر که زیر ساخت علمی او را توانمند می کند.
🔹ب) منابع وآثار جدید در دانش مربوطه که آگاهی های او را به روز می سازد.
🔸5. دکتر علی غلامی دهقی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: استاد معارف اسلامی باید در عمل اثبات کند که یک عالم دینی یا به تعبیر امروزی کارشناس مذهبی است. به نظر اینجانب استاد معارفی که صرفاً در یک رشته مختصراً آگاهی دارد و مدرک گرفته برای تدریس چه بسا مناسب نیست. مدرس معارفی که با تاریخ اسلام، کلام و فلسفه اسلامی و تفسیر آشنا نباشد نمیتواند پاسخگوی دانشجو باشد.
#گفتارپژوهی
⛱نسبت اسلام با حجاب (قسمت چهارم)⛱
✍️آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی
🔸مطلب سوم: برخورد امام و نائب او با مرتکب حرام و تارک واجب، از واضحات فقه است؛ شكل و نوع ادای اين وظيفه نیز، محل سؤال يا شبهه است. سؤال این است که: ورود عملی حكومت به اين عرصه از چه مبنايی پیروی میکند؟ به دیگر کلام، مسئله مهم این است که بعضیها میگویند ما تا اینجا قبول داریم که حجاب، واجب و جزو معروف است و حکومت هم وظیفه دارد، اما وظیفه حکومت، فقط در حد ارشاد است.
🔹در پاسخ باید گفت که فقه، عناوینی دارد و یکی از مواردی که فقهاء به آن تصریح کردهاند، بحث اجرای احکام دین توسط حکومت اسلامی است؛ مثلاً حضرت امام خمینی(ره) اين مطلب را در کتاب «تحریر الوسیله» نقل کردند. البته قبل از ایشان هم فقهایی مانند شهید ثانی در کتاب «الروضة البهية فی شرح اللمعة الدمشقية» و دیگران این مطلب را ذکر کردهاند که یکی از وظائف حاکم اسلامی ـ اعم از امام معصوم(ع)، یا نایب خاص و یا عام ایشان ـ مراقبت بر اجرای احکام دين است؛ به عنوان مثال امام خمینی(ره) در کتاب «تحریر الوسیله» فرموده است: «کل من ترک واجباً او ارتکب حراماً فللامام و نائبه تعزیره بشرط ان یکون من الکبائر». کبائر گناهانی است که اگر انسان انجام بدهد، برای آنها عذاب است. اين شرط مربوط به فعل حرام است، اما در ترک واجب، ديگر قيدی وجود ندارد، يعنی حتی بر واجبات کم اهميت، حاکم اسلامی بايد مراقبت کند تا ترک نشود، تا چه رسد به واجباتی مانند حجاب که از اهميت به سزايی برخوردار است.
البته روشن است که ترک حجاب، از گناهان کبيره است و در روایات هم داریم که اگر زنی حجاب را رعایت نکند، بر او عذاب است؛ ولی ملاک کبیره هم این نیست که فقط برایش در قرآن عذاب ذکر شده باشد. ملاک برای کبیره این است که اگر شارع، اهتمامی نسبت به عدم ارتکاب گناهی دارد، از این استفاده میشود که آن مورد، از گناهان مهم است؛ اگر چه در قرآن بر ارتکاب آن، وعده عذاب داده نشده باشد. لذا ملاك این است که خیلی برای شارع اهمیت داشته باشد.
مطابق این تحلیل، از اینکه خداوند متعال در آیه 59 سوره احزاب میفرماید: «يَا أَيُّهَا النَّبِی قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاء الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ» معلوم میشود مسئله بسیار مهمی است که پیامبر اکرم(ص) مأمور میشود آن را دنبال کند و به همه بگوید که جلباب داشته باشند. از این رو، همانطور که گفته شد امام خمینی(ره) میفرمایند: «کل من ترک واجباً او ارتکب حراما فلامام ونائبه تعزیره»، البته «بشرط ان یکون من الکبائر»؛ اما شهید اول در یکی محکمترین متون فقهی، به نام «غاية المراد فی شرح نکت الارشاد» آورده است: «و یعزر کل من ترک واجباً او فعل محرماً قبل ان یتوب بما یراه الحاکم»، یعنی از واضحات فقه امامیه این است که حاکم اسلامی ـ یعنی مجتهد جامع الشرایط ـ اگر دید که کسی واجبی را ترک میکند یا دارد حرامی را انجام میدهد، صلاحیت دارد که او را تعزیر کند؛ هر چند برخی از فقها گفتهاند تعزیر در صورتی است که اثر داشته باشد، و برخی هم گفتهاند چه اثر داشته باشد چه نداشته باشد، میتواند او را تعزیر کند. تعزیر هم مصادیق مختلفی دارد: یک مصداق تعزیر این است که او را حبس کند؛ یک مصداقش این است که او را شلاق بزند؛ یک مصداقش این است که او را جریمه مالی کند. تشخیص نوع مجازات، از اختیارات حاکم است.
در نتیجه کسانی که این روزها به این مسئله حمله میکنند که حکومت، چرا باید در این مسائل دخالت کند و اینها از مسائل شخصی است! از فقه، به صورت جامع و کامل اطلاع ندارند. چه اینکه دایره حکومت حاکم، حتی به بعضی از مسائل شخصی افراد نیز، میرسد. در همان آیه 41 حج که اشاره شد: «الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ»، یعنی اینها وقتی به حکومت میرسند نماز را برپا میدارند، در حالی که نماز، یک امر شخصی است، نه امر حکومتی و اجتماعی.
🌷در برخی از مصادر نقل میکنند که حضرت علی(ع) فرمود: «امرنا رسول الله ان نلقی اهل المعاصی بوجوه مکفهره» يعنی پيامبر اسلام(ص) به ما امر فرمود که ما با اهل معصيت با چهرههايی اخمآلود برخورد کنيم، تا بفهمند که آنها نبايد معصيت خدا کنند.
البته در مرحله اجرای این امور، باید چهارچوبهای مشخصی تعیین شوند؛ و بنده صرفاً در اینجا مبانی نظری آن را میگویم. من میخواهم به سخن کسانی که میگویند این موضوع، پشتوانه علمی و نظری ندارد، بگویم این مسئله از واضحات فقه است که هر کسی که واجبی را ترک کند یا یک محرّمی را مرتکب شود، امام معصوم یا نائب خاص یا نائب عام او میتوانند با او برخورد کرده و او را تعزیر کنند و ریشه آن هم در این روایت است که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته».
#حجاب
🔸 کتاب «تفسیر قرآن کریم (آیات منتخب) با تأکید بر تفسیر نمونه» بزودی منتشر میشود
قرآن کریم؛ آخرین کتاب آسمانی بر خاتم پیامبران الهی حضرت محمد(ص) نازل شد تا با رهنمودها و تفسیر و تبیین پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) زمینهساز هدایت انسان گردد و انسان با تمسک به آن بتواند از ظلمتهایی که در آن غوطهور است، رهایی یابد و در مسیر روشنایی، صراط مستقیم و جادههای سلامت قرار گیرد.
درس «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از جمله دروس معارف اسلامی دانشگاهها است که بهعنوان دو واحد، در برنامه درسی دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور جای گرفته است.
🔸 از زمان تصویب این درس تاکنون کتابهای درسی مختلفی با نگاه عام و برای همه رشتهها و با نگاه خاص و تخصصی برای برخی از رشتههای تحصیلی از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی منتشر گردیده است.
کتاب حاضر به قلم دکتر علیرضا کمالی در یک مقدمه و شش بخش با عناوین آیات منتخبِ: قرآنشناسی، سیمای انسان مؤمن و منافق، ارتباط انسان با خدا، روابط اجتماعی، روابط سیاسی و روابط اقتصادی نگارش یافته است.
تلاش نویسنده محترم در این اثر بر آن بوده تا با محور قراردادن آیات منتخبی از قرآن کریم در موضوعاتی که بدان اشارت رفت، زمینه آشنایی دانشجویان محترم را با تفسیر فرازهایی از آیات نورانی قرآن کریم با قلمی روان و پرهیز از مباحث تفسیری تخصصی و با تأکید بر تفاسیر المیزان و به ویژه تفسیر نمونه را فراهم نماید.
👈هر یک از بخشهای این اثر شامل پنج جزء به شرح ذیل است:
🔹یک. اهداف رفتاری
🔹دو. مقدمه
🔹سه. متن اصلی
👈ادامه در ذیل....
👈ادامه از قبل...
🔸سه. متن اصلی بخش؛ که به ترتیب شامل عنوان آیه، آیه یا آیات مربوطه، سبب نزول (در صورت وجود)، تفسیر و نکتههای تفسیری.
🔸چهار. پژوهش و گزارش
🔸پنج. منابع پژوهش
از آنجا که امکان طرح بخش زیادی از مباحث ناظر به موضوع هر بخش در این کتاب فراهم نبوده، بخش پژوهش و گزارش، و نیز منابع پژوهش، زمینهساز مطالعه و تحقیق دانشجویان شده است تا آنان با مطالعات خویش و گزارش آن به کلاس یا استاد، دانش خود را در باره موضوعات هر بخش گسترش دهند.
گروه معارف قرآن و حدیث معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی برای پشتیبانی علمی از استادان محترم این درس در نظر دارد اقدامهای ذیل را با ابتناء بر اثر مزبور به انجام رساند:
🔹الف. تدوین و انتشار مجموعه مقالات ناظر به بخشهای ششگانه کتاب؛
🔹ب. نگارش پرسمان قرآنی ناظر به سؤالها و شبهههای احتمالی دانشجویان در هنگام ارائه مباحث؛
🔹ج. ارائه مباحث کتاب به شیوه نموداری و ... .
بدیهی است در صورت اثرگذاری اقدامهای فوق، این گروه آن را برای سایر کتابهای درسی «تفسیر موضوعی قرآن کریم» به انجام خواهد رساند، انشاالله.
از استادان محترم درخواست میشود طرحها، انتقادها و پیشنهادهای خود را در باره کتابهای درسی و کمک درسی «تفسیر موضوعی قرآن کریم و نهج البلاغه» به نشانی tafsir@maaref.ac.ir ارسال نمایند.
#کتاب_شناسی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(122)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸 6. دکتر علی کریمیان صیقلانی، عضو علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان : در دانشگاههایی که اساتید با گرایشها و رشتههای مختلف در دانشجویان سر و کار دارند، لزوم صرف وقت برای اساتید در مطالعات بین رشتهای به خوبی احساس میگردد.
🔹7. دکتر علی نصیری، استاد تمام دانشگاه علم و صنعت: اساتید معارف اگر در کلاسهایشان روی دو محور کار کنند بالاترین بهره را بردهاند، اخلاق، قرآن. به جِدّ معتقدم استاد معارف باید یک جامعیت نسبی به همه مطالب داشته باشد، نه اینکه مثلاً چون کلاس تاریخ تحلیلی اسلام است پس به هیچ مطلب دیگری کار نداریم!
استاد معارف باید زندگینامه زیاد خوانده باشد از افراد موفق و غیره، تا بتواند مثال به روز بزند، مثال از بازیگران سینما؛، حتی هالیوود و بالیود، افراد زمان طاغوت و شاه از ماکیاول و هیلتر و ...، بنده دانشجویی داشتم که در یک کلاس ادعا کرد خدمت افلاطون به جامعه و علم بیشتر از پیامبر اسلام (ص) بوده است! با اطلاعات کاملی که داشتم در همان لحظه به طور مستدل جواب او را دادم، به طوریکه بعضی دانشجویان بعد از کلاس اظهار تعجب نمودند.
🔸8. دکتر حشمت الله قنبری، مدرس دروس معارف در دانشگاهها: تمام تاریخ بشر اعلی درجه سعادتش در تاریخ اهل بیت است. باید به تاریخ اهل بیت کاملاً وارد باشیم اگر مبانی تاریخ ما، اهل بیت (علیهم السلام) شد اخلاق و تفسیر نیز در واقع گفتهایم، لازم نیست بگوئیم میخواهیم اخلاق به شما بگوئیم یا اخلاق شما را تصحیح کنیم، وقتی تاریخ در قالب سیره ائمه (علیهم السلام) بیان گردید اخلاق هم میشود! اخلاق در سایه کلام و عمل اهل بیت (علیهم السلام) است. در حوزه متون دینی و علوم دینی اگر بتوانیم یک موج تولیدی خوب درست کنیم برد کردهایم و اگر نه در فضاهای فعلی دانشگاهها، طرف مقابل که همه متنهای او ترجمه و کپی پیس است و ... موفق میشود ! ما راه درست فهمیدن و درست فکر کردن را در سایه مکتب و قرآن و اهل بیت باید به دانشجویان یاد دهیم.
#گفتارپژوهی
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(123)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸9. دکتر محمد کاوه، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی: برای دست یابی اساتید جوان به اطلاعات مفید جهت تدریس جذاب، سیدیهای 60 گانه موعود را که تهیه شده توسط مؤسسه موعود است را پیشنهاد می کنیم. نکته دیگر اینکه اساتید باید در زمینه مخاطب شناسی مطالعات خود را بالا برند. کتابهایی مثل «توسعه و تضاد» دکتر رفیعیپور یا مثل «فمنیسم در آمریکا» (2 جلد) و ... را مطالعه کنند.
🔹10. دکتر محمد متوسل آرانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران: تدریس در دانشگاه نیازمند اطلاعات دینی بالا، قرآنی و روایی است باید دست مدرس پرباشد، این مسأله چه بسا در مدرسان غیر طلبه بیشتر خود را نشان دهد.
🔸11. دکتر محمد نصیری رضی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران: مطالعه اولین اولویت یک استاد معارف است، به نظر بنده اگر امام علی (علیه السلام) امروز میخواست طلبهها را نصیحت فرماید میفرمود: الله الله فی المطالعه، برای تدریس در تاریخ اسلام،همه کتابهای جدید را ببینید. سطح مطالعه استاد ما متأسفانه کم است. استاد معارف باید در درجه اول مطالعه خود را در حوزه گرایشی که تدریس میکند متمرکز کند و سپس در دیگر حوزهها، تا همانطور که گفته شد جامعیت را بدست آورد. مطالعه خیلی مهم است. ای استاد معارف باید اطلاعات از شما لبریز باشد، باید معارف و اطلاعات از شما به اصطلاح بریزد!
#گفتارپژوهی
⛱نسبت اسلام با حجاب (قسمت پنجم/پایانی)⛱
✍️آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی
🔹 مطلب چهارم: وظایف افراد و حکومت درمقابله با مرتکب حرام؛
در روايات وارد شده که مردم متدين بايد با اهل معصيت با چهره ناخوشايندی برخورد کنند، تا آنان بفهمند که کارشان غلط است؛ پس بر خلاف آداب و وظائف دينی است که مردم و مسئولان در نظام اسلامی، با بدحجاب با روی خوش برخورد کنند. به دیگر کلام مقصود روایات آن است که مردم و حکام بايد طوری با مرتکب برخورد کنند که حداقل موضع خویش را نسبت به عمل حرام با چهره خود نشان دهند.
همانطور که گفته شد در این زمینه امام صادق(ص) نقل میکند که حضرت علی(ع) فرمود: «امرنا رسول الله ان نلقی اهل المعاصی بوجوه مکفهره» يعنی پيامبر اسلام(ص) به ما امر فرمود که ما با اهل معصيت، با چهرههايی اخمآلود برخورد کنيم تا بفهمند که آنها نبايد معصيت خدا کنند. البته روشن است که مقصود از اهل معصيت، کسانی هستند که با علم و آگاهی معصيت میکنند، اما کسانی که ندانند که عملی معصيت است یا خیر، قطعاً مشمول اين حديث نيستند.
نکته مهم آن است که اگر تکتک افراد جامعه موظف باشند با اهل معصيت چنين برخوردی کنند، آيا حکومت وظيفهای ندارد؟
روشن است که حکومت به طريق اولی وظيفه امر به معروف و نهی از منکر دارد، بلکه وظيفه حکومت از اشخاص مهمتر است؛ حتی در صورت عدم تحقق ولايت فقيه نیز، اجرای اين مسئله مصداق دارد. چه بسا از این هم فراتر رویم و بگوییم که اگر حکومتی هم نباشد، «عدول مؤمنین» نیز میتوانند این کار ـ تعزير ـ را انجام دهند؛ یعنی اگر در جایی مجتهد جامعالشرایط نباشد و واقعاً افراد بتوانند موضوع را درست تشخیص بدهند و همه جوانب آن را رعایت کنند، ظاهر ادلّه این است که مؤمنین عدول نیز، میتوانند اين کار انجام دهند. البته بايد رعايت عدم هرج و مرج را نمود و نيز قيود ديگری ممکن است مطرح باشد، امّا با قطع نظر از اين قيود و شرايط، از نظر علمی و فقهی چنين وظيفهای وجود دارد. و البته در تاریخ هم موارد متعدد بوده و هم سابقه دارد.
🌷 مطلب پنجم: استمرار در پیگیری و آگاهسازی و اجرای حجاب، وظیفه حکومت اسلامی. این نکتهای است که در فراز آیه، خداوند متعال به پیامبر(ص) میفرماید: «قل»؛ یعنی پیگیری کن. رسانههای ما باید این بحث را به شکل مستمر دنبال کنند تا واقعاً دختران و زنان، اعتقاد کامل به این مسئله پیدا نمایند. اینکه صدا و سیما یک وقتی برنامهای در این باره بسازد و بعد برود دنبال کار دیگر، صحیح نیست. باید استمرار داشته باشد تا واقعاً دختران و زنان ما بدانند که حجاب ریشه دینی دارد و اگر خدای متعال آن را واجب کرده برای «طهارت قلوب جامعه و خودشان» و برای «محفوظ نگهداشتن خودشان» است. این جملهای كه از مرحوم شهید مطهری معروف است که: «حجاب محدودیت نیست، مصونیت است» ریشه قرآنی دارد. زیرا قرآن میگوید: حجاب برای مصونیت کل جامعه است؛ هم زن محفوظ میماند، هم مردها محفوظ میمانند؛ و باید تمام ابعاد آن را به نحو صحیح بیان کرد.
#حجاب
🏴بابالمعارف🏴
🚩
آیتالحق و العرفان حضرت آیتالله سید علی قاضی طباطبایی(ره) میفرمود: «محال است انسانی به جز از راه سیدالشهدا(ع) به مقام توحید برسد. سریان فیوضات و خیرات از مسیر حضرت سیدالشهدا(ع) است و پیشکار این فضیلت هم حضرت قمر بنیهاشم اباالفضلالعباس(ع) است.» آن مرحوم زیارت، عزاداری و روضه حضرت سیدالشهدا(ع) را اسباب گشایش میدانست و میفرمود: «اگر من به جایی رسیده باشم، از دو چیز است: قرآن کریم و زیارت حضرت سیدالشهداء(ع)».
اسوه عارفان مرحوم آیتالله قاضی(ره) هميشه نماز مغرب و عشاء را در حرمين شریفين امام حسين(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) بهجا ميآورد. شاگردان ایشان از جمله آيتالله شیخ حسنعلی نجابت شیرازی(ره) نقل میکنند که مرحوم قاضي(ره) روزي چون به حرم حضرت ابوالفضل(ع) ميرسد، با خود ميانديشد كه: تا به حال در مدت اين چهل سال هيچ چيز از عالم معنا برايم ظهور نكرده؛ هر چه دارم به عنايت خدا و به بركت ثبات است. در راه، سيدِ تُركزباني كه ديوانه بود، به طرف او ميدود و ميگويد: «سيد علي! سيد علي! امروز ملجأ (یا قبله) تمام اوليای خدا حضرت ابوالفضل(ع) است.» و قاضي(ره) آنقدر سر در گريبان بود كه متوجه نشد آن سيد چه گفت! او راه را ادامه میدهد و به حرم حضرت ابوالفضل(ع) ميرود. اذن دخول و زيارت و نماز زيارت ميخواند و مشغول نماز مغرب میشود. تكبيرة الاحرام را كه ميگويد، ميبيند وضع حرم حضرت ابوالفضل(ع) بهطور كلي عوض ميشود؛ آنگونه كه نه چشمي تا به حال ديده و نه گوشي شنيده و نه به قلب بشري خطور كرده است! ... . و بالاخره درهاي آسمان برايش گشوده و فتح باب معرفت الهی ميشود.
پس از آن آیتالله قاضی(ره) میگفت: «آن چه را ميخواستم، تماماً بهدست آوردم و امام حسين(ع) در را به رويم گشود. ابن فارض يك قصيده تائيه براي استادش گفته؛ من هم يك قصيده تائيه براي امام حسين(ع) گفتهام نمره يك! كه كار مرا ايشان درست كرد و در غيب را به نحو اتمّ برايم باز كرد».(منابع: اسوه عارفان/دلداده)
📚 منبع: نشریه معارف، شماره 99.
http://maarefmags.ir/node/2896
🏴مطلعِ سلطان معرفت🏴
🔸علامه سیدمحمدحسین طباطبایی(ره) شاگرد آیتالحق و العرفان قاضی(ره) میفرمود: «اکثر کسانی که موفق به نفی خواطر شدند و سلطان معرفت بر آنها طلوع کرد، یا در حال تلاوت قرآن کریم بودند یا از راه توسل به حضرت اباعبدالله الحسین(ع)». یکی از شاگردان علامه طباطبایی(ره) میگوید: «شنیدم وقتی که علامه در عتبات عالیات بودند، به توسل و اشک بر امام حسین(ع)و شرکت در مجالس عزاداری مراقبت داشتند و در دستورات اخلاقی خود به نقل از اساتیدشان میفرمودند: هیچ کس به هیچ مرتبهای از معنویت نرسید و گشایش و فتحبابی [از ابواب معارف الهی] نکرد، مگر در حرم مطهر امام حسین(ع) یا در توسل به آن حضرت(ع)».
میزان ارادت علامه به امام حسین(ع) چنان بود که ایشان در طول سال، فقط روز عاشورا، درس و بحث و هر کار دیگری را تعطیل میکردند.
(منبع: جرعههای جانبخش، گلیزواره
📚 منبع: نشریه معارف، شماره 99.
http://maarefmags.ir/node/2896
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(124)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸 12. دکتر هاشم قربانی، عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره): مطالعه، مطالعه، مطالعه. مطالعه منابع غنی اسلامی و مجهز بودن به دانشهای روز برای یک استاد خیلی مهم است، استاد باید بتواند اگر در بحث کیفیت خلقت انسان بحث می کند، ضمن آشنایی با متون تفسیری، نسبت به برخی مباحث زیستشناسی در این زمینه نیز آگاهی داشته باشد، یا در بحث حقوق اجتماعی سیاسی، در حق زنان ضمن مطالعه متون روایی و تفسیری از جنبشهای دفاع از حقوق زنان در جهان باخبر باشد. یا در علوم سیاسی و انقلاب اسلامی از الگوهای مختلف حاکمیتی و ...، این امر یکی از راههای جلب اعتماد دانشجو نیز هست. این را باور داشته باشیم که بی اطلاعی آفت است و خانمان سوز.
🔸 13. دکتر عین الله خادمی، استاد تمام دانشگاه شهید رجایی: استاد معارف از نظر مطالعه اول باید در گرایش و رشته تدریس خود بیشترین تلاش را نماید، یک حالت مرجعیت علمی در آن رشته داشته باشد، حال این مرجعیت علمی در حد دانشگاه خودش یا دانشگاههای محل زندگیش و شاید هم استان و یا کشور، ولی این حالت یکی از عوامل مهم تأثیرگذار هم هست، ثانیاً مطالعات اجمالی و مداوم در همه حوزههای علمی و دینی نیز داشته باشد، به طور کلی ما مدرسان معارف باید همیشه حالت دانشجویی و یادگیری خود را حفظ کنیم، اگر یک مدرس از حالت علم آموزی و جستجو و پژوهش برای لحظهای خارج شود، از همان لحظه مرگ چنین مدرسی آغاز شده است، اینکه فکر کنیم که کامل شدهایم و همه چیز را میدانیم این غلط است و آنگاه دیگر نقدپذیر هم چه بسا نشویم.
#گفتارپژوهی
🔸 مردم كوفه و نفرين سالار شهیدان
به عكس موارد ديگر كه دعاهاى امام حسين(علیه السلام) ناظر به اشخاص بود، در يك مورد بسيار عبرت آموز امام در مواجهه با درنده خويى هاى كوفيان همه آنان را مورد نفرين خود قرار داد.
هنگامی كه ابوالحتوف تيرى بر پيشانى امام زد امام تير را بيرون كشيد و خون بر چهره ايشان جارى شد و چنين فرمود:
خدايا! حالِ مرا ميان اين بندگان معصيت كارت میبينى، خدايا همه آنان را بیكم و كاست بكش و هيچ يك از آنان را بر زمين باقى نگذار و هرگز آنان را نبخش!
آنگاه با صداى بلند فرمود: اى امت بدكار، چه بد با عترت محمد پس از او معامله كرديد... سوگند به خدا من اميدوارم كه خداوند مرا به شهادت گرامی دارد، آنگاه به خاطر من از شما از جايى كه در نمی يابيد، انتقام گيرد.
شخصى به نام حصين گفت: اى پسر فاطمه به چه چيز خداوند به خاطرت از ما انتقام بكشد؟ امام فرمود: شما را به جان هم اندازد و خون شما را بريزد و از هر طرف عذاب را بر شما فرو بارد.
اين نفرين كه به گواهى تاريخ به چيره شدن حجّاج بن يوسف ثقفى به عنوان والى كوفه از سوى وليد بن عبدالملك اشاره دارد، به صورت صريح ترى در پيش گويى هاى حضرت امير(علیه السلام) نسبت به مردم كوفه نيز آمده است. آن حضرت در اين باره چنين فرمود:
أما والله ليسلطنّ عليكم غلام ثقيف الذيّال الميّال يأكل خضرتكم و يذيب شحمتكم؛ به خداى به زودى مردى از ثقيف بر شما چيره شود. مردى سبك سر، گردنكش و ستمگر كه مالتان را ببرد و گوشت تان را آب كند.
مقصود از «غلام ثقيف» حجّاج است كه از قبيله ثقيف بود. دوران سلطه حجّاج كه نماد سفّاكى در تاريخ است تلخ ترين دوران قابل تصور براى مردم كوفه بود و هزاران تن در اين دوران قتل عام شدند و عذاب و نقمت از هر سو بر مردم باريد.
در زندان حجاج 50 هزار مرد و 30 هزار زن بسر میبردند كه 16 هزار تن از آنها بی لباس بودند. زندان حجّاج سقف نداشت و زندانيان اجازه نداشتند براى گريز از آفتاب سوزان به سايه ديوار پناه برند.
📚 برگرفته از کتاب «پیشوای روشنایی» اثر استاد علی نصیری
eitaa.com/alinasirigilani
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(125)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸14. دکتر سید رحمت الله موسوی مقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام: یک مدرس معارف اگر بخواهد توانمند و آماده در کلاس حاضر شود علاوه بر اطلاع کافی و علمی از گرایش مورد تدریس خود، باید در زمینههای زیر نیز آگاهی خود را بالا برد: انسان شناسی اسلامی و غربی، سبک زندگی (دینی و غیر دینی)، مهارتهای زندگی، مهندسی فرهنگی، فلسفه و نظریات اخلاقی، آینده پژوهشی، رویکردشناسی قشری ، هنر و ادبیات، منطق، تاریخ، آسیبشناسی فرهنگی، آشنایی کاربردی با روشهای تحقیق و مطالعه، آشنایی با روشهای نوین آموزش در جهان و ... . اینراهم اضافه کنم که استادی که اهل پژوهش و نوشتن نیست، هم در طراحی محتوای آموزشی ضعیف است، هم حرفی برای آیندگان ندارد. مدرس باید موقعیت شناس، زمانشناس، مخاطب شناس، مسأله شناس و دارای هنر تحلیل باشد.
🔹15. جناب حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا مصطفی پور، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی: جامعیت علمی استاد معارف مهم است، یک استاد معارف باید همه فن حریف باشد، جدا از اینکه هر گرایشی مطالعات خاص خود را میطلبد، مدرس معارف باید در فلسفه، تفسیر، منطق، تاریخ، ادبیات و ... حتی احکام نیز مطالعه کند و آگاهی داشته باشد.
🔸16. استاد جناب آقای حسن حیدری فرد، مدرس دروس معارف اسلامی: یک مدرس معارف به غیر از مطالعه عمیق و مراجعات مکرر به منابع لازم در گرایش و موضوع تدریس خود باید دارای اطلاعات کافی و موثق از آیات و احادیث معصومین و اطلاعات سیاسی از منابع معتبر و رهنمودهای اخلاقی از سیره ائمه و علما و عرفا باشد تا به هنگام لزوم با بیان آنها تدریس خود را تنوع بخشد و جذاب نماید.
#گفتارپژوهی
🏴مقام محمود🏴
🔸 آیتالله کمیلی خراسانی به نكته بسیار دقیق و ظریفی در رابطه با «مقام محمود» اشاره میکند: «در زيارت عاشورا ميخوانيم: "و اسئله ان يبلغني المقام المحمود لكم عندالله». شما مقام محمود اهل بيت(ع) را براي خودت از خداوند طلب ميكني و اين يك مقام بسيار بلند است. بايد به آن توجه ويژه داشت؛ خداوند در قرآن به پيامبرش ميفرمايد: «وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا»... . اگر خواستار نجات هستي، به زيارت امام حسين(ع) برو، تا خدا را ملاقات كني و چشم دلت روشن شود: "من زار الحسين(ع) عارفا بحقه كان كمن زار الله في عرشه"...» .
«در روايت چنين آمده است كه سجده بر تربت امام حسين(ع) هفت حجاب را ميدَرَد. دريدن حجابهاي هفتگانه بهوسيله تربت امام حسين(ع) رمز اين راه است. تربت، رمزي از شهادت و فناي فيالله است. كربلا با هيچ زميني قابل مقايسه نيست. خون شهيد، انسان را شهيد ميكند. تربت شهيد، انسان را به فناء وا ميدارد؛ مخصوصاً اگر سجده طولاني شود و از صاحب تربت استمداد بطلبي. ... عرفاي معظم ميفرمايند: راه امام حسين(ع) در طريقت، راه ميانبر است. در ميان چهارده معصوم(ع) نور امام حسين(ع) ميدرخشد. اولين و آخرين ایشان(ع) از حسين(ع) گفتهاند. به شكلي، اول ائمه(ع) حسين(ع) است؛ زيرا ائمه(ع) فرزندان او هستند. امام حسين(ع) در بين اهل البيت(ع) خصائصي دارند كه هيچ امامي ندارد. شيخ جعفر شوشتري(ره) در كتاب شريف «الخصائص الحسينيه» خصوصيات سيدالشهداء(ع) را ذكر كرده است... . روايتي است مشابه به همين روايت: وقتي شما روي تربت امام حسين(ع) سجده كردي، اگر چشم باطني تو قوي باشد ميبيني كه با آن چشم باطن، به كجا رفتي. زير هفت زمين را ميبيني. آسمان هفت طبقه دارد و زمين هم هفت طبقه است. اين واقعيت است. لذا اگر چشم دل و ديده برزخي باز شود، سالك عوالمي از خلقت را سير ميكند و آنها را رؤيت ميكند. ...خاك يك سرّي دارد. بايد به صاحب خاك معرفت داشته باشيد. اين خاك رمز است. از معرفت صاحب خاك، انسان به اين مراتب ميرسد. «انّ الحسين مصباح الهدي و سفينة النجاة. من ركبها فقد نجي و من تخلّف عنها فقد هلك». از مرحوم قاضي(ره) نقل شده كه ايشان زياد از نجف به كربلا ميآمدند و زيارت مكرر در مكرر ميكردند. كسي كه بخواهد بزرگي را زيارت كند دور سرش ميگردد؛ يكي كه ميخواهد صدقه سر كسي برود يا قرباني كسي شود دور او ميگردد. دور هر بزرگي ميتوان هفت دور گرديد. اين طواف هفت شوط فقط مال خانه كعبه نيست. از استاد ما سيد هاشم حداد(ره) نقل ميشود كه ايشان وقتي به زيارت مزار بزرگي يا عارفي يا امامزادهاي هم ميرفتند، هفت شوط دور آن ميگرديدند. ظاهراً حضرت آقاي قاضي(ره) هم همينطور بودند و ضريح امام حسين(ع) را دور ميزدند. از بيرون هم طواف ميكردند و در وجب به وجب و گـُـله به گـُـــله صحن مطهر نماز و دعا خواندهاند.
📚 (منابع: دلداده/وبسایت طریق الیالله)
♻️ منبع: نشریه معارف، شماره 99.
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(126)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸17. دکتر محمد ابراهیمی راد، عضو هیئت علمی دانشگاه اراک: داشتن تسلط علمی کافی بر درس توصیه بنده برای مدرسان جوان دروس معارف است. متأسفانه این تسلط را دیگر کمتر میبینیم، گاه برای خود استاد مطلب حل نگردیده است.
در مورد مطالعه اساتید معارف از آنجایی که این دروس حالت کشکولی مانند دارند، در تمام مباحث باید مطالعه وجود داشته باشد، تمام کتب جناب استاد مصباح یزدی، کتابهای استاد فیاضی و کتاب اخیر ایشان درباره نفس و مباحث روح، کتب اعتقادی آیت الله مکارم که قلم روانی هم دارند، مراجعه به سایت پرسمان نهاد که البته کتابهایش هم هست، اگر چه معتقدم بعضی جوابها را خیلی مفصل آورده و کوتاهتر از این هم میشد جواب داد، سایتی که استاد هادوی دارند، یا مراجعه به سایت پاسخگویی به سؤالات دینی و ... از جمله مواردی است که باید مورد مراجعه قرار گیرند.
🔸18. دکتر امیر نورانی مکرم دوست، عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان: گاه عملکرد اساتید جوان بهتر از قدیمیهاست، البته تجربه خیلی مهم است و خیلی از تجربیات هم در طول زمان و در حین تدریس کم کم باید کسب شود، اما مدرسان جوان باید در حوزه روشهای تدریس مطالعه داشته باشند و کار کنند و کارگاه ببینند، باید مطالعات جانبی خود را زیاد نمایند، قلمرو اطلاعاتی خود را و قدرت تحلیل علمیشان را افزایش دهند.
مدرسان سعی کنند سؤالات احتمالی در هر موضوع را از قبل پیش بینی کرده و پیدا کنند و جوابهای آنرا نیز بدست آورند و مدام مرور نمایند و آمادگی لازم را حفظ کنند، مهمتر اینکه اگر جوابی را بلد نبودند راحت بگویند فعلا نمیدانم و جلسه بعد مطالعه میکنم و یا میپرسم و جوابش را میآورم، این کار تأثیرش خیلی بیشتر از این است که یک جواب سطحی و سخیف داده شود، دانشجو این مطالب را خوب میفهمد.
#گفتارپژوهی
📚 کتاب: مصادیق کفر و ایمان
در قرآن کریم
✍️نویسنده: عباس صنعتکار
❇️ ناشر: مؤسسه جهانی سبطین
⛱ نوبت چاپ: اول/1398
👈 قیمت: 000/20 تومان
✍️ این کتاب که از 4 فصل در 224 صفحه تشکیل و با مقدمه آیتالله جعفر سبحانی آغاز شده است، جهت پژوهش، مصداقشناسی کفر و ایمان را برگزیده و آن را در دو بخش مصادیق اسمی و وصفی سامان داده تا نشان دهد که خداوند متعال با بیان مصادیق مختلف، الگوهای واقعی هدایت بشر را ارائه داده است تا قدمی در جهت جداسازی راه از بیراهه برای خردورزان برداشته باشد.
در این موضوع گرچه آثار مفیدی نشر یافته است ولی با توجه به اینکه به همه مصادیق کفر و ایمان در قرآن پرداخته نشده است از این جهت در این کتاب سعی شده که تمامی مصادیق کفر و ایمان در قرآن بازشناسی شود تا نشان داده شود که این مصادیق میتواند در ازای تاریخ به اَشکال مختلفی جلوه کند و دو جریان حق و باطل را استمرار بخشد، آنگاه برای سهولت مطالعه و دستیابی آسانتر به مصادیق، آنها به صورت الفبایی مرتب شده و سپس با کمک آیات و روایات و تفاسیر، تشریح و تبیین شده است. سرفصلهای این کتاب عبارت است از: فصل اول؛ کلیات پژوهش، فصل دوم؛ مصداقشناسی کفر، فصل سوم؛ ایمان در قرآن، فصل چهارم؛ مصادیق وصفی نفاق.
May 11
🔻بیانیه رهبر انقلاب در پی اهانت یک نشریه فرانسوی به ساحت مقدس پیامبر اعظم
🔸حضرت آیتاللهخامنهای در بیانیهای، اهانت اخیر یک نشریه فرانسوی به ساحت نورانی پیامبر اعظم صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم را محکوم کردند.
✍️متن بیانیهی رهبر انقلاب اسلامی به شرح زیر است:
بسمهتعالی
🔹گناه بزرگ و نابخشودنی یک نشریّهی فرانسوی در اهانت به چهرهی نورانی و قدسی حضرت رسول اعظم (صلّی الله علیه و آله) بار دیگر عناد و کینهی شرارتبار دستگاههای سیاسی و فرهنگی دنیای غرب با اسلام و جامعهی مسلمانان را آشکار ساخت. بهانهی آزادی بیان برای محکوم نکردن این جرم بزرگ که از سوی برخی سیاستمداران فرانسوی گفته شده کاملاً مردود و غلط و عوامفریبانه است. سیاستهای عمیقاً ضدّ اسلامیِ صهیونیستها و دولتهای استکباری عامل اینگونه حرکتهای دشمنانه است که هر چند یکبار بُروز مییابد. این حرکت در این برههی زمانی میتواند، نیز به انگیزهی منصرف کردن ذهن ملّتها و دولتهای غرب آسیا از نقشههای شومی باشد که آمریکا و رژیم صهیونیستی برای این منطقه در سر دارند. ملّتهای مسلمان بویژه کشورهای غرب آسیا، ضمن حفظ هوشیاری در مسائل این منطقهی حسّاس، باید هرگز دشمنیهای سیاستمداران و سردمداران غربی نسبت به اسلام و مسلمین را فراموش نکنند.
والله غالب علی امره
✍️ سیّدعلی خامنهای
۹۹/۶/۱۸
🕋 بیایید پیامبر اعظم (ص) را از نو بشناسیم! 🕋
✍️ دکتر عباسعلی شاملی
🔸 مقدمه
شاید شما در بارة شخصیت پیامبر اعظم اسلام حضرت محمد )ص) نوشته ها و گفته های فراوانی دیده باشید. اما من در این نوشتار شیوة نوینی را پیش گرفته ام. روش من روش آسیب شناختی و دفاع از شخصیت پیامبر اعظم در برابر اتهامات اخیر به ایشان بوده است. ممکن است بپرسید چرا پیامبر اعظم را در این نوشتار اینگونه معرفی کرده ام؟! پاسخ من این است که من کوشیده ام توجه خوانندگان را به برخی از هجمه های فرهنگی و خبری عصر اخیر جلب کنم. به گفتة مقام معظم رهبری، مدت ها است که امپراتور خبری مغرب زمین با شیوة نوین اطلاع رسانی و ذهنیت بخشی مقدسات و نقاط نورانی عقیده و عمل اسلامی را نشانه رفته است. همه بةاد داریم که چندی پیش برخی از كاریكاتورپردازان دانمارکی، كاریكاتور ها و عکس هاى توهین آمیزى از شخصیت پیامبر اعظم )ص) كشیدند. آنان می خواستند با این کار شخصیت و منش پیامبر رحمت الهی را در چشم جهانیان خدشه دار کنند. شاید آنان می پنداشتند گرایش چشمگیر و باورنکردنی و جهانی ساکنان کرة زمین به اسلام و آموزه های نبوی یک جریان سیاسی و دستاورد یک سری تبلیغات واهی بوده است. این در حالی است كه فرزانگان و فرهیختگان مسلمان و غیر مسلمان بسیاری در گذشته و حال از او به بزرگی یاد می كرده اند. چنان چه می دانیم بیش از یك میلیارد نفر مسلمان او را پیامبر رحمت خدا و آورندة وحی آسمانی می دانند...
ادامه مطلب در سایت نشریه معارف 👈
http://maarefmags.ir/node/455
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(127)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸19. دکتر جعفر گل محمدی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران: سواد و علم بسیار مهم است، مدرس معارف باید با سواد باشد و پر مطالعه، و اگر نه شما اخلاق مدارترین هم باشید میگویند فلانی فقط آدم خوبی است.
🔹 20. جناب آقای دکتر علی دژاکام، عضو هیئت علمی پژوهشگاه معارف نهاد و مدرس دروس معارف اسلامی: معلم معارف باید یک جامعیت نسبی در همه زمینهها داشته باشد، در همه موارد اجتماعی، سیاسی، تاریخی، فرهنگی، روانشناسی، کلامی و ...، نگاه دانشجو به استاد معارف اینطور است، گاه من به همکاران معارفی خود میگویم مثلاً فلان مجله را دیدهاید؟ اصلاً خبر ندارد، میگوید اینکه شما میگویی چیست؟!
🔸 21. دکتر احمد دبیری، عضو هیئت علمی دانشگاه یزد: اطلاعات و سواد استاد باید 9 تا 10 برابر آنچه باشد که در متن درسی موجود در اختیار دانشجو است، مدرس باید تمام متون درسی را در این موضوع دیده باشد، خودش درگیر با موضوع باشد، متأسفانه گاه دیده شده که برای خود او بحث حل نشده و در حل آن گیر دارد. باید استاد درباره موضوعات به گونهای صحبت کند که یک حالت تصنعی نداشته باشد، واقعا مطلب را خود فهمیده باشد و اگر نه متنها تقریباً خوبند، این خود مدرس است که به قول معروف مباحث را به تناسب باید چاق و لاغر کند.
#گفتارپژوهی
🔸چرایی شیوه مبارزه امام سجاد(ع) (قسمت اول)
✍️تحلیلی از آیتالله شهید سید محمدباقر صدر
👈مترجم: سیدحسین مركّبی
اشاره
🔸متفكر برجسته اسلامی آیتالله شهید سید محمدباقر صدر، در سال ۱۳۵۶ شمسی مقدمهای بر كتاب شریف «صحیفه سجادیه» نگاشت. متن زیر ترجمه بخشی از آن مقدمه است كه به تحلیل چرایی نحوه مبارزه امام سجاد(ع) پرداخته است.
معارف
🔹درآمد
🔸تقدیر بر این بود كه امام زینالعابدین(ع) پس از شهادت پدرش مسئولیت زمامداری و رهبری معنوی [امت] را بر عهده بگیرد. وی در نیمه دوم قرن اول ـ یكی از حساسترین برهههای حیات امت ـ این مسئولیت را برعهده گرفت. این مرحله دوران پس از فتوحات اولیه اسلامی بود. این فتوحات با قدرت معنوی و تب و تاب نظامی و عقیدتیشان، پادشاهی كسری و قیصرها را به لرزه درآوردند و ملتهای مختلف و كشورهای گستردهای را به قلمرو این رسالت جدید ملحق كردند. مسلمانان طی نیم قرن، رهبری بخش اعظمی از جهان متمدن آن روز را برعهده گرفتند. اگرچه تسلط بر آن قلمرو گسترده، مسلمانان را به یكی از ابرقدرتهای سیاسی و نظامی جهان تبدیل كرد، اما آنان را خارج از حوزه مسائل سیاسی و نظامی با دو خطر بزرگ مواجه نمود كه لازم بود با قدرت با آنها مقابله شود.
دو خطر پیشروی مسلمین
اولین خطر، «تأثیرپذیری مسلمانان» از فرهنگها، سنتها و شرایط اجتماعی گوناگون ملتهایی كه فوج فوج به اسلام میپیوستند، از طریق تعامل با آنان بود. در این شرایط باید كار علمی انجام میشد تا به مسلمانان تأكید شود تفكر و هویت تشریعی ویژه برآمده از كتاب و سنت است كه اصالت دارد. یك «جنبش نرمافزاری اجتهادی» لازم بود تا افقهای ذهن آنان را در این زمینه بگشاید تا بتوانند مشعل كتاب و سنت را همچون یك مجتهد بصیر و تلاشگرِ تیزهوش به دوش كشند؛ مشعلی كه مجتهد میتواند برای استنباط هر مسئلهای در هر زمینهای از آن استفاده كند.
همچنین باید هویت اسلامی كاشته و بذرهای اجتهاد پاشیده میشد. این همان كاری است كه امام علی بنالحسین(ع) به آن مبادرت كرد. وی در مسجد پیامبر(ص) گروهی پژوهشی و تحقیقاتی تشكیل داد و برای مردم درباره اقسام دانشهای اسلامی از جمله حدیث و فقه صحبت میكرد؛ آنان را از دانش پدران پاكش بهرهمند میساخت و به افراد با استعداد تمرین تفقه و استنباط میداد. تعداد زیادی از فقهای مسلمان از این گروه سر برآوردند. این گروه خاستگاه مدرسههای فقهی و جنبش جوشانی بود كه بعدها -در زمان امام باقر و امام صادق(ع) به وجود آمد. امام از این طریق اكثر قاریان و حافظان كتاب و سنت را گرد آورد؛ تا جایی كه سعید بنالمسیب میگوید: «قاریان قرآن به مكه نمیرفتند مگر وقتی علی بن الحسین(ع) میرفت. ایشان كه قصد مكه كرد هزار سوار همراه او شدند.»
#سجاد
#بر_بال_قلم
🔸چرایی شیوه مبارزه امام سجاد(ع) (قسمت دوم/ پایانی)
✍️تحلیلی از آیتالله شهید سید محمدباقر صدر
👈مترجم: سیدحسین مركّبی
👈دومین خطر، «موج رفاهی» بود كه در پی آن فتوحات پردامنه، جامعه اسلامی را فرا گرفته بود. موج رفاه هر جامعهای را با خطر درغلتیدن به لذات دنیوی، اسراف در زینتهای این زندگی محدود و خاموش شدن وجدان اخلاقی و ارتباط روحی با خدا و قیامت و هدفهای بزرگی كه این ارتباط فراروی انسان قرار میدهد، مواجه میكند؛ و این، در عمل رخ داده بود. نیمنگاهی به كتاب «أغانی» ابوالفرج اصفهانی برای روشن شدن مسئله كافی است.
امام علی بنالحسین(ع) این خطر را احساس و درمان آن را آغاز كرد. وی «دعا» را شالوده این درمان قرار داد. صحیفه سجادیهای كه اكنون در دست توست نتیجه آن تلاش است. این پیشوای عظیم، امام علی بنالحسین(ع) با شیواییِ منحصر به فرد، تسلط كامل بر روشهای بیان مطلب در زبان عرب و تفكری الهی و آمیختن آن با دلانگیزترین مفاهیم و دقیقترین معانی در زمینه رابطه انسان با پروردگارش، آرامشی كه نزد خالق بشر وجود دارد، پیوند انسان با مبدأ و معادش و تجسم بخشیدن به ارزشهای اخلاقی، حقوق و واجبات برآمده از آن پیوند ـ با این موهبتهایی كه به وی عطا شده بود ـ توانست فضایی معنوی در جامعه اسلامی به وجود بیاورد. فضایی كه در هنگامه وزیدن وسوسههای شیطانی به انسان كمك میكند ایستادگی كند، وقتی زمین او را پایین میكشد، او را به سمت پروردگارش بالا میكشاند و ارزشهای معنوی را در وی تثبیت میكند تا در زمانه توانگری و تموّل همچون دورانی كه از گرسنگی سنگ به شكمش میبست، وفاداریاش را حفظ كند.
در سیره امام(ع) نقل شده كه ایشان هر جمعه برای مردم خطبه میخواند و نصیحتشان میكرد، آنان را از گرفتار شدن به دنیا پرهیز میداد، به كارهای اُخروی تشویقشان میكرد و این قطعههای هنری و رنگارنگ دعا، حمد و ثنا را كه تجسم بندگی خالصانه خداوند (سبحانه وحده لا شریك له) هستند، خود برایشان قرائت میكرد.
صحیفه سجادیه نماد یك جنبش اجتماعی گسترده است؛ جنبشی كه شرایط آن برهه، امام(ع) را به انجام آن واداشت. همچنین این صحیفه، میراث الهی بیهمتایی است كه همچنان با گذشت قرنها چشمه بخشش، چراغ هدایت و مدرسه اخلاق و تهذیب باقی مانده و بشریت همچنان به این میراث محمدی علوی(ص) نیازمند است؛ نیازی كه با افزایش فریبهای شیطان و آزمایشهای دنیا فزونی میگیرد.
#بر_بال_قلم
❇️بایسته هایی دربارة صحیفه سجادیه (قسمت اول)
✍️سید احمد سجادی
🔸 سخن از بایسته های کتاب مقدسی که به حق، به انجیل اهل بیت(ع) و زبور آل محمد(ص) لقب یافته، امری بس گران و مشکل است.
صحیفة کاملة سجادیه، چشمة بی پایانی است که باران نیایش و مناجات را در سرتاسر عالم و تا دامنة قیامت جاری کرده و جان های شیفته و کام های تشنة انسان های حق طلب و معنویت خواه رابه زلال تمنّا، مصفّا گردانده و مشام جانهایشان را از عطر پاک بندگی الهی و رحمت بی پایان لطف خداوندی انباشته است.
این کتاب، نخستین نیایش نامه مکتوب جهان اسلام و سومین کتاب مقدس شیعیان است که از وجود چهارمین امام معصوم صادره گردیده، پنجمین دُرّ ولایت آن را کتابت فرموده و ششمین کتابی است که در اسلام تألیف یافته است.
امام زین العابدین(ع) به مقتضای زمان و با بهترین و زیباترین شیوة ممکن، نیازهای فطری انسان را بیان می کند، خویشتنِ آدمی را به او می شناساند و راه ارتباط و اتصال به خالق بی نیاز را به او می آموزد. بدین ترتیب انسان را در پیوندی وثیق و متین با محبوب و خالق خویش به اوج می رساند و از هر چه غیر اوست بی نیاز می سازد. از سویی چگونه دعا کردن را می آموزد و از سوی دیگر درقالب دعا به تعلیم دین و اصول اعتقادات دینی، اخلاق و ارزش های انسانی، حقوق و دیگر مسائل مذهبی، فرهنگی و اجتماعی می پردازد.
مراجعة تاریخی به عصر و زمانه ای که آن حضرت در آن می زیسته و دعاهای گرانسنگ صحیفة سجادیه را در آن دوران القاء فرموده، به خوبی نشان می دهد که دین و معرفت دینی در آن دوره با خطری بزرگ و آفتی سترگ مواجه بوده است. جمود فرهنگی و رکود علمی حاصل از سیطرة زیانبار بنی امیّه بر امّت اسلامی، چنان فضای تاریکی را پدید آورده بود که تنها، یک حرکت اجتهادی فکری و اندیشگی جدید و یک جنبش علمی و فرهنگی نو پدید، می توانست آن فضای جامد و راکد را درهم شکند و به باز گشایی آفاق ذهنی و فکری مسلمانان بیانجامد. بدین ترتیب در کویر حیرت اندیشه سوز آن دوران، این سید ساجدان و زینت عابدان، امام علی بن الحسین(ع) بود، که نقشة رهایی از سلطة سنگین و ظالمانة فکری و فرهنگی امویان را طراحی و با تأسیس و ایجاد مدرسة علمی، فرهنگی و دینی عظیمی، آن حرکت علمی – دینی شگفت را پایه گذاری فرمود.
چنین حرکتی وصدورچنین کتابی،همگان را بر آن داشت تادر حراست از آن بکوشند،حضرت صادق(ع)تلاش در راه حفظ و صیانت از صحیفۀ سجادیه را از فرزند خود خواست و در هنگام تحویل صحیفه به محمد و ابراهیم از آنان پیمان گرفت که آن را از مدینه خارج نکنند، چرا که فتنه ها در پیش است. زید بن علی بن الحسین(ع) نیز به فرزندش یحیی،دستوربه حفظ و حراست از صحیفه را داده بود. از این رو عالمان بی شماری در طول تاریخ تشیع،با تبعیت از ائمه اطهار(ع) و اعاظم مذهب، بر حفظ وحراست واستنساخ وتکثیرنسخ صحیفه سجادیه و همچنین دقت نظر و تأمل و شرح و تفسیراین کتاب ارزشمند، شخصاً اهتمام ورزیده اند.
جای آن دارد که اندیشمندان شیعی، با نگاهی دیگر به این کتاب ارزشمند، در احیای مجدد آن قدم های بلندی بردارند، فرمان امام صادق(ع) بر حفظ و حراست از صحیفه را خطاب به خود دانند و خلأهای موجود را هر چه سریعتر از میان بردارند تا این کتاب از خطر انزوا و گوشه گیری در امان بماند و به فراموشی سپرده نشود.
📚 نشریه معارف، شماره 41.
❇️بایسته هایی دربارة صحیفه سجادیه (قسمت دوم)
✍️سید احمد سجادی
🔸
در این مسیر پیشنهادات زیر به عنوان بایسته هایی در باب صحیفه سجادیه، مطرح می گردد.
🔸1. اهتمام همگانی به صحیفة سجادیه؛
اندیشمندان و عالمان شیعی اذعان دارند صحیفة مکرمة سجادیه در ضوء نزول قرآن کریم نشأت یافته و ذخیره ای عظیم و برتر از همه ارزش هاست و حضرت زین العابدین علی بن الحسین(ع) آن را به امت اسلامی هدیه نموده. امّا می بینیم صحیفۀ سجّادیۀ، آنگونه که شاید و باید، در بین عوام مردم تا اندیشمندان جامعه و عالمان دینی، مورد توجّه کافی و وافی قرار نگرفته است. به طور نمونه می توان گفت: مراسم بسیار کمی یافت می شود که جهت زمزمۀ یک یا چند دعای صحیفه، بر پا شده باشد، در حالی که مراسم دعای ندبه، کمیل و دیگر ادعیه، بحمد الله بسیار فراوان و پر رونق برگزار می گردد.
در هیچ یک از کتاب های درسی دانش آموزان، درسی پیرامون معرّفی صحیفه سجّادیّه وجود ندارد. در دانشگاه ها نیز حتی در رشتۀ معارف، بحث جامعی پیرامون صحیفۀ سجّادیّه صورت نمی گیرد، در حالی که بسیاری از کتاب هایی که مورد نیاز و توجّه دانش آموزان قرار نگرفته و حتّی نسخه ای از آن را ندیده اند، معرّفی و تجلیل می شود.
جای آن داردکه این کتاب مقدّس درحوزه های علمیّه، به عنوان متن درسی قرار گیرد، طلّاب علوم دینی به یادگیری وپرداختن به شرح وترجمۀ آن اهتمام ورزند واز غنای آن استفاده ها ببرند.
در بررسی اجمالی که از چند کتاب موضوعی حدیث به عمل آمد، ارجاعات و استنادات به صحیفۀ سجّادیه، بسیار کم بود. در صورتی که در بسیاری از موضوعات، می توان از فرازهای صحیفۀ سجّادیّه استفاده برد، ولی نویسندگان آن کتاب ها به دلیل عدم توجّه به صحیفه و فقدان موضوع بندی جامع صحیفه، نتوانسته اند از آن بهرۀ موضوعی گیرند. پس راهی طولانی را باید برای مطرح کردن صحیفه در جامعه پیمود. از عموم مردم گرفته تا اندیشمندان جامعه باید برای نشر و ترویج این اثر باقی امام سجاد(ع) اهتمام کنند...
📚 نشریه معارف، شماره 41.
♻️ سلسله مباحث گفتارپژوهی(128)
👈مطالب ذیل، ادامه نکات مهم بدست آمده از مصاحبه اساتید پیشکسوت و موفق دروس معارف اسلامی در موضوعات مختلف با عنوان گفتار پژوهی است، که با ذکر نام استاد به صورت دستهبندی شده تقدیم میگردد.
✍️ نوع و سطح کیفی آموزه های مدرسان معارف و حوزه های مطالعاتی آنان
🔸22. دکتر سیدحسام الدین حسینی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران: مدرسان معارف باید فهمی عمیق از معارف اسلامی و آگاهی نسبی از آیات و روایات و آشنائی و تسلط نسبی بر دروس مختلف کلامی ، فلسفی، تفسیری، سیاسی ، اخلاقی و تاریخی داشته باشند، چرا که استاد معارف باید یک جامعیت نسبی در همه زمینه های معارف اسلامی داشته باشد.
🔸23. جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای اکبر فرحزادی، مدرس دروس معارف اسلامی: مدرس معارف باید در هر گرایشی که تدریس میکند اطلاعاتش کامل و مطالعه کرده باشد، ضمن اینکه مطالعات جانبی در حد ضرورت خیلی مهم است، اگر من اخلاق هم میخواهم بگویم، تا حدی باید از مبانی اعتقادی، تاریخ و ... نیز آگاه باشم، بله لازم نیست در همه چیز تخصصی حرف بزنم، ــــ مکانهای تاریخی و ... اینها ضرورت ندارد بدانم، در ضمن این جامعیت نسبی برای استاد اعتبارزایی نیز ایجاد میکند!
🔸24. دکتر محمدرضا بلانیان، عضو هیئت علمی دانشگاه یزد: مدرسان معارف باید مشابه بقیه علوم، در هر گرایش که تدریس میکنند سعی نمایند خود را به قلههای علمی آن رشته برسانند، آخرین شبهات و آخرین سؤالات مطرح در آن زمینه را آگاه شوند، آخرین نظریات ارائه شده را بدانند و به روز باشند.
#گفتارپژوهی
🇮🇷 «تپه برهانی»🇮🇷
👈افتخاري براي گروه معارف اسلامي
اشاره
🔸کتاب «تپه برهانی» اثر سید حمیدرضا طالقانی اصفهانی، برترين اثر بیست سال ادبیات داستانی دفاع مقدس(1359 تا 1379) است؛ که گرچه با فاصلة اندکی از پایان جنگ به زیور طبع آراسته شد اما همچنان در کانون توجه محافل ادبی و اندیشمندان و نخبگان این عرصه قرار دارد.
صرفنظر از ارزش و برجستگی هنری و ادبی کتاب «تپه برهانی»، برای نشریة معارف این نکته نیز حائز اهمیت است که نویسندة کتاب مزبور، عضوی از خانوادة استادان معارف اسلامی کشور است. طالقانی؛ عضو هیأت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که اکنون در حال نگارش و تدوین پایان نامة دکتری خود در رشتة مدرسی معارف اسلامی است، سابقهای 22 ساله در تدریس دروس مختلف معارف اسلامی، در دانشگاههای استان اصفهان دارد؛ و در این حوزه نیز از استادان موفق بهشمار میآید، تا جایی که در اولین ارزشیابی متمرکز معاونت امور اساتيد و دروس معارف اسلامی نهاد نمايندگي رهبري که در سال 1381 انجام شد، به عنوان استاد نمونة کشوری معرفی گردید.
شایستگی و درخشندگی ادبی «تپه برهانی» موجب گردید که قسمتهایی از آن، به عنوان یک متن برجستة ادبی معاصر، در کتاب ادبیات فارسی سال سوم رشتههای تجربی و ریاضی، در قالب درس نهم، فرا روی دانشآموزان مقطع دبیرستان قرار گیرد. از همین روست که طالقانی میگوید: «نوعاً دانشجویان من، از قبل مرا میشناسند و همیشه، در اولین جلسة کلاسها، وقتی به رسم معمول خود را معرفی میکنم، عکسالعمل نشان داده و میگویند ما از کلاس سوم دبیرستان، پای درس شما بوده ایم...»
در اين ويژه نامه، بازخواني پرونده درخشان اين اثر برجسته دفاع مقدس و خالق آن، براي همكاران او در گروههاي معارف اسلامي دانشگاههاي كشور، خالي از لطف نيست.
معارف
👈 ادامه مطلب را در سایت نشریه معارف مطالعه فرمایید.👇🏻
http://maarefmags.ir/node/2283
❇️بایسته هایی دربارة صحیفه سجادیه (قسمت سوم)
✍️سید احمد سجادی
🔸 2. تهیۀ کتابخانۀ دیجیتالی صحیفه سجّادیّه؛
تحوّلات دهه های اخیر در زمینۀ فن آوری ارتباطات واطّلاعات،ازجمله تولید نرم افزارهای رایانه ای و وجود شبکه های داخلی (اینترانت) و شبکۀ بین المللی (اینترنت)، اطّلاعات و انتقال آن وجستجو در متون را در کمترین زمان و با حداقل هزینه، ممکن ساخته است.
هر فرد با امکانات رایانه ای مناسب به اطّلاعات مورد نیاز خود دست می یابد، می تواند در رایانۀ خود صاحب هزاران کتاب و در شبکه های جهانی هزاران کتاب دیگر را جستجو کند و به کتابخانۀ خود بیفزاید. در این میان، تولید کننندگان متون دیجیتالی به رقابتی تنگاتنگ با کتابخانه ها و ناشران سنّتی برخاسته اند. رایانه های شخصی، لوح های فشرده، اینترنت، وب و همه زمینه های علمی که برای اشاعه اطلاعات، ارزشی قائل بودند، به یاری این جریان شتافته اند.
امروزه تولید کنندگان نرم افزار، می توانند صدها و هزاران کتاب را در لوح های فشرده جای دهند، امکانات پژوهشی وسیعی را برای آن طرّاحی کنند و با کمترین هزینه به تمامی جهان ارسال دارند. تولیدکنندگان نرم افزارهای تحقیقاتی شیعی نیز با تولید نرم افزارهای غنی در وادی کتابخانه های دیجیتال، قدم های بلندی را در زمینة اطلاع رسانی متون دینی برداشته اند. ولی جای دانشنامه جامع صحیفة سجّادیّه همچنان خالی است.
در کنار نرم افزار، بایستی این کتاب ارزشمند را در شبکه های جهانی نیز بشناسانیم. اینترنت محیطی است که همه روزه بر تعداد کاربران آن اضافه می شود، به طوری که تعداد کاربران ایرانی از دویست هزار نفر در سال 1379 به شش میلیون و هفتصدو پنجاه هزار نفر در سه ماهه اول سال 1384 رسیده و 137 برابر افزایش یافته است. صفحات سایت ها نیز بیشترین بازدید کنندگان را دارند.
متأسّفانه دراینترنت به جزمتن صحیفه وشرحی از استادحسن ممدوحی وصوت بعضی از ادعیّه، هیچ اثر دیگری از صحیفة سجّادیّه وجود ندارد.
جای آن دارد که با راه اندازی سایت ها و پایگاهجهای اینترنتی که اختصاص به مطرح نمودن صحیفة سجّادیّه درشبکه های جهانی به زبان های مختلف جهان دارد،نوای دلنشین وکلمات بلندومعارف والای آن رابه گوش همگان برسانیم و عالم اسلام بلکه جهان فرو رفته در منجلاب شهوات را با این کلام وحی آشنا سازیم.
در این میان، وبلاگ ها و تالارهای گفتگو نیز نبایستی از نظر دور بمانند. کشور ایران دارای مقام سوم وبلاگ نویسی و فارسی دوّمین زبان وبلاگ نویسی در سطح دنیاست و تعدادجوانانی که از وبلاگ استفاده می برند ودر تالارهای گفتگو شرکت میجکنند، بسیار زیاد است.چرامامعارف دینی وصحیفة مبارکة سجّادیّه را از این طریق به آگاهی دیگران نرسانیم؟
📚 نشریه معارف، شماره 41.
❇️بایسته هایی دربارة صحیفه سجادیه (قسمت چهارم)
✍️سید احمد سجادی
🔸
3. بازخوانی دعاهای صحیفه ، به صورت ادبیات روز؛
امروزه برای آشنایی نسل جوان با متون کهن ایران و جهان، از زبان روز و ادبیات جدید، استفاده های فراوان می شود. و برای معرّفی و برگردان آن به زبانی ساده و انتقال مفاهیم وگسترش شناخت آن،مقالات و کتاب های متعدّدی داریم.
در قدیم شاهنامه و مثنوی خوانی امری رایج بود، امّا امروز برای ترویج آن داستان های حماسی و پند های آموزنده به جوان امروز، بایستی از شیوة دیگری بهره گرفت و آن داستان های شیرین را در قالب ادبیات امروزی بیان کرد تا پس از آشنایی نسبی، خواننده به سراغ اصل و مرجع آن نوشتار برود، با آن آشنا گردد و بتواند از آن استفاده ببرد.
دریغا! که مفاهیم بلند صحیفة سجّادیه و دعاهای روح بخش آن برای جوانان ما شناخته شده نیست، تا آنجا که وقتی سخن از این کتاب مقدّس به میان می آید، بسیاری از مردم و حتی برخی از پژوهشگران به این کتاب به چشم کتابی دعایی برای برآورده شدن حاجات می نگرند. باید برای شناساندن این کتاب ارزشمند، با قلم روز و ادبیّات آشنا با مردم، قدم هایی برداشته شود تا پس از آشنایی اجمالی، مخاطبان را به سوی آشنایی هر چه بیشتر بکشانیم. باید در کتاب هایی با حجم پایین و در قطع های کوچک، نکته هایی از فراز های بعضی از دعاهای صحیفه ذکر شود و در اختیار همگان قرار گیرد و بر اساس آنها داستان و قطعات ادبی نوشته شود.
📚 نشریه معارف، شماره 41.
❇️بایسته هایی دربارة صحیفه سجادیه (قسمت پنجم)
✍️سید احمد سجادی
🔸 4. موضوع نگاری صحیفه سجّادیّه؛
نخستین فهرست نگاری در متون مقدّس اسلامی بر روی قرآن صورت پذیرفت. فرهنگ موضوعی قرآن سابقه کهنی ندارد، چرا که گذشتگان برای موضوع یابی به ذهن خود رجوع می کردند، چون یا تمامی آیات و یا اکثر آن را حفظ بودند.
مرکز تحقیقات رایانه ای حوزة علمیّه اصفهان، چندین سال است اقدام به فهرست نگاری و موضوع یابی صحیفه نموده که به زودی در چند مجلد به چاپ خواهد رسید. ولی این به معنای پایان کار نیست. محقّقان و دانشمندان اسلامی در جهت موضوع نگاری دقیق صحیفه، باید گام های مؤثّری بردارند.
✅5. تلاوت و صوت دلنشین صحیفه سجّادیّه؛
امروزه با پیشرفتی که دستگاه های صوتی داشته اند، انواع صوت ها با کیفیّت بالا در حجم بسیار کم، در دسترس همگان قرار دارد. دستگاه های MP3 توانسته است جای ضبط صوت های قبلی را پر کند. نوار های کاست کم کم جای خود را به CD می دهند.
ابزار دیگر،MP3 PLAYERاست که با حجمی بسیار ناچیز،می تواند ده ها ساعت صوت را درخود جای دهد وهمیشه همراه کاربر باشد.
تولید کنندگان صوت ها و نواهای مذهبی از این تکنولوژی استفاده بردند و هم اکنون شاهد صدها ترتیل کامل قرآن در سایت ها هستیم. در کشور ما نیز، علاوه بر ارائه ترتیل قرآن کریم توسّط چندین قاری برتر کشور، توسّط شورای عالی قرآن، مداحی ها و مرثیه سرایی ها و دعاها به صورت MP3 ارائه گردیده است. در این میان صوت صحیفه سجّادیّه در سایت های اینترنتی ارائه گردیده، که جای آن دارد، اولاً با نواها و صوت های متعدّدی ارائه شود، ثانیاً در ترویج و همگانی کردن استفاده از آن قدم های بعدی را برداریم.
📚 نشریه معارف، شماره 41.
✅ درسنامه
اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)
✍️نویسنده: حجتالاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی
🔸ناشر: دفتر نشر معارف
🔹نوبت چاپ: اول/1399
🔹قیمت: 30000 تومان
این کتاب که با همیاری معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی، از سه بخش در 16 درس و 288 صفحه تشکیل شده است. با مد نظر قرار دادن قرائت امام خمینی(ره) از نظام سیاسی، ضمن آشنا کردن دانشجویان با اندیشههای امام راحل(ره) به عنوان نقشه راه جمهوری اسلامی ایران مجموعهای کامل و منسجم از اندیشه سیاسی اسلام حداکثری را ارائه کرده است. بخش اول: ذیل کلیات و مفاهیم، علاوه بر زندگی و زمانه امام خمینی(ره) که در شناخت دیدگاههای ایشان مؤثر است، مفاهیم اساسی و مبانی و قواعد اندیشه سیاسی ایشان را بررسی کرده و قواعد فقه سیاسی(قواعدی چون حفظ نظام، تقیه، نفیسبیل، عدالت و لاضرر) و روششناسی استنباط نیز مورد بررسی قرار گرفته است. بخش دوم: مباحث نظری نظام سیاسی اسلام ذیل چهار رکن اساسی حکومت، حاکمیت، جمعیت و سرزمین، ضرورت اساس حکومت، اهداف حکومت، ویژگیهای حاکم دینی، حدود اختیارات حاکم اسلامی، ضرورت حکومت دینی و کارکردهای اینگونه حکومتها مورد توجه قرار گرفته است. بخش سوم، مباحث مرتبط با جمهوری اسلامی ایران(جایگاه جمهوری اسلامی و نهادهای حکومتی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و جریانهای فکری-سیاسی از دیدگاه امام خمینی) و..... مورد بررسی قرار گرفته است.
#کتاب_شناسی