🕸🕸
🕸
تکثرگرایی دینی یا
پلورالیسم دینی، یا
حقانیت مطلقهی همهی ادیان
⁉️با توجه به توسعهی ارتباطات بین پیروان ادیان مختلف با یکدیگر در رسانههای گوناگون، این سوال مطرح میگردد که آیا همهی ادیان، اهل نجات هستند یا نه؟
از آنجایی که تنوع، تکثر و کثرت در بین ادیان و مذاهب واقعیتی انکارناپذیر است لازم میباشد اندیشمندان دینی، دیدگاه خود را نسبت به تکثر ادیان مطرح کنند
در دهههای اخیر یکی از سردمداران این نظریه اندیشمندی از مغرب زمین بنام جان هیک از آنجایی که با غیرمسیحیان از جمله مسلمانان، هندوها، یهودیان همکاری داشت در مورد ادیان و مذاهب گوناگون به داوری پرداخت وی برای پاسخ به تنوع و تکثر ادیان وحیانی و غیروحیانی، نظریهی پلورالیسم دینی یا تکثرگرایی دینی را در برابر اندیشههای انحصارگرایی، شمولگرایی و ابطالگرایی مطرح کرد و همهی متدینان به ادیان مختلف را، بهشتی و سعادتمند خواند.
قبل از تعریف تکثرگرایی، بهتر است اندیشههای ابطالگرایی، شمولگرایی، انحصارگرایی تعریف گردد.
⚡️ابطالگرایی: قائل به باطل بودن و مخلوق ذهن بشر بودن تمام ادیان هستند؛ این نظریه توسط ملحدین، غیرمومنین و غیرمعتقدینِ به خدا مطرح شده است.
⚡️شمولگرایی: قائل به حقانیت مطلق یک دین و حقانیت نسبی سایر ادیان.
⚡️انحصارگرایی: قائل به حقانیت یک دین منحصراََ و بطلان سایر ادیان.
ماست شیرین را منحصر به ماست خود و سایر ماستها را ترش میپندارند.
⚡️پلورالیسم دینی: قائل به حق بودن تمام ادیان و قائل به صراطهای مستقیماند (راههای متفاوت)
این گروه معتقدند: راه حق، راه وصول به مقصد، تنها یک راه، یک سیره و یک شیوه نیست بلکه برای رسیدن به نجات و رستگاری راههای فراوانی وجود دارد.
نظیر شعر:
هر کسی از ظن خود شد یارِ من
نظیر فیلم سینمایی
رضا مارمولک
یا مثال فیل تاریکخانه،
تکثرگرایی مثل پازلیست که هر دین، قطعهای از حقیقت آن است، همهی ادیان در عرض هم و بدون برتری بر یکدیگر و طریقی برای رستگاری انساناند.
💠دلیل جان هیک:
🌀۱. دلیل معرفتی:
ریشه در بحث شکاکیت و نسبیگرایی معرفتی دارد که در غرب مطرح شد و بعد از رُنِسانس دو شاخهی تفکر فلسفی تفکر فلسفی حسگرا و تفکر فلسفی عقلگرا بوجود آمد که میرسد به کانت و او بحث نومن و فنومن را مطرح کرد از دل آن شکاکیت مدرن متولد شد بنابراین وقتی گفته شود به "واقع" آنچنان که هست قابل دسترسی نیست نمیتوان داوری منطقی و معرفتی نسبت به ادیان مختلف داشت.
🌀۲.دلیل غیرمعرفتی:
همزیستی مسالمتآمیز است؛ زیرا در اندیشهی تکثرگرایی همزیستی مسالمتآمیز کاملا مشهود است
⏹نقد اندیشه تکثرگرایی
🔅۱.بر اساس اصل امتناعِ اجتماعِ نقیضین و ارتفاع نقیضین امکان ندارد همهی ادیان حق باشند چرا که هر کدام از ادیان اعم از الهی و غیرالهی آموزههایی را مطرح میکنند که این آموزهها با تعالیم یکی دیگر از ادیان متناقض است به عنوان نمونه: دین اسلام معتقد است حضرت عیسی، خدا نیست ولی مسیحیان عیسی را خدا میدانند و امکان ندارد هر دو قول صحیح باشد به عنوان مثال در آیین بودیسم منکر حیات اخروی میشوند و چرخهی کارما را مطرح میکنند در حالیکه امکان ندارد کسی هم معتقد به اسلام و مسیحیت باشد که مبنای آن وجود و هست جهان آخرت و هم، به بودیسم که منکر آخرت است اعتقاد داشته باشد بنابراین اگر کسی قائل به حقانیت مطلق همهی ادیان شود با توجه به تعارض و تناقضاتی که در آموزههای ادیان وجود دارد مستلزم اجتماع نقیضین و امری محال است، اما این بدان معنا نیست که ما همهی ادیان را صحیح یا همگی را باطل و یا همه را متناقض یکدیگر بدانیم و فقط اسلام با قرائت مذهب تشیع را اهل نجات بدانیم بلکه نجاتبخشی در آخرت را برای سایر پیروان ادیانی که پیرو دین و مذهب حق بودهاند نیز قائلایم و تنها جاهلان مقصر و کافران معاند در آخرت، اهل نجات نیستند.
🔅۲.برای همزیستی مسالمتآمیز لازم نیست اندیشهی تکثرگرایی دینی را مطرح نمود چون در آموزههای اسلامی اصل اولیه، اصل همزیستی مسالمتآمیز است طبق:
〽️سورهممتحنهآیه۸:لا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ
〽️نامه امیرالمؤمنین به مالک اشتر که فرمودند:مردم دو دستهاند یا برادران دینی و یا همانند تو؛ انسانها با هر کیش و آئینی که باشند نسبت به هم از حقوقی برخوردارند.
🔅۳.مبارزه انبیا با طاغوت دال بر نفی تکثرگرایی(مبارزه حضرت موسی با فرعون، مبارزه نبی مکرم اسلام با کافران در سوره کافرون)زیرا پیامبر، دین کافران را نپذیرفتند.
🔅۴.جزیه گرفتن از اهل کتاب نشان از عدم قبول تکثرگرایی از جانب خدا و پیامبر اکرم دارد.
🖊مرضیه رمضانقاسم
#تکثرگرایی
#پلورالیسم
#حقوباطل
#اهلنجاتبودن
🌷العجلمولایغریبم
#کانال_موعود_شناسی🪴
🆔https://eitaa.com/madi113