♨️ رودکیِ بزرگ
• رودکی نه مقهور طبیعت است و نه کور مدیحت!
او را به راستی به حکم همین بیت، سلطان سخن میتوان گفت:
به نام نیک تو خواجه فریفته نشوم
که نام نیک تو دام است و زرق مر نان را
🏷️ درنگ اول:
• تکواژ «مر» وقتی بهمراه راء میآید، به قول احمدرضا لطفی در «بررسی ساخت دو مفعولی»، «تکواژ حصر» نامیده میشود! یعنی مفید تاکید است. حالا چرا تاکید؟ چون شاعر با این کلمه کارها دارد!
🏷️ درنگ دوم:
• میرسیم به نظریه توخّی و کلمهای که مانند نخ تسبیح، بسیار هنرمندانه، تمام کلمات دیگر را در راستای فرم بهخط کردهست.
به «زرق» بنگرید...
در جلسات شبکهسازی طی کارگاه #چشم_و_چراغ مفصل بیان کردیم که چگونه یک کلمه میتواند کلید استخراج باشد. زرق کنار نان، به ایهام تبادر رزق را متبادر میکند که گویا این رزق خود به دام افتاده و در تکاپوی رهایی، واج کسرهاش به فتحه مبدل شده و نقطه جابهجا شدهست. این یعنی استفاده فرمیک از یک کلمۀ بهظاهر ساده. این یعنی اهمیّت شبکهسازی و تناسب.
میگوید نام نیک شاه را دستآویز خود نمیکنم که این نام، برای نان زرق است و فریب! بین نام و نان نیز جناس مختلف الآخر مذیل زیباست...
📝 مسعود یوسف پور
📌 #مدرس_هشت
کانال تخصصی ادبیات در ایتا
@madras8
• به زودی استخراج مضامین فاطمی ان شالله در کارگاه #چشم_و_چراغ به فراخور ایام شهادت بارگذاری میشود.
چون مطالب پیوسته هستند، پیشنهاد میشود حتما این کارگاه را تهیه کنید.
🏷️ توضیحات و روش تهیه کارگاه:
https://eitaa.com/madras8/1390
📌 #مدرس_هشت
کانال تخصصی ادبیات در ایتا
@madras8
۱_ دوستانی که کارگاههای این حقیر را دنبال میکنند، میدانند تا امروز سخنهای بسیار در باب چه و چگونه گفتم.
شاید در اولین کارگاه فرم که در #مترومعیار داشتیم مفصلا بیان کردم. آخرین مطالب هم در #چشم_و_چراغ گفتم.
از قول کسانی نظیر زرینکوب تا فرمالیستها و غیره و غیره. جمعبندی هم داشتیم و به یک نتیجه خوب رسیدیم.
خروجی آنهمه بحث این است که مسئله شعر «چگونه»ست نه «چه».
خلاقیت در همین چگونهست. من احساس میکنم درست متوجه نشدند بعضی از بزرگواران مسئله چگونه را.
وگرنه محال است ما در یک کارگاه مهم آموزشی، بحث «چه» را بعنوان یکی از چالشهای امروز شعر معرفی کنیم!