💡توصیف مرحوم علامه مجلسی در کلام مرحوم سید نعمت الله جزائری
● و لقد عاشرته أعواما كثيرة ليلا و نهارا فما رأيت منه فعل مباح فضلا عن المكروهات، لأنه كان ممتثلا قول النبي صلّىاللّهعليهوآله «يا أبا ذر! ليكن لك في كل شيء نية حتى في النوم و الأكل». بل كانت أفعاله كلها طاعات.
● و كان مع شباب سنه الشريف قد تتبع العلوم تتبعا لم يقاربه أحد من فضلاء عصره، سيّما علم الحديث، و ما كنت أسأله في حلّ حديث الا و قد أجابني بحديث مفصل يشتمل على حلّ ذلك الحديث المجمل.
● و قد كان يعظ الناس في مسجد الجامع في اصفهان، فما رأيت أفصح منه و لا أحلى منه منطقا.
● و قد كانت الأخبار التي نطالعها في الليل اذا سمعناها منه في النهار نكون كأنّا لم نسمعها من حسن تقريره و عذوبة منطقه.
● و في وقت كتابة هذه الكلمات كان زائرا لمولانا الرضا عليهالسّلام متعنا اللّه بطول بقاه، و حشره في الآخرة مع من كان يتولاه.
📚كشف الأسرار في شرح الاستبصار؛ ج۲؛ ص۷۵
@madras_emb
💠 احترام به قدمای اصحاب
مرحوم آقای بروجردی یکروزی در وسط درس فتوایی از یکی از قدمای اصحاب (ابنجنید یا ابنادریس) نقل کردند که خیلی دور از آبادی بود، بدون اختیار لبخند و تبسّمی بر لبان شیرین آن آیت ادب نشست که ایهامی داشت نسبت به آن فتوا. فردا که به درس آمدند و در منبر جا گرفتند، تمام درس را در شخصیّت صاحب آن فتوای دیروز صحبت کردند که نکند تبسّم روز قبل از منزلت او در نظرها کاسته باشد.
📚 ما سمعتُ ممّن رأیتُ؛ ج۱؛ ص۱۳۲
@madras_emb
💠 چرایی تشدید حکم در جایی که به نظر باید حکمِ مقابل شدید باشد
❖ آیةاللهالعظمی شبیری زنجانی:
● یک وقت از آقای بروجردی پرسیدند که چرا در آیه شریفه، «دَین» بعد از «وصیت» ذکر شده: «مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِينَ بِهَا أَوْ دَيْنٍ» [۱] با اینکه دَین مقدم بر وصیت است؟
● ایشان فرمودند: زیرا طلبکار برای گرفتن طلب خود انگیزه دارد و به طور طبیعی طلب او پرداخت میشود، ولی وصیت خیلی وقت ها زمین میماند و ورثه از انجام آن سرباز میزنند.
● من از همین مطلب برای توجیه برخی موارد که به نظر میرسد اولویت باید برعکس باشد استفاده میکردم؛ مثلاً ازدواج در عدّه موجب حرمت ابد است، اما حکم ازدواج با زن شوهردار شاید به این شدت نباشد. چون زن شوهردار خیلی کم در معرض ازدواج قرار دارد و شاید همین علّت حکم آن تشدید نشده، ولی زنی که در عدّه است، احتمال ازدواج او زیاد است؛ لذا با آنکه قبح ازدواج با زن شوهردار بیشتر است، 👈تشدید حکم در جایی است که احتمال ابتلای مردم بیشتر است تا گرفتار نشوند.
............................
۱. سوره نساء؛ آیه ۱۴
📚جرعه ای از دریا؛ ج۴؛ ص۵۴۸
@madras_emb
🌙 ماه رجب، ماه استغفار
عَنِ الصَّادِقِ علیهالسلام: مَنْ قَالَ كُلَّ يَوْمٍ أَرْبَعَ مِائَةِ مَرَّةٍ مُدَّةَ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ رُزِقَ كَنْزاً مِنْ عِلْمٍ أَوْ كَنْزاً مِنْ مَالٍ وَ هُوَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِيمُ الْحَيُّ الْقَيُّومُ بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مِنْ جَمِيعِ جُرْمِي وَ ظُلْمِي وَ إِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي وَ أَتُوبُ إِلَيْه.
📚المصباح (للكفعمي)؛ ص۶۳
از امام صادق علیهالسلام نقل شده است:
هرکس روزی چهارصد مرتبه در دو ماه پیدرپی این استغفار را بگوید، یا گنجی از علم و دانش به او داده میشود یا گنجی از مال و ثروت روزیاش میگردد.
👈 أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِيمُ، الْحَيُّ الْقَيُّومُ، بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ، مِنْ جَمِيعِ جُرْمِي وَ ظُلْمِي وَ إِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي وَ أَتُوبُ إِلَيْه.
@madras_emb
┈┅ ❁ـ﷽ـ❁ ┅┈
📣 قابل توجه اساتید معزز و طلاب محترم مدرس فقهی امام محمد باقر علیهالسلام
به فضل الهی و در ذیل عنایات حضرات معصومین "علیهمالسلام"
شروع نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ از روز شنبه مورخ ۲۲ دیماه، مصادف با میلاد مبارک حضرت جوادالائمه علیهالسلام میباشد و تمامی درسها برقرار است.
🌹 اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ و عَجِّلْ فَرَجَهُمْ و العَنْ أعْدَاءَهُم أجْمَعِینَ.
┈┅ ❁ـ﷽ـ❁ ┅┈
🌹السَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا جَعْفَر يا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ اَيُّهَا التَّقِيُّ الْجَوادُ
🎊 جشن عید نورانی ولادت با برکت حضرت امام جوادالائمه علیهالسلام
🔸با مدیحهسرایی: حجت الاسلام محمدعلی افضلی
🗓 شنبه ۲۲ دیماه ۱۴۰۳
🕙 ساعت ۱۰:۵۰
📍مدرس فقهی امام محمد باقر علیهالسلام
@madras_emb
مداحی -22.mp3
12.79M
✨ میلاد حضرت امام جواد علیهالسلام
🎙حجت الاسلام محمدعلی افضلی
🗓 شنبه؛ ۲۲ دیماه ۱۴۰۳
🔺مدرس فقهی امام محمد باقر علیهالسلام
#مدیحه_سرایی
@madras_emb
🌹 دعای حضرت جواد الائمه علیهالسلام
... عَلِيُّ بْنُ عَاصِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ علیهمالسلام قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلیاللهعلیهوآله وَ عِنْدَهُ أُبَيُّ بْنُ كَعْب …
..وَ يَقُولُ فِي دُعَاءِ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الجَواد:
«يَا مَنْ لَا شَبِيهَ لَهُ وَ لَا مِثَالَ، أَنْتَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَ لَا خَالِقَ إِلَّا أَنْتَ تُفْنِي الْمَخْلُوقِينَ وَ تَبْقَى أَنْتَ حَلُمْتَ عَمَّنْ عَصَاكَ وَ فِي الْمَغْفِرَةِ رِضَاكَ»
مَنْ دَعَا بِهَذَا الدُّعَاءِ كَانَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ شَفِيعَهُ يَوْمَ الْقِيَامَة.
📚عيون أخبار الرضا عليهالسلام؛ ج۱؛ ص۵۹
@madras_emb
💠 بحثی پیرامون اصحاب اجماع، و جمع بین عبارت شیخ طوسی در کتاب عُدّه و عبارت کشّی در رجال
قسمت اوّل
🔸برخی از راویان مانند عبد اللّه بن بکیر با وجود آن که کشّی تصریح کرده که از اصحاب اجماع هستند،1️⃣ شیخ طوسی در کتاب عدّة تصریح نموده که تنها با وجود دو شرط (عدم مخالفت با فتوای امامیه، و عدم مخالفت با روایت راوی امامی) به روایت آنها عمل میشود.2️⃣
🔹از ظاهر اطلاق عبارت کشّی استفاده میشود که روایت راویان ثقه شیعه غیر امامی مثل عبد اللّه بن بکیر، به نحو مطلق مورد عمل است، و مشروط به دو شرط مزبور نیست.
باید بررسی نمود که آیا بین این دو عبارت منافاتی وجود دارد یا خیر؟3️⃣
🔰 تبیین مفاد عبارت کشّی درباره اصحاب اجماع
در باب اصحاب اجماع و تبیین مفاد عبارت کشّی، بین علما اختلاف وجود دارد:
- مشهور معتقدند که سند روایاتی که تا این افراد صحیح است، حجّت است، و به باقی سند نظر نمیشود. البتّه مشهور معاصرین ممکن است قائل به این نظریه نباشند، ولی در هر صورت نظر مشهور و مطرح در بین علما این است.
- جناب آیت اللّه والد و برخی دیگر از علما معتقدند که عبارت کشّی تنها به توثیق خود این راویان نظارت دارد، و چیزی بیش از آن از عبارت کشّی استفاده نمیشود.
محقّق تستری در قاموس الرجال بیان کرده که علّامه حلّی در خلاصة الأقوال، روایات موثّقه را نمیپذیرد، مگر این که آن راوی از اصحاب اجماع باشد. به نظر علّامه، اصل اوّلی در موثّقات، عدم حجّیت است، مگر آن که اجماعی بر اعتبار روایت آنها وجود داشته باشد، مثل اصحاب اجماع و مثل علی بن حسن بن فضّال که از برخی عبارات، اجماع بر پذیرش سخن او استفاده میشود.
نسبتی که صاحب قاموس الرجال به علّامه داده صحیح است، ولی برداشتی که علّامه از تعبیر کشّی در مورد اصحاب اجماع نموده - که چیزی بیش از اصل وثاقت استظهار نموده - صحیح نیست.
✳️ مراد از «تصحیح ما یصحّ» در عبارت کشّی
یکی از اصحاب اجماع، ابن أبی عمیر است. فرض کنید در سند روایتی وارد شده است: «عن ابن أبي عمیر، قال: حدّثني معاویة بن عمّار، قال: حدّثني أبو عبد اللّه الصادق علیه السلام».
مشهور بیان کردهاند مراد از «ما یصحّ»، روایتی است که تا ابن أبی عمیر صحیح باشد، مثل «محمّٔد بن یحیی العطّار، عن أحمد بن محمّٔد بن عیسی، عن الحسین بن سعید، عن ابن أبي عمیر».
آیت اللّه والد بیان کردهاند مراد از «ما یصحّ»، قول ابن أبی عمیر است. ابن أبی عمیر سخن معصوم علیه السلام را نقل نکرده، بلکه تحدیث معاویة بن عمّار را نقل کرده است. «تصحیح ما یصحّ» یعنی آنچه ثابت شود که ابن أبی عمیر آن را نقل کرده است. در نتیجه اگر معاویة بن عمّار مطلب اشتباهی نقل کرده باشد، یا ثقه نباشد، ولی ابن أبی عمیر از او نقل کند، - بنا بر نظر آیت اللّه والد - منافاتی با سخن کشّی ندارد، ولی بنا بر نظر مشهور، سخن کشّی منافات دارد با آن که ابن ابی عمیر از راویان غیر ثقهای - که ممکن است به اشتباه مطلبی را ذکر نموده باشند - نقل روایت کند.
✅ حاصل آنکه «تصحیح ما یصحّ» به معنای «صحیح القول»، و «صحیح الحدیث»، و «صحیح الروایة»، و «ثقة في الروایة» است.4️⃣
در واقع عبارت کشّی ناظر به مسئله فقاهت و وثاقت قولیِ این راویان است. در مورد فقها، مسئله فقاهت قولی نیز مطرح است. از آن رو که فقیهی که راستگو نباشد، سخنش مقبول نیست. کشّی در مورد این فقها، وثاقت قولی را نیز مطرح نموده است. «تصحیح ما یصحّ» به معنای «تصدیقهم لما یقولون» است. از این رو در طبقه اوّل اصحاب اجماع، عبارت «أجمعت العصابة علی تصحیح ما یصحّ» نقل نشده است؛5️⃣ چرا که طبقه اوّل همگی از فقهای امامیه هستند، و شبهه جدّی در مورد آنها مطرح نبوده است. حاصل آن که مفاد عبارت کشّی «ثقة في الروایة» است.
ادامه دارد ...
🔺درس خارج فقه استاد معظّم آقای حاج سیّد محمّد جواد شبیری زنجانی (کتاب الزکاة)، تاریخ: ۲ مهر ۱۴۰۳.
#اصحاب_اجماع
@ketabe_Estenad
💠 بحثی پیرامون اصحاب اجماع، و جمع بین عبارت شیخ طوسی در کتاب عُدّه و عبارت کشّی در رجال
قسمت دوم
🔸 جمع بین عبارت شیخ و عبارت کشّی
این تعبیر کشّی بیانگر صغری وثاقت است، ولی آن که صرف وثاقت برای پذیرش خبر کفایت میکند یا شرایط دیگری لازم است، بحث دیگری است. عبارت شیخ در عدّه، ناظر به شرایط دیگر است. عبارت کشّی منافاتی ندارد با آن که روایت شخصی که در نقل روایت ثقه است، ولی در اعتقاد خطا دارد، مورد پذیرش واقع نشود. به عنوان مثال اگر در مورد شخصی بیان شود که آن شخص ثقه است، این عبارت بیانگر آن نیست که خبر ثقه حجّت است، بلکه تنها صغری ثابت میشود. ممکن است شخصی پذیرش خبر ثقه را تنها در صورتی که منجر به وثوق باشد حجّت بداند. حاصل آن که عبارت شیخ در عدّه، ناظر به کبری حجیّت خبر ثقه، و سخن کشّی ناظر به صغری آن است.
▪️از عبارت شیخ میتوان برداشت کرد که تنها راویان ثقه امامی نیستند که سخنشان حجّت است. شیخ یکی از ادلّه حجّیت خبر واحد را تأسیس علم رجال دانسته، و بیان کرده که اگر نظریه سیّد مرتضی (خبر ثقه حجّت نیست) صحیح بود، علم رجال تأسیس نمیگشت، و مباحث تفصیلی در جرح و تعدیل راویان بیان نمیشد، و این اهتمامی که امامیه به تفکیک راویان ثقه و غیر ثقه داشتند، وجود نداشت. این سخن شیخ صحیح است و در اختلاف بین سیّد مرتضی و شیخ طوسی در حجیّت اخبار آحاد، حق با شیخ طوسی است.
———————————————-
1️⃣ إختیار الرجال: ص۳۷۵، رقم۷۰۵.
2️⃣ العدّة في أصول الفقه: ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.
3️⃣ به نظر میرسد که محقّق تستری نیز بین این دو عبارت، تنافی مشاهده کرده است. ر.ک: قاموس الرجال: ج۱، ص۲۱.
4️⃣ البته در تعبیر «صحیح الروایة»، مراد از «الروایة»، سخن معصوم علیه السلام نیست، بلکه به معنی قول و سخن و معنای لغوی آن است.
5️⃣ إختیار الرجال: ص۲۳۸، رقم۴۳۱.
🔺درس خارج فقه استاد معظّم آقای حاج سیّد محمّد جواد شبیری زنجانی (کتاب الزکاة)، تاریخ: ۲ مهر ۱۴۰۳.
#اصحاب_اجماع
@ketabe_Estenad
#تقویم_شیعه
💡یازدهم رجب روز تعیین تاریخ ولادت حضرت امیرالمومنین علیهالسلام (۱۳ رجب) در سال ۱۱۲۲ق
● فائده مهمه: و أیضا از وقایع تجدید عید مولود حضرت سیّد الأوصیاء بود. پادشاه [شاه سلطان حسین] از علماء تفتیش نمود روز تولّد حضرت أمیر المؤمنین علیهالسّلام را. و چون خلافی مذکور شد از علّامى شیخ الاسلام أمیر محمّد صالح خاتون آبادى و او را اعتقاد روز هفتم شهر شعبان المعظّم بود بمقتضاى حدیثى.
● و قائلى معلوم نبود بجهت آن قول. و حضرت علّامة العلمائى آقا جمال و حضرت أعلم العلماء أمیر محمّد باقر مدرّس [خاتون آبادی] هر دو را اعتقاد این بود که سیزدهم رجب روز ولادت با سعادت آن حضرت است.
● پادشاه فرمود که ایشک آقاسى باشى همه علماء اعلام و مدرّسین و متوسطین را اجتماع فرمودند در خانه میرزا باقر صدر خاصّه و بعد از منازعات [علمی]، آقا جمال و میر محمّد باقر ـ سلّمهما اللّه ـ و قریب هشتاد نفر ترجیح دادند که روز ولادت آن حضرت سیزدهم رجب است. و شیخ الاسلام و پسرش میر محمّد حسین و دامادش ملا عبد الکریم هفتم شعبان را روز ولادت آن حضرت گمان کردند. و هر کس اعتقاد خود را نوشته محصّل امر مزبور بنظر اشرف رسانید. و این مجمع در شنبه یازدهم شهر رجب منعقد شد، و پادشاه والا جاه ترجیح مُجمعٌ علیه داده، سیزدهم را عید قرار داد و شب تا صبح بطریق سایر اعیاد نوبه را فرو کوفتند و آن روز را مجلس ساختند. و قول هفتم [شعبان] را که از قدماء و متأخرین قائلى نداشت و مستند آن بغیر حدیثى نبود، اعتبار ننمودند. چنانچه قول به اینکه ولادت با سعادت در هفتم ذى حجّه است یا در چهاردهم رمضان است، نیز به غیر حدیثى دیگر سندى نداشت و کسى اعتبار نکرده بود. پس هر سه قول در یک مرتبه است، لهذا ترجیح قول اول دادند.
● حضّار مجلس اجلاس از علماء: آقا جمال، أمیر محمّد باقر شیخ الاسلام، ملا بهاء الدین [فاضل هندی]، ملا محمّد حسین لنبانى، ملا محمّد حسین [شیخ الاسلام] و ملا محمّد کاظم پسران ملا شاه محمّد تبریزى، و ملا محمّد هادى و ملا محمّد جعفر اولاد ملا محمّد باقر خراسانى [محقق سبزواری] و نظایر این جماعت. و میرزا داود متولّى و میرزا سیّد محمّد قاضى، و میرزا محمّد طاهر خلیفه سلطانى و شیخ محمّد سبزوارى و سیّد محمّد حسین مشهدى.
📚وقایع السنین و الاعوام، ص۵۶۲
@madras_emb