#قاعده_چهاردهم
3⃣ اتحاد یا مغایرت با #قاعده_عدم_ضمان_أمین
مرحوم مراغی معتقد شده اند قاعده احسان، همان قاعده عدم ضمان امین است و تفاوتی ندارند.
اما به نظر این مطلب صحیح نیست زیرا:
- اولا «محسن» و «أمین» عامین من وجه هستند:
الف) گاهی جمع می شوند مانند اینکه: زید اسب خود را پیش بکر به امانت گذاشته و هر روز میآمد علف و آب میداد، ولی یک روز نیامد و بکر تغذیه حیوان را بر عهده گرفت. اینجا بکر هم مؤتمن است و هم محسن.
ب) گاهی شخص صرفا امین است: مانند فرض قبل در هنگامی که بکر تغذیه ای به حیوان ندهد.
ج) و گاهی شخص صرفا محسن است، مانند اینکه اسب زید را در بیابان پیدا کرده و تغذیه او را بر عهده می گیرد تا صاحبش پیدا شود.
- و ثانیا قاعده عدم ضمان امین مسقط ضمان است، اما در موارد قاعده احسان در واقعا اصلا سببی برای ثبوت ضمان وجود ندارد، پس خروج امین از حکم به ضمان، تخصیصی است اما خروج محسن، تخصصی.
بلکه در همان مثال پیدا کردن اسب، اگر محسن نیت کند تغذیه ای که به حیوان می دهم تبرعی نیست، می تواند هزینه هایش را از مالک بگیرد هرچند حیوان بعد از مدتی بدون افراط یا تفریط تلف شود.
📚 درس خارج فقه سبحانی(با مقداری تغییر): ۹۲/۱۱/۷
#قاعده_احسان
@Qabasat
مکتب اقتصادی اسلام.mp3
599.1K
🔅 وجود «مکتب اقتصادی» در اسلام
📝 استاد شهیدی(دام ظلّه)
#شمّ_الفقاهة
@Qabasat
F.m.11.mp3
10.79M
- جستاری در استعداد فقه امامیه در حل مسائل معاصر
🔊 حجت الاسلام استاد عبدی(زید عزّه)
💠 جلسه یازدهم
1⃣ متون فقه امامیه: استعدادی در اعطاء قوه قانون نویسی
2⃣ دوازده شاخصه فنّ قانون نویسی فقیهانه:
- ضرب القاعده
- احترازیت قیود
- جامعیت
- فصاحت قانونی
- بلاغت قانونی
- عناوین
- نظم منطقی
- تعارف
- الفاظ فتوا
- وحدت اسلوب
- دقت تعاریف
- ارتباط با قواعد لفظی
3⃣ «زبان شناسی فقاهی» استعدادی مبتنی بر دو ابزار «تحدید ادبی» و «تحلیل اصولی»
#فقه_المسائل_المعاصرة
@feghahat_3
@Qabasat
هدایت شده از صراط مستقیم
#اطلاعیه
🔸 با توجه به کسالت حضرت آیت الله مصباح یزدی(حفظه الله)، استاد تحریری توصیه فرمودند برای بهتر شدن حال ایشان حدیث کسا و دعای سریع الاجابه قرائت شود.
🌸کانال نشر بیانات استاد تحریری👇👇👇
http://eitaa.com/joinchat/2737373185Cddac684369
#قاعده_چهاردهم
4⃣ نقض های قاعده
الف) لقطه
گفته شده بعضی از افعال است که مصداق احسان اند، اما در شریعت حکم به ثبوت ضمان در آن ها شده، مانند أخذ و تصدّق لقطه؛ خب این مساله با عمومیت قاعده سازگار نیست.
توضیح:
من اگر لقطه را پیدا کردم باید دست نزنم، اگر دست زدم ضامن هستم یا باید صاحبش را پیدا کنم و برسانم واگر صاحبش پیدا نشد، صدقه بدهم به نیت ضمان، که اگر صاحبش پیدا شد و به عمل من راضی شد اهلاً و سهلاً و اگر راضی نشد، من باید پولش را بدهم!
- پاسخ مرحوم مراغی
مرحوم مراغی میفرماید به این آدم از اول که دست روی لقطه میگذارد، میگویند دست نزن، اگر دست زدی هر نوع تصرف نیک هم بکنی ضامن هستی. بلی اگر به او گفته نشده بود، ممکن است بگوییم ضامن نیست.
بنابراین، قاعده منتقض نیست، قاعده در صورتی منتقض است که این آدم نیکی بکند و بعداً بگوید تو ضامن هستی، اما اگر از اول مقید بکنند تصرفش را، احسانش را، در آنجا قاعده منتقض نیست.
- پاسخ آیت الله سبحانی
ما جواب دیگری میدهیم:
آیا مراد از احسان، کارهای دنیوی است یا کارهای اخروی؟ «مَا عَلَى الْمُحْسِنِينَ مِنْ سَبِيلٍ» میخواهد در باره دنیا بحث کند یا در باره آخرت؟
ظاهراً میخواهد در باره دنیا بحث کند، اگر یک نفر در دنیا به کسی نیکی کرد و از روی اتفاق نیکی و احسانش مصادف با ضرر شد، این آدم ضامن نیست. با این حساب وقتی شما مال مرا صدقه دادید که در آخرت به من اجر بدهند، این جزء مصادیق آیه نیست. بله! از نظر عقلا احسان شمرده میشود اما موضوع قاعده احسانی دنیوی است نه مطلق احسان.
📚 درس خارج فقه سبحانی(با مقداری تغییر): ۹۲/۱۱/۱۲
#قاعده_احسان
@Qabasat
روش شناسی. جلسه ۷.mp3
16.27M
- روششناسی کاربردی اجتهاد فقهی
🔊 حجت الاسلام واعظی(زید عزّه)
💠 جلسه هفتم
1⃣ ترتیب منطقی چینش ادلّه:
ادله عام
ادله خاصه
اصول عملیه
2⃣ دو تقسیم برای ادله عقلی
3⃣ راه های جمع آوری ادله عقلی:
- مقایسه احتمالات جواب مساله و لوازم و آثار آن ها با احکام عقلی مانند لغویت، ترجیح بلا مرجّح و ...
- مراجعه به ادله نقلی که امکان دارد موجب تنبّه بر ادراک عقل شوند.
- بررسی سیره ها و ارتکازات عقلایی که ممکن است مبتنی بر احکام عقلی باشند.
4⃣ منهج ارزیابی ادله عقلی
#مکتب_شناسی_فقهی
@yaddashhayetalabegi
@Qabasat
- «تراجم علما: راهنمایان مسیر تهذیب»
آیتالله العظمی بهجت (قدّسسرّه):
مراجعه به تراجم علمای سلف، به منزله مراجعه به کتابهای معتبر اخلاقی است.
هرکس که طالب تهذیب و ترقی در امور معنوی است و میخواهد از زندگی و عمر خود چیزی استفاده کند، شایسته است به شرح احوال آنها نگاه کند که چه کارها میکردند.
📚 در محضر بهجت/ جلد ۱/ صفحه ۱۰۹
#فائده
@Qabasat
#قاعده_چهاردهم
4⃣ نقض های قاعده
ب) طبابت و معالجه
نقض دوم راجع به عمل طبیب است. اگر طبیب واقعاً کسی را جراحی کرد و اتفاقاً این جراحی بر خلاف در آمد، فقهاء می فرمایند طبیب ضامن است مگر اینکه اخذ برائت کند، و حال آنکه طبیب احسان کرده.
- پاسخ
جواب این نقض دوم هم آن است که مراد از احسان در این آیه مبارکه، احسانی است که محسن در آن ذی نفع نباشد، یعنی کار یا برای خدا باشد یا برای وجدان، اما این طبیب که کار میکند، کارش برای دنیاست، بنابراین مسلماً اگر خلاف کرد ضامن است.
بله! اگر طبیبی، فقط برای خدا و تبرعاً طبابت را انجام بدهد و هیچ چشم داشت دنیوی نسبت به مریض نداشته باشد، ممکن است در آن مورد بگوییم ضامن نیست.
📚 درس خارج فقه سبحانی(با مقداری تغییر): ۹۲/۱۱/۱۲
#قاعده_احسان
@Qabasat
F.m.12.mp3
8.45M
- جستاری در استعداد فقه امامیه در حل مسائل معاصر
🔊 حجت الاسلام استاد عبدی(زید عزّه)
💠 جلسه آخر
1⃣ استعداد پیشروی: برآیند استعدادهای فقه امامیه
2⃣ پیشروی یعنی حیات فقاهت، موکدات آن هم چنین اند:
- برهان خاتمیت در بُعد کلامی
- انفتاح باب اجتهاد در بعد اصولی
- کلیّت مسائل در بعد فقهی
- و اصل تحوّل در بعد خارجی
3⃣ ملزومات به فعلیت رساندن استعداد پیشروی:
- برجهای مراقبت فقاهت
- استهداف مبتنی بر آرمان
- تولید علم
- تربیت قوای محرّکه فقاهت
- تمهید مقدمات انسانی و طبیعی
4⃣ وظیفه إعدادی فقیه در زمان حال: مانع شدن از تفویت غرض مولا در مستقبِل
5⃣ دو ضرورت برای پیشرفت:
- کشف روندها
- آینده پژوهی موضوعی و حکمی
6⃣ اولین گام در فقه پیشرفت: امکان سنجی فقاهی هر مسأله از مسائل معاصر
7⃣ فقه پیشرفت: وظیفه الهی صاحبان ملکات اجتهاد و عدالت و بصیرت
#فقه_المسائل_المعاصرة
@feghahat_3
@Qabasat
🔅«ولایت اداری»
استفتاء از محضر امام خمینی(قدّس سرّه):
آیا مأمورین شاغل در امور اداری جمهوری اسلامی می توانند بر مبنای سلسله مراتب اداری که منتهی به ولی امر می شود، به عنوان ولایت اداری، در اموری که خارج از مسئولیت و ضوابط و مقررات مربوطۀ آن ها است، تصرف و عمل نمایند؟
«بسمه تعالی»
- ولایت اداری در شرع نیست و هر کس هر مسئولیتی دارد، باید در حدود مقررات آن مسئولیت عمل کند.
📚 استفتائات/جلد ۱۰/ صفحه ۵۰۴
#شمّ_الفقاهة
@Qabasat