🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-عام و خاص
👇توضیح بیشتر مطلب
متکلم دو اراده (و خواست) دارد: 1: اراده استعمالی. 2: اراده جدی.
1️⃣#اراده_استعمالی
یعنی لفظی گفته شود و از آن لفظ همان معنا اراده شود خواه متکلم قصد داشته باشد یا نداشته باشد، خواه در مقام شوخی باشد یا در مقام جدی.
🔹مثلا شارع فرموده «لا تأکل الربا» که اراده استعمالی این است که مطلق ربا حرام است، چه ربای بین دو همکار و چه ربای بین دو دوست و چه ربای بین والد و ولد.
2️⃣اراده جدی
لفظی گفته شود و از آن لفظ معنایی که قصد جدی متکلم بود اراده شود. اراده جدیه بر دو قسم است.
🔹الف: اراده جدیه به غیر از آن معنایی که اراده استعمالیه به آن تعلق گرفته بود تعلق می گیرد.
مثلا شارع فرموده «لا تأکل الربا» یا «أحل الله البیع و حَرَّمَ الربا» که همانطور که گفتیم مراد استعمالی این است که ربا مطلقا حرام است، ولی وقت به روایات مراجعه می کنیم می بینیم که خداوند «ربای بین والد و ولد» و همچنین «ربای بین زوج و زوجه» را حلال دانسته، می فهمیم که مراد جدی خداوند از اینکه فرمود «لاتأکل الربا»، مطلق ربا نبوده. بلکه ربای بین «غیر والد و ولد» و «غیر زوج و زوجه» بوده. پس اراده استعمالی مطلق ربا بوده و اراده جدی مطلق ربا نبوده و به همان اراده استعمالی تعلق نگرفته است.
🔹ب: اراده جدیه به همان معنایی که اراده استعمالیه به آن تعلق گرفته بود تعلق می گیرد.
مثلا شارع فرموده است «الظلم حرام». که مراد استعمالی از ظلم یعنی هر ظلمی حرام است و وقتی به آیات و روایات و عقل رجوع می کنیم می بینیم که خداوند هیچ ظلمی را جایز ندانسته، می فهمیم که مراد جدی نیز همان معنای عام ظلم می باشد. یعنی مراد جدی خداوند نیز این است که هر ظلمی حرام است.
🔹پس از آنجا که مراد استعمالی در همان معنای حقیقی استعمال شده است، مجاز نیست، نهایتا در جاییکه تخصیص رخ داده است مراد جدی غیر از مراد استعمالی است که این هم موجب مجاز نمی شود.
#مقام1_دلیل_بدون_لحاظ_معارض_صغروی_عام_حقیقی_بودن_عام_مخصص
@Qabasat