‍ 📌پرده دوم| NED وارد ایران می‌شود! 🔹سیامک نمازی روز ۲۲ مهر ۱۳۹۵ در ایران بازداشت شد. شرح ماوقع آن از حوصله این گزارش خارج است. اما یکی از حوزه‌های فعالیت نمازی، استارت‌آپ‌ها بود. نمازی می‌گوید: «یک روز آقای گرشمن رئیس [وقت] NED گفتند که خیلی علاقمند هستند در ایران پروژه‌ای را انجام بدهند و اگر من پروژه‌ای مدنظرم باشه، آن‌ها می‌توانند کمک کنند. NED من را به سایپ معرفی کرد. چیزی که من تجربه‌کردم، این بود که این [نهادها] سرمایه‌گذاری طولانی مدت انجام می‌دهند و لزوماً به دنبال بازدهی سریع نیستند. نکته مهم در گام اول، شناسایی افرادی است که بالقوه می‌توانند با نفوذ باشند. [این نهادها در قالب] پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند، در حقیقت آن‌ها را تعلیم می‌دهند و با افکار خود آشنا می‌کنند. رشد آنان به معنای رشد نفوذ آنان در سیستم است.» 🔹سیامک نمازی همین موضوع را از بعد دیگری به شرح ذیل تعریف می‌کند: «با چند تن از دوستان صحبت کردم که چرا یک دانشگاه مدیریت در ایران نمی‌زنیم؟ ... متوجه شدیم که میلیون‌ها دلار برای این کار لازم داریم. من آن زمان NED بودم. NED [گفت] که می‌خواهیم در ایران پروژه انجام بدهیم. گفتم من در بخش خصوصی هستم، اصلا در کار جامعه مدنی و NGO نیستم. آن‌ها من را به سایپ (CIPE) معرفی کردند. سایپ گفت که من پول اساتیدی‌ که می‌خواهید بیاورید را می‌دهم.» 🔹بنیان‌گذار NED سال ۱۹۹۱ میلادی به واشنگتن پست گفته بود که موفقیت آمریکا در موضوع شوروی مرهون شبکه‌ای بود که از طریق عوامل آشکار تغذیه می‌شد. به نظر می‌رسد که عوامل آشکار در دهه ۸۰ شمسی وارد ایران می‌شوند. 🔹نهادی موسوم به انجمن بین‌المللی مدیران ایرانی (i-aim) سال ۱۳۸۴ در کانادا تاسیس شد. یکی از اعضای آن، سیامک نمازی بود. این نهاد روز اول تیر ۱۳۸۶ همایشی در ایران تشکیل داد. در این همایش عنوان شد که هدف، حرکت به سمت ایجاد یک دانشکده مدیریت با کمک مدیران و اساتید داخلی و خارجی در ایران است. این، همان پروژه‌ای بود که سایپ قول تامین مالی داده بود. 🔹اما کودتای امنیتی ۸۸ این رویه را دچار سکته کرد. بلوک غرب نظاره‌گر بود که انتهای کودتای سبز به کجا می‌رسد. پس از شکست کودتا، پروژه در دهه ۹۰ شمسی از سرگرفته شد. اما این بار یک لایه عمیق‌تر شد. 🔹انجمن i-aim بانی پروژه‌ای به نام iBRIDGES در خارج از کشور شد. پروژه iBRIDGES مدعی است که استارت آپ‌ها، دانشجویان و سرمایه گذاران را به هم متصل می‌کند و تمرکز بر روی ایرانی‌تبارها است.[4] برکلی (۲۰۱۴)، برلین (۲۰۱۵)، بارسلونا  (۲۰۱۶)، تورنتو (۲۰۱۹) و کنفرانس مجازی (۲۰۲۰) در زمره جشنواره‌هایی بود که در قالب iBRIDGES تشکیل شد. 🔹حضور استارت‌آپ‌های ایرانی در این جشنواره با حمایت دولت یازدهم به عنوان امنیتی‌ترین دولت تاریخ پس از انقلاب رخ داد. کمی دشوار است تصور کنیم دولتی که عمده وزرای آن از جناحی خاص در وزارت اطلاعات بودند، از عقبه این کنفرانس اطلاع نداشته‌اند. 🔹معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری وقت روز ۲۸ دی ۱۳۹۳ اعلام کرد که رویدادی با عنوان «جشنواره کارآفرینی پل» در داخل کشور توسط انجمن بین المللی مدیران ایرانی (i-aim.org) تشکیل خواهد شد و کارآفرینانی که می‌خواهند در کنفرانس iBRIDGES حضور داشته باشند، می‌توانند ایده‌های خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. همان وقت اعلام شد که به بیش از ۱۰۰ کار آفرین هزینه کامل مسافرت و حضور در این کنفرانس پرداخت خواهد شد و برای تسهیل ویزا ایشان نیز اقدام خواهد گردید. 💠eitaa.com/masaf_najva

‍ 📌دیجی کالا یکی از شرکت‌های حاضر در کنفرانس ۲۰۱۵ iBRIDGES در برلین بود. 🔹مدتی بعد، هلدینگ سرآوا یکی از سرمایه گذاران دیجی کالا در اردیبهشت ۱۳۹۵ بیانیه‌ای با این مضمون داد که ۶۰ میلیون یورو سرمایه اروپایی جذب کرده است. در این بیانیه آمده: «شرکت سرمایه‌ گذاری پامگرنت (Pomegranate) شریک اروپایی سرآوا، موفق به جذب ۶۰ میلیون یورو سرمایه جدید از ده‌‌ها سرمایه‌ گذار اروپایی شد.» لازم به ذکر است که شرکت پامگرنت همزمان در شرکت‌هایی نظیر کافه بازار، علی بابا، نوار، باهمتا و شیپور سرمایه تزریق کرده است. 🔹همزمانی ۲ واقعه در سوئد با این جذب سرمایه قابل تامل است. شرکت پامگرنت (Pomegranate) سال ۲۰۱۴ تاسیس شد و بلافاصله در یک پروژه ایرانی سرمایه‌گذاری کرده است. از طرفی، فردی ایرانی‌تبار به نام آزیتا راجی در بهمن ۹۴ به عنوان سفیر جدید آمریکا به سوئد می‌رود. 🔹راجی پس از انقلاب و سرنگونی رژیم شاه همراه خانواده‌اش از ایران رفت و  در حوزه اقتصادی (تعدادی بانک و موسسه مالی) فعال بود. مضاف بر این، «اوباما» رئیس جمهور وقت آمریکا در پیام نوروزی سال ۱۳۹۵ به ایرانی‌ها گفت: «من جمله‌ای برای جوانان ایران دارم که رویای پیگیری اشتغال و اثرگذاری در جهان را دارند. این به معنای دسترسی به فناوری‌های نوین خواهد بود، از جمله فناوری اطلاعاتی که به شما کمک می‌کند، استارت‌آپ‌های ایرانی هستند.» اما علت علاقه تاریکخانه امنیتی آمریکا به استارت‌آپ‌ها در ایران چیست؟ 💠eitaa.com/masaf_najva

‍ 📌پرده سوم| بازی جربزه مرغ! 🔹واقعه‌ای روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ رخ داد. این اتفاق هنوز به عنوان یک حادثه قضاوت می‌شود امّا وقایع بعدی منجر به اتفاقات قابل تاملی شد. برخی سکوهای اینترنتی مستقر در ایران به صورت شبکه‌ای واکنش نشان دادند. 🔹این نکته حائز اهمیت است که این به اصطلاح استارت‌آپ‌ها در یک هلدینگ مشترک هستند. به عنوان نمونه؛ آپارات، فیلیمو، سینما تیکت، صباویژن و آپارات کودک متعلق به هلدینگ صبا ایده است. 🔹یا در نمونه‌ای دیگر، هلدینگ سرآوا سرمایه‌گذار بالادستی گروه دیجی‌کالا، گروه علی بابا، گروه پژواک، نوار، باهمتا، شیپور و هلدینگ هزاردستان است. 🔹گروه دیجی‌کالا خود شامل دیجی‌کالا، دیجی استایل و فیدیبو است. گروه علی‌بابا خود شامل علی‌بابا، جاباما و زورق است. هلدینگ هزاردستان خود شامل کافه‌بازار، دیوار و بلد است. گروه پژواک خود شامل فاینال تارگت، ادرو و ای‏‌نتوورک است. تخفیفان، الوپیک و چیلیوری نیز از جمله سکوهایی است که سرآوا در آن سرمایه گذاری کرده است. 🔹اکنون به صورت سریالی تصاویری از اندرونی سکوها منتشر می‌شود که کشف حجاب کردند. موج اول زمستان بود. اکنون دیجی کالا، طاقچه و ازکی در آستانه سالگرد اغتشاشات، اقدام به انتشار عکس کشف حجاب دسته جمعی کارکنانش کرده و آن را در فضای مجازی منتشر کردند. 🔹نکته جالب ماجرا اینجاست که وزارت خارجه آمریکا نیز نسبت به پلمب ساختمان اداری دیجی کالا واکنش نشان داد! «متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا می‌گوید پلمب ساختمان شرکت دیجی‌کالا حامل این پیام  است که حکومت این کشور از هیچ اقدامی برای کنترل زنان و دختران، حتی «بستن راه تنفس» شرکت‌های استارتاپی محلی رویگردان نیست. 🔹چرا واشنگتن باید به وقایع یک شرکت در ایران واکنش نشان دهد؟ «مهدی محمدی» مشاور رئیس فعلی مجلس در امور راهبردی سال ۱۳۹۴ عبارات قابل تاملی پیرامون سکوها بیان کرد. این کارشناس امور بین‌الملل- امنیتی معتقد است: «نقش خانواده نمازی را در تاسیس نایاک می‌بینیم. خانواده نمازی در حزب دموکرات آمریکا به شدت منتفذ هستند. نایاک در حوزه سیاست خارجی و حوزه لابی بین بخش خصوصی و دولتی ایران و آمریکا درگیر است. وقتی جلوتر می‌رویم، شاهد آن هستیم که همین افراد در حوزه محیط زیست تعدادی NGO زدند و ظاهرا در موضوع محیط زیست فعال هستند. همین حلقه در مذاکرات هسته‌ای وجود دارند. چرا باید یک تعداد معدود این حجم از فعالیت را انجام دهند؟» 🔹این کارشناس امور امنیتی و بین‌المللی در سال ۱۳۹۴ گفت قدرتمندترین شبکه آمریکا در ایران مربوط به شبکه نایاک، نمازی و ترتیتا پارسی است و از شبکه اطلاعاتی آمریکا در ایران مهم‌تر هستند. محمدی در ادامه افزود: حجم فعالیت‌هایی که این شبکه انجام می‌دهد، حجم داده‌ای که جمع آوری می‌کند، شبکه سازی که در ایران کرده است، ارتباطاتی که با دستگاه‌های حاکمیتی برقرار کرده‌ است را هیچوقت یک شبکه اطلاعاتی محض که ماهیت آن امنیتی-جاسوسی است، نمی‌تواند انجام دهد. شما یکی از این افراد را دستگیر کنید، صدای مجامع حقوق بشری بلند می‌شود که یک کارآفرین بازداشت شد. دیگر نام عامل امنیتی را نمی‌آورند. 🔹به نظر می‌رسد عواملی در شبکه استارت‌آپی مستقر در ایران، سکوها را وارد بازی جربزه مرغ (Chicken Game) با نظام کرده‌اند. این مدل از منازعه در تئوری بازی‌ها شبیه به دوئل‌های هالیوودی است. دو طرف سوار بر ماشین با سرعت به سمت هم می‌آیند تا در انتها مشخص شود چه کسی تسلیم می‌شود. غفلت برخی مسئولین و ایجاد شرایط انحصار برای این پلتفرمها و عدم نظارت، با ادبیاتی مثل دفاع از کسب و کار و ایجاد اشتغال و نظایر آن تقلیل ماجرا و ساده اندیشی است که هر چقدر بیشتر تعلل شود خسارات آن جبران ناپذیرتر خواهد شد. 💠eitaa.com/masaf_najva

📌ماموریت دشوار هاکان فیدان از نظر سردبیر "میدل ایست آی" 🔹توجه به عملکرد هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه، از موضوعات جالب توجه بسیاری از رسانه های این کشور است. چرا که برای اولین بار در تاریخ جمهوری ترکیه، رئیس سرویس اطلاعاتی این کشور، به عنوان وزیر امور خارجه منصوب شد. 🔹در عین حال، برخی از تحلیلگران خارجی نیز علاقه مند هستند تا در مورد فیدان قلم زنی کنند و به این موضوع بپردازند که اساساً اردوغان، از این اقدام چه هدفی داشته و چرا دستگاه دیپلماسی را به یک چهره امنیتی سپرده است. دیوید هرست، سردبیر میدل ایست آی انگلیس، یکی از این تحلیلگران است. او به تازگی مطلبی در مورد هاکان فیدان نوشته که به شکل گسترده مورد توجه رسانه های ترکیه نیز قرار گرفته است. 🔹آیا فیدان یک شاهین است؟ دیوید هرست در مقاله خود به این موضوع پرداخته که انتصاب هاکان فیدان، مهمترین انتصاب در کابینه اردوغان بوده و می توان آن را مهمترین تصمیم برای حفظ قدرت در سومین و آخرین دوره ریاست جمهوری اردوغان دانست. 🔹فیدان در 13 سال گذشته میت را ترمیم کرده و آن را به یک سرویس اطلاعاتی در حال تکامل و سازگاری با تهدیدات جدید تبدیل کرده است. به همین خاطر، طبیعی بود که ارتقا یابد. 🔹«به عنوان یک قانون بدیهی در سراسر جهان، وظیفه اداره یک سازمان اطلاعات ملی، به چهره هایی داده می شود که به خاطر سوابق نظامی گری و امنیتی، آنها را شاهین می نامند. چنین پست های حساسی در خاورمیانه نیز تنها به افراد بسیار نزدیک یا خانواده و فرزند سپرده می شود. اما هاکان فیدان نه یک شاهین است، نه نزدیک به خانواده رئیس جمهور. او یک دانش آموخته علوم سیاسی است که زیر نظر نورمن استون مورخ و آکادمیک اسکاتلندی آموزش دیده است. اگرچه او مدتی در ارتش خدمت کرده، ولی یک شاهین نظامی نیست. او یک روشنفکر است نه یک قلدر. او بیش از چند رئیس جمهور اخیر ایالات متحده کتاب می خواند! انگلیسی او روان است و چنان مطالعات گسترده ای دارد که می تواند هم در مورد چشم اندازهای ضعیف استقلال اسکاتلند بحث کند، هم درباره الهیات اسلامی.» 🔹انتصاب فیدان به عنوان رئیس سرویس اطلاعاتی در سال 2010 با سوء ظن بسیاری از سوی نهادهای امنیتی ترکیه روبرو شد. چرا که هم بسیار جوان بود و هم این که از چهره های حرفه ای و سرشناس دنیای اطلاعات و امنیت نبود. حتی ایهود باراک، وزیر جنگ وقت رژیم صهیونیستی، فیدان را به عنوان دوست ایران، در مظان اتهام قرار داد. 🔹به قول سردبیر میدل ایست آی، سرویس میت، یک عمر در داخل کار کرده بود و به عنوان مثال، مستشار یا رئیس سرویس، اسامی معشوقه های هر وزیر و نماینده مجلس را می دانست، اما نمی دانست چه کسی رئیس اطلاعات ارتش سوریه است! فیدان، قبل از آن که رئیس شود، مشاور نهاد نخست وزیری بود و در کشور نروژ با سران پ.ک.ک مذاکره کرد. اما فایل صوتی این مذاکره، توسط شاگردان فتح الله گولن افشا و منتشر شد و فیدان را در شرایط سخت قرار دادند. 🔹گولنی ها در بخش های بزرگی از دولت ترکیه نفوذ کرده بودند. آنها دانشگاه های خود و شبکه ای از مدارس خصوصی را در اختیار داشتند و به دنبال آن بودند که ریاست میت را نیز در دست بگیرند. به همین خاطر، شاگردان گولن همواره به دنبال حذف فیدان بودند. در جریان کودتای نافرجام سال 2016 نیز دفتر او در مقر قدیمی میت در آنکارا اولین دفتر دولتی بود که با استفاده از بالگرد نظامی، بمباران شد و برای چند ساعت، همه فکر می کردند فیدان مرده است. 🔹فیدان همیشه شیفته رابطه دنیای اطلاعات و امنیت و سیاست خارجی بوده و کالبدشکافی این رابطه، موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد او بود. 📌این کتاب که در سال 1999 تکمیل شد، امروز تا حدودی طعنه آمیز خوانده می شود، زیرا فیدان از سیا و MI6 به عنوان مدل هایی نام می برد که اطلاعات ترکیه باید حول آن ها جهت گیری کند. اما آن ستایش ها، متعلق به زمانی بود که قدرت آمریکا در اوج خود بود و به عنوان برنده جنگ سرد و رهبر بلامنازع نظامی و اقتصادی جهان شناخته می شد. اما طولی نکشید که موسسات و نهادهای اطلاعاتی آمریکا و انگلیس، در افغانستان، عراق، یمن، سوریه و لیبی و اکنون در اوکراین، عملاً ناتوان عمل کردند. 🔹در سال 1999، همه چیز رو به راه بود. در آن زمان، آمریکا واقعاً فکر می کرد که می تواند کشورها را به میل خود هدایت کند و آنها را تغییر دهد. اما چیزی که فیدان را در مورد سرویس ‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس کنجکاو کرد، نحوه سازماندهی و جایگاه آنها به عنوان نهاد تصمیم ساز بود. 💠eitaa.com/masaf_najva

🔹این موضوع، همواره برای ترکیه، یک نگرانی بسیار جدی بوده و این کشور، همیشه در مسیر نهادسازی، ناتوان و گرفتار بوده است. چنین شد که فیدان، تلاش کرد تا میت را بازسازی کند و آن را حرفه ای و قابل اعتماد بود نشان دهد. او نهاد به ظاهر خیریه موسوم به «آژانس کمک رسانی ترکیه» (TIKA) را نیز به شکل جدید سازماندهی کرد و از تیکا به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ ترکیه در بالکان استفاده کرد. درست  در زمانی که دیگ جنگ قومی هنوز داغ بود. 🔹فیدان در 13 سال گذشته MIT را از هر نظر بازسازی کرده است. او سرویس میت، را به عنوان سازمانی برای مقابله با تهدیدات جدید به صحنه آورد و دو بخش مهم تجزیه و تحلیل استراتژیک و بخش جنگ سایبری را تقویت کرد. 🔹هاکان فیدان تلاش کرد، میت را به یک سازمان غیرسیاسی و غیر حزبی تبدیل کند اما کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق وعده داده بود که اگر رئیس جمهور شود، این نهاد اطلاعاتی را به پروفسور امید اوزداغ رهبر راست گرای حزب ظفر می سپارد. 🔹رابطه فیدان با اردوغان نزدیک است، اما با این حال، او یک سیاستمدار نیست. زمانی که مانند احمد داود اوغلو، نخست وزیر سابق و خیلی های دیگر به صف مخالفین اردوغان پیوستند، هاکان فیدان، وفادارانه کنار اردوغان ماند. ‍ 📌سخت ترین ماموریت هاکان فیدان چیست؟ 🔹از دید دیود هرست سردبیر میدل ایست آی، سخت ترین ماموریت هاکان فیدان، پیش روی او قرار گرفته است. چرا که نظم قدیم جهانی در حال خاتمه یافتن است و نظم جدید تا ایستگاه شکل گیری، فاصله زیادی دارد. 🔹در چنین شرایطی، هاکان فیدان که قبلاً هم پرونده های پیچیده در دست او بوده و همواره درگیری های ترکیه را مدیریت کرده، خود را نگهبان نظم جدید می داند. 🔹او همان چهره ای است که پیروزی آذربایجان را در آخرین نبرد در برابر ارمنستان تضمین کرد و در لیبی هم، در برابر واگنر و حفتر جنگید و برای توافق غلات بین اوکراین و روسیه و مبادله زندانیان، مذاکره کرد. 🔹سرویس اطلاعات ترکیه حامی اصلی گروه های تندرو و جنگ طلب در شمال سوریه و فیدان شخصیت اصلی مدیریت و هماهنگی آنها بود. اما حالا وارد حوزه دیگری شده و در دوران تصدی خود به عنوان وزیر، به یک متخصص در حوزه سیاست خلیج فارس تبدیل شده است. او اولین کسی بود که تماس با سعودی ها را پذیرفت و از اردوغان درخواست کرد که پیگیری قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی را در کنسولگری عربستان در استانبول را کنار بگذارد. اما قبل از آن نیز، اولین کسی بود که فایل های صوتی ضبط شده از صحنه قتل را در اختیار جینا هاسپل رئیس وقت سازمان سیا گذاشت. 🔹«اکنون، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و محمد بن زاید، رئیس امارات با هم اختلاف دارند. اما هر دو آنها روابط گرم و رو به رشدی با ترکیه دارند. پس از بازنشستگی فیدان، همه اینها یک سخنرانی جالب در علوم سیاسی خواهد بود. 🔹عنوان سخنرانی می تواند این باشد: چگونه با دو مردی که تمام تلاش خود را برای کشتن من انجام دادند دوست شدم! سخت ترین کار فیدان پیش روی اوست. نظم قدیم می رود اما ظاهراً ناتو هنوز هم متوجه این واقعیت نشده است. 🔹مدیریت دیپلماسی در شرایط نوین، نیاز به درایت، هوش و توانایی گوش دادن و ارزیابی اطلاعات دارد. چنین وضعیتی، مستلزم آن است که فردی در راس کار باشد که برای ایجاد روابط شخصی وقت گذاشته و اکنون ابزاری برای اجرای سیاست خارجی دارد. این نیازمند اطلاعاتی است که بتواند به سیاست خارجی صدا و فرم دهد. وزیر خارجه ترکیه این ویژگی ها را دارد. بنابراین بهتر است همتایانش او و ترکیه را جدی بگیرند. 🔹اگر چه سردبیر میدل ایست آی، عبارات اغراق آمیزی در مورد قابلیت و توانایی های هاکان فیدان به کار برده، اما برخی از ناظران سیاسی ترکیه بر این باورند که فیدان، فقط یک بازوی اجرایی است و از لحاظ نظری، توانایی خاصی ندارد. 💠eitaa.com/masaf_najva

📌انتخابات حق‌الناس است 🔹مصادیق رعایت حق‌الناس تنها متولیان برگزاری انتخابات نیستند؛ حق داوطلب، ممانعت از ورود افراد ناصالح،توجه به پیشنهاد دهنده فهرست‌ها و اعتماد به مجموعه‌های صالح همه‌و‌همه جز حق‌الناس محسوب می‌شود. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با ائمه جمعه در تاریخ ۱۳۹۴٫۱۰٫۴ 💠eitaa.com/masaf_najva