⁉️ آیا حماسه عاشورا اسطوره‌ای است که به تدریج پر و بال گرفته است؟ 🔺 تاریخ همواره شاهد وقایعی بوده است که قابلیت بالقوه برای تحریک احساسات بشری را داشته‌اند. 🔸 از سوگ سیاوش و حماسه رستم گرفته تا اودیسه هومر و داستان سه پادشاهی در چین باستان، همه و همه داستان‌هایی با ریشه تاریخی هستند که طی قرن‌ها توسط شعرا و هنرمندان آراسته و پیراسته شده‌اند تا به اسطوره تبدیل شده‌اند تا روح یک ملت را برانگیزانند.  🔸دست از جان شستن هزاران تن از مسلمانان در واقعه حره و توابین، کمتر از چند سال بعد از واقعه عاشورا رخ داد. گذشته از اینکه این قیام‌ها مورد تأیید ما باشند یا نباشند، حکایت از آن دارند که حماسه عاشورا از همان ابتدا، بدون آرایه و پیرایه قابلیت عظیمی برای برانگیختن روح انسانها داشته است. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

آیا التهاب حماسه عاشورا هیچگاه در تاریخ رنگ سردی و خاموشی گرفته است؟ اسطوره‌های تاریخی اوج و فرودی دارند و هرچقدر هم شورانگیز و کانونی باشند، به تدریج با تجربیات جدیدی که پیش روی ملت‌ها قرار می‌گیرند، تأثیر خود را از دست داده و به سردی و خاموشی می‌گرایند و از متن جوامع به کنار می‌روند.  ▫️اما آنچه حماسه عاشورا را منحصر بفرد می‌کند این است که خون امام حسین (علیه‌السلام) هیچگاه از جوشش و زایش باز نایستاده است. اگر از سده ابتدایی بعد از واقعه عاشورا که بگذریم که پر از قیامهایی بود که از جمله به انگیزه خونخواهی واقعه کربلا برپا می‌شد، تا جایی که سیاهجامگان خود را سیاهپوش حادثه کربلا می‌دانستند، گذر قرون و سده‌ها نتوانست حادثه عاشورا را از متن زندگی شیعیان خارج کند. سربداران در مقابل مغولها و شهدای چالدران در مقابل مهاجمان عثمانی از واقعه کربلا الهام می‌گرفتند و هنوز که هنوز است پس از چهارده قرن حماسه عاشورا رمز پیروزی خاورمیانه در مقابل هجوم شرق و غرب است.  #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

⁉️ آیا حماسه عاشورا متعلق به ملت خاصی است؟ 🔺 اسطوره‌ها همواره گنجینه‌ای از افتخارت یک قوم و یک ملت هستند که یادآوری آنها هم باعث قوام و انسجام آن ملت می‌شده و همچنین انگیزه کافی برای مقابله با دشمن دیوار به دیواری را فراهم می‌آورده که قصد دست درازی به حریم ملت داشته‌اند. از این جهت در تمامی اسطوره‌ها از نبرد ایرانیان و تورانیان گرفته تا حماسه حمله به تروا، محور اسطوره یک ملت و یک نژاد بوده است. ▫️ آنچه حماسه عاشورا را از این لحاظ منحصربفرد می‌کند این است که محدود به هیچ ملتی نیست. تمامی ملت‌هایی که هویت خود را با این اسطوره پیوند زده‌اند، فضیلتی را که خود برتر می‌دانند در حماسه عاشورا یافته‌اند. ▫️ملتی که شجاعت و غیرت را برتر می‌شمارد، ملتی که قهرمانانش عیاران و جوانمردان هستند، ملتی که جانبازی در راه عقیده را بر علم خویش نشانده است، ملتی که به دنبال هیجانات عاطفی و روحانی است، ملتی که خانواده و روابط بین اعضای خانواده را ارج می‌نهد، همه و همه این امکان را دارند که بر سر سفره فراملی عاشورا مهمان شوند. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق) 🆔 @masaf_ofogh

‍ اسطوره عاشورا در سینه مردم ریشه دوانده است 🔺 زایشگاه اصلی اسطوره‌ها سینه مردم است. معمولاً حکومت‌ها از آنجا که کارکرد ناگزیرشان محدود کردن آزادی مردم است، نمی‌توانند نقش چندان بنیادینی در ریشه دواندن اسطوره‌ها در قلوب مردم داشته باشند. 🔸مقاطع تاریخی بسیاری را می‌توان یافت که عزاداری اباعبدا... مورد تعقیب حکومت‌ها قرار گرفته است. 🔸متوکل عباسی آرامگاه مطهر امام حسین (علیه السلام) را تخریب کرده و به آب بست. 🔸رضا شاه پهلوی هرگونه مظاهر عزاداری محرم را ممنوع کرده و مورد تعقیب قرار داد. 🔸مأموران حزب بعث عراق اگر در مسیرهای منتهی به کربلا زائرین مشایه امام حسین (علیه السلام) را پیدا می‌کردند به قتل می‌رساندند. 🔸 حتی امروزه نیز شاهد آن هستیم که حکومت علی اف در آذربایجان با عزاداران حسینی، امنیتی‌ترین برخوردها را می‌کنند. 🔰 با این حال حتی اگر این برخوردهای حکومتی را به تمام تاریخ تعمیم ندهیم، می‌توانیم چنین ادعا کنیم که اسطوره عاشورا در سینه توده مردم بوده که نشو و نما یافته است. حتی اگر به چند سال پیش نگاهی بیاندازیم، غیرمنصفانه نیست اگر بگوییم دو دولت ایران و عراق نقش چندانی در برپایی مراسم عظیم اربعین ایفاء نکردند و حتی در سال‌های ابتدایی سعی کردند با بی‌تفاوتی از کنار آن عبور کنند و انگیزه خودجوش توده مردم بود که موتور محرکه برپایی این گردهمایی عظیم بود. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق) 🆔 @masaf_ofogh

✍‍ اسطوره عاشورا با فرهنگ ایران و ایرانی پیوند خورده است 🔺 اگرچه همانطور که گفتیم گستره قلمرو فرهنگ عاشورا فراتر از یک فرهنگ و منطقه جغرافیایی خاص است، ولی چنین گفته‌ای ناقض این نیست که عاشورا عمیقاً در فرهنگ اقوام ایرانی ریشه دوانده باشد. ▫️ قرن‌هاست که پدران ما برپایی شعائر حسینی را با گوشت و خون ما ممزوج کرده‌اند. سال‌های سال همان پرده‌‌خوان نقال سوگ سیاوش و رستم، راوی پرده عظیم عاشورا بوده است. ▫️ سال‌های سال حتی آن ایرانیانی که در هفت آسمان یک ستاره نداشتند، حاضر نبودند از بزرگداشت یاد و نام امام حسین (علیه السلام) چشم پوشی کنند و این شعائر نقطه اشتراک تمامی اقوام ایرانی از ترک و فارس و کرد و لر و بلوچ و عرب بوده است. 🔸با توجه به این مسأله امکان این هست که دشمنان ایران از دریچه فرهنگ امام حسین (علیه‌السلام) سعی در نفوذ صفوف این ملت داشته باشند، همانطور که سفارت انگلستان در روز عاشورا قیمه نذری پخش می‌کرد، شیعه لندنی خود مدعی علم شعائر حسینی شده است و بلوای سال ۸۸ با شعارهای عاشورایی به اوج رسید؛ ولی رویارو کردن این مردم با امام حسین (علیه‌السلام) تا کنون از کسی ساخته نبوده است. همانطور که پایان بلوای ۸۸ هتک حرمت عزای امام حسین بود و نقطه پایان جنبش ززا می‌تواند زمانی باشد که خود را در قُلزُم خونین عزاداری اباعبدا... غرقه کند. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

✍‍ حماسه عاشورا فطری و اخلاقی است 🔺اسطوره‌ها روایت پیروزی‌ها و فتوحات یک ملت هستند و اقوام باستان چندان ضرورتی احساس نمی‌کردند که این پیروزی توأم با رعایت اصول اخلاق و انصاف باشد. 🔸فاتحان تروا ابایی نداشتند از اینکه شهری را به آتش کشند و مردمانی را از دم تیغ گذرانند و به زنان تعرض کنند؛ و حتی به آن افتخار می‌کردند. 🔸ساگاهای اقوام اسکاندیناوی داستان فتح سرزمین‌ها و مردمان جدید است. در اکثر اسطوره‌ها پیروزی است که کانون اسطوره را تشکیل می‌دهد‌؛ فطرت انسانی، انصاف و عدالت هم اگر وجود داشته باشد در حاشیه داستان قرار دارد. 🔰 اما اسطوره عاشورا، حماسه‌ای است که متن آن فطرت و اخلاق و آزادی‌خواهی است و جنگاوری و قهرمانی در حاشیه داستان است. ▫️در واقع حماسه عاشورا نه روایت یک فتح نظامی که برعکس داستان یک شکست نظامی است؛ ولی شکستی که بیشتر از تمامی کشورگشایی‌ها، چهره تاریخ را دگرگون کرده است. ▫️در حقیقت یکی از موارد منحصربفرد جهانی است که سلحشوران شیعه نه از یک پیروزی که از یک شکست نظامی الهام می‌گیرند و یکی از قهرمانان الهام بخش آنها دختری سه ساله است که بیش از تمامی قهرمانان اسطوره‌ها، آنها را بر می‌انگیزد که دل‌ها را فتح کنند نه سرزمین‌ها را.  #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

✍‍ آیا حماسه عاشورا در طول زمان عاری از هرگونه آرایه و پیرایه اغراق آمیز باقی مانده است؟ (قسمت اول) 🔺طبیعتاً هر فرهنگی که در میان توده مردم ریشه دوانده، نمی‌تواند خالی از پیرایه‌های اغراق آمیز عوامانه باشد. از آن گذشته جان‌مایه اسطوره‌ها اغراق و بزرگنمایی است. هر چند که عظمت حماسه عاشورا به قدری است که بزرگنمایی در آن گاهی دشوار می‌شود و لازم است برای ملموس شدن از عظمت آن کاست تا از عرش به زمین بیاید. 🔸با این حال طبیعتاً در طول زمان ذهن ساده عوام پیرایه‌های اغراق آمیزی به داستان افزوده‌اند که در میان توده رواج یافته‌اند بدون اینکه سندی داشته باشند و برای بسیاری از ما این حالت پیش آمده که باور کردن این پیرایه‌های اغراق آمیز از زبان مداحان و راویان داستان دشوار باشد.  🔸با این همه باید به این نکته توجه داشته باشیم که علمای بزرگ شیعه مانند شهید مطهری، امام راحل و مقام معظم رهبری همواره در صف اول مقابله با این پیرایه‌ها حضور داشته‌اند تا جایی که در برخی مقاطع ذهن ساده‌انگار برخی از عامه چنین مقابله‌ای را مقابله با نفس حماسه اباعبدا... (علیه‌السلام) تلقی کرده‌اند. (ادامه دارد) #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

آیا حماسه عاشورا در طول زمان عاری از هرگونه آرایه و پیرایه اغراق آمیز باقی مانده است؟ (قسمت دوم) ✍ یکی از دلایلی که بزرگنمایی‌های عوامانه در حادثه عاشورا توسط بزرگان دین مورد مقابله قرار گرفته این است که اسطوره عاشورا، یک اسطوره موهوم و خیالی نیست که بدون سند تاریخی باشد. 🔰این که آیا به راستی رستم دستان می‌توانسته کوهها را جابجا کند یا شیر و پیل و اژدها را منکوب کند یا خیر، تأثیری در ارزش حماسه فردوسی ندارد و کسی هم ذهن خود را مشغول چنین سوالاتی نمی‌کند. چون اسطوره شاهنامه مربوط به زمانی است که سندی تاریخی از آن به جای نمانده است و حتی به دقت و وثاقت نمیدانیم، حکایات شاهنامه در چه محدوده جغرافیایی و بین چه مردمانی رخ داده است.  🔶اما اسطوره عاشورا شدیداً ریشه در تاریخ دارد و هیچ مورخی نمی‌تواند عوامل شکل گیرنده و تبعات آن را در بستر تاریخ انکار کند و همین مسأله باعث می‌شود که افسانه سراییهای عوامانه در خصوص حماسه عاشورا از آنجا که سندیت آن را مخدوش می‌کند، مورد اعتراض بزرگان تشیع قرار گیرد و انحرافی تلقی شود. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

‍چگونه می‌توان در روایت حماسه عاشورا به متون تاریخی بسنده کرد و همزمان روایتی ملموس ارائه کرد؟ 🔰اگرچه تحریفات بدون سندی که انحرافی کلی و دامنه‌دار نسبت به روایت حادثه تلقی می‌شوند، موفق باشیدمانند مسأله عروسی حضرت قاسم (علیه‌السلام) در روز عاشورا و ... لازم است که از چهره اسطوره عاشورا زدوده شوند، توجه به این نکته لازم است که روایت حادثه بدون ذکر جزئیاتی که در تاریخ نیامده امکانپذیر نیست. این مسأله در خصوص تمامی حوادث تاریخی رخ می‌دهند. 🔸روایت‌های فراوان بسیاری از حوادث تاریخی در قالب فیلم و کتاب و داستان ارائه شده‌اند که راوی جزئیاتی را نقل کرده است که در متون تاریخی نقل نشده‌اند.  🔸مسلم است ذکر چنین جزئیاتی در صورتی که  خواننده و شنونده تفاهم کنند که برای کامل شدن روایت نقل شده‌اند، خدشه‌ای به اعتبار روایت وارد نمی‌کنند. 🔸 گذشتگان ما در برخی مقاطع در روایت عاشورا از عبارت “زبان حال” استفاده می‌کردند که حاکی از آن بود که برای کامل شدن روایت عمل یا گفتاری روایت می‌شود که هم شنونده و هم گوینده اذعان دارند که در متون تاریخی نیامده‌اند، ولی برای تکمیل و ملموس شدن روایت ضرورت دارند.   🔸حقیقت این است که سر مبارک اباعبدالله (علیه‌السلام) در روز عاشورا از بدن مبارک ایشان جدا شد و اینکه شمر یا سنان یا خولی دست به این عمل زده باشند، هر چند در موضع بحث تاریخی موضوعیت دارد، ولی در هنگام روایت حادثه تأثیری در اصل داستان ندارد. همانطور که خدشه‌ای به روایت عاشورا وارد نمی‌شود اگر نام کودکی که بر دستان ایشان به شهادت رسید به جای علی اصغر (علیه‌السلام)، عبدالله رضیع (علیه‌السلام) باشد. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

‍  امام حسین (علیه‌السلام) محبوبترین قهرمان تمام اسطوره‌هاست.  🔰چهارده قرن از حماسه امام حسین (علیه‌السلام) گذشته است و هنوز که هنوز است اباعبدالله (علیه‌السلام) بر قلب‌ها حکمرانی می‌کند و به تاریخ جهت می‌دهد. این گفته به هیچ وجه جانبدارانه و متعصبانه نیست که بگوییم هیچ قهرمان اسطوره‌ای خواه تاریخی و خواه خیالی به اندازه امام حسین (علیه‌السلام) دوست داشته نشده است.  🔸هیچ قهرمانی نبوده است که مانند امام حسین (علیه‌السلام) از همان ابتدا اوج التهاب را در انسانها برانگیزانده باشد و این التهاب به هیچ وجه بعد از هزاره‌ها فرودی نداشته و همچنان در متن زندگی دوستدارانش جریان داشته باشد. 🔸محبت به هیچ قهرمانی مانند امام حسین (علیه‌السلام) فراگیر نبوده است که از هند و ایران و عراق گرفته تا  جاوه و انگلستان، و از شیعه و سنی گرفته تا ارمنی و هندو و آسوری او را بزرگ بدانند و بدون چشمداشت به او مهر بورزند. 🔸هیچ قهرمانی در تاریخ مانند امام حسین (علیه‌السلام) نبوده که عشق به او احیاگر اصول اخلاقی و فطری باشد و بتواند تمام آحاد بشری متعلق به هر طبقه‌ای که باشند و در هر رده سنی و جنسیتی که قرار گرفته باشند را حول یک محور جمع کند.  🔸با این حال هیچ قهرمانی در تاریخ مانند امام حسین (علیه‌السلام) در تاریخ تبلور عینی و تاریخی پیدا نکرده و قابل استناد نیست.  بله امام حسین (علیه‌السلام) عزیزترین و محبوبترین و دوست‌داشته شده‌ترین مخلوقی است که خداوند آفریده است. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره ✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🆔 @masaf_ofogh

🔅 #امام_حسین (علیه‌السلام) محبوبترین قهرمان تمام اسطوره‌هاست.  🔰چهارده قرن از حماسه امام حسین (علیه‌السلام) گذشته است و هنوز که هنوز است اباعبدالله (علیه‌السلام) بر قلب‌ها حکمرانی می‌کند و به تاریخ جهت می‌دهد. #عاشورا_تبلور_تاریخی_یک_اسطوره 🔆 کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  تلگرام| اینستاگرام | ایتا